دستگاه ديپلماسي به ويژه در امر دخالتهاي نابهجاي كشورهاي غربي در امور داخلي كشورمان و حمايت صريح از فتنهگران در سال 88 موضع فعالي نداشت. در مقابل در جريان جنبش هاي اعتراضي در آمريكا، انگليس، فرانسه و... نيز شاهد دفاع جدي وزارت خارجه از مستضعفان اين كشورها نبوديم. به اين موضع غير فعال بايد انفعال جدي وزارت امور خارجه در حمايت از «بيداري اسلامي» را نیز اضافه كرد. اما در اين ميان، نحوه مواجهه وزارت امور خارجه به ويژه سخنگوي دستگاه ديپلماسي با انگليس، بيش از همه قابل توجه است.
نشریه 9 دی در این زمینه به طور اجمالي فعالانهترين موضعگيريهاي سخنگوي وزارت خارجه در قبال دولت لندن را بر شمرده است.
آقاي رامين مهمانپرست، سخنگوي وزارت امور خاجه، در پي اقدام پليس انگليس در قتل يك جوان رنگين پوست و نقض آشكار حقوق بشر در اين كشور كه مقدمه تابستاني داغ را در خيابانهاي اين كشور فراهم ساخت به اين جملات تعارف آميز، اكتفا كرد: «دولت انگليس از هرگونه برخورد خشونت آميز پليس اين کشور جلوگيری نمايد و با انجام گفتگو و بررسی درخواستهای تظاهر کنندگان موجب بازگشت آرامش گردد. اميدوارم نهادهای مستقل حقوق بشری در راستای رعايت آزاديهای فردی و صيانت از حقوق شهروندی با انجام تحقيقات لازم ، نسبت به روشن کردن چگونگی کشته شدن جوان سياه پوست در تاتنهام اقدام نمايند.» (رسانهها. 9 مرداد 1390)
در پي گسترش موج اعتراضها در شهرهاي مختلف انگليس و ضد و خوردهاي شديد پليس اين كشور با مردم در ماههاي بعدي نيز شاهد موضعگيري چندان جديتري از سوي آقاي سخنگو نبودهايم.
به ياد داريم كه در هشتم آذر 1390 دانشجويان ايراني وارد سفارت انگليس در تهران شدند. وي در اين خصوص ميگويد: «آنچه در ارتباط با سفارت انگلیس در تهران رخ داد اتفاقی غیر قابل پیش بینی و در پی عصبانیت برخی از تظاهرکنندگان از رویکرد دولت انگلیس در قبال جمهوری اسلامی ایران بود که با هوشمندی و تدابیر اتخاذ شده از آسیب دیدن دیپلماتها جلوگیری شد و برخورد با متخلفین از سوی قوه قضاییه تحت بررسی و پیگیری است. بدیهی است دولت جمهوری اسلامی ایران متقابلا اقدامات لازم را در این خصوص انجام خواهد داد و مسئولیت حفاظت از اموال و اماکن دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در لندن را متوجه دولت انگلیس می داند.» (خبرگزاريها- 10 آذر 1390)
آيا آقاي سخنگو نميتوانست ضمن رعايت مناسبات ديپلماتيكي فهرستي از انبوه برخوردهاي استعمار پير عليه ملت ايران را ذكر كند؟ اما چرا چنين نكرد!
وي در 18 آذر به خبرگزاری فارس گفت: «ایران در حال بررسی گزینههایی برای تعیین حافظ منافع در بریتانیا است.»
اما يك روز بعد حتي همين اظهار نظر را هم تلطيف كرد و گفت: «با توجه به اینکه رابطه کشور ما و انگلیس به طور کامل قطع نشده، فعلا به لحاظ روابط سیاسی در مرحلهای نیستیم که تعیین حافظ منافع در انگلیس مطرح باشد. ما به دنبال روشن شدن آخرین وضعیت روابط و تصمیمات مقتضی در این زمینه هستیم.» (فارس-19 آذر 1390)
اين اظهار نظر دوگانه موجب شد كه بي بي سي، آن را به منزله عقب نشيني دستگاه ديپلماسي ايران قلمداد كند و با ذوقزدگي به بازتاب وسيع اظهارات جديد آقاي سخنگو بپردازد. بررسي اجمالي مواضع آقاي سخنگو در قبال كشورهاي غربي به ويژه انگليس، انفعال شگفت آور وي را در مواجهه با اين كشورها نمايان ميسازد. وي تا زماني كه مجلس شوراي اسلامي طرح كاهش روابط با انگليس را مطرح نساخته بود، موضعي جدي عليه دخالتهاي نابهجا و مكرر انگليس در امور داخلي ايران نداشت. همانطور كه موضعگيري محكمي از او در قبال رفتار خشونتبار پليس انگليس عليه مستضعفان اين كشور را شاهد نيستيم. همانطور كه اثري از مواجهه فعال وي در قبال عزيمت رزمناو انگليسي به خليج فارس وجود ندارد. همانطور كه ادبيات آقاي سخنگو در بيان «آمادگي ايران براي مذاكره با اشتون انگليسي» كمي حاكي از ذوقزدگي است. همانطور كه...
آيا به نظر نميرسد وزير محترم امور خارجه باید فرصتي را براي تحقيق و تفحص در خصوص راز اين انفعال اختصاص دهد. براي اينكه آدرس مشخصي براي تحقيق و تفحص آقاي دكتر صالحي داشته باشيم پرسش هایی که هفته نامه 9 دی از آقاي وزير کرده است را با هم مرور می کنیم.
آقاي سخنگو چه نسبتي با انگليس دارد؟
فرزندان و خانواده آقاي سخنگو در كجا اقامت دارند؟ كجا تحصيل ميكنند؟
چه كساني خانه گرانقيمت در انگليس خريداري كردهاند؟ پول خريد چنين خانهاي از كجا تامين شده است؟
آيا عزيمت ناگهاني محمود خاوري مدير عامل بانك ملي به كانادا و انتشار خبر اقامت وي در يك خانه گرانقيمت، نبايد وزارت امور خارجه را در خصوص همكارانش به ويژه همكاراني در اين سطح هوشيار سازد؟
اگر وزارت امور خارجه قصد هوشيار شدن در اين خصوص را دارد كه اميدواريم چنين باشد، ميبايست نسبت آقاي سخنگو با كانادا را مورد تحقيق قرار دهد؟ آقاي سخنگو در كدام دانشگاه كانادائي، مدرك كارشناسي ارشد خود را تهيه كرده است؟
آقاي سخنگو در زمان تهيه اين مدرك از دانشگاه كانادائي در كدام كشور آسيائي عهده دار سفارت بود، در اين شرايط وي اساساً چگونه با دانشگاه محل تحصيل خود مرتبط شد؟
در حالي كه مأموريتهاي آقاي مهمانپرست در سفارت دو كشور، به دلايلي چون ناكارآمدي، ناتمام ماند وي چگونه تا سطح سخنگوئي دستگاه ديپلماسي آن هم در چنين شرايط حساسي ارتقاء يافت؟
جهان چون موي زنگي پيچ در پيچ است و مستضعفان در جستجوي روزنهاي براي الهاميابي از انقلاب اسلامي ايران هستند. در اين شرايط، شايسته نيست، سخنگوی وزارت امور خارجه در اختيار سخنگوئي ناكارآمد بماند. ناتواني وي براي دفاع از حيثيت ديپلماتيك كشور وي را به تكرار جملات كليشهاي «محكوم ميكنيم»، «توصيه ميكنيم»، «تكذيب ميشود»، «اميدواريم» مشغول ميسازد.