به گزارش مشرق، کولی کتفی‌های زیادی برای بازیافت غیر رسمی زباله در تهران فعالیت می‌کنند که اکثریت آن‌ها را کودکان تشکیل می‌دهند؛ کودکانی که ذی‌نفعان اصلی زباله دزدی نیستند و با اینکه تا کمر در زباله خم می‌شوند اما بنا به ادعای برخی مسئولین شهری، پول ناشی از جمع‌آوری غیر رسمی زباله از سطح شهر در جیب رؤسای آنان یا همان مافیای زباله می‌رود.
بر اساس گزارش یکی از رسانه‌های رسمی، شهرداری تهران سالانه حدود ۱۹۰ میلیارد تومان از محل زباله دریافت می‌کند؛ در حالی که مدیریت هر کیلو زباله در تهران به‌طور میانگین ۲۵۰ تومان هزینه برای شهرداری دارد که در مجموع مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان در سال هزینه پسماند می‌شود، یعنی حدوداً ۳۰۰ میلیارد تومان هزینه روی دست شهرداری می‌ماند که به عبارتی هزینه‌ای است که از جیب شهروندان تهرانی می‌رود. منبعی که برای عده‌ای میلیاردها تومان درآمد دارد ولی با اقدامات غیر قانونی و بی تدبیری مسئولان شهری در همه ادوار، دست مدیریت شهری از این درآمد کوتاه شده و در عوض مافیای زباله در پایتخت را رقم زده است!
اغلب مسئولان شهری وجود مافیای زباله را تائید کرده‌اند. محسن هاشمی رئیس سابق شورای شهر تهران طی یادداشتی در سال گذشته از وجود مافیای زباله در تهران خبر داد و آن را از موانع طرح جامع پسماند برشمرد. به علاوه اینکه مرتضی طلایی؛ عضو اسبق شورای شهر تهران نیز در سال ۱۴۰۰ عنوان کرده که گردش مالی روزانه پسماند خشک در شهر تهران حدود ۲۰ میلیارد تومان است؛ همچنین شهرداری تهران در گزارشی در سال ۹۹ تعداد افراد زباله‌گرد را در کشور حدود ۱۴ هزار نفر اعلام کرد که حدود ۴۷۰۰ نفر از آن‌ها غالباً کودکان و در شهر تهران فعالند حال شهرداری طرحی دارد و قرار است که با اجرای آن مشکل همیشگی زباله دزدی در تهران حل شود.
زباله‌های تهران از دسترس کوله کتفی ها خارج می‌شوند
علیرضا زاکانی با اشاره به اینکه در شیوه جدید نظافت شهر تهران زباله‌ها از دسترس کوله کتفی ها خارج می‌شوند، از قرارگیری پوشش برای مخازن زباله پایتخت در آینده خبر داد و گفت: با انجام این طرح زباله‌ها دیگر در دسترس نخواهند بود و در مخازن هم امکان دسترسی به آن‌ها گرفته می‌شود.
کارشکنی مافیای زباله علیه ساماندهی پسماند تهران
شهرداری تهران این روزها با افتتاح نخستین مرکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری (MRF) و ۵۵ غرفه دریافت پسماند خشک از افزایش بازیافت زباله خبر می‌دهد؛ این در حالی است که افزایش بازیافت می‌تواند ارتباط مستقیمی با کاهش دسترسی مافیای زباله به طلای کثیف شود. از سوی دیگر با ایجاد درپوش برای سطل‌های زباله دست‌های این مافیا از سرمایه‌های پایتخت کوتاه می‌شود و می‌توان این پیش بینی را داشت که مافیای زباله علیه شهرداری تهران اقداماتی انجام خواهد داد.
در همین راستا محمد مهدی عزیزی؛ مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند در پاسخ به این سوال که آیا کارشکنی در رابطه با آغاز اقدام به ساماندهی پسماند در تهران شده است یا نه، تاکید کرد: بله اقداماتی صورت گرفته که نمی‌توان جزئیات بیشتری بیان کرد.
مقاومت در مقابل تغییر وجود دارد
مهدی بابایی، عضو شورای شهر تهران در همین رابطه با بیان اینکه مافیای زباله به این شکلی که در حال حاضر بیان می‌شود، وجود ندارد، گفت: اگر مافیا زباله‌ای ایجاد شده به دلیل بی تدبیری مسئولان بوده است و گرنه با سیاستگذاری درست، این موضوع قابل حل است.
وی افزود: مواردی که در خصوص مقاومت پیمانکاران مشاهده می‌کنید طبیعی است. همه سیستم‌ها همیشه نسبت به تغییر مقاومت می‌کنند ولی اینکه نام آن را مافیای زباله بگذاریم این را قبول ندارم.
آغاز اصلاح ساختار پسماند در تهران
بابایی با اشاره به اینکه اصلاح ساختار حوزه پسماند شروع شده است، گفت: قدم اول توسعه مراکز mrf بوده است. در کنار آن هم هوشمندسازی اگر انجام شود میزان حجم زباله خشک داخل مخازن کاهش پیدا کرده و به تبع احتیاجی به پوشاندن مخازن نیست.
عضو شورای شهر تهران با اشاره به اینکه یکی از راه‌های مقابله با زباله گردی هوشمندسازی است، افزود: نمونه‌های مشابه هوشمندسازی در تهران توسط پیمانکاران فرعی در حال انجام است. بدین ترتیب مردم درخواست خود را در نرم‌افزار ثبت می‌کنید و متصدیان زباله را از درب منزل دریافت می‌کنند. در این مدل زمان حضور را شهروند مشخص می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: کیف پول شهروندی در ازای این زباله‌ها شارژ خواهد شد. هم اکنون این موضوع به صورت موردی انجام می‌شود. آنچه پیگیر هستیم این است که برنامه مرکزی توسط شهرداری در حال طراحی است تا آن را به پیمانکاران فرعی ارجاع بدهیم؛ چرا که باید شهرداری متولی باشد و ما نمی‌توانیم تبلیغ یک پیمانکار بخش خصوصی تهران را به صورت عمده انجام دهیم.
مقابله با مافیای زباله با روش‌های جدید
وی در رابطه با سایر طرح‌های مربوط به سطل‌های زباله بیان کرد: اصلی ترین کار این است که زباله خشک ارزشمند را از دسترس زباله گرد خارج کنید تا این اتفاق جمع شود.
بابایی در پایان گفت: اینکه مردم زباله خشک خود را درب منزل با استفاده از نرم‌افزار تحویل متصدی شوند به تبع میزان زباله خشک ارزشمند در مخازن کاهش پیدا می‌کند و شما به صورت زیر ساختی با این پدیده مقابله می‌کنید.
تغییر فرهنگ شهروندی با این روش‌ها
هوشمندسازی در بازیافت زباله از مبدا، توسعه مراکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری، پوشش سطل‌های زباله برای عدم دسترسی به آن و به نوعی ساماندهی پسماند از راه‌های مهم کوتاه کردن دست مافیای زباله از سرمایه‌های شهر است و با این اقدام شاهد کاهش محسوس زباله گردان در شهر خواهیم شد. گرچه ممکن است در ابتدای امر مقاومت‌هایی صورت گیرد اما با ادامه این روند می‌توان به افزایش درآمدهای شهری و افزایش بازیافت زباله و تغییر فرهنگی شهروندی نیز امیدوار شد.