به گزارش مشرق، سفر حج تمتع یکی از سفرهای زیارتی است که در صورت استطاعت مالی و جسمی به افراد واجب می‌شود و با موقعیت موجود، هر کسی به طور عادی در زندگی خود ممکن است تنها یک بار توفیق این سفر را داشته باشد.
با توجه به محدودیت‌های اعزام به حج تمتع و سهمیه ایران، زائران زیادی همچنان در انتظار سفر به حج تمتع هستند و بسیاری نیز قبل از اینکه نوبت‌شان شود، از دنیا می‌روند و امکان تشرف به این سفر معنوی را ندارند.
بیشتر بخوانید:
هم‌اکنون بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار ایرانی برای حج تمتع ودیعه‌گذاری کرده‌اند و سال‌هاست که ثبت‌نام جدیدی نیز از متقاضیان این سفر صورت نمی‌گیرد و سازمان حج و زیارت به عنوان متولی این سفر معنوی، اواخر هر سال اولویت‌ها را اعلام و از بین ودیعه‌گذاران ثبت‌نام حج تمتعِ سال بعد را انجام می‌دهد.
با توجه به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته و تفاهم‌نامه حج تمتع ۹۹ که به امضای مسؤولان حج و زیارت کشورمان و وزیر حج عربستان رسیده است، در حج تمتع سال آینده ۸۷ هزار و ۵۵۰ نفر در ایام حج به عربستان اعزام می‌شوند تا در مناسک باشکوه حج ابراهیمی حضور یابند.
از سال‌های گذشته به دلیل محدود بودن تعداد زائران اعزامی، مسؤولان سازمان حج و زیارت و بعثه مقام معظم رهبری تلاش کردند تا برای اینکه تعداد بیشتری از زائران ایرانی را به حج تمتع اعزام کنند، با حفظ کیفیت خدمات‌دهی، تعداد نیروهای خدماتی و عوامل ستادی و اجرایی را کاهش دهند.
کاهش ۵۰ درصد نیروهای بعثه و ستادی در حج تمتع
سال ۱۳۹۳ حجت الاسلام سیدعلی قاضی‌عسکر نماینده وقت ولی‌فقیه در امور حج و زیارت به موضوع کاهش نیرو اشاره کرد و از کم شدن ۵۰ درصدی نیروهای بعثه و ستاد در طول چند سال اخیر خبر داد و گفت: درصدد هستیم با کاهش این نیروها، به تعداد زائران اضافه شود؛ چرا که زائران حدود ۱۸ سال در نوبت حج قرار دارند.
تعدیل ۲۰ درصدی نیروهای ستادی حج تمتع
پس از آن حمید محمدی، رئیس سابق سازمان حج و زیارت به تعدیل ۲۰ درصدی نیروهای ستادی حج تمتع اشاره کرد و گفت: با هدف ایجاد فضایی برای اعزام بیشتر زائران در صف انتظار برای اعزام به حج، نیروهای ستادی ۲۰ درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.
مشکلاتی که در زمینه خدمات‌رسانی گریبانگیر حجاج شد
روند کاهش تعداد نیروهای ستادی در طول این سال‌ها ادامه داشت و حج تمتع سال گذشته نیز در حالی برگزار شد که مسؤولان برپایی این سفر به کاهش نیروهای ستادی تأکید داشتند و تا حدودی نیز در این باره موفق بودند. البته در کنار کاهش نیروهای ستادی، برخی از زائران خانه خدا از کیفیت خدمات‌دهی چه در هتل‌ها و چه در زمینه حمل و نقل گلایه داشتند. به طوری که دباغ یکی از زائران خانه خدا به خبرنگار فارس گفت: حدود ۱۲ سال در انتظار سفر حج تمتع بودم، اما وقتی به این سفر مشرف شدم، به دلیل برخی ناهماهنگی‌ها و حتی نامناسب بودن کیفیت خدمات در زمینه انتقال حجاج به مسجدالحرام یا حتی چادرهای منا و مشعرالحرام با مشکلاتی مواجه شدیم و تأخیر در حمل و نقل موجب نارضایتی بسیاری از زائران بیت‌الله الحرام شد.
به نظر می‌رسید که وقتی مسؤولان سازمان حج و زیارت و بعثه مقام معظم رهبری به کاهش نیروهای ستادی اشاره دارند، برای حفظ کیفیت مطلوب برای زائرانی که شاید تنها یک بار توفیق حضور در حج تمتع را داشته باشند، برنامه‌ریزی مناسبی کرده باشند. اما در حج تمتع سال گذشته چندان در این زمینه موفق نبودند و بسیاری از زائران در مورد خدمات‌دهی رضایت نداشتند. به طوری که مظفری، یکی دیگر از حجاج به فارس گفت: با وجود اینکه غذاهای طبخ شده در رستوران‌های هتل مناسب بود، اما این غذاها به موقع در اختیار زائران قرار نمی‌گرفت. علاوه بر این برخی از روحانیون کاروان‌ها نیز وقت زیادی برای توجیه زائران خانه خدا نمی‌گذاشتند.
کاهش ۱۷ درصدی اعزام نیروهای ستادی به حج ۹۸
با این وجود سازمان حج و زیارت برای کاهش نیروهای ستادی و عوامل حج تمتع سال جاری نیز اقداماتی انجام داد؛ به طوری که علیرضا رشیدیان، رئیس سازمان حج و زیارت قبل از آغاز اعزام‌های حج تمتع ۹۸ بیان اینکه با تلاش‌های صورت‌گرفته اعزام نیروهای ستادی به مراسم حج نسبت به سال قبل ۱۷ درصد کاهش یافته است، گفت: به‌منظور توسعه عادلانه استفاده از ظرفیت‌های نیروی انسانی تلاش شد توجه بیشتری به ظرفیت استان‌ها شود و در این راستا علی‌رغم کاهش نیروهای ستادی، آمار نیروهای استانی توانمند و دارای شایستگی را در این خدمت‌رسانی افزایش دادیم، زیرا سیاست و نگاه ما در این اعزام‌ها شایستگی و توانمندی نیروها برای انجام مأموریت و امور محوله و ارائه خدمات بهینه برای زائران است.
به کارگیری مدیران جوان در حج تمتع
همچنین در حج تمتع سال جاری در کنار مدیران باتجربه، حدود ۳۰ درصد از نیروهای جوان نیز به کار گرفته شدند تا توانمندی‌های لازم را به منظور کنترل و مدیریت زائران خانه خدا کسب کنند که این بار هم در کنار نقاط قوت، شاهد برخی نواقص بودیم که مسؤولان وعده رفع آن‌ها را دادند. با توجه به سیاست کاهش نیروهای ستادی در حج تمتع سال جاری حدود ۲ هزار و ۶۰۰ نفر به عنوان عوامل اجرایی به حج تمتع مشرف شدند.
۵ هزار نفر از زائران حج تمتع ۹۹ از نیروهای ستادی و اجرایی هستند
پس از پایان عملیات حج تمتع ۹۸، برنامه‌ریزی‌ها به منظور برپایی حج تمتع ۹۹ آغاز شد و با امضای تفاهم‌نامه حج تمتع سال آینده این اقدامات سرعت گرفت. حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعبدالفتاح نواب، سرپرست حجاج ایرانی در جلسه شورای برنامه‌ریزی و هماهنگی بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت که ماه گذشته برپا شد، با اشاره به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای حج سال آینده از اهتمام سازمان حج و زیارت و بعثه مقام معظم رهبری در کاهش تعداد کارگزاران و عوامل اعزامی به حج تمتع با حفظ کیفیت کار خبر داد.
با این خبر به نظر می‌رسید که در حج تمتع سال آینده تعداد نیروهای اجرایی و ستادی به حداقل برسد، اما اکبر رضایی سرپرست معاونت حج و عمره سازمان حج و زیارت در روزهای اخیر با اشاره به سهمیه ۸۷ هزار و ۵۵۰ نفری ایران برای انجام مناسک حج تمتع سال آینده، گفت: از این تعداد حدود پنج هزار نفر را نیروهای ستادی، پزشکی، امداد، اجرایی، خدمات و غیره تشکیل خواهند داد. (اینجا بخوانید)
عوامل اجرایی ۷ درصد جمعیت زائران حج سال آینده
تعداد نیروهای ستادی سال آینده که ۵ هزار نفر را شامل می‌شوند، در مقابل ۸۲ هزار زائر خانه خدا که سال‌هاست در انتظار حج تمتع هستند، شاید تعداد محدودی به نظر نیاید؛ چرا که با این روند برای هر ۱۶ زائر خانه خدا یک نیروی ستادی و اجرایی پیش‌بینی شده است؛ یعنی حدود ۷ درصد جمعیت زائران خانه خدا در حج سال آینده را نیروهای ستادی و عوامل اجرایی تشکیل می‌دهند.
علاوه بر این، سال گذشته که تعداد زائران خانه خدا کم‌تر از این تعداد هم بود، حدود ۲ هزار و ۶۰۰ نفر از نیروهای ستادی به حج تمتع مشرف شدند که با توجه به سیاست کاهش این نیروها در حج تمتع، افزایش نیروهای ستادی برای حج تمتع ۹۹ قابل تأمل است.
البته ناگفته نماند که نیروهای اجرایی و ستادی تنها به نیروهای خدماتی و پشتیبانی همچون آشپز و تیم رفاهی ختم نمی‌شود، بلکه روحانیون، معین، معینه‌ها و مدیران کاروان‌ها و همچنین تیم پزشکی از جمله آن‌ها هستند.
به گزارش فارس، ثبت‌نام حج تمتع سال آینده به زودی از سوی سازمان حج و زیارت اعلام می‌شود و زائران خانه خدا از اوایل تیرماه سال آینده برای حضور در مناسک حج تمتع ۹۹ به عربستان منتقل می‌شوند.