سرویس جهان مشرق - پس از روزها رایزنی فشرده بالاخره نام نخست وزیر جدید لبنان اعلام شد؛ حسان دیاب نامزد مورد حمایت حزب الله و همپیمانان آن در جریان ۸ مارس توانست با کسب حمایت ۶۹ تن از نمایندگان پارلمان لبنان از مجموع ۱۲۸ رای به عنوان نخست وزیر این کشور انتخاب شود.
در همین راستا میشل عون، رئیس جمهور لبنان او را مامور تشکیل کابینه جدید لبنان کرد. حسان دیاب اما شخصیت شناخته شده ای در لبنان نیست. او که شخصیتی تکنوکرات به شمار میآید سابقه چندانی در فضای سیاسی لبنان ندارد اگرچه این فاکتور در شرایطی که معترضان به دنبال شخصیتهای جدید برای تصدی امور هستند میتواند یک نکته مثبت تلقی شود.
**حسان دیاب؛ از دانشگاه آمریکایی بیروت تا آموزش و پرورش
دیاب متولد اول ژوئن ۱۹۵۹ است. او دارای مدرک لیسانس در رشته ارتباطات، فوق لیسانس در رشته مهندسی سامانه های کامپیوتری و دکترا در رشته مهندسی کامپیوتر است.
دیاب در سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ در زمان نخست وزیری نجیب میقاتی، وزیر آموزش و پرورش لبنان بود.
سال ۱۹۸۵ به دانشگاه آمریکایی بیروت پیوست، وی استاد مهندسی برق و کامپیوتر در دانشکده مهندسی و معماری این دانشگاه است و بیشتر از ۱۳۰ مقاله در مجله های علمی بین المللی و کنفرانسها ارائه داده است.
حسّان دیاب همچنین بنیانگذار دانشکده مهندسی دانشگاه ظفار در مسقط پایتخت عمان در سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶ میلادی است. وی در اکتبر ۲۰۰۶ به عنوان معاون رییس بخش برنامه های خارجی و منطقه ای دانشگاه آمریکایی بیروت منصوب شد.
نخست وزیر جدید لبنان: در اسرع وقت کابینه را تشکیل میدهم
در همین راستا او پس از انتخاب به عنوان نخست وزیر جدید لبنان از تلاشهای خود برای تشکیل هرچه سریعتر کابینه دولت خود خبر داد.
وی با تشکر از همه فراکسیونهای پارلمانی که به وی اعتماد کرده گفت که در راه مأموریت خود برای تشکیل کابینه به همه دیدگاهها و نظارت گوش خواهد داد.
وی با دعوت از مردم در راستای مشارکت در بهبود اوضاع کشور، افزود که لبنانیها به وحدت ملی نیاز دارند تا به واسطه آن فرآیند نجات کشور را پیش ببرد.
حسان دیاب اوضاع لبنان را بسیار حساس توصیف کرد و گفت: «در این شرایط نیاز به این است که همه نیروهای سیاسی همبستگی داشته باشند؛ چرا که لبنان با یک بحران ملی رو به رو است.»
او همچنین وعده داد که اجازه نخواهد داد اوضاع لبنان به قبل از ۱۷ اکتبر و پیش از آغاز اعتراضها در لبنان بازگردد.
** واکنش کارشناسان به انتخاب دیاب
اما انتخاب حسان دیاب با واکنشهای بسیاری مواجه شده است. وفیق ابراهیم کارشناس مسائل استراتژیک در گفتوگو با شبکه العالم گفت که حزب الله ثابت کرد که اجازه نمی دهد آمریکا در امور داخلی لبنان دخالت کند و همواره خواهان استقلال لبنان است و به همین دلیل از حسان دیاب به عنوان یک شخص مستقل حمایت کرد.
وی با تاکید بر انتخاب دیاب بدون دخالت خارجی تصریح کرد: اهمیت این انتخاب آن است که دیاب شخصی دانشگاهی و تکنوکرات است که این با خواسته های مردم همسو است، وی شخصیتهای متخصص را برای دولتش انتخاب خواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد: دیاب می تواند با تشکیل چنین کابینه ای توطئه های آمریکا علیه لبنان را خنثی کرده و این کشور را به طرف تشکیل دولت تکنوکرات حرکت دهد.
از سوی دیگر دکتر نسیب حطیط؛ کارشناس مسائل سیاسی لبنان هم این انتخاب را یک پیروزی برای لبنان و محور مقاومت دانست و گفت که این انتخاب دارای پیامدهای سیاسی مثبتی برای لبنان است به ویژه پس از دو ماه از آغاز تظاهرات در لبنان.
وی افزود: دیاب می خواهد با همه جناحهای سیاسی کار کند و کشور را نجات دهد لذا انتخاب وی بسیار حساس و دقیق بود به ویژه که توانست نسبت بالایی از آراء را به خود اختصاص دهد و بسیاری از احزاب و حرکت مردمی را با خود همراه کند.
بازتابهای رسانهای انتخاب نخست وزیر لبنان
در همین رابطه روزنامه الاخبار لبنان با اشاره به رایزنیهای امروز نمایندگان پارلمان لبنان نوشت که حسان دیاب درحالی توانست به ۶۹ رای دست پیدا کند که ۱۳ نماینده به نواف سلام نماینده سابق لبنان در سازمان ملل رای داده بودند و ۴۲ نفر دیگر نیز از انتخاب گزینه ها امنتاع ورزیدند.
این روزنامه همچنین خاطرنشان میکند که حزب الله لبنان و همپیمانان آن به واسطه انتخاب حسان دیاب در واقع اقدامات اخیر آمریکا برای انتخاب نواف سلام را ناکام گذاشتند، به نحوی که حزبالله مانع از شکل گیری دولتی متخاصم با مقاومت در لبنان شد.
الاخبار در ادامه آورده است: جریان ۸ مارس در واقع پیامی را به همه ارسال کرد که کلید حل و فصل معادلات سیاسی به دست محور آمریکایی و عناصر لبنانی وابسته به آن نیست. همچنین این جریان با انتخاب دیاب که گویا با مشورت سعدالحریری انتخاب شده است نشان داد که به دنبال انتخاب شخصیتی جنجال برانگیز نیست؛ چرا که دیاب از هیچ پیشینه خصومت سیاسی با گروههای لبنانی برخوردار نیست.
وبگاه لبنانی النشره هم در یادداشتی به قلم ماهر الخطیب با تاکید براینکه دیاب شخصیتی کاملا تکنوکرات است که میتواند از مقبولیت عمومی برخوردار باشد، مینویسد: با این وجود انتخاب دیاب به منزله پایان کار و رسیدن به ساحل آرامش نیست؛ چرا که تشکیل کابینه میتواند سختیهای فراوانی را به دنبال داشته باشد.
در این یادداشت با اشاره به مخالفتهای احتمالی برخی جریانهای سیاسی با دیاب، آمده است: نخست وزیر جدید لبنان با دو چالش جدی مواجه است؛ چالش اول عکس العمل بین المللی نسبت به انتخاب این شخصیت لبنانی است و چالش دوم واکنش اهل سنت لبنان به جایگزینی او به عنوان شخصیتی سنی به جای سعد الحریری است که البته این دو مورد میتواند دست اندازی در مسیر حسان دیاب تلقی شود.
**وقتی حزبالله لبنان از تهدید فرصت میسازد
هیچ شکی وجود ندارد که انتخاب حسان دیاب به عنوان نخست وزیر لبنان دستاوردی مهم برای جریان هشت مارس است و میتواند امیدها برای خروج این کشور از بحران کنونی را برآورده سازد. علی رغم این، باید توجه داشت این انتخاب در حالی صورت پذیرفت که قرار بود دیوید هیل مشاور وزیر خارجه امریکا در امور سیاسی به لبنان سفر کند. سفری که به گفته بسیاری از منابع سیاسی و رسانهای با هدف انتخاب شخصیتی همسو با منافع غرب صورت میپذیرد. آن هم در شرایطی که لبنان در مرحله اخیر به شدت شاهد تحرکات آمریکایی در رابطه با فشار به مقاومت اسلامی است.
نظر به آنچه گفته شد نباید کار را تمام شده فرض کرد، چرا که بدون شک طرف مقابل سناریوهای بدیلی را برای کارشکنی در موفقیت حسان دیاب به کار خواهد گرفت. از جمله اقداماتی که میتواند در دستور کار مخالفان جریان ۸ مارس قرار گیرد کارشکنی در مسیر تشکیل کابینه لبنان خواهد بود.
همچنین برخی طرفها که پیش از این نشان داده بودند ابایی از ایجاد مشکلات داخلی در لبنان برای رسیدن به اهداف شخصی و حزبی ندارند بر آتش فتنه خواهند دمید و جایگزینی دیاب به جای سعد الحریری را به مقولهای برای برافروختن اهل سنت لبنان تبدیل خواهند کرد.
این درحالی است که حزب الله لبنان در مدت اخیر با وجود اختلاف نظرهای گسترده با سعدالحریری و جریان المستقبل تلاش کرد تا او را ترغیب به تشکیل کابینهای جدید کند، مساله ای که البته بنا به گفته محافل رسانهای لبنان با توجه به فشارهای آمریکایی و سعودی ناکام ماند.
به هر ترتیب انتخاب دیاب میتواند دوره گذار لبنان از شرایط کنونی به مرحله جدیدی باشد که وضعیت این کشور را از شرایط کنونی دور سازد. مضافا براین نباید فراموش کرد که حزب الله لبنان در شرایطی دشوار که فشارهای خارجی و داخلی بی سابقه ای تلاش داشت تا این جریان را از معادلات سیاسی کشور خارج و همچنین از تظاهرات برای انتقام جویی سیاسی استفاده کند توانست به نحو احسن فضا را مدیریت کرده و در نهایت شخصی از اهل سنت را به نخست وزیری این کشور برساند که هیچ نقطه منفی را در مورد او نمیتوان متذکر شد.