به گزارش مشرق، فرهاد کریمی رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش درباره نتایج کسب شده توسط دانش‌آموزان ایرانی در آزمون تیمز ۲۰۱۹، اظهار کرد: نتایج نشان داد با وجود اینکه نمرات دانش‌آموزان از میانگین بین المللی پایین‌تر است اما در دروس علوم و ریاضی پایه چهارم و ریاضی پایه هشتم نسبت به تیمز ۲۰۱۵ رشد داشتیم اما در علوم پایه هشتم با افت عملکرد مواجه هستیم.
وی افزود: علوم جزو دروسی است که در چند سال اخیر با چالش مواجه بودیم و باید از نتایج تیمز برای توجه به دروس ریاضی و علوم استفاده کنند.
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش گفت: ۳۰ درصد دانش‌آموزان ایرانی به پایین ترین سطح یادگیری نمی‌رسند که باید برای این موضوع چاره‌ای اندیشید همچنین شاهد تاثیر زیاد وضعیت اجتماعی و اقتصادی خانوده برعملکرد تحصیلی دانش‌آموزان هستیم و گاهی تاثیر آن بیش از ۱۴۰ نمره در پیشرفت تحصیلی موثر است.
۶۸ درصد دانش‌آموزان پایین‌ترین عملکرد را دارند
کریمی ادامه داد: بین ۶۸ تا ۷۲ درصد از دانش‌آموزان ایران به پایین‌ترین سطح عملکردی در دروس ریاضی و علوم رسیده و ۳۷ تا ۴۰ درصد از دانش‌آموزان به سطح عملکردی متوسط می‌رسند یعنی تقریبا از هر سه دانش‌آموزی که در نظام آموزشی ایران تحصیل می‌کند یک نفر به انتظارات متوسط به بالای یادگیری می‌رسد.
تاثیر بسیار زیاد وضعیت اقتصادی بر تحصیل
وی ادامه داد: مطالعه وضعیت اقتصادی و اجتماعی دانش‌آموزان و صحبت کردن آنها به زبان فارسی در منزل و مدرسه که در قالب پشتیبانی از یادگیری مطرح می‌شود نشان دهنده تاثیر بسیار زیاد وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانواده‌ها بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان است با این حال سطح منابع یادگیری دانش‌آموزان ایرانی در خانه در مقایسه با دانش‌آموزان سایر کشورها پایین است هرچند در هشت سال گذشته منابع یادگیری دانش‌آموزان ایران در خانه افزایش داشته ولی همچنان ناکافی است.
کمترین زمان آموزش ریاضی و علوم
کریمی با اشاره به عوامل تاثیرگذار در پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان گفت: حضور دانش‌آموزان در دوره پیش دبستانی ۵۶ نمره در پیشرفت تحصیلی ریاضی و علوم تاثیر دارد همچنین میزان زمان آموزش سالیانه و زمان آموزش ریاضی و علوم یکی از متغیرهاست اما ایران در بین همه کشورهای شرکت کننده در تیمز ۲۰۱۹ کمترین زمان آموزش را در این دو درس داراست.
وی ادامه داد: احساس تعلق دانش‌آموزان به مدرسه متغیری موثر در پیشرفت تحصیلی است اما بین این متغیر با نمرات علوم و ریاضی دانش‌آموزان ایران رابطه معنی داری وجود ندارد و نشان می‌دهد بچه‌ها علاقه‌ای به مدرسه ندارند همچنین منابع خانه برای یادگیری دانش‌آموزان یعنی منابع فرهنگی در خانواده‌ها برای دسترسی به دانش‌آموزان وضعیت مناسبی ندارد.
تاثیر آزار دیدن در مدرسه بر یادگیری
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش درباره آزار دیدن دانش‌آموزان در مدرسه مطرح کرد: در پایه چهارم تفاوت ۴۴ نمره‌ای بین گروه یک که گفته‌اند تقریبا هرگز مورد آزار قرار نمی‌گیرند با گروه دو که هفتگی مورد آزار قرار می‌گیرند وجود دارد و در پایه هشتم تفاوت ۷۵ نمره‌ای بین دو گروه مشاهد می‌شود این درحالی است که مدرسه باید مکان امنی برای آموزش باشد.
کریمی با اشاره به اینکه معلمانی که رشته تحصیلی غیرمرتبط دارند عملکرد تحصیلی دانش‌آموزانشان پایین‌تر است، متذکر شد: در کشور ترکیه هیچ معلمی با مدرک کاردانی در درس ریاضی پایه هشتم وجود ندارد اما ۷ درصد معلمان ایرانی دارای مدرک کاردانی هستند.
وی درباره آموزش معلمان گفت: در بسیاری از کشورهای مورد مطالعه، چهار شاخص برای آماده سازی معلمان در نظر گرفته شده است که عبارتند از کارورزی تحت نظر در طول برنامه تربیت معلم، گذراندن امتحان صلاحیت سنجی، تکمیل دوره آزمایشی تدریس و تکمیل برنامه مربی یا ورود.
کریمی بیان کرد: در ایران فقط برنامه کارورزی به عنوان شرط در نظر گرفته شده که مدت آن محدود است.
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با اشاره به اینکه در بیشتر کشورها ۴ شاخص برای نظارت بر اجرای برنامه درسی به کار می‌رود که عبارتند از مشاهده به وسیله بازرس که در ۴۶ کشور در پایه چهارم اجرا می‌شود اما در ایران استفاده نمی‌شود، خودارزیابی مدرسه در ۵۱ کشور استفاده می‌شود و در ایران استفاده نمی‌شود.
آزمون ملی ریاضی نداریم
وی ادامه داد: اجرای برنامه‌های پژوهشی در ۲۶ کشور استفاده می‌شود و در ایران هم استفاده می‌شود، امتحانات ملی یا منطقه‌ای در ۳۹ کشور در درس ریاضی و در ۳۰ کشور در درس علوم استفاده می‌شود که در ایران در درس ریاضی استفاده نمی‌شود و در درس علوم استفاده می‌شود.
کریمی تاکید کرد: ما ملزم به اجرای مطالعات ملی و منطقه‌ای برای ارزشیابی پیشرفت تحصیلی هستیم و بر همین اساس برنامه راهبردی ارتقای کیفیت نظام آموزش‌وپرورش بر اساس مطالعات بین‌المللی طراحی و تدوین‌شده و اعتبار یابی لازم صورت گرفته است. این برنامه شش راهبرد مشخص دارد و لازم است عملکرد تحصیلی دانش آموزان کم پیشرفت را ارتقا دهیم. مطالعه‌ای نشان داده هرچه قدر روی دانش آموزان کم پیشرفت سرمایه‌گذاری بیشتری شود ضریب جی دی پی کشورها در ۲۰ سال آینده افزایش بیشتری می‌یابد.