سرویس اقتصاد مشرق- گمرک ایران آمار رسمی تجارت خارجی کشور در ۹ ماهه اول امسال را منتشر کرد که نشان می‌دهد ادعای رئیس‌کل بانک مرکزی درباره مثبت شدن تراز تجاری کشور، خلاف واقع بوده است.
اواسط آذرماه عبدالناصر همتی رئیس‌کل بانک مرکزی در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با بیان اینکه متغیرهای اقتصادی نوید ماه‌های بهتری را می‌دهند، مثبت شدن تراز تجاری کشور را یکی از تحولات مثبت خواند. او در اظهارات خود به مثبت شدن ۱.۵ میلیارد دلاری تراز تجارت خارجی اشاره کرد و گفت که میزان صادرات به ۲۶.۵ میلیارد دلار و واردات به ۲۵ میلیارد رسیده است.
اما آمار اعلامی رئیس‌کل بانک مرکزی از تجارت خارجی کشور مطابقتی با آمار گمرک ایران نداشت زیرا گزارش گمرک نشان می‌داد تراز تجاری نه تنها مثبت ۱.۵ میلیارد دلار نبوده بلکه منفی ۱.۶ میلیارد دلار بوده است. در ادامه بانک مرکزی اعلام کرد استناد همتی به سامانه سازمان توسعه تجارت و تراز مثبت تا نیمه آذرماه بوده است.
مسئولان گمرک، هم پاسخ دادند وقتی استناد وزارت صمت به آمار تجاری گمرک است، چطور بانک مرکزی، سازمان توسعه تجارت را مرجع اصلی این آمار می‌داند؟
ضمن آن که از قدیم‌الایام بانک مرکزی در همه گزارش‌های رسمی خود، آمار تجارت خارجی کشور را از گمرک دریافت کرده و منتشر می‌کند.
این در حالی است که آمار گمرک در همه کشورها به عنوان شاخص تجارت آن کشور است که در همه مراجع قابل استناد است و در کشورمان نیز همین رویه حاکم از دهه‌ها قبل حاکم بوده است.
گمرک ایران به واسطه مسئولیت مستقیم در تجارت فرامرزی در کنترل اسناد واردات و صادرات و ترانزیت مانند گمرکات دیگر کشورها، مسئول ارائه آمار تجارت خارجی است.
اکنون با پایان ماه آذر، گمرک آمار رسمی تجارت خارجی ۹ ماهه کشور را منتشر کرده که نشان می‌دهد در این مدت ۲۵.۱ میلیارد دلار صادرات و ۲۶.۸ میلیارد دلار صادرات انجام شده است؛ بنابراین تراز تجاری کشور در سال جاری تا پایان آذر ۱.۷ میلیارد دلار منفی بوده است.
با اعلام رسمی آمار تجارت خارجی کشور، نکته مهم سکوت همتی است که دو هفته قبل آمار خلاف واقع به مردم داد تا عملکرد دولت را مثبت جلوه دهد. این در حالی است که جایگاه ریاست بانک مرکزی به علت مسئولیت آن در سیاستگذاری ارزی و پولی کشور بسیار حساس و مهم است و سیاسی‌کاری رئیس‌کل بانک مرکزی همچون یک ژورنالیست اصلاح‌طلب برای آمارسازی جهت مثبت کردن عملکرد دولت روحانی، سبب خدشه شدید به اعتبار بانک مرکزی می‌شود.
ضمناً رئیس‌کل بانک مرکزی اخیراً هم از مثبت شدن رشد اقتصادی کشور در نیمه اول سال خبر داده و آن را نشانه دیگری از موفقیت دولت روحانی در اقتصاد خوانده است. از آنجا که آمار رشد اقتصادی در اختیار بانک مرکزی است، دستگاه دیگری نمی‌تواند صحت آن را بررسی کند اما بیم آن می‌رود که در این آمار هم همچون ادعای مثبت شدن تراز تجاری کشور، اغراض سیاسی نهفته باشد.
همتی از دو سال قبل هم آمار تورم را پس از آن که به بالای ۴۰ درصد رسید، سانسور کرده است. آمار عملکرد بودجه دولت هم در دوره همتی به طور کامل سانسور شده است. مجموعه این رفتارهای همتی بیانگر رویکرد سیاسی وی در قبال آمارها است. درواقع او نشان داده که تمایل ندارد آمارهای منفی از عملکرد اقتصادی دولت روحانی به گوش مردم برسد.