آلن باتن، جی مک اینرنی، جولین رتبون و جیلی کوپر برخی از نویسندگانی هستند که در قالب یادداشت‌هایی به قلم آنان نکات بیشتری درباره زندگی‌شان می‌خوانید.

به گزارش مشرق، کتاب تازه‌ای از مجموعه «چگونه می‌نویسم» نوشته کاظم رهبر به‌همت نشر «کتاب خورشید» در اختیار علاقه مندان قرار گرفت. هفتمین جلد از این مجموعه، که سایر جلدهای آن طی چهار سال اخیر منتشر شده‌اند به زندگینامه‌نویسی تعلق دارد که مخاطبان را با ۱۲ شیوه زندگینامه‌نویسی آشنا می‌سازد. اما نکته‌ای که این نوشته کاظم رهبر را از دیگر آثار مشابه خارجی و ایرانی جدا می‌کند، توجهی است که در انعکاس تجربه افراد فعال در این زمینه به خرج داده که به غیر از چند مورد پایانی کتاب، مابقی به نویسندگان ایرانی تعلق دارند.

شما از دریچه نگاه این افراد با شیوه‌ای که برای نوشتن زندگینامه خود یا دیگران به کار برده‌اند آشنا می‌شوید و آنان با اتکا بر تجربه‌هایی که در این زمینه کسب کرده‌اند نکاتی کاربردی را با شما درمیان می‌گذارند. رهبر به سراغ بازنشر گفته‌هایی که بارها منتشر شده‌اند نرفته و همه این افراد از نویسندگان روزگار معاصر هستند؛ برخی خود به تألیف مطلبی درباره روشی که برای تألیف زندگینامه استفاده می‌کنند دست زده‌اند و عده‌ای هم از شیوه‌هایی گفته‌اند که برای نوشتن زندگینامه دیگران می‌توان از آنها بهره گرفت.

در این جلد نوشته‌های نویسندگانی از حوزه‌های مختلف ادبیات، مطبوعات، رادیو و... همچون حسن کامشاد، شاهرخ نادری، سیروس علی‌نژاد و سرگه بارسقیان را درباره زندگینامه‌نویسی می‌خوانید. «۱۰۰ روش از ۱۰۰ نویسنده معاصر» عنوان یکی دیگر از این کتاب هاست، در این جلد با نوشته‌های کوتاهی از نویسندگان معاصر غربی روبه‌رو می‌شوید؛ اینکه فلان نویسنده مشهور خارجی چطور روز کاری اش را به شب می‌رساند و عادت‌های نویسندگی اش چیست.

آلن باتن، جی مک اینرنی، جولین رتبون و جیلی کوپر برخی از نویسندگانی هستند که در قالب یادداشت‌هایی به قلم آنان نکات بیشتری درباره زندگی‌شان می‌خوانید. جلد دیگر این مجموعه با عنوان «۹ روش از ۹ داستان نویس معاصر» به ذکر نکاتی درباره ویژگی‌های لازم برای هر داستان تعلق دارد و اینکه جوان علاقه‌مند به نویسندگی باید از کجا شروع کند.

بخشی از مطالب این کتاب و همچنین سایر جلدها در خلال مصاحبه‌ها و گفت و شنودهایی طولانی با چهره‌های شاخص فرهنگ و هنر آماده شده و آن‌طور نیست که همه افرادی که با نام آنان روبه‌رو می‌شوید یادداشت حاضر و آماده‌ای در اختیار نویسنده گذاشته باشند. در این کتاب مطالبی هم از نویسندگان ایرانی نظیر محمود دولت آبادی، احمد محمود و همچنین ترجمه‌هایی از افرادی مثل الیوت پرلمان و الیویا هترید می‌خوانید.

«۱۴ روش از ۱۴ روزنامه نگار» کتاب دیگری از این مجموعه و دربردارنده نوشته‌هایی از روزنامه‌نگارانی مانند بهروز بهزادی، احمد بورقانی، بهروز گرانپایه و سیدفرید قاسمی درباره تجربه‌های آنان از چگونگی یادداشت‌نویسی است؛ البته تنها به یادداشت ختم نمی‌شود و مواردی همچون تفاوت یادداشت با دیگر مواردی نظیر گزارش خبری و گفت‌وگو را هم شامل می‌شود. این جلد از مجموعه چگونه می‌نویسیم را می‌توان اثر مهمی برای روزنامه نگاران جوانی دانست که زمان چندانی از آغاز فعالیت آنان نمی‌گذرد و خواهان کار جدی‌تر هستند. اما در «۷ روش از ۷ فیلمنامه نویس معاصر» با مطالعه آثار برخی فیلمنامه نویسان ایرانی و خارجی نظیر منوچهر طیاب، خسرو سینایی و جان رانسن درباره این می‌خوانید که فیلمنامه باید برخوردار از چه ویژگی‌هایی باشد و علاقه مندان فعالیت در این حوزه باید از کجا کار خود را آغاز کنند.

علاقه مندان یادگیری فیلمنامه‌نویسی در این جلد با نکاتی روبه‌رو می‌شوند که در ابتدای راه خیلی کاربردی خواهد بود؛ همانند چگونگی ساخت اسکلت اصلی یا حتی نقش دیالوگ در فیلمنامه نویسی. یکی از علاقه مندی‌های جدی کاظم رهبر در سال‌های جوانی حضور در دوره‌های رادیو و تلویزیون و تألیف نمایشنامه هم بوده، آنچنان که در قالب این مجموعه به نمایشنامه‌نویسی هم توجه داشته و «۹ روش از ۹ نمایشنامه نویس معاصر» را نوشته که در آن همچون کتابی که به فیلمنامه‌نویسی تعلق داشت، مخاطب با اصول ابتدایی نمایشنامه‌نویسی روبه‌رو می‌شود؛ اینکه حجم مطلوب برای نمایشنامه چقدر است یا برای تألیف آن باید از چه زبانی استفاده کرد و... پری صابری، بهروز غریب‌پور، علی رفیعی، محمد چرمشیر و اسماعیل خلج تنی چند از بزرگانی هستند که در این مجموعه بخشی از سال‌ها تجربه خود در نمایشنامه‌نویسی را با مخاطبان به اشتراک گذاشته‌اند.

اما «۱۷ روش از ۱۷ نویسنده خلاق معاصر» آخرین کتاب این مجموعه است که به نویسندگی خلاق تعلق دارد و اینکه نویسنده جوانی که خواهان خلق اثری ماندگار است باید چه کند. رهبر یکی از بهترین راه‌ها برای دستیابی به این خواسته را بهره‌مندی از تجربه نویسندگان موفق در این زمینه عنوان کرده است. از جمله نویسندگانی که در این کتاب از مواردی همچون ایده‌های نو، زمان بندی، نوآوری و برنامه‌ریزی برای تألیف اثری خلاقانه گفته‌اند می‌توان به جیمز کلیر، پاتریشیا ویلیامز، مارسی کاهان و استیون اسپندر اشاره کرد. آن‌طور که کاظم رهبر پیش‌تر به «ایران» گفته کتاب‌های این مجموعه به هفت جلد محدود نشده و باز هم شاهد جلدهای دیگری از آن خواهیم بود. این نویسنده و روزنامه نگار کشورمان ابتدا بنای کارش را بر این گذاشته بوده که هر ۶ ماه یک جلد منتشر شده و در اختیار علاقه مندان قرار بگیرد؛ اما انجام گفت‌وگو و دریافت یادداشت از شخصیت‌هایی که با نام آنان در هر جلد روبه‌رو می‌شوید به طور میانگین از شش ماه تا یک سال و نیم زمان برده است.

*روزنامه ایران