به گزارش مشرق به نقل از مهر، تنش اخیر دیپلماتیک میان تهران و اتاوا که با اقدام نسنجیده مقام‌های کانادایی به وجود آمده است بار دیگر توجهات را به سوی این کشور جلب کرده است. اقدام اخیر دولت کانادا با استقبال شدید محافل صهیونیستی و مقامات رژیم صهیونیستی رو به رو شده است.
ساختار حکومتی کانادا
هرچند کانادا به صورت رسمی عنوان کنفدراسیون را برای نظام سیاسی خود یدک می کشد، اما در واقع این کشور به صورت فدراسیون و زیر تشریفات سلطنت مشروطه مرتبط با پادشاهی متحده اداره می‌شود. ساختار حکومت در آن از پادشاه یا ملکه انگلیس، دولت جمهوری فدرال، دو مجلس سنا و عوام، دولت‌های استانی و فرماندار کل (به عنوان نماینده ملکه یا پادشاه انگلیس) تشکیل شده است.
پادشاه کشور کانادا ملکه انگلستان است که قانون به امضا و نام او رسمیت و ضمانت اجرایی پیدا می‌کند. در اساسنامه آمریکای شمالی بریتانیا که در ژانویه 1868 به مورد اجرا گذاشته شد، اصول قانون اساسی کانادا همانند قوانین بریتانیا نوشته شده است. طبق این اساسنامه کلیه قوانین اجرایی به نام پادشاه یا ملکه و توسط فرماندار کل و شورای سلطنتی ضمانت اجرایی پیدا می‌کند. ملکه انگلستان رهبر رسمی کشور کانادا و کشورهای مشترک المنافع است. به موجب قانون فرماندهی کل نیروهای نظامی به ملکه واگذار شده و در اختیار او می‌باشد.
استقبال محافل صهیونیستی از اقدام اخیر دولت کانادا
به نظر می‌رسد تصمیم کانادا در قطع روابط دیپلماتیک خود با ایران در چارچوب فشار لابی‌های صهیونیستی فعال در این کشور، آمریکا و انگلیس بوده و با توجه به عدم نفوذ و تاثیر گذاری این کشور در مسایل خاورمیانه این اقدام در راستای تامین منافع رژیم صهیونیستی بوده است. هم اکنون چند لابی قدرتمند در کانادا فعال هستند. به عنوان مثال، کنگره یهودیان کانادا از مهمترین لابی‌هاست که در چند دهه اخیر فعالیت‌های قابل توجهی را در این کشور داشته است. هر چند این لابی در سال 2007 به عنوان زیر مجموعه شورای کانادایی حمایت از یهودیان و اسراییل درآمد و به نام مرکز امور یهودیان و اسراییل تغییر نام داد.
ممانعت از برگزاری کنفرانسی در سال 2009 در دانشگاه یورک کانادا قرار بود برگزار شود یکی از اقدامات لابی یهود در کاناداست. این کنفرانس قرار بود با هدف بررسی امکان تشکیل کشور مستقل فلسطینی برگزار شود. مخالفت دولت محافظه کار کانادا با طرح تشکیل دولت مستقل فلسطینی در سازمان ملل متحد نیز در نتیجه تاثیر فشار لابی یهودیان در این کشور و البته همراهی هارپر نخست وزیر کانادا بود.
اقدامی شجاعانه و مطلوب
میریام زیف (Miriam Ziv) سفیر رژیم صهیونیستی در اتاوا با صدور بیانیه‌ای اقدام دولت کانادا را توصیف کرده است. در این بیانیه آمده است:« ایران تهدیدی برای ثبات و امنیت جهانی است، به تاقدامی شجاعانه و مطلوبععهدات خود در قبال جامعه جهانی عمل نمی‌کند و همواره در صدر اولویت‌های امنیتی اسراییل قرار داشته است. این اقدام نخست وزیر کانادا نمونه خوبی برای جامعه جهانی است تا اقدامات شدیدتری را علیه ایران به مورد اجرا بگذارند.» بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی نیز اقدام دولت کانادا را مورد تمجید قرار داده بود. شیمون پرز رییس جمهور رژیم صهیونیستی هم با صدور بیانیه‌ای خرسندی خود را از اقدام دولت کانادا در قطع روابط با ایران اعلام کرده بود.
اقدام اخیر کانادا همچنین با استقبال رییس کنفرانس روسای سازمان‌های یهودی رو به رو شده است. ریچارد استون از قطع روابط کانادا با ایران استقبال و اعلام کرده که امیدوار است سایر سایر کشورها نیز از این اقدام اتاوا پیروی کنند. آبراهام اچ فاکس من مدیر انجمن ضد افترا نیز ضمن تمجید از این اقدام کانادا اعلام کرده است که این عمل اتاوا بیانگر رهبری و پیشرو بودن این کشور در مبارزه علیه ایران است و جامعه جهانی نیز باید از این اقدام تقلید و پیروی کند.
هارپر با اصالتی یهودی؛ مسبب اصلی بروز تنش در روابط تهران-اتاوا
اقدامات گذشته هارپر نخست وزیر کانادا نیز نشان می‌دهد وی یکی از حامیان سرسخت یهودیان کانادایی است. سال گذشته حزب محافظه کار کانادا با انتشار جزوه‌ای از سیاست‌های سایر احزاب کاندایی در قبال اسراییل انتقاد کرده بود. حمایت هارپر از یهودیان به اندازه‌ایست که بسیاری وی را یک یهودی دوآتشه می‌دانند. ریشه خونی استفن جوزف هارپر به طور مستقیم به یک یهودی آلمانی به نام هین من جانستون برمی‌گردد که در فوریه 1825 به دنیا آمده است. نام "هین من" از سوی یهودیان به دلیل دور زدن قوانین محدود کننده در کشورهای متحد آلمان و البته آلمان انتخاب شده بود. لورن تسکی همسر هارپر نیز ریشه ایرلندی دارد و به ناحیه‌ای تعلق دارد که بسیاری از یهودیان آن به آمریکا و انگلیس مهاجرت کردند.
هارپر که روابط بسیار نزدیکی با محافل صهیونیستی و حمایت از اسراییل و یهودیان داردر دیدار خود با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل در اتاوا در ماه مارس سال جاری حمایت خود را از برنامه‌های رژیم صهیونیستی در قبال ایران اعلام کرده بود و دولت ایران را به دروغ گویی در خصوص برنامه هسته‌ای خود متهم کرده بود.
دولت کانادا همچنین سال گذشته به درخواست تشکیلات خودگردان فلسطین- البته به رغم حمایت شهروندان کانادایی- برای عضویت در سازمان ملل متحد رای منفی داد. هارپر این اقدام تشکیلات خودگردان را مایه تاسف خوانده و به شدت با آن مخالفت کرده بود.
نخست وزیر کانادا همچنین با رایزنیهای خود با سایر کشورها تلاش فراوانی کرد تا آنها را به دادن رای منفی به عضویت فلسطین تشویق کند. حمایت هارپر از اسراییل در شرایطی بود که نظرسنجی صورت گرفته توسط بی بی سی نشان می‌داد که 46 درصد کانادایی‌ها از تشکیل دولت فلسطینی حمایت می‌کردند و تنها 25 درصد آنها مخالف این امر بودند.
اما از سوی دیگر، ایرانیان مقیم کانادا نیز از اقدام اخیر دولت کانادا بسیار شگفت زده و خشمگین هستند. نیاز سلیمی رییس شورای جامعه کاندا-ایران نیز اعلام کرده که از شنیدن این اقدام دولت کانادا بسیار ناراحت و وحشت زده شده است. وی که در ماه‌های گذشته تلاش فراوانی برای حل و فصل مشکلات میان تهران و اتاوا انجام داده همچنین اعلام کرده است:« هیچگاه انتظار شنیدن چنین خبری را نداشتم. چنین اقدامی نشانه‌ای صریح در خصوص حمله به ایران است. ما مخالف حمله به کشور و ملت خود هستیم».
ایرانیان مقیم کانادا نیز از این اقدام دولت کانادا خشمگین شده‌اند. یکی از ایرانیان پس از خروج از سفارت ایران در اتاوا به این موضوع اشاره کرد:« تنها شهروندان هستند که در این میان آسیب خواهند دید. من از سال 1985 در کانادا زندگی می‌کنم و برای رفتن به ایران به پاسپورت نیاز دارم. سیاستمداران هیچ توجهی به خواسته‌های ما ندارند.» شهروند ایرانی دیگری نیز اعلام کرده است که دانشجویان زیادی در کانادا حضور دارند که با این اقدام دولت کانادا آسیب فراوانی خواهند دید.
روابط ایران و کانادا در سال‌های گذشته با فراز و نشیب‌های فراوانی رو به رو بوده است. در سال‌های اخیر هیچ پرواز مستقیمی میان کاندا و ایران برقرار نبوده و دولت کانادا فعالیت‌های مراکز فرهنگی ایرانی و مقامات کنسولی را در سراسر این کشور ممنوع کرده است. کانادا همچنین از سال 2010 تحریم‌هایی را علیه ایران و فراتر از تحریم‌های سازمان ملل وضع کرده است.
در مجموع می‌توان گفت که در سال‌های گذشته همواره مقام‌های کاخ سفید و کنگره ایالات متحده پیشرو و پیشقدم در ایجاد تنش و اتخاذ اقدامات ضد ایرانی بوده‌اند، اما هم اکنون از یک سو به دلیل آنکه این کشور خود با بحران اقتصادی شدیدی مواجه است و از سوی دیگر انتخابات ریاست جمهوری امریکا در پیش روست مقام‌های رژیم صهیونیستی این بار با آلت دست قرار دادن مقام‌های کانادایی درصدد اعمال فشار بیشتر بر جمهوری اسلامی ایران برآمده‌اند.
ساختار حکومتی کانادا
هرچند کانادا به صورت رسمی عنوان کنفدراسیون را برای نظام سیاسی خود یدک می کشد، اما در واقع این کشور به صورت فدراسیون و زیر تشریفات سلطنت مشروطه مرتبط با پادشاهی متحده اداره می‌شود. ساختار حکومت در آن از پادشاه یا ملکه انگلیس، دولت جمهوری فدرال، دو مجلس سنا و عوام، دولت‌های استانی و فرماندار کل (به عنوان نماینده ملکه یا پادشاه انگلیس) تشکیل شده است.
پادشاه کشور کانادا ملکه انگلستان است که قانون به امضا و نام او رسمیت و ضمانت اجرایی پیدا می‌کند. در اساسنامه آمریکای شمالی بریتانیا که در ژانویه 1868 به مورد اجرا گذاشته شد، اصول قانون اساسی کانادا همانند قوانین بریتانیا نوشته شده است. طبق این اساسنامه کلیه قوانین اجرایی به نام پادشاه یا ملکه و توسط فرماندار کل و شورای سلطنتی ضمانت اجرایی پیدا می‌کند. ملکه انگلستان رهبر رسمی کشور کانادا و کشورهای مشترک المنافع است. به موجب قانون فرماندهی کل نیروهای نظامی به ملکه واگذار شده و در اختیار او می‌باشد.
استقبال محافل صهیونیستی از اقدام اخیر دولت کانادا
به نظر می‌رسد تصمیم کانادا در قطع روابط دیپلماتیک خود با ایران در چارچوب فشار لابی‌های صهیونیستی فعال در این کشور، آمریکا و انگلیس بوده و با توجه به عدم نفوذ و تاثیر گذاری این کشور در مسایل خاورمیانه این اقدام در راستای تامین منافع رژیم صهیونیستی بوده است. هم اکنون چند لابی قدرتمند در کانادا فعال هستند. به عنوان مثال، کنگره یهودیان کانادا از مهمترین لابی‌هاست که در چند دهه اخیر فعالیت‌های قابل توجهی را در این کشور داشته است. هر چند این لابی در سال 2007 به عنوان زیر مجموعه شورای کانادایی حمایت از یهودیان و اسراییل درآمد و به نام مرکز امور یهودیان و اسراییل تغییر نام داد.
ممانعت از برگزاری کنفرانسی در سال 2009 در دانشگاه یورک کانادا قرار بود برگزار شود یکی از اقدامات لابی یهود در کاناداست. این کنفرانس قرار بود با هدف بررسی امکان تشکیل کشور مستقل فلسطینی برگزار شود. مخالفت دولت محافظه کار کانادا با طرح تشکیل دولت مستقل فلسطینی در سازمان ملل متحد نیز در نتیجه تاثیر فشار لابی یهودیان در این کشور و البته همراهی هارپر نخست وزیر کانادا بود.
اقدامی شجاعانه و مطلوب
میریام زیف (Miriam Ziv) سفیر رژیم صهیونیستی در اتاوا با صدور بیانیه‌ای اقدام دولت کانادا را توصیف کرده است. در این بیانیه آمده است:« ایران تهدیدی برای ثبات و امنیت جهانی است، به تاقدامی شجاعانه و مطلوبععهدات خود در قبال جامعه جهانی عمل نمی‌کند و همواره در صدر اولویت‌های امنیتی اسراییل قرار داشته است. این اقدام نخست وزیر کانادا نمونه خوبی برای جامعه جهانی است تا اقدامات شدیدتری را علیه ایران به مورد اجرا بگذارند.» بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی نیز اقدام دولت کانادا را مورد تمجید قرار داده بود. شیمون پرز رییس جمهور رژیم صهیونیستی هم با صدور بیانیه‌ای خرسندی خود را از اقدام دولت کانادا در قطع روابط با ایران اعلام کرده بود.
اقدام اخیر کانادا همچنین با استقبال رییس کنفرانس روسای سازمان‌های یهودی رو به رو شده است. ریچارد استون از قطع روابط کانادا با ایران استقبال و اعلام کرده که امیدوار است سایر سایر کشورها نیز از این اقدام اتاوا پیروی کنند. آبراهام اچ فاکس من مدیر انجمن ضد افترا نیز ضمن تمجید از این اقدام کانادا اعلام کرده است که این عمل اتاوا بیانگر رهبری و پیشرو بودن این کشور در مبارزه علیه ایران است و جامعه جهانی نیز باید از این اقدام تقلید و پیروی کند.
هارپر با اصالتی یهودی؛ مسبب اصلی بروز تنش در روابط تهران-اتاوا
اقدامات گذشته هارپر نخست وزیر کانادا نیز نشان می‌دهد وی یکی از حامیان سرسخت یهودیان کانادایی است. سال گذشته حزب محافظه کار کانادا با انتشار جزوه‌ای از سیاست‌های سایر احزاب کاندایی در قبال اسراییل انتقاد کرده بود. حمایت هارپر از یهودیان به اندازه‌ایست که بسیاری وی را یک یهودی دوآتشه می‌دانند. ریشه خونی استفن جوزف هارپر به طور مستقیم به یک یهودی آلمانی به نام هین من جانستون برمی‌گردد که در فوریه 1825 به دنیا آمده است. نام "هین من" از سوی یهودیان به دلیل دور زدن قوانین محدود کننده در کشورهای متحد آلمان و البته آلمان انتخاب شده بود. لورن تسکی همسر هارپر نیز ریشه ایرلندی دارد و به ناحیه‌ای تعلق دارد که بسیاری از یهودیان آن به آمریکا و انگلیس مهاجرت کردند.
هارپر که روابط بسیار نزدیکی با محافل صهیونیستی و حمایت از اسراییل و یهودیان داردر دیدار خود با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل در اتاوا در ماه مارس سال جاری حمایت خود را از برنامه‌های رژیم صهیونیستی در قبال ایران اعلام کرده بود و دولت ایران را به دروغ گویی در خصوص برنامه هسته‌ای خود متهم کرده بود.
دولت کانادا همچنین سال گذشته به درخواست تشکیلات خودگردان فلسطین- البته به رغم حمایت شهروندان کانادایی- برای عضویت در سازمان ملل متحد رای منفی داد. هارپر این اقدام تشکیلات خودگردان را مایه تاسف خوانده و به شدت با آن مخالفت کرده بود.
نخست وزیر کانادا همچنین با رایزنیهای خود با سایر کشورها تلاش فراوانی کرد تا آنها را به دادن رای منفی به عضویت فلسطین تشویق کند. حمایت هارپر از اسراییل در شرایطی بود که نظرسنجی صورت گرفته توسط بی بی سی نشان می‌داد که 46 درصد کانادایی‌ها از تشکیل دولت فلسطینی حمایت می‌کردند و تنها 25 درصد آنها مخالف این امر بودند.
اما از سوی دیگر، ایرانیان مقیم کانادا نیز از اقدام اخیر دولت کانادا بسیار شگفت زده و خشمگین هستند. نیاز سلیمی رییس شورای جامعه کاندا-ایران نیز اعلام کرده که از شنیدن این اقدام دولت کانادا بسیار ناراحت و وحشت زده شده است. وی که در ماه‌های گذشته تلاش فراوانی برای حل و فصل مشکلات میان تهران و اتاوا انجام داده همچنین اعلام کرده است:« هیچگاه انتظار شنیدن چنین خبری را نداشتم. چنین اقدامی نشانه‌ای صریح در خصوص حمله به ایران است. ما مخالف حمله به کشور و ملت خود هستیم».
ایرانیان مقیم کانادا نیز از این اقدام دولت کانادا خشمگین شده‌اند. یکی از ایرانیان پس از خروج از سفارت ایران در اتاوا به این موضوع اشاره کرد:« تنها شهروندان هستند که در این میان آسیب خواهند دید. من از سال 1985 در کانادا زندگی می‌کنم و برای رفتن به ایران به پاسپورت نیاز دارم. سیاستمداران هیچ توجهی به خواسته‌های ما ندارند.» شهروند ایرانی دیگری نیز اعلام کرده است که دانشجویان زیادی در کانادا حضور دارند که با این اقدام دولت کانادا آسیب فراوانی خواهند دید.
روابط ایران و کانادا در سال‌های گذشته با فراز و نشیب‌های فراوانی رو به رو بوده است. در سال‌های اخیر هیچ پرواز مستقیمی میان کاندا و ایران برقرار نبوده و دولت کانادا فعالیت‌های مراکز فرهنگی ایرانی و مقامات کنسولی را در سراسر این کشور ممنوع کرده است. کانادا همچنین از سال 2010 تحریم‌هایی را علیه ایران و فراتر از تحریم‌های سازمان ملل وضع کرده است.
در مجموع می‌توان گفت که در سال‌های گذشته همواره مقام‌های کاخ سفید و کنگره ایالات متحده پیشرو و پیشقدم در ایجاد تنش و اتخاذ اقدامات ضد ایرانی بوده‌اند، اما هم اکنون از یک سو به دلیل آنکه این کشور خود با بحران اقتصادی شدیدی مواجه است و از سوی دیگر انتخابات ریاست جمهوری امریکا در پیش روست مقام‌های رژیم صهیونیستی این بار با آلت دست قرار دادن مقام‌های کانادایی درصدد اعمال فشار بیشتر بر جمهوری اسلامی ایران برآمده‌اند.