سفر 12 روزه به این کشور بزرگ و پرجمعیت یکی از فرصتهایی است که برایم به عنوان یک خبرنگار پیش آمده تا نگاهی هر چند اجمالی به حال و هوای چین و مردمش داشته باشم؛ گرچه فرصت اندک و هدف اصلی سفر پوشش برنامه دیدارها و گفتگوهای سخنگوی وزارت خارجه کشورمان به چین و هنگ کنگ بود، ولی در فراغتهای حاصل شده سعی بر این بود نگاهی به وضعیت فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و رسانهای این کشور داشته باشم و بخشی از آنها را نیز در گزارشهایی برای شناخت بهتر این کشور منتشر کنم.
از آنجا که مردم چین البته آنهایی که در شهرهای پکن، شانگهای، گوانگجو، شنزن و کمی دورتر در هنگ کنگ زندگی میکنند، همگی شهرنشین هستند، با تکنولوژی ارتباط خوبی دارند. قریب به اتفاق آنها از تلفن همراه استفاده میکنند و در یک نگاه کلی با جوانانی روبهرو میشوی که هندزفری در گوششان هست و یا در حال موسیقی گوش دادن هستند یا تلفن صحبت کردن.
ولی آنچه درباره استفاده مردم چین از تلفن همراه جلب توجه میکند، این است که 80 درصد آنها از محصولات شرکت «اپل» استفاده میکنند و محصولاتی چون سامسونگ، نوکیا، اچ تی سی، سونی اریکسون و ... کمتر در دستشان دیده میشود.
آیفونها و آیپدهای «اپل» در چین خدایی میکنند و مسابقه خرید و استفاده از آنها کاملاً داغ و جدی است. فروشگاههای اپل در مراکز خرید شهرهای مهم دیده میشوند و چینیها نیز عمده مشتریان آن هستند. استفاده از ضمانتنامههای اپل این فرصت را به آنها میدهد که دائما گوشیهای خود را بهروز کنند و البته استفاده از ابزارهای جانبی اپل (accessories) نیز رونق ویژهای دارد.
در حالی که در کشور ما نمایندگیهای معتبر اپل وجود ندارد و بیشتر گوشیهای نوکیا و سامسونگ مورد استقبال ایرانیهاست و هنوز استفاده از اپل همهگیر نشده است، در چین کمتر چینیای را میبینید که اپل بهدست نباشد.
مسابقه خرید و استفاده از گوشیهای اپل به قدری جدی است که چندباری به گوشم میرسد که حتی برخی جوانان حاضرند کلیه خود را بفروشند و از محصولات اپل خریداری کنند!
این شنیدهها که ابتدا برایم بیشتر جنبه شایعه دارد، با خواندن و شنیدن خبرهای رسمی رسانههای چینی مبنی بر دستگیری چند نفر که به جوانان کمک میکردهاند تا کلیهشان را فروخته و آیفون بخرند، رنگ و بوی حقیقت میگیرد. اپل به عنوان یک برند آمریکایی چنان در بین چینیها طرفدار دارد که حاضرند برای داشتن آیفون و آیپد، قید کلیهشان را بزنند و البته گویا این عضو عزیز را به قیمتهای چندان بالایی هم نمیفروشند!
از سوی دیگر چین و هنگ کنگ از جمله کشورهایی هستند که پیشفروش مدلهای جدید آیفون در آنها رونق زیادی دارد؛ به طوری که گفته میشود، آیفون 5 که قرار است ماه اکتبر سال جاری میلادی به بازار جهانی عرضه شود پیش فروش خوبی در چین و هنگ کنگ دارد و حتی مبلغی که از طرفداران خود میگیرد، نزدیک به قیمت اصلی محصول است.
به هر حال چین به عنوان یکی از تولیدکنندگان محصولات اپل تحت لیسانس نمایندگی اصلی آمریکایی آن، برای مردم خود رقابت برای داشتن آیپد و آیفون را به ارمغان آورده است.
همچنین بازار ساخت محصولات جعلی اپل نیز در چین داغ است، ولی چینیها به خوبی میتوانند محصولات تقلبی را از اصل شناسایی کنند و بیشتر این محصولات تقلبی به کشورهای دیگر صادر میشود و شما کمتر چینیای را میبینی که یک اپل قلابی دستش باشد. بالاخره هرچه باشد، کسی که جنس قلابی میسازد، خودش میتواند اصل و فرع را از هم تشخیص دهد!
البته سرعت بالای اینترنت نیز به مردم چین کمک کرده که بتوانند از همه امکانات گوشیهای اپل خود استفاده کنند؛ هرچند وضعیت فیلترینگ نیز در این کشور رونق دارد و تقریبا خیلی از سایتهای مهم از دسترس خارج هستند، ولی از سوی دیگر کشور چین اقدام به راه اندازی سایتهای مختلف محلی کرده تا جاییکه برای گوگل و فیس بوک نیز نسخههای بومی دارند که خیلی هم پرطرفدار هستند.
در هنگ کنگ اما وضع بسیار بهتر است و دیگر از فیلترینگ و بسته بودن جریان اطلاعات خبری نیست. در هنگ کنگ مردم حرفهایتر از اینترنت بهرهمند میشوند و سرعت دسترسی به سایتها نیز بالاتر است و به همین دلیل استفاده از گوشیهای مدرن که بسیاری از کاربردهای آن تحت اینترنت تعریف میشود، نیز رونق بیشتری دارد.