در این مراسم غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی بیان داشت: بنده بسیار خوشحال شدم که تقاضا برای یک آموزش ویراستاری از این خبرگزاری به فرهنگستان زبان و ادب فارسی پیشنهاد شد. تشنگی که خبرگزاری فارس برای برگزاری کلاس ویراستاری نشان داد برای این فرهنگستان از آب مهمتر بود.
حداد عادل با بیان اینکه اگر شما در طول تاریخ بخواهید اقتدار ملتها را بسنجید یکی از شاخصها، قوت زبانی آن ملت است، افزود: انسانهایی که نمیتوانند حرفشان را به خوبی بیان کنند، اقتدار اجتماعی پیدا نمیکنند یعنی انسان لال و گنگ، هیچگاه در جامعه منشأ اثر نیست. افرادی که رهبران جامعه میشوند معمولاً سخنوران درجه اول هستند.
وی گفت: اینکه در تعریف انسان، او را حیوان ناطق نامیدهاند، بیارتباط با بحث ما نیست در منطق هر حیوانی را به یک شکل تعریف کردهاند اما وقتی نوبت به انسان رسیده گفتهاند که انسان، حیوان سخنگو است و این به معنای سخن گفتن بیمعنای طوطیوار نیست.
حداد عادل اضافه کرد: از تعریفی که نسبت به انسان کردهاند، میخواستند این امر را بیان کنند که انسان، حیوانی عاقل و خردمند است اما به دلیل اینکه بارزترین جلوه عقل و خرد در سخن است آن چیزی که قابل درک بوده است را مورد علامت قرار دادهاند و گفتهاند که این سخن گفتن حکایت از شأن والای آدمی از باب خردمندی میکند.
وی افزود: اهمیتی که سخن گفتن در تعریف انسان دارد در سطح جهان هم وجود دارد یعنی ملت ناطق، ملت سخنور و ملتی که زبان نیرومند دارد و ملتی که ادبیات گسترش یابنده دارد آن ملت پرارجتر و مقتدرتر است.
مشاهده اقتدار و قوت زبان عربی در اقتدار مسلمانان
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان اینکه به سهولت میتوان اقتدار و قوت زبان عربی را در اقتدار مسلمانان مشاهده کرد، گفت: اقتدار ایران و زبان فارسی را میتوان به سهولت در قرن 5 و 6 هجری مشاهده کرد.
وی با شاره به این مطلب که یک ملت مُرده، ملتی است که در زبان به معنای وسیع کلمه از کار افتاده و ضعیف شده باشد، اضافه کرد: فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای این امر تأسیس شده است که در دنیای متحول امروز همگام با توسعه که امری اجتنابناپذیر است، زبان را مدیریت کرده و کاری کند که قوت زبان حفظ و افزوده شود.
امروزه قوت قلمی نویسندگان کم شده است
حداد عادل ادامه داد: یکی از مشکلات امروز این است که قوت قلمی نویسندگان کشور کم شده است و پرکاری و انباشت خبر در مؤسساتی همچون خبرگزاری فارس شاید مجال ندهد که نیروهای انسانی بخواهند درباره کاری که با کلمه و عبارت صورت میگیرد، حتی دربارهاش فکر کنند. یعنی خبرنگاران راجع به همه دنیا فکر کرده و نظر میدهند اما برای خودشان اینگونه نیستند.
وی افزود: برای فرهنگستان زبان و ادب فارسی اقدام خبرگزاری فارس برای برپایی دورههای آموزشی ویراستاری تحسین برانگیز بود و آن را مغتنم دانستیم به همین جهت این فعالیت خبرگزاری در عرصه ویراستاری را جدی گرفتیم.
همت استاد احمد سمیعی گیلانی تحسین برانگیز است
این عضو مجلس شورای اسلامی گفت: استاد دبیرمقدم در زبانشناسی یکی از چهرههای جهانی به شمار میروند و به نوعی در زبانشناسی یک مرجع محسوب میشوند این امر را پیگیری کرده و هر هفته رویه کار را با بنده در میان میگذاشتند و بنده بسیار خوشحال شدم که استادانی همانند استاد سمیعی گیلانی قبول کردند که در دوره آموزش ویراستاری خبرگزاری فارس به تدریس بپردازند.
وی اضافه کرد: بنده بیش از 40 سال است که خدمت استاد سمیعی آشنایی و ارادت دارم و روزبهروز به ارادت بنده نسبت به این شخصیت افزوده شده است، این امر که در این دوره استادانی همچون احمد سمیعی گیلانی و عبدالحسن نجفی به تدریس خبرنگاران فارس پرداختند را غنیمت بدارید چراکه این توفیق به آسانی نصیب هر کسی نمیشود.
حداد عادل ادامه داد: استاد کامران فانی که رشته تحصیلیشان کتابداری است، حقاً در مرجعشناسی یک مرجع هستند یعنی هر وقت درباره یک فرد و کتابی اطلاعاتی نیازمند باشد با استاد فانی ارتباط برقرار میکنیم حتی استاد موسیاسوار با تسلطی که به زبان عربی و فارسی دارند حضورشان در این دوره مغتنم بوده است.
وی افزود: فرهنگستان زبان و ادب فارسی 92 سالگی استاد سمیعی را جشن گرفته است، او با این سن و سال همانند جوانان فعالیت میکند و بنده هم از بسیاری از کارهای این استاد مطلع نیستم اما همت او تحسین برانگیز است.
تسلط به زبان فارسی مستلزم انس با ادبیات فارسی است
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی خطاب به خبرنگاران خبرگزاری فارس گفت: بنده یک سفارشی در ادامه صحبت استاد سمیعی به شما میکنم که تسلط به زبان فارسی مستلزم انس با ادبیات فارسی است.
وی اضافه کرد: اگر وارد عالم زبان و ادبیات فارسی شوید و بخشی از اوقات فراغت خود را با شعر فارسی بگذرانید، قطعاً پشیمان نخواهید شد چراکه اگر شیرینی این انس را بکشید بنده را هم مورد دعا قرار میدهید؛ یک دنیای عمیق و لطیفی است که هر چه بیشتر به آن ورود پیدا کنید احترام شما به نیاکان بیشتر خواهد شد.
روایت بخشی از سفرنامه مظفرالدین شاه توسط حدادعادل
حداد عادل با اشاره به بخشی از سفرنامه مظفرالدین شاه به اروپا بیان کرد: حدود 3 _ 4 ماه پیش چاپ جدیدی از این سفرنامه را مورد مطالعه قرار دادم، در این کتاب نوشته شده بود که مظفرالدین شاه در این سفر به همراه خود هم روضهخوان و هم آوازخوان برده بود.
وی با یادآوری بخشی از این سفرنامه اضافه کرد: در کتاب سفرنامه مظفرالدین شاه آمده که «قلی خان» که آوازخوان بود دیشب ستار فلانی این رباعی را خواند که این رباعی آن بود «میگفتم عشق و می ندانستم چیست/ میگفتم یار و می ندانستم کیست/ گر عشق این است چون توان بی او بود/ گر یار این است چون توان بی او زیست».
حدادعادل ادامه داد: این رباعی باب دل بنده بود و گفتم این شعر باید سروده «ابوسعید» باشد چراکه جنس این کلمات نشان میدهد که از سرودههای ابوسعید باشد؛ رباعیات این شاعر را در کتابخانه شخصی خود نداشتم به همین منظور سفارش دادم که این اثر را برای بنده خریداری کنند و از 2 روز گذشته که در خودرو بودم و نمیتوانستم مطلبی را به نگارش درآورم یا مناسب کارهای عمیقتر نبود به مطالعه رباعیات ابوسعید پرداختم.
وی افزود: بیش از یک هزار سال از زمان سرودن رباعیات ابوسعید میگذرد ای کاش بنده این فرصت را داشتم و رباعیاتی که از این شاعر برگزیدم را برای جمع حاضر قرائت میکردم تا بدانید پیش از یک هزار سال پیش در این سرزمین چه اندیشههایی وجود داشته و چه قدرتی به زیباترین وجه در بیان این اندیشهها بوده است.
حداد عادل «ابوسعید» را عارف دانست و عنوان کرد: در دنیای ادبیات فارسی امثال مولانا، دیوان شمس، سعدی، حافظ، نظامی و بیدل را نباید دست کم بگیرید چراکه ذهنتان موزون میشود و زمانی که ذهنتان موزون شد، میزان و ترازو میشود و به خودی خود متوجه میشود که کلام ناجور و کلام پخته چیست و رشد پیدا میکنید.
این فرهنگستان چنان که باید و شاید با رسانهها اتصال و ارتباط ندارد
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان اینکه این فرهنگستان چنان که باید و شاید با رسانهها اتصال و ارتباط ندارد، گفت: در این فرهنگستان خبرنامه خوبی هر ماه منتشر میشود یعنی هر ماه 5 هزار نسخه منتشر و رایگان به همه نقاط کشور ارسال میشود.
وی اضافه کرد: فرهنگستان زبان و ادب فارسی یک وبگاه دارد و طبق آمار سال گذشته هر روز 28 هزار نفر از وبگاه این فرهنگستان بهرهمند میشوند که تعداد بازدیدکنندگان با توجه به پیشرفتهشدن این وبگاه رو به افزایش است.
حداد عادل ادامه داد: این فرهنگستان آهسته و پیوسته و به نوعی بدون هیاهو برای زبان و ادبیات این کشور به انجام فعالیت میپردازد؛ بیش از 15 گروه در این فرهنگستان مشغول کار هستند و از نعمت استادانی همچون احمد سمیعی گیلانی برخوردار هستیم.
وی افزود: رسانهها میتوانند پل ارتباط میان فرهنگستان زبان و ادب فارسی با جامعه باشند چراکه در فرهنگستان قدرت اجرایی وجود ندارد و به نوعی دستآوردهای این فرهنگستان را تنها رسانهها میتوانند به جامعه منتقل کنند.
رسانهها نسبت به زبان و ادب فارسی حساسیت لازم را ندارند
به گزارش فارس، عضو مجلس شورای اسلامی گفت: متأسفانه رسانهها نسبت به زبان و ادب فارسی حساسیت لازم را ندارند؛ صدا و سیما بیشترین تأثیر را در زبان و ادب جامعه دارد اما هنوز نتوانستیم آن حساسیت لازم در زبان و ادب فارسی را در صدا و سیما ایجاد کنیم.
وی اضافه کرد: در برنامههای مختلف هر کسی اعم از مصاحبه شونده و مجری هر کلمه خارجی که دوست دارند را به زبان میآورند به نوعی که بیموالاتی نسبت به زبان همه جا مشاهده میشود.
رسانهها دستاوردها و پیام فرهنگستان زبان و ادب فارسی را به جامعه منتقل کنند
حداد عادل ادامه داد: تقاضای بنده از رسانهها این است که کمک کنند و دستاوردها و پیام فرهنگستان زبان و ادب فارسی را به جامعه منتقل کنند. چراکه 22 سال از تأسیس ساختمان این فرهنگستان گذشته و یک تجربه و دانش ارزندهای در آن انباشته و نهفته است و رسانهها میتوانند در هر گروهی به مصاحبه جداگانه بپردازند.