بازتواني‌بيماران‌نخاعي با دستاورد ایرانی
محققان دانشگاه علم و صنعت ايران موفق به ارائه الگوي تحريكي الكتريكي براي کنترل مقاوم گام برداشتن بيماران ضايعه نخاعی شدند.
يکی از کاربردهای مهم تحريک الکتريکی عملکردی، بازتوانی گام برداشتن افراد دچار ضايعه‌ی نخاعی است.
توانبخشی گام برداشتن به دليل اهميت زياد آن در زندگی روزمره، همواره مورد توجه محققان بوده و هنوز هم به عنوان يک مسأله‌ی باز مورد بررسی است. مشکلات اصلی استفاده از تحريک الکتريکی عملکردی در بازتوانی گام برداشتن، ايجاد الگوی تحريک مناسب و مصرف زياد انرژی متابوليسم در بالاتنه‌ی فرد بيمار حين گام برداشتن است. از اين رو حل اين دو مشکل، محور اصلی اين تحقيق است.
در اين روش كه توسط مهندس وهاب نكوكار، دانشجوي دكتري دانشکده مهندسی برق دانشگاه علم و صنعت ارائه شده، بهينه‌سازی گام برداشتن بيماران ضايعه نخاعي، شبيه‌سازی شده و با استفاده از روش کنترل بهينه مورد آزمايش قرار گرفت.
برای پياده‌سازی کنترل بهينه، از برنامه‌ريزی پويا و الگوريتم بهينه‌سازی گروه ذرات ( PSO ) استفاده شد و نتايج شبيه‌سازی در آزمايشات انسانی نيز مورد ارزيابی قرار گرفت.
نتايج عملی اين پژوهش حاكيست که با يک الگوی تحريکي مناسب و استفاده از گروه عضلانی بيشتر نسبت به سيستم‌های حلقه باز متداول، امکان بهبود کيفيت گام برداشتن وجود دارد. مشکل سيستم پياده‌سازی شده در اين قسمت، ماهيت حلقه باز بودن آن بوده که در برابر خستگی، اغتشاشات و تغييرات روز به روز و فرد به فرد مقاوم نيست. به همين خاطر در قدم بعدی، يک روش کنترل فازی- تطبيقی مد لغزشی ترمينال برای کنترل مقاوم حرکت گام برداشتن پيشنهاد می‌شود.
در اين روش همچنين عملکرد کنترل‌کننده در مطالعات شبيه‌سازی بيماران مجازی مختلف و آزمايشات انسانی مربوط به کنترل حرکت سيستم‌های چند عضله- چند مفصل ارزيابی شد.
نتايج شبيه‌سازی و عملی، حاکی از مقاوم بودن روش بوده و لذا يک استراتژی مدولار کنترل بر اساس ترکيب کنترل فازی- تطبيقی برای کنترل گام برداشتن پيشنهاد شده است.
در اين استراتژی، دامنه و عرض پالس سيگنال تحريک به صورت خودکار تعيين شده و کمينه کردن هم‌زمان خطای رديابی مسير مرجع در مفاصل پايين‌تنه و نيروی اعمالی دست به دسته‌ی واکر مورد توجه است.
نتايج آزمايشات انسانی بر روی سه معلول نشان داد: کنترل کننده توانسته الگوی تحريک مناسب را در جهت رديابی مسير مرجع مفاصل پايين‌تنه اعمال کند و همچنين نيروهای دست نسبت به سيستم‌های حلقه باز، به طور چشم‌گيری کاهش يابد.
نتايج عملی بيان می‌کند که استراتژی طراحی شده در برابر تغييرات گام به گام، روز به روز و حتی فرد به فرد مقاوم است.
درمان"پوكي استخوان"با داروی ایرانی
محققان يك شركت دانش بنيان دارويي در كشور موفق به توليد داروي نوتركيب درمان پوكي استخوان شدند كه تا يك ماه آينده وارد بازار مي‌شود.
دكتر مهبودي گفت: از يك سال پيش مطالعات باليني اين دارو در بيمارستان شريعتي دانشگاه علوم پزشكي تهران آغاز شده و در حال حاضر به اتمام رسيده است كه اميدواريم تا پايان مهرماه سال جاري وارد بازار شود.
وي با بيان اين كه داروي مشابه خارجي سالانه سه تا چهار ميليون دلار واردات به كشور دارد، افزود: هر ويال از داروي خارجي حدود هزار دلار قيمت دارد به همين دليل واردات زيادي به كشور نداشته است اما با عرضه داروي توليدي توسط محققان داخلي 30 درصد زير قيمت داروي مشابه خارجي به دست بيماران داخلي خواهد رسيد.
مهبودي با بيان اين كه حدود 40 درصد زنان و 10 درصد مردان در طول زندگي خود با خطر ابتلا به پوكي استخوان مواجهند، تصريح كرد: پوكي استخوان به بيماري خاموش معروف است چرا كه در آن، استخوان‌ها بدون هيچ علامتي پوك مي‌شوند و وقتي علائم درد و شكستگي بروز پيدا مي‌كند كه بيماري در مرحله پيشرفته است.
عضو هيات علمي انستيتو پاستور ايران افزود: طبق پيش‌بيني سازمان بهداشت جهاني، اين بيماري در سرتاسر دنيا در حال افزايش است. اين در حالي است كه اين بيماري تا 20 سال پيش ناديده گرفته مي‌شد و اين موضوع به علت نداشتن راهي براي اندازه‌گيري دانسيته استخوان و درمان بيماري بود.
به گفته مهبودي، طبق آمارها هر ساله در ايران شاهد از دست دادن 36 هزار و 761 سال از عمر كل جامعه به علت اين بيماري هستيم.
مسوول واحد تحقيق و توسعه شركت دانش بنيان توليد كننده داروي درمان پوكي استخوان با بيان اين كه از هر چهار زن ايراني بالاي 50 سال، يك نفر به پوكي استخوان مبتلاست، خاطرنشان كرد: نيمي از زنان بالاي 45 سال و 90 درصد زنان بالاي 75 سال در ايران به پوكي استخوان مبتلا هستند.
وي با بيان اين كه يكي از راه‌هاي شايع درمان اين بيماري استفاده از مشابه‌هاي زيستي هورمون پاراتيروييد انساني است، گفت: استفاده از اين هورمون در دوزهاي مشخص، سبب افزايش جذب كل سينوپار (Cinnoppar TM) - گونه نوتركيب هورمون پاراتيروييد انساني - مي‌شود.
مهبودي تصريح كرد: اين فرآورده ساختمان مولكولي مشابه با هورمون پاراتيروييد طبيعي كه در بدن توليد مي‌شود دارد به همين دليل از اثرات بيولوژيكي مشابهي برخوردار است. از اين هورمون در درمان بيماري پوكي استخوان در خانم‌ها پس از سنين يائسگي يا بيماراني كه به علت مصرف كورتون در معرض خطر شكستگي ناشي از پوكي استخوان هستند، استفاده مي‌شود.
وي با تاكيد بر اينكه سينوپار نبايد جهت پيشگيري از پوكي استخوان استفاده شود، خاطرنشان كرد: اين دارو فقط در بيماران مبتلا به پوكي استخوان كه خطر شكستگي استخوان در آنها بالاست مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
مهبودي تاكيد كرد: از آنجا كه بيماري پوكي استخوان يكي از شايع‌ترين بيماري‌ها در كشور ما به ويژه در ميان گروه‌هاي سني مسن‌تر است و با توجه به قيمت بالا و كمياب بودن نمونه خارجي، سينوپار توليد داخل مي‌تواند جايگزين مناسبي براي درمان پوكي استخوان باشد.
مسيريابي مطمئن نابينايان با عصاي گويا
مبتكران كشورمان موفق به توليد عصاي گويا شدند كه مي‌تواند نابينايان را از موقعيت جغرافيايي و مسير مقصد مورد نظرشان با خبر كند.
زهرا كاظمي، دانشجوي مهندسي مكانيك دانشگاه پيام نور اهواز كه با همكاري پريسا بهوند موفق به ساخت اين عصا شده اند در گفت‌وگویی آورد: اين دستگاه با كاربردي آسان براي نابينايان اين قابليت را برايشان فراهم مي‌كند كه بدون كمك ديگران با سهولت بيشتر در اماكن عمومي تردد كنند.
وي در ادامه گفت: اين دستگاه داراي يك GPS و سيستم رايانه است و از طريق برنامه‌نويسي اطلاعات لازم شامل نشاني، شماره تلفن و توضيحات مختصري از امكان عمومي را در اختيار افراد قرار مي‌دهد.
كاظمي درباره نحوه عملكرد اين عصا گفت: اين عصا از طريق يك ريموت كنترل كار مي‌كند و خود داراي يك فرستنده و گيرنده بوده و در صورت نياز فرد، مكان مورد نظر را به عصا مي‌گويد و سپس عصا به صورت گويا اطلاعات خواسته شده را در اختيار فرد قرار مي‌دهد.
وي ادامه داد: اين عصا همچنين قادر است از طريق GPS موقعيت جغرافيايي فرد را به او گزارش دهد.
كاظمي گفت: اين عصا داراي يك حافظه است كه نقشه همه شهرها در آن گنجانده مي‌شود و از اين طريق فرد با سفر به شهرهاي ديگر نيز مي‌تواند از آن استفاده كند.
وي ادامه داد: اين عصا ضمن اين كه شامل يك بلندگو است قابليت نصب هندزفري را نيز دارد.
اين طرح كه مطالعه روي آن هشت ماه به طول انجاميده با همكاري پارك علم و فناوري خوزستان و مركز بنياد نخبگان شهيد فهميده اهواز اجرا شده است.
دكل‌هاي برق با ديدن دزدها اس ام اس مي‌زنند!
يك مبتكر ايراني، موفق به طراحي و ساخت دزدگير دكل‌هاي انتقال برق در كشور شد.
اصغر چيتگران در گفت‌وگویی افزود: معضل سرقت يا خرابكاري در تجهيزات دكل‌هاي خطوط انتقال برق هر از چند گاهي باعث سقوط سارقان يا موجب بروز خاموشي‌هاي گسترده و تحميل هزينه هاي تعمير و بازسازي زيادی مي‌شود.
وي گفت: سيستم دزدگير دكل‌هاي انتقال برق به محض ورود افراد غير مجاز به محوطه دكل‌هاي انتقال با ارسال پيام متني يا تصويري به مركز كنترل يا نيروي انتظامي و همچنين به صدا در آوردن آژير مي تواند مانع از سرقت و یا خرابکاری دكل‌هاي انتقال شود.
مبتكر دزدگیر دكل هاي برق، با اشاره به اجراي اين طرح توسط يكي از واحدهاي فناور مستقر در مركز رشد دانشگاه سمنان، افزود: اين دستگاه همچنين مي‌تواند اطلاعات مفيدي از شرايط جوي در محل دكل براي مركز كنترل ارسال كند.
چیتگران خاطر نشان كرد: هشدار سرقت و خرابكاري بر روي دكل هاي انتقال فوق توزيع و توزيع برق و دكل هاي مخابراتي، هشدار نشست زمين، اعلام شرايط جوي در طول مسير خطوط انتقال و نظارت بر كار گروه هاي تعميرات خطوط انتقال و... از كاربردهاي اين دستگاه است.
وي تأكيد كرد: يك نمونه پايلوت سيستم در شركت برق منطقه‌يي سمنان نصب و به صورت آزمايشي بهره برداري شده كه پس از بهره‌برداري رسمی، صنعتي خواهد شد.
مبتكر سمناني كه طراح و سازنده دستگاه دزدگير دكل‌هاي انتقال برق است، تصريح كرد: كمبود نقدينگي جهت تأمين هزينه‌هاي بازاريابي و تحقيق و توسعه يكي از مشكلات موجود در توليد و تجاري‌سازي اين طرح است كه با اجراي طرح بر روي حداقل يك خط انتقال مي‌توان اين مشكل را حل كرد.
توليد"چسب‌فيبريني"از«خون‌بندناف» در ایران
محققان بانك خون بند ناف رويان براي نخستين بار موفق به توليد چسب فيبريني از خون بند ناف شدند.
دكتر مرضيه ابراهيمي، رييس بانك خون بند ناف رويان با اعلام اين مطلب گفت: اين نخستين بار است كه يك چسب فيبريني بدون نياز به فرد دهنده پلاسما و تنها از طريق خون بند ناف ساخته مي‌شود.
وي خاطرنشان كرد: پيش از اين در اروپا هر دو بخش سازنده چسب فيبريني (فيبرينوژن و ترومبين) از نمونه پلاسماي انساني به صورت اتولوگ (دهنده پلاسما و گيرنده چسب يكسان هستند) تهيه مي‌شد. در آمريكا نيز تنها بخش ترومبين گاوي (پلاسماي تهيه شده از گاو) به صورت تجاري در دسترس بود.
ابراهيمي با اشاره به اينكه پلاسماي تهيه اين چسب از نظر تست‌هاي ميكروبي و ويروسي تاييد مي‌شود، ادامه داد: در مركز سلول درماني و بانك خون بند ناف رويان اين محصول بدون نياز به فرد دهنده پلاسما و تنها از پلاسماي خون بند ناف تهيه مي‌شود كه توليد تجاري آن نيز به زودي ميسر خواهد شد.
اين چسب بيولوژيك از فاكتورهاي انعقادي موجود در پلاسما شامل فيبرينوژن، ترومبين، فاكتور 13 و پروتئين‌هاي پلاسما مانند فيبرونكتين و پلاسمينوژن به دست مي‌آيد كه به عنوان روشي جديد در جراحي‌هاي باز به كار گرفته مي‌شود.
وي خاطرنشان كرد: خاصيت الاستيك، استحكام كششي و چسبندگي بافت چسب فيبريني پلاسما، آن را گزينه مهمي در جراحي باي پس قلبي و ريوي و ترميم آسيب طحال كرده است. در عمل جراحي زيبايي نيز چسب فيبريني جايگزين بخيه شده و به كاهش تشكيل زخم و تثبيت پيوند پوست در بيماران دچار سوختگي استفاده مي‌شود.
به گفته وي، درزگيرهاي فيبريني (چسب فيبريني) همچنين در ترميم استخوان و غضروف استفاده مي‌شود.
گفتني است كه پيش از توليد اين چسب از خون بند ناف، در ايران نيز چسب فيبريني به همان طريق معمول كشورهاي اروپايي و آمريكايي توليد مي‌شد.