به گزارش مشرق، علی شریفی زارچی سرپرست مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در نشست خبری که امروز در محل این وزارتخانه برگزار شد درباره اثرگذاری واکسن کرونا در پیشگیری از ابتلا و مرگ و میر افراد، اظهار کرد: بهترین نوع دیدگاه، نگاه دقیق، علمی و واقع بینانه است برهمین اساس ما در مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات سعی کردیم کاملا مبتنی بر داده و بر اساس مشورت با متخصصان این حوزه برخی از شاخص‌ها را برای اثرگذاری واکسن تعریف کنیم و آنها را به صورت شفاف و واقعی خدمت مسئولان تصمیم‌گیر و مردم ارائه دهیم. گزارشی که خدمت وزیر بهداشت هم ارائه شد دقیقا همان گزارش ارائه شده به مردم و رسانه‌ها است.
وی در ادامه با بیان اینکه در مقوله واکسن باید دو موضوع را تفکیک کنیم تا مردم دچار سردرگمی نشوند، توضیح داد: وقتی به مقوله فوت یا بستری بعد از واکسیناسیون می‌پردازیم یک موضوع فوت یا بستری بر اثر عوارض واکسن بوده و موضوع دوم به فوت یا بستری بر اثر ابتلا به کرونا پس از چند ماه از دریافت واکسن مربوط می‌شود. هر آنچه از سمت مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات تهیه و به اطلاع مردم رسیده در مورد بررسی ابتلا، بستری و مرگ افراد بعد از واکسیناسیون به علت ابتلا به کرونا است که در این شرایط باید دو کفه ترازو را در نظر گرفت که اگر فرد واکسن دریافت نمی‌کرد احتمال ابتلا به واکسن چقدر بود و اکنون که واکسن تزریق کرده، احتمال چقدر است.
واکسن ها ایمنی ۱۰۰ درصد ایجاد نمی‌کنند
شریفی زارچی تصریح کرد: اگر شرایط به اینگونه بود که واکسن ها ایمنی ۱۰۰ درصد می‌آوردند در آن زمان شرایط ایران و جهان متفاوت بود و آن‌هایی که دو نوبت واکسن خود را دریافت کرده بودند با خیال راحت ماسک را کنار می‌گذاشتند و به زندگی عادی خود برمی‌گشتند اما تجربه در کشور ما و دیگر کشورها نشان می‌دهد که واکسن ها ایمنی ۱۰۰ درصدی ایجاد نمی‌کنند. در بین رسانه‌ها و مردم مطرح می شود، افرادی هستند که چند ماه بعد از دریافت واکسن، به کرونا مبتلا و فوت شده اند که نکته درستی است؛ اما سوال این است که آیا اگر شخص واکسن تزریق نمی کرد هم همین احتمال را داشت یا کمتر بود؟
سرپرست مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت عنوان کرد: واکسیناسیون ریسک فوت ناشی از کرونا را در افراد کاهش می‌دهد، این دقیقا همان موضوعی است که در گزارش مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات به روشنی ارائه شده است. درصد اثرگذاری واکسن تابع سن و شرایط موج کرونا در کشور است؛ به عنوان مثال درصد اثرگذاری واکسن در سنین ۲۵ تا ۵۰ سال با ۵۰ تا ۷۵ سال و به همین ترتیب متفاوت است و صرفاً اعلام یک عدد، ساده‌انگاری و ساده کردن مساله است.
وی با اشاره به اینکه اثر واکسیناسیون را بر موارد زیادی می‌توان سنجید و چون فوت اتفاق مهمی است، در گزارش میزان اثرگذاری واکسن بر فوت افراد را بررسی کردیم، گفت: در هر تاریخ مقایسه افراد را به سه گروه تقسیم کردیم، کسانی که واکسن نزده اند، کسانی که یک نوبت واکسن و کسانی که دو نوبت واکسن دریافت کرده اند. اگر در گروه سنی بالای ۷۵ سال واکسیناسیون اتفاق نمی‌افتاد، در موج پنجم ده ها هزارنفر از این گروه سنی بیشتر فوت می‌کردند.
شریفی زارچی با تاکید بر اینکه باید دانست که بیان این جمله که چند درصد افراد واکسن زده فوت شده‌اند و ارائه آمار در این خصوص نادرست است، مطرح کرد: متاسفانه گروه‌های مخالف واکسن از آن استفاده می‌کنند. ما در گزارش ارائه شده درباره اثربخشی واکسن در پیشگیری از مرگ و میر تنها افراد تست مثبت کرونا را ملاک قرار ندادیم و افرادی که مشکوک و علامت دار بودند هم در آمار لحاظ شده‌اند. میزان مرگ و میر در گروه ۲۵ تا ۴۹ سال در افراد واکسینه نشده بیشتر است و باید جوانان را برای این منظور متقاعد کرد که واکسن بزنند چراکه عامل انتقال بیماری به سایر اعضای خانواده هستند.
وی در پایان در خصوص پیش‌بینی موج ششم کرونا، تصریح کرد: پیش بینی زمان شروع یک موج پیچیده و سخت است و محتمل ترین شرایط در شکل گیری یک موج می‌تواند ناشی از ورود یک سویه جدید به کشور باشد. با دوستان در انستیتو پاستور تماس گرفتیم و تاکید کردیم موارد ابتلا در شهر مرزی مانند زابل را بررسی کنند تا بررسی شود که سویه جدیدی وارد کشور شده است یا خیر؛ هنوز شواهدی از ورود سویه جدید به کشور گزارش نشده است و اکنون روند بستری در اکثر استان‌ها به جز خراسان جنوبی نزولی و در شهرستان های قرمز هم روند بستری صعودی است و همچنان باید نکات بهداشتی را رعایت کنیم.
ماجرای صدور کارت تقلبی واکسن کرونا
سرپرست مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت درباره موضوعات مطروحه درخصوص صدور کارت تقلبی واکسن کرونا، توضیح داد: برخی کشورها قوانین سختگیرانه ای در نوع واکسن برای مسافران ورودی به کشورشان اعلام کردند و گفتند فقط برندهایی خاص را می پذیرند که همپوشانی آن در کشور ما واکسن آسترازنکا بود. به نظر ما سیاست محدود کردن نوع واکسن ها توسط کشورها جان مردم را به خطر می‌اندازد؛ به عنوان مثال در کارت واکسن شخصی، ۴ نوع واکسن ثبت شده است که با بررسی‌های بیشتر دیدیم هنوز نوبت تزریق نرسیده بوده ولی فرد مجبور به تزریق دو واکسن متفاوت از هم بوده است و نوبت سوم و چهارم آن ماهیت دوز بوستر نداشته است، البته این شرایط فقط مشکل ما نیست و به عنوان مثال بیش از یک میلیارد نفر چینی که واکسن سینوفارم دریافت کرده اند اکنون برای ورود به برخی کشورها با محدودیت روبرو هستند.
وی ادامه داد: برخی مردم به دلایل ضروری باید به این سفرها بروند و این شرایط برایشان وجود دارد. نگاه ما این است که سیاست تفکیک نوع واکسن در این افراد جان آنها را به خطر می‌اندازد چون مجبور می‌شوند خارج از نوبت، مجدد واکسن بزنند. از طرفی ویرایش کارت واکسن به سادگی میسر نیست چون ناصادقانه بوده و کارت واکسن سند رسمی کشور است و اگر چنین اتفاقی رخ می‌داد اعتبار کارت واکسن را زیر سوال می‌برد. در همین راستا امکان ویرایش اطلاعات کارت واکسن را فقط محدود به مرکز مدیریت و فناوری اطلاعات وزارتخانه کردیم که امکان حذف رکورد داشته باشد، آن هم برای افرادی که نوبت اول و دومشان مغایر ثبت شده بود، در حالی که چنین نبود و نیاز به اصلاح کارت وجود داشت.
چگونگی صدور کارت واکسن برای افرادی که در طرح‌های مطالعاتی واکسن‌ها شرکت کرده‌اند
شریفی زارچی تصریح کرد: علاوه بر آن دانشگاه علوم پزشکی باید یک فرم شامل سه امضا از رییس حراست، رییس بازرسی و معاون بهداشت بدهد که مطمئن باشیم درخواست ویرایش درست است. بنابراین شرایط دخل و تصرف در کارت واکسن دیجیتال را کاهش دادیم. سپس بعد از بررسی متوجه شدیم برخی برای سفر تحت فشار هستند و کمیته فنی اعلام کرد افرادی که قبلا دو نوبت واکسن دریافته کرده‌اند و در شرایط اضطرار سفر هستند کمیته سه نفره در دانشگاه علوم پزشکی تشکیل شود و اما و اگرهای تزریق ۴ نوبت واکسن را برای فرد توضیح دهند و از او رضایت آگاهانه بگیرند و یک یا دو نوبت واکسن آسترازنکا اضافه بر واکسن‌هایی که زده به او تزریق کنند که در کارت واکسنش ثبت شود و بتواند سفر برود. بنابراین اگر کسی به دنبال این امکان است، باید درخواست خود را به دانشگاه علوم پزشکی ارائه دهد.
سرپرست مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت عنوان کرد: قبل از آغاز صدور کارت دیجیتال واکسن، تخلف وجود داشت که اعتباری هم نداشت. در موضوع تخلفی که رییس بازرسی وزارت بهداشت به آن اشاره کردند فرمودند که موضوع تخلف به فناوری اطلاعات مربوط نیست و در حال پیگیری سرنخ ها هستند.
وی همچنین در ادامه درباره صدور کارت واکسن برای افرادی که در طرح‌های مطالعاتی واکسن ها شرکت کرده اند، گفت: در مطالعاتی واکسن برکت اطلاعات همه افرادی که واکسن تزریق کرده بودند ثبت و کارت واکسن صادر شد، این موضوع برای واکسن پاستور هم رخ داد. در مورد واکسن کووپارس، اسپایکوژن و فخرا، امکان ثبت را به برگزارکنندگان کارآزمایی بالینی پیشنهاد دادیم اما چون تعداد افراد زیاد بود آنها درخواست داشتند اطلاعات را به صورت فایل بدهند و ما به دنبال صحت سنجی اطلاعات هستیم. تلاش می‌کنیم تا هفته آینده برای داوطلبان دریافت واکسن رازی و اسپایکوژن کارت صادر شود که کنار کارت واکسن نوشته می‌شود کارآزمایی بالینی؛ تا زمانی که با تایید برند توسط غذا و دارو کارت اصلی صادر شود.
شریفی زارچی همچنین درباره رنگ بندی‌های کرونایی شهرها، توضیح داد: این رنگ بندی تاکنون بر اساس شاخص بستری اعلام شده است و چون موج مرگ، به طور متوسط ۱۲ روز بعد از موج بستری است، بنابراین نمی‌توان برای تغییر رنگ بندی صبر کرد؛ اینکه چرا رنگ بندی بر اساس تست های مثبت اعلام نمی‌شود، در بهمن سال ۹۹ که خوزستان قرمز بود این موضوع در درصد تست های مثبت نمایان نبود که فاکتورهای متعددی دارد؛ شهرهای مرزی ما مثل زابل، پاوه، بانه قرمز و افزایشی هستند، اکنون بیشترین دغدغه ما در نواحی از خراسان جنوبی است.
سرپرست مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت درباره در دسترس بودن پرونده الکترونیک برای همه افراد بیان کرد: در تلاش هستیم تا پرونده الکترونیک به صورت وب سرویس در اختیار افراد قرار گیرد، باید توجه داشت که به دلیل تعدد سامانه ها در بیمه ها کد خدمات سلامت و داروها متفاوت بود و ما در چند ماه اخیر کدگذاری را یکسان سازی و استانداردسازی کردیم که یک اقدام زیربنایی بود. برای بررسی آثار هر یک از واکسن ها باید به پارامتر زمان، سن تزریق و شرایط پیک اهمیت داد.