به گزارش مشرق به نقل از مهر، هیئت وزیران بنا به پیشنهاد مشترک بانک مرکزی و معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور و به استناد بنـد (د) مـاده (95) قانون برنامه پنجسـاله پنجـم توسعـه جمهـوری اسلامی ایران ـ مصوب 1389ـ اساسنامه صندوق ضمانت سپردهها را تصویب کرد.
بر این اساس، صندوق به صورت نهاد عمومی غیردولتی، برای مدت نامحدود و به منظور تضمین بازپرداخت وجوه متعلق به سپردهگذاران در صورت ورشکستگی مؤسسات اعتباری تأسیس می شود. مرکز اصلی صندوق شهر تهران است و در تهران و یا سایر نقاط کشور شعبهای ندارد.
همچنین صندوق با تابعیت ایرانی تأسیس شده و دارای شخصیت حقوقی مستقل و استقلال اداری و مالی بوده و براساس مفاد این اساسنامه و سایر قوانین و مقررات مربوط فعالیت می کند.
وظایف و اختیارات صندوق ضمانت سپرده ها
بر اساس این مصوبه، ضمانت سپردههای هر شخص اعم از ریالی و ارزی در هر مؤسسه اعتباری بهاستثنای سپردههای مذکور در ماده (6) این اساسنامه، دریافت حق عضویت از مؤسسات اعتباری، پرداخت سپردهها پس از اعلام کمیته اضطرار و سرمایهگذاری در اوراق مالی ضمانت شده توسط بانک مرکزی و یا دولت حداکثر تا سقف هفتاد درصد منابع صندوق و صرفاً در مواقعی که منابع صندوق آزاد بوده و تعهدی بر ذمه صندوق وجود نداشته باشد. خرید اوراق یادشده در آخرین روز فروش اوراق مذکور مجاز است، از وظایف و اختیارات صندوق ضمانت سپرده هاست.
همچنین بانک مرکزی در صورت عدم تکافوی منابع صندوق برای ایفای تعهدات میتواند پس از تأیید هیئت عامل بانک مرکزی و تصویب هیئت وزیران بخشی از منابع مالی صندوق را به صورت تسهیلات تأمین کند.
بر این اساس، سپردههای تودیع شده نزد مؤسسات اعتباری توسط مؤسسات اعتباری دیگر، سپردههای متعلق به دستگاههای دولتی، ، سپردههای متعلق به مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، سپردههای متعلق به شرکتهای بیمه، صندوقهای بازنشستگی، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، شرکتهای تأمین سرمایه، شرکتهای سرمایهگذاری و شرکتهایی که مؤسسه اعتباری به طور مستقیم حداقل ده درصد (10%) از سهام آن شرکت را در تملک دارد، سپردههای متعلق به صاحبان بیش از یک درصد سهام مؤسسه اعتباری و افراد تحت تکفل آنها که در همان مؤسسه اعتباری تودیع شده باشد، سپردههای متعلق به مدیرعامل، قائممقام مدیرعامل، اعضای هیئت مدیره، هیئت عامل یا نمایندگان آنها و بازرس یا بازرسان قانونی مؤسسه اعتباری و افراد تحت تکفل آنها که در همان مؤسسه اعتباری تودیع شده باشد، سپردههای متعلق به حسابرس مستقل مؤسسه اعتباری اعم از حقیقی و حقوقی و صاحبان امضای گزارش حسابرسی و افراد تحت تکفل آنها که در همان مؤسسه اعتباری تودیع شده باشد، سپردههای متعلق به اعضای ارکان صندوق و افراد تحت تکفل آنها، سپردههایی که ناشی از ارتکاب جرم پولشویی یا تأمین مالی تروریسم بوده و درخصوص آنها حکم قطعی از مراجع صالح قضایی صادر شده باشد، سپردههای مسدود شده به موجب حکم قضایی و سپردههایی که به عنوان وثیقه نزد مؤسسه اعتباری نگهداری میشوند، مشمول ضمانت صندوق می شوند.
ارکان صندوق عبارتند از: هیئت امنا، هیئت مدیره، مدیرعامل و بازرس قانونی است.
بر این اساس، اعضای هیئت امنای صندوق از هفت نفر شامل؛ رئیس کل بانک مرکزی به عنوان رئیس هیئت امنا، وزیر امور اقتصادی و دارایی یا معاون وی، معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور یا معاون وی، دادستان کل کشور یا معاون وی، عضو هیئت عامل ناظر بر بخش نظارت بانک مرکزی، یک نفر از مدیران عامل بانکهای دولتی به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی و یک نفر از مدیران عامل بانکهای غیردولتی به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی تشکیل می شود.
بر اساس این مصوبه، جلسات هیئت امنای صندوق با دعوت رئیس هیئت امنا و با حضور حداقل پنج عضو رسمیت یافته و تصمیمات آن حداقل با چهار رأی معتبر است. هیئت امنا در هر سال حداقل یک بار تشکیل جلسه میدهد.
تعیین خطمشیها، سیاستها و برنامههای صندوق و اعمال نظارت بر فعالیتهای آن، بررسی گزارش عملکرد سالیانه هیئت مدیره و بازرس قانونی و اخذ تصمیمات مقتضی، بررسی و تصویب بودجه سالانه صندوق که از سوی هیئت مدیره پیشنهاد میشود و نیز صورتهای مالی با توجه به گزارش بازرس قانونی، بررسی و تصویب ساختار و تشکیلات صندوق و تغییرات آتی آن، تعیین و عزل اعضای هیئت مدیره به پیشنهاد رئیس هیئت امنا، تعیین حقالزحمه و پاداش اعضای هیئت مدیره، مدیرعامل و بازرس قانونی به پیشنهاد رئیس هیئت امنا، بررسی و اتخاذ تصمیم درباره ارجاع دعاوی به داوری و صلح دعاوی به پیشنهاد هیئت مدیره، تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای درج کلیه آگهیهای صندوق و اخذ تصمیم نسبت به هر موضوع دیگری که از طرف رئیس هیئت امنا و یا هیئت مدیره صندوق مطرح می شود و رسیدگی به آن طبق قانون یا اساسنامه در صلاحیت هیئت امنا است، از وظایف و اختیارات هیئت امنا به عنوان بالاترین رکن صندوق با رعایت قوانین و مقررات است.
بر این اساس، هیئت مدیره به منظور اداره امور صندوق در چارچوب مفاد اساسنامه و مصوبات هیئت امنا از یک نفر رئیس، چهار نفر عضو اصلی و یک نفر عضو علیالبدل تشکیل می شود. اعضای هیئت مدیره با پیشنهاد رئیس هیئت امنا و تصویب هیئت امنا و با حکم رئیس هیئت امناء به مدت سه سال منصوب میشوند. هیئت مدیره در اولین جلسه از بین اعضای خود یک نفر را به عنوان رئیس هیئت مدیره انتخاب می کند.
سال مالی صندوق از اول فروردین ماه هر سال شروع و در پایان اسفند ماه همان سال خاتمه مییابد، به استثنای سال اول تأسیس که از تاریخ تشکیل تا آخر اسفند ماه همان سال خواهد بود. صورتهای مالی و حسابهای صندوق طبق استانداردهای حسابداری تنظیم و نگهداری میشوند.
سی درصد از مانده منابع صندوق که تحت هیچ عنوان قابل سرمایهگذاری نیستند به همراه سایر منابع صندوق که مصروف سرمایهگذاری نشدهاند، در حسابی نزد بانک مرکزی نگهداری میشود.
بر اساس این مصوبه، هیئت مدیره موظف است بودجه پیشنهادی صندوق را برای سال بعد تنظیم و حداکثر تا پایان آذر هر سال به هیئت امنا ارایه کند. هیئت امنا نیز موظف است تا پایان بهمن همان سال، بودجه سال بعد را تصویب و به هیئت مدیره ابلاغ کند.
همچنین هیئت مدیره موظف است گزارش مالی سالانه صندوق مشتمل بر صورتهای مالی به همراه گزارش فعالیت، وضعیت عمومی و عملکرد سالانه صندوق را تا حداکثر دو ماه پس از پایان سال مالی به بازرس قانونی و هیئت امنا ارسال کند. مازاد درآمد بر هزینههای صندوق در هر سال مالی پس از طی مراحل قانونی به حساب منابع صندوق منظور می شود.
صندوق، وجوه سپردههای مشمول ضمانت را از طریق یکی از مؤسسات اعتباری و ظرف بیست روز پس از اعلام کمیته اضطرار و بر اساس دستورالعمل مصوب هیئت امنا پرداخت می کند.
صندوق به میزان پرداخت سپردههای ضمانت شده، جزء بستانکاران مؤسسه اعتباری ذیربط قرار میگیرد. به این منظور صندوق پیش از اقدام به پرداخت سپردههای مشمول ضمانت سپردهگذاران مؤسسه اعتباری، ساز و کاری را اتخاذ می کند تا با موافقت مکتوب مؤسسه اعتباری و هر یک از سپردهگذاران، تمامی حقوق مربوط به مطالبات سپردهگذاران از مؤسسه اعتباری ذیربط، تا سقفهای پرداخت شده به آنها، به صندوق انتقال یابد.
بر این اساس، صندوق پس از شروع به پرداخت سپردههای سپردهگذاران مؤسسه اعتباری، تحت عنوان یکی از بستانکاران مؤسسه اعتباری ذیربط، برای درخواست اعلام ورشکستگی آن مؤسسه اعتباری به دلیل عدم توانایی در پرداخت دیون خود به دادگاه صالح اقدام می کند.
بر اساس این مصوبه، مدیرعامل صندوق موظف است مدیران مؤسسه اعتباری، نماینده بانک مرکزی یا مدیر تصفیه را از میزان وجوه پرداخت صندوق به هر یک از سپردهگذاران مطلع سازد.
همچنین به منظور شفافسازی و افزایش سطح آگاهی عمومی، هیئت مدیره صندوق میتواند گزارش عملکرد سالیانه صندوق را که متضمن اطلاعات محرمانه بانکی یا تجاری نباشد، منتشر کند.
بر این اساس، اعضای هیئت امنا، هیئت مدیره، بازرس قانونی، مدیرعامل، کارکنان صندوق و آن بخش از کارکنان بانک مرکزی و سایر اشخاصی که به هر نحو به اطلاعات صندوق دسترسی دارند، موظفند مراقبت لازم را در عدم افشای آن دسته از اطلاعات صندوق که محرمانه تلقی میشوند، کنند.
این مصوبه از سوی محمدرضا رحیمی؛ معاون اول رئیس جمهور برای اجرا ابلاغ شده است.
بر این اساس، صندوق به صورت نهاد عمومی غیردولتی، برای مدت نامحدود و به منظور تضمین بازپرداخت وجوه متعلق به سپردهگذاران در صورت ورشکستگی مؤسسات اعتباری تأسیس می شود. مرکز اصلی صندوق شهر تهران است و در تهران و یا سایر نقاط کشور شعبهای ندارد.
همچنین صندوق با تابعیت ایرانی تأسیس شده و دارای شخصیت حقوقی مستقل و استقلال اداری و مالی بوده و براساس مفاد این اساسنامه و سایر قوانین و مقررات مربوط فعالیت می کند.
وظایف و اختیارات صندوق ضمانت سپرده ها
بر اساس این مصوبه، ضمانت سپردههای هر شخص اعم از ریالی و ارزی در هر مؤسسه اعتباری بهاستثنای سپردههای مذکور در ماده (6) این اساسنامه، دریافت حق عضویت از مؤسسات اعتباری، پرداخت سپردهها پس از اعلام کمیته اضطرار و سرمایهگذاری در اوراق مالی ضمانت شده توسط بانک مرکزی و یا دولت حداکثر تا سقف هفتاد درصد منابع صندوق و صرفاً در مواقعی که منابع صندوق آزاد بوده و تعهدی بر ذمه صندوق وجود نداشته باشد. خرید اوراق یادشده در آخرین روز فروش اوراق مذکور مجاز است، از وظایف و اختیارات صندوق ضمانت سپرده هاست.
همچنین بانک مرکزی در صورت عدم تکافوی منابع صندوق برای ایفای تعهدات میتواند پس از تأیید هیئت عامل بانک مرکزی و تصویب هیئت وزیران بخشی از منابع مالی صندوق را به صورت تسهیلات تأمین کند.
بر این اساس، سپردههای تودیع شده نزد مؤسسات اعتباری توسط مؤسسات اعتباری دیگر، سپردههای متعلق به دستگاههای دولتی، ، سپردههای متعلق به مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، سپردههای متعلق به شرکتهای بیمه، صندوقهای بازنشستگی، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، شرکتهای تأمین سرمایه، شرکتهای سرمایهگذاری و شرکتهایی که مؤسسه اعتباری به طور مستقیم حداقل ده درصد (10%) از سهام آن شرکت را در تملک دارد، سپردههای متعلق به صاحبان بیش از یک درصد سهام مؤسسه اعتباری و افراد تحت تکفل آنها که در همان مؤسسه اعتباری تودیع شده باشد، سپردههای متعلق به مدیرعامل، قائممقام مدیرعامل، اعضای هیئت مدیره، هیئت عامل یا نمایندگان آنها و بازرس یا بازرسان قانونی مؤسسه اعتباری و افراد تحت تکفل آنها که در همان مؤسسه اعتباری تودیع شده باشد، سپردههای متعلق به حسابرس مستقل مؤسسه اعتباری اعم از حقیقی و حقوقی و صاحبان امضای گزارش حسابرسی و افراد تحت تکفل آنها که در همان مؤسسه اعتباری تودیع شده باشد، سپردههای متعلق به اعضای ارکان صندوق و افراد تحت تکفل آنها، سپردههایی که ناشی از ارتکاب جرم پولشویی یا تأمین مالی تروریسم بوده و درخصوص آنها حکم قطعی از مراجع صالح قضایی صادر شده باشد، سپردههای مسدود شده به موجب حکم قضایی و سپردههایی که به عنوان وثیقه نزد مؤسسه اعتباری نگهداری میشوند، مشمول ضمانت صندوق می شوند.
ارکان صندوق عبارتند از: هیئت امنا، هیئت مدیره، مدیرعامل و بازرس قانونی است.
بر این اساس، اعضای هیئت امنای صندوق از هفت نفر شامل؛ رئیس کل بانک مرکزی به عنوان رئیس هیئت امنا، وزیر امور اقتصادی و دارایی یا معاون وی، معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور یا معاون وی، دادستان کل کشور یا معاون وی، عضو هیئت عامل ناظر بر بخش نظارت بانک مرکزی، یک نفر از مدیران عامل بانکهای دولتی به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی و یک نفر از مدیران عامل بانکهای غیردولتی به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی تشکیل می شود.
بر اساس این مصوبه، جلسات هیئت امنای صندوق با دعوت رئیس هیئت امنا و با حضور حداقل پنج عضو رسمیت یافته و تصمیمات آن حداقل با چهار رأی معتبر است. هیئت امنا در هر سال حداقل یک بار تشکیل جلسه میدهد.
تعیین خطمشیها، سیاستها و برنامههای صندوق و اعمال نظارت بر فعالیتهای آن، بررسی گزارش عملکرد سالیانه هیئت مدیره و بازرس قانونی و اخذ تصمیمات مقتضی، بررسی و تصویب بودجه سالانه صندوق که از سوی هیئت مدیره پیشنهاد میشود و نیز صورتهای مالی با توجه به گزارش بازرس قانونی، بررسی و تصویب ساختار و تشکیلات صندوق و تغییرات آتی آن، تعیین و عزل اعضای هیئت مدیره به پیشنهاد رئیس هیئت امنا، تعیین حقالزحمه و پاداش اعضای هیئت مدیره، مدیرعامل و بازرس قانونی به پیشنهاد رئیس هیئت امنا، بررسی و اتخاذ تصمیم درباره ارجاع دعاوی به داوری و صلح دعاوی به پیشنهاد هیئت مدیره، تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای درج کلیه آگهیهای صندوق و اخذ تصمیم نسبت به هر موضوع دیگری که از طرف رئیس هیئت امنا و یا هیئت مدیره صندوق مطرح می شود و رسیدگی به آن طبق قانون یا اساسنامه در صلاحیت هیئت امنا است، از وظایف و اختیارات هیئت امنا به عنوان بالاترین رکن صندوق با رعایت قوانین و مقررات است.
بر این اساس، هیئت مدیره به منظور اداره امور صندوق در چارچوب مفاد اساسنامه و مصوبات هیئت امنا از یک نفر رئیس، چهار نفر عضو اصلی و یک نفر عضو علیالبدل تشکیل می شود. اعضای هیئت مدیره با پیشنهاد رئیس هیئت امنا و تصویب هیئت امنا و با حکم رئیس هیئت امناء به مدت سه سال منصوب میشوند. هیئت مدیره در اولین جلسه از بین اعضای خود یک نفر را به عنوان رئیس هیئت مدیره انتخاب می کند.
سال مالی صندوق از اول فروردین ماه هر سال شروع و در پایان اسفند ماه همان سال خاتمه مییابد، به استثنای سال اول تأسیس که از تاریخ تشکیل تا آخر اسفند ماه همان سال خواهد بود. صورتهای مالی و حسابهای صندوق طبق استانداردهای حسابداری تنظیم و نگهداری میشوند.
سی درصد از مانده منابع صندوق که تحت هیچ عنوان قابل سرمایهگذاری نیستند به همراه سایر منابع صندوق که مصروف سرمایهگذاری نشدهاند، در حسابی نزد بانک مرکزی نگهداری میشود.
بر اساس این مصوبه، هیئت مدیره موظف است بودجه پیشنهادی صندوق را برای سال بعد تنظیم و حداکثر تا پایان آذر هر سال به هیئت امنا ارایه کند. هیئت امنا نیز موظف است تا پایان بهمن همان سال، بودجه سال بعد را تصویب و به هیئت مدیره ابلاغ کند.
همچنین هیئت مدیره موظف است گزارش مالی سالانه صندوق مشتمل بر صورتهای مالی به همراه گزارش فعالیت، وضعیت عمومی و عملکرد سالانه صندوق را تا حداکثر دو ماه پس از پایان سال مالی به بازرس قانونی و هیئت امنا ارسال کند. مازاد درآمد بر هزینههای صندوق در هر سال مالی پس از طی مراحل قانونی به حساب منابع صندوق منظور می شود.
صندوق، وجوه سپردههای مشمول ضمانت را از طریق یکی از مؤسسات اعتباری و ظرف بیست روز پس از اعلام کمیته اضطرار و بر اساس دستورالعمل مصوب هیئت امنا پرداخت می کند.
صندوق به میزان پرداخت سپردههای ضمانت شده، جزء بستانکاران مؤسسه اعتباری ذیربط قرار میگیرد. به این منظور صندوق پیش از اقدام به پرداخت سپردههای مشمول ضمانت سپردهگذاران مؤسسه اعتباری، ساز و کاری را اتخاذ می کند تا با موافقت مکتوب مؤسسه اعتباری و هر یک از سپردهگذاران، تمامی حقوق مربوط به مطالبات سپردهگذاران از مؤسسه اعتباری ذیربط، تا سقفهای پرداخت شده به آنها، به صندوق انتقال یابد.
بر این اساس، صندوق پس از شروع به پرداخت سپردههای سپردهگذاران مؤسسه اعتباری، تحت عنوان یکی از بستانکاران مؤسسه اعتباری ذیربط، برای درخواست اعلام ورشکستگی آن مؤسسه اعتباری به دلیل عدم توانایی در پرداخت دیون خود به دادگاه صالح اقدام می کند.
بر اساس این مصوبه، مدیرعامل صندوق موظف است مدیران مؤسسه اعتباری، نماینده بانک مرکزی یا مدیر تصفیه را از میزان وجوه پرداخت صندوق به هر یک از سپردهگذاران مطلع سازد.
همچنین به منظور شفافسازی و افزایش سطح آگاهی عمومی، هیئت مدیره صندوق میتواند گزارش عملکرد سالیانه صندوق را که متضمن اطلاعات محرمانه بانکی یا تجاری نباشد، منتشر کند.
بر این اساس، اعضای هیئت امنا، هیئت مدیره، بازرس قانونی، مدیرعامل، کارکنان صندوق و آن بخش از کارکنان بانک مرکزی و سایر اشخاصی که به هر نحو به اطلاعات صندوق دسترسی دارند، موظفند مراقبت لازم را در عدم افشای آن دسته از اطلاعات صندوق که محرمانه تلقی میشوند، کنند.
این مصوبه از سوی محمدرضا رحیمی؛ معاون اول رئیس جمهور برای اجرا ابلاغ شده است.