به گزارش مشرق، حسین سعیدی، مدیرعامل انتشارات آستان قدس رضوی ضمن استقبال از برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران، گفت: هر رویدادی منجر به این شود که صنعت ضعیف‌شده نشر هم احیا شود و هم فعالیتش بیشتر شود و هم دیده شود، اتفاق مبارک و ارزشمندی است؛ اما قطعا این کار به‌تنهایی نمی‌تواند جایگزین نمایشگاه حضوری بین‌المللی کتاب تهران باشد.
سعیدی توضیح داد: این موضوع از چند منظر مهم است؛ مثلا در نمایشگاه حضوری، علاوه بر خرید و فروش کتاب، یک‌سری اتفاقات روی می‌داد که تمام بخش‌های صنعت نشر را درگیر می‌کرد و بهره لازم را از آن می‌بردند.
وی افزود: در نمایشگاه بین‌المللی کتاب، یک‌سری اتفاقات فرهنگی و تخصصی مرتبط با کتاب، ارتباطات خوب فرهنگی–تجاری بین ناشران و صنوف مختلف صنعت نشر صورت می‌گرفت و زمینه ارتباط با پدیدآورندگان و هنرمندان و دیگرانی که در بخش‌های مختلف تولید کتاب نقش داشتند، فراهم می‌شد و در مجموع، تقریبا بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی کشور بود.
مدیرعامل به‌نشر با تاکید بر اینکه قطعا نمی‌توان نمایشگاه مجازی کتاب را جایگزین نمایشگاه حضوری دانست؛ اضافه کرد: اما از این منظر که در شرایط بد اقتصادی موجود، کرونا باعث کاهش خرید کتاب شده و کتاب را از سبد خرید خانواده‌ها حذف کرده است، برگزاری نمایشگاه مجازی می‌تواند راه‌حل مناسبی باشد.
وی اضافه کرد: شرایط سخت اقتصادی و گران‌شدن کاغذ و مواد اولیه، باعث افزایش قیمت تمام‌شده کتاب‌های ناشران شده و تیراژ کتاب‌هایشان پایین آمده است. از این طرف هم خود این شرایط کرونایی باعث شده است که بیرون آمدن مردم از خانه‌ها و رفتن به مراکز عرضه و توزیع، کمتر اتفاق بیفتد. از این رو، به‌نظرم رویداد نمایشگاه کتاب مجازی یک رویداد مهم است و چه‌بسا نمایشگاه مجازی کتاب امکان تسهیل دسترسی علاقه‌مندان و مخاطبان کتاب را فراهم کند.
سعیدی درباره شرایط انتشارات به‌نشر در نمایشگاه مجازی کتاب هم عنوان کرد: ما در مجموعه به‌نشر چرخه کامل نشر، اعم از تولید و توزیع و پخش کتاب را داریم. مخاطبانی داریم که علاقه دارند از آثار ما استفاده کنند و نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بهانه‌ای بود که این عزیزان از سراسر کشور به غرفه ما مراجعه و آن آثار را خریداری کنند. اما به‌خاطر این شرایط خاص کرونایی که نه امکان سفر و نه امکان شرکت در یک نمایشگاه حضوری را دارند، این نمایشگاه مجازی می‌تواند به دیده شدن آثار ناشران کمک کند.
مدیرعامل انتشارات به‌نشر در پاسخ به این سوال که تا زمان برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب چه اقداماتی باید صورت بگیرد، اظهار کرد: واقعیت این است که درباره نمایشگاه مجازی کتاب تهران هنوز ابهام‌های جدی وجود دارد. البته اخیرا دوستان وزارت فرهنگ و ارشاد در قالب پرسش و پاسخ برخی نکات که هم دغدغه مخاطبان کتاب و هم دغدغه ناشران است را توضیح داده بودند، اما هنوز در مدل و شکل برگزاری نمایشگاه ابهام‌هایی وجود دارد.
وی اضافه کرد: شاید لازمه رفع این ابهام‌ها این بود که نشستی با برخی از ناشران برگزیده کشوری انجام می‌شد و آن‌ها در جریان کار قرار می‌گرفتند؛ زیرا همکاری ناشران با طرح‌ها و رویدادهای اینچنینی می‌تواند هم به بهبود و هم به ارتقای این نوع رویداد -که برای اولین بار در این حجم صورت می‌گیرد- کمک زیادی کند.
سعیدی با اشاره به مشکل کتاب‌فروشی‌ها در برگزاری نمایشگاه کتاب، گفت: یک دغدغه جدی هم خود ما راجع‌به برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب توسط ناشران داریم؛ آن هم دغدغه صنف کتاب‌فروش‌ها است. البته این دغدغه درصورت برگزاری نمایشگاه حضوری هم وجود داشت و کتاب‌فروش‌ها همیشه معترض بودند.
وی افزود: مجموعه‌هایی هم که با به‌نشر ارتباط دارند، همیشه معترض بودند که برگزاری خود این نمایشگاه باعث می‌شود که کسب‌وکار ما در حوزه کتاب آسیب ببیند؛ زیرا مخاطبان کتاب از طریق نمایشگاه- چه حضوری و چه مجازی- کتاب‌های خود را تهیه می‌کنند و این باعث تضعیف کتاب‌فروشی‌ها می‌شود. زمانی هم که کتاب‌فروشی‌ها تضعیف شوند، ناخودآگاه سایر بخش‌های چرخه نشر و صنوف مرتبط با آن هم آسیب می‌بینند.
سعیدی در ادامه گفت: در ابن‌باره راه‌حلی به ذهن من رسید که شاید پیشنهاد خامی باشد؛ اما قابل بررسی است. می‌توان مشابه همین نمایشگاه مجازی کتاب را برای کتاب‌فروشی‌ها هم ترتیب داد؛ یعنی یک پلتفرم ایجاد کنند و یک‌سری تسهیلات در نظر گرفته شود که به جای ناشران، کتاب‌فروشی‌ها عضو آن پلتفرم شوند و مخاطبان از طریق آن پلتفرم، با کتاب‌فروشی‌ها در شهر و منطقه خود مرتبط شوند و کتاب‌های مورد نظر خود را خریداری کنند. زیرا بسیاری از کتاب‌فروشی‌ها در کشور خودشان به‌صورت مستقیم سایت یا امکان فروش مجازی ندارند.
مدیرعامل به‌نشر، ضمن تاکید بر لزوم تبلیغات زیاد و مناسب برای نمایشگاه مجازی کتاب تهران تا پیش از برگزاری این رویداد، تصریح کرد: همان‌طور که اشاره شد، درمورد این نمایشگاه هم برای مخاطبان و هم برای خود ما به‌عنوان ناشر، ابهام وجود دارد. البته ما چون ناشریم و در این بحث با جدیت زیادی درگیر هستیم، روزانه اخبار و اطلاعات رویداد را چک می‌کنیم؛ اما هنوز ابهام‌های جدی در این موضوع وجود دارد و نمی‌دانیم چه اتفاقی قرار است بیفتد؛ قطعا مخاطبی که خیلی درگیری نداشته و شاید دغدغه هم ندارد؛ اطلاعات کمتری از کم و کیف این رویداد دارد. این مساله می‌تواند باعث شود که بهره‌برداری لازم از نمایشگاه صورت نگیرد.
سعیدی بهترین شیوه تبلیغ نمایشگاه مجازی کتاب در این شرایط را بهره‌گیری از صداوسیما خواند و اضافه کرد: پیشنهاد من این است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با صداوسیما تعامل و رایزنی داشته باشد؛ صداوسیما پای کار بیاید و پیش تبلیغاتی برای نمایشگاه مجازی کتاب داشته باشد، که هم مخاطبان در جریان این رویداد و چگونگی برگزاری آن قرار بگیرند و هم خود ناشرین در جریان کم و کیف کار باشند.
وی افزود: باتوجه به اینکه تا به امروز هنوز بحث ثبت‌نام و فرایند ارسال کتاب و این قبیل موارد نهایی نشده است و یک مقدار ابهام وجود دارد، قطعا تبلیغات و اطلاع‌رسانی دقیق می‌تواند کمک کند که این رویداد هم بهتر دیده شود و هم اگر ایرادات و اشکالاتی در کار دیده می‌شود، تا قبل از برگزاری نمایشگاه رفع شود و رویداد سالم و خوبی داشته باشیم.
*ایبنا