هفته های اخیر مناطق شمالی لبنان شاهد سفرهای مشکوک سفرای کشورهای خارجی در بیروت به شکلی خاص به «طرابلس» بود تا بار دیگر، سؤالاتی را درباره اهداف این سفرها از جمله اجرای طرح «طرابلس بزرگ» مطرح کند.

سرویس جهان مشرق - شهر «طرابلس»، مرکز منطقه شمالی لبنان و دومین شهر بزرگ این کشور بعد از بیروت، هفته های اخیر مقصد سفر سفرای کانادا، سوئیس، فرانسه و آمریکا در بیروت بود.

هم زمانی این سفرها با شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بحرانی حاکم در داخل لبنان و چالش هایی که این کشور در سیاست خارجی با آن مواجه است، باعث شده، بروز شک و تردیدهایی درباره ماهیت این سفرها و اهداف مورد نظر از آن شده است.

اگرچه با توجه به موقعیت طرابلس، این سفرها در ابعاد سیاسی و اقتصادی در راستای گسترش نفوذ کشورهای اروپایی و خلق موازنه های جدید در لبنان قابل ارزیابی است.

طرابلس در چند دهه اخیر همواره در سیاست های دولت های روی کار آمده در لبنان در حاشیه بوده و همین باعث شیوع گسترده فقر در این شهر شده، طوریکه به شهر فقرا معروف شده و اگرچه اکثریت ساکنان آن را اهل سنت تشکیل می دهند، اما هیچ گاه مورد توجه رهبران سیاسی اهل سنت لبنان نبوده است.

اما نقش کنونی طرابلس نه تنها هیچ تشابهی با نقش این شهر در دهه های گذشته ندارد، بلکه درحال ایفای نقشی محوری در موازنه های داخلی و خارجی است، به همین دلیل از زمان آغاز بحران سوریه طرابلس به صندوق پیام های سیاسی و امنیتی تبدیل شده، به همین دلیل هرگاه موازنه ها در لبنان دستخوش تحول شود، نگاه ها به طرابلس دوخته می شود.

اعتراض های اکتبر سال گذشته در طرابلس تنها نشان از قدرت گیری مجدد رهبران سنتی منطقه نداشت، بلکه از رشد گروه های وابسته و روابط امنیتی بین آنها در داخل و در خارج خبر می داد.

افزون بر آن، برخورداری از بندر طرابلس، نمایشگاه بین المللی رشید کرامی، پالایشگاه نفت، منطقه آزاد تجاری و فرودگاه باعث شده تا این شهر به یک مرکز جغرافیایی مهم برای جذب سفرای کشورهای صاحب نفوذ خارجی در لبنان تبدیل شود، به ویژه آنکه تحولات ساختاری و ریشه ای که لبنان در این برهه شاهد آن است، باعث خواهد شد، طرابلس نقشی اساسی در این تحولات ایفا کند.

نکته مهم و وجه مشترک تمام این دیدارها عدم ملاقات آنها با مسئولین سیاسی پارلمان، حزبی و دولتی و محدود کردن ملاقات ها صرفا به دیدار با گروه های مدنی، نهادهای مردمی و فعالان زن، اتاق بازرگانی و مراکز آموزشی و تربیتی بود.

اگرچه برخی دیدار سفیر فرانسه از طرابلس را به رقابت ترکیه وفرانسه در شمال لبنان ارتباط می دهند، اما واقعیت امر این است که تحرکات ترکیه در این منطقه شاهد هیچ گونه تغییر و تحولی نبوده که موجب تحریک حساسیت کاخ الیزه شده باشد.

اما سفر سفیر آمریکا به طرابلس را ناظران به دو عامل ارتباط می دهند، اول جایگاه لبنان به ویژه مناطق راهبردی و سیاسی این کشور در سیاست خارجی آمریکا از جمله شهرها و مناطق قرار گرفته در نوار ساحلی این کشور و دوم حضور روس ها در لبنان؛ سال گذشته روس ها قراردادی نفتی با یکی از تاسیسات نفتی در طرابلس امضا کردند که خوشایند آمریکایی ها نبود.

منابع محلی خاطر نشان می کنند: سفیر فرانسه طی بازدید از طرابلس توجه ویژه ای به موضوع فقر و طرح های توسعه شهری داشت و وعده مساعدت و اقدام جدی در این زمینه ها را به شهردار طرابلس داد.

همچنین رئیس اتاق بازرگانی طرابلس هم تأکید می کند، سفرای فرانسه و آمریکا درک کامل و درستی از موقعیت راهبردی و جغرافیایی طرابلس داشتند. آنها روی اجرای طرح «طرابلس بزرگ» که از «بترون» تا دورترین نقطه «عکار» کشیده شده، تأکید کردند.

آنها همچنین بر تبدیل بندر طرابلس به عنوان یک بندر منطقه ای – بین المللی، توسعه و گسترش فرودگاه القلیعات و تبدیل آن به فرودگاه بین المللی، احداث یک سکوی استخراج نفت و گاز در این منطقه و اجرای ده ها طرح اقتصادی و گردشگری از جمله ساخت چندین سیلوی گندم در بندر طرابلس تأکید کردند.