به گزارش مشرق، شناسنامه یکی از اسناد رسمی در ایران است که سازمان ثبت احوال کشور موظف است آن را برای هر شهروند ایرانی صادر کند. این سند رسمی در بردارنده اطلاعات هویتی اشخاص، نام پدر و مادر، همسر، نام و تعداد فرزندان و همچنین وقایعی مانند ازدواج، طلاق و فوت است.
این سند به دلیل اطلاعات مندرج در آن یکی از اسناد بسیار مهم هویتی محسوب می‌گردد. به همین دلیل تغییر نام کوچک افراد فقط در شرایط خاص و ویژه‌ای امکان‌پذیر می‌باشد.
براساس قانون اصلاح قانون ثبت احوال، هرگونه تغییر در شناسنامه بدون طی مراحل قانونی جرم محسوب می‌گردد. بنابراین اگر فردی قصد تغییر نام خود را دارد صرفا از طریق مراجع قانونی باید اقدام نماید؛ چرا که در نظر گرفتن شرایط خاص قانونی برای تغییر اسناد هویتی دلایل بسیاری دارد.
یکی از مهمترین دلایلی که می‌توان ذکر کرد، برای حفاظت از اعتبار اسناد سجلی (شناسنامه و پاسپورت) می‌باشد تا اشخاص با نام ثابتی در برابر دیگران شناخته شوند و با تغییر نام خود زمینه فرار از وظایف و تکالیف قانونی خود را فراهم نکنند. با این حال برخی از افراد به دلیل نارضایتی که از نام خود دارند درصدد تغییر آن می‌باشند.
دستورالعمل ثبت احوال در خصوص تغییر نام
تدوین دستورالعمل جدید تغییر نام در شناسنامه و تصویب آن در شورای عالی ثبت احوال، اختیار تغییر نام را به سازمان ثبت احوال داده است. بر اساس ماده ۲۰ قانون ثبت احوال، اشخاص می‌توانند با ارائه مدارک شناسایی به ادارات ثبت احوال و پرداخت هزینه‌های مربوطه، دادخواستی مبنی بر تغییر نام و نام خانوادگی خود تسلیم نمایند.
در صورتی که این درخواست با قوانین و شرایط تغییر نام ثبت احوال مغایرتی نداشته باشد، اصلاحات لازم در شناسنامه فرد ثبت خواهد شد. ثبت احوال معمولاً با درخواست‌هایی در بدو امر موافقت می‌کند که تشخیص دهد نام دارای الفاظ یا معانی خارج از عرف و غیرمتداول است.
افرادی که خواهان تغییر نام هستند، باید شرایط زیر را دارا باشند:
این افراد باید ۱۸ سال به بالا باشند.
افراد کمتر از ۱۸ سال که دارای حکم رشد باشند.
پدر یا جد پدری می‌توانند با ارائه شناسنامه اقدام به تعویض نام فرزندان کمتر از ۱۸ سال نمایند.
سرپرست قانونی (قیم، امین، وصی) با ارائه مدارک مستند برای افراد صغیر و محجور که سمت او احراز شده باشد، می‌تواند اقدام کند.
مدارک مورد نیاز برای تغییر نام:
نمونه تکمیل شده برگ درخواست تغییر نام توسط صاحب شناسنامه یا ولی، قیم، سرپرست قانونی و وکیل.
اصل و تصویر صاحب شناسنامه.
اصل و تصویر شناسنامه ولی، قیم یا سرپرست قانونی در صورتی که درخواست توسط هریک از آنان تکمیل شده باشد.
اصل مدرک مثبت سمت درخواست کننده، در صورتی که درخواست کننده غیر از صاحب شناسنامه باشد.
اصل رسید بانکی دائر بر واریز هزینه متعلقه.
نداشتن محکومیت موثر کیفری برای افراد بالای ۱۸ سال.