حماسه "ناوچه پيکان" در 7 آذر 1359 و عمليات افتخارآفرين مرواريد از جمله عملياتهای مهم اين نيرو در دوران دفاع مقدس بود.
به مناسبت هفته دفاع مقدس با امير "سياوش جره" معاون عمليات نيروي دريايي ارتش گفتگويی تفصيلي ترتيب داده شده که متن آن در ذیل آمده است.
نقش نیروی دریایی را در طول هشت سال جنگ تحمیلی چگونه ارزیابی میکنید؟
- صحبتم را با یکی از فرمایشات فرمانده معظم کل قوا آغاز میکنم که فرمودند: "خوب است مردم ما بدانند یکی از نتایج عملیاتهای نیروی دریایی این بود که چرخه اقتصاد مملکت سالم ماند". در طول این سالها زیاد به اين موضوع پرداخته نشده که نیروی دریایی در 8 سال دفاع مقدس چه نقش موثری داشت.
از همان روزهای اول جنگ و حتی قبل از شروع جنگ، یگانهای ناو تیپ هشتم ما در خرمشهر مستقر بودند که چهار فروند از ناوشکنهای ما در آنجا بودند و چون تهدیدات دشمن رصد میشد و احتمال این حمله را میدادند، طی یک اقدام هوشمندانه این ناوشکنها را منتقل کردند و از خرمشهر بیرون آوردند، وگرنه در همانجا محبوس میشدند.
همینطور هواناوهای ما که در خسروآباد آبادان مستقر بودند را قبل از شروع جنگ در 31 شهریور بیرون آوردند. این هوشیاری و هوشمندی نیروی دریایی در آن زمان را نشان میدهد.
روز 31 شهریور که عراق به خرمشهر حمله همه جانبه انجام داد، یگانی از تکاوران عملیات ویژه نیروی دریایی در آنجا مستقر بودند که برای تحرکات ضد انقلاب بود و بلافاصله بعد از حمله، یک گردان از این تکاوران به خرمشهر منتقل شدند و دشمن که میخواست سه روزه خرمشهر را تصرف کند، نیروهای ما توانستند 34 روز در خرمشهر مقاومت کنند. این کار توسط تکاوران نیروی دریایی با همکاری نیروهای مردمی و بسیج انجام شد.
خرمشهر از نظر سوقالجیشی برای عراق بسیار با اهمیت بود و بلافاصله آنها آمدند برای اینکه عقبه خرمشهر را قطع کنند و جاده خرمشهر _ ماهشهر و خرمشهر _ اهواز را تهدید کنند تا خرمشهر را تصرف کنند.
دشمن با نیروهای زیادی حمله کرده بود، اما تکاوران نيروي دريايي با همکاری نیروهای مردمی 34 روز در خرمشهر مقاومت کردند و واقعاً این یکی از برگهای زرینی بوده و در تاریخ این مملکت بیسابقه است که با یک گردان در مقابل سه تیپ عراقی مقاومت کردند. این از افتخارات بزرگ در تاریخ نیروی دریایی است و شهدای بسیاری را در آنجا تقدیم انقلاب اسلامی کرد.
در ادامه جنگ هم ميبینیم که نیروی دریایی نخستین نیرویی بود که توانست به اهداف نهایی جنگ در 8 سال دفاع مقدس دست پیدا کند. در همان عملیات "اشکان" و بعد عملیات "شهید صفری" که فاز نهایی آن عملیات افتخارآفرین "مروارید" بود که از همان روزهای ابتدایی جنگ شروع شد و نیروی دریایی عراق را به طور کامل منهدم کرد و تا آخرین روز جنگ ما این سیادت دریایی را در خلیج فارس داشتیم و در 7 آذر توانستیم تکلیف نیروی دریایی عراق را مشخص کنیم که حتی نتوانستند تا پایان جنگ هم در خلیج فارس عرض اندام کنند.
سپس در عملیات ثامنالائمه که با فرمان حضرت امام خمینی(ره) منجر به شکست حصر آبادان شد، در این یکسال از سال 59 تا 60 نیروی دریایی نقش مهمی در این مدت داشت، پدافند در جزایر بود و کار بزرگ هواناوهای نیروی دریایی که نگذاشتند محاصره آبادان کامل شود زیرا موقعی که دشمن جاده آبادان _ خرمشهر را گرفت، از طرف خشکی کاملاً محاصره انجام شد و تنها راهی که وجود داشت و میشد به خرمشهر کمک کرد از طریق ساحل "بهمنشیر" بود که هواناوهای نیروی دریایی در آن مناطق باتلاقی و سخت، کار انتقال نفرات، تجهیزات، انتقال شهدا و مجروحین را در این یکسال انجام میدادند و چند هزار ساعت پرواز انجام دادند.
اين نيروها در شب عملیات زیر آتش مستقیم توپخانه و تیربارهای سبک و سنگین عراق قرار داشتند و در مناطق صعبالعبور و کوه، تنها وسیلهای که میتوانست در این مناطق باتلاقی فعالیت کند، هاورکرافتها بودند که قابلیتهای خاصی داشتند و میتوانستند روی هر زمینی پرواز کنند، چون نه بالگرد آنجا میتوانست به دليل اينکه زير آتش بود بنشیند و نه شناورها و قایقها، اما اين هاورکرافتها نگذاشتند حصر آبادان کامل شود.
در عملیات ثامن الائمه بازهم این هاورکرافتها بودند که به نیروی دریایی کمک و جناح طرف دریا را تأمين کردند.
زمانی که جنگ در سال 59 شروع شد تنها بندری که برای ما بسیار اهمیت داشت، بندر امام خمینی(ره) بود که همه واردات ما از آنجا انجام میشد. در آن زمان از سواحل خلیج فارس و دریای عمان، بندر چابهار اصلاً وجود خارجی نداشت، اسکله شهید رجایی بندرعباس نیز هنوز به بهرهبرداری نرسیده بود و بندر بوشهر نیز ظرفیت کمی داشت و نمیتوانست نیازهای کشور را تأمين کند. تنها بندر مهم ما بندر امام بود که در کنار کانال "خور موسی" قرار داشت.
ما نیاز داشتیم بسیاری از کالاها را در طول جنگ وارد کنیم و همین بندر امام بود که زیر آتش دشمن قرار داشت که از طریق نیروی هوایی خود موشکهای سطح به سطح میزدند. طول کانال "خور موسی" زیاد بود و در طول آن کانال، کشتیها شناسایی میشدند و مورد اصابت دشمن قرار میگرفتند.
دشمن اين نقطه ضعف ما را میدانست و سعی میکرد جلوی این کار را بگیرد. این کار بسیار سنگینی بود که برعهده نیروی دریایی قرار داشت.
یکی دیگر از اقدامات نیروی دریایی اسکورت این کشتیها بود. ما مجبور بودیم این نیازمندیها را وارد کنیم، تنها ترمینال نفتی ما در جزیره "خارک" بود که همه صادرات نفت از آنجا صورت میگرفت و مجبور بودیم از این طریق هم نفت صادر کنیم.
نیروی دریایی توانست تا آخرین روز جنگ حدود 10 هزار فروند کشتی تجاری و نفتکش را اسکورت کند و کشتیهایی که عازم بندر امام بودند، را به صورت کاروانی میآوردند و فرمانده ستون تعیین میشد و این اسکورت توسط یگانهای موشک انداز یا ناوشکنهای ما تا مقصد انجام میشد و بلافاصله در زمان حملات هوایی و موشکی دشمن، وضعیت را اعلام کرده و تمهیدات مناسب را میاندیشیدند و در تمام این 8 سال این کار انجام میشد.
همینطور نفتکشهایی که قرار بود از خارک به سمت تنگه هرمز بروند نيز از سوي نيروي دريايي اسکورت ميشدند، زیرا ماموریت نیروی دریایی در زمان جنگ بازنگهداشتن خطوط مواصلاتی خودی و بستن خطوط مواصلاتی دشمن است که دشمن را از آن محروم کند.
فداکاری زیادی در این کار انجام میشد و در این 8 سال از این 10 هزار کشتی حدود صد و چند تای آن مورد اصابت قرار گرفت که این درصد خیلی کمی است از آن درصد کشتیهایی که توانستیم اسکورت کنیم و آنها نيز بلافاصله به نقاط امن برده شد.
من خودم آن موقع خیلی جوان بودم، اما در چند ماموریت اسکورت هم شرکت داشتم و میدیدم که با چه مشقت و شهامتی، تکاوران ما در آنجا مستقر بودند و تلاش ميکردند.
نیروی دریایی تنها نیرویی بود که به طور مستقیم در مقابل استکبار جهانی ایستاد و بعد از حمله آمریکا به سکوی "نصر" با آنها درگیر شد؛ تکاوران ما در آنجا مستقر بودند و نیروی دریایی اقدام به دفاع کرد و شهدای بسیاری را تقدیم انقلاب اسلامی کرد.
در این 8 سال دفاع مقدس شاهد فداکاری نیروهای دریایی بودیم و مستقیماً با نیروی دریایی آمریکا درگیر شدیم.
یکی دیگر از کارهای نیروی دریایی انتشار اعلامیه دریایی در همان روزهای اول جنگ بود مبنی بر اینکه شمال منطقه خلیج فارس، منطقه جنگی است و علاوه بر ماموریتهای جاری آن که کنترل تنگه هرمز بود، محدودیتهایی را برای سایر کشورها از نظر کنترل تردد اعمال کرده بود و کشتیها حق نداشتند به سمت عراق بروند و اسلحه و تجهیزات جنگی را حمل کنند و تا پایان جنگ این ماموریت ادامه داشت.
این اعلاميه به عنوان نخستین اعلامیه بعد از جنگ به صورت بینالمللی صادر شد و اعلام کردیم که مانع از تردد آن کشتيها میشویم و حتی چند کشتی را نیز توقیف کردیم.
یکی دیگر از ماموریتهایی که نیروی دریایی در طول این 8 سال انجام داد، دفاع از جزایر بود و تا پایان جنگ هم این ماموریتها ادامه داشت و حتی بعد از جنگ هم در خلیج فارس، بعد از اینکه به خاطر تمهیداتی که نیروی دریایی ایران انجام داده بود، کشتیهایی مثل کشتيهاي کویت، این ننگ را به جان خریدند و با پرچم آمریکا کشتی خود را میبرد. اما با توجه به اینکه ما اعلام کردیم اگر قرار است خلیج فارس ناامن باشد باید برای همه ناامن باشد. لذا حتی با پرچم آمریکا نیز که کشتیهای خود را میبردند مورد اصابت ما قرار گرفت و جنگ نفتکشها مربوط به آن زمان است.
نقش نیروی دریایی در همه این ماموریتها، اسکورت کشتیها، ایجاد سیادت دریایی در همان نخستین روزهای جنگ در سال 59 و حماسه ناوچه "پیکان" بود که تکاوران نیروی دریایی با مقاومت دلیرانه در خرمشهر مقاومت کردند.
اولین عکس العمل نیروی هوایی به محض حمله ارتش بعث عراق، عملیات کمان 99 و حمله 140 فروند هواپیما بود که مواضع دشمن را مورد اصابت قرار دادند. نیروی دریایی به عنوان اولین ضرب شست محکم در قبال تهاجم بعثیها چه عکسالعملی نشان داد؟
- نیروی دریایی بلافاصله بعد از شروع جنگ قرارگاهی را به عنوان نیروی رزمی 421 تشکیل داد که در بوشهر مستقر بود و تمام کنترل واحدهای شناور، ناوشکن، ناوهای موشک انداز و وسیلههای پروازی را تحت کنترل قرار داد و شروع به شناسایی اهدافی کرد که وجود داشت.
اولین عملیاتی که انجام دادیم، عملیات "اشکان" بود و بعد، عملیات "شهید صفری" که در همان روزها انجام شد و تحرکات دریایی رژيم بعث عراق را در ساحل "اروند" و "خور عبدالله" رصد کرده و بلافاصله آنها را از دستیابی به شمال خلیج فارس ناکام گذارده و دست آن را کوتاه کرديم.
این عملیات چه هدفي را دنبال کرد؟
- عملیات اشکان مربوط به از بین بردن سکوهای نفتی البکر و الامیه و کنترل تحرکات دریایی عراق در خور عبدالله بود که با شناساییهایی که آنجا انجام شد به هیچ عنوان نگذاشتیم که نیروی دریایی عراق وارد خلیج فارس شود.
این عملیات تا چه حد به اهداف خود رسید؟
- این عملیات صددرصد به اهداف خود رسید. نیروی دریایی نخستین نیرویی بود که توانست به همه اهداف خود در جنگ دست پیدا کند.
از همان روزهای اول جنگ از 31 شهریور 59 تا 7 آذر حدود دو ماه یعنی 67 روز توانستیم تکلیف نیروی دریایی عراق را مشخص کنیم که تا آخرین روز جنگ اصلاً نتوانست هیچ گونه تحریکی داشته باشد.
در طول جنگ استکبار با در اختیار قراردادن هواپیماهای "سوپراستاندارد" و هلی کوپترهای "سوپر پرون" و موشکهای "اگزوست "و پیشرفتهترین امکاناتی که به عراق داده بود و اين رژيم از طرف کویت (جزیره بوبیان) میتوانست موشکهای سطح به سطح خود را به ما بزند که البته در برابر آن هم پدافند داشتیم، اما نیروی دریایی عراق به هیچ وجه نتوانست عرض اندامی کند و حتی بعد از جنگ اول خلیج فارس و حمله آمریکا به عراق تعدادی از همان واحدهای شناور عراق به ایران پناهنده شدند و به بندر امام آمدند و پهلو گرفتند.
بعد از تشکیل دولت جدید عراق یک تعداد از هواپیماهای عراقی را بازگرداندیم، این شناورها چطور؟
- نه، شناورها هستند و ما آنها را برنگرداندیم، اما ضربه بزرگی برای نیروی دریایی عراق بود و نتوانستند کاری صورت دهند، البته مزاحمتهایی برای ما ایجاد کرد، اما کاملاً از دستیابی به دریا محروم شد و عليرغم تجهیزات پیشرفته که در اختیارش قرارداده بودند نابود شدند.
حتی در آن موقع یادم هست که قرار بود تعدادی شناورهای پیشرفته را در اختیار عراق قرار بدهند که با عکسالعمل ما مواجه شد، زیرا تنها راه این بود که از تنگه هرمز وارد خلیج فارس شوند، اما نتوانستند این کار را انجام دهند و ما اعلام کردیم که اگر قرار باشد این شناورها به تنگه هرمز بیایند یا آنها را مورد اصابت میدهیم یا توقیفشان میکنیم و نمیگذاریم به آنجا برسند.
در مورد حماسه ناوچه پیکان در 7 آذر چه خاطره ای دارید؟
- وقتی در سال 59 این اتفاق افتاد، من هنوز وارد نیروی دریایی نشده بودم و سال 62 وارد شدم. در آن موقع در بوشهر خدمت میکردم، اما وقتی با نفراتی که از آن ناوچه باقی مانده بودند مانند فرمانده ناوچه پیکان صحبت کردیم، فهمیدیم که کار بسیار بزرگی انجام دادند.
ناوچه پیکان با کمک نیروی هوایی، آن عملیات را انجام داد و سکوهای البکر و الامیه را نابود کرد و چند تا از واحدهای شناور عراق توسط موشک و توپخانه توسط همین ناوچه پیکان، غرق و منهدم شد. ناوچه پيکان با موشکهای سطح به سطح، ناوچه "اوزا" عراق را مورد هدف قرار داد. این عملیات 24 ساعت طول کشید و نيروي دريايي ما حتی تعدادی اسیر هم گرفت که در ناوچه عراقي بودند.
پس از انجام عملیات، یک فروند موشک توسط یکی از ناوچههاي عراقي که زیر یکی از این سکوها مخفی شده بود، به ناوچه پيکان خورد که حتی از دید راداری ما هم پنهان بود. یک واحد عراقی توانسته بود از زیر آتش موشک و توپخانه ما فرار کند، زیرا ناوچه اوزا عراقی ارتفاع آن خیلی کم بود و به راحتی میتوانست زیر سکو مخفی شود که این ناوچه عراقی، ناوچه پیکان را که ماموریتش تمام شده بود و برمیگشت،مورد اصابت قرار داد. البته همزمان قبل از آن، ناوچه عراقی نیز مورد هدف قرار گرفت و زده شد، اما موشک خود را زده بود.
در سالهای پایانی جنگ تعدادی از قدرتهای استکباری مداخله کردند، آیا این درگیریهای مستقیم را به خاطر دارید؟
- درگیریهای مستقیمی که ما در جنگ داشتیم، در اواخر 29 فروردین 67 و در آخرین روزهای جنگ بود. آمریکا سکوی "نصر" که تکاوران ما بودند را مورد هجوم قرار داد و به ناوچه "جوشن" ماموریت داده شد که به سوی این سکوها برود و دفاع کند که در حین رفتن مورد اصابت موشکهای آمریکایی قرار گرفت.
ناو همیشه قهرمان "سهند" نیز در حال ماموریت در دریا بود و به آن سمت رفت تا دفاع کند که آن نیز مورد اصابت موشکهای هوایی قرار گرفت. البته نيروهاي ما توانستند یک فروند هلیکوپتر آمریکا را بزنند اما در آخرین لحظهای که این ناو در حال مقاومت بود و آتش بارها مسلسل پاشنه و تیربارهاي آن نیز در حال تیراندازی و دفاع از خود بودند، ناو سهند و جوشن ما را در درگیری مستقیم با آمریکا زدند و تعداد بسیاری شهید توسط نیروی دریایی تقدیم انقلاب اسلامی شد.
عکسالعمل ایران در برابر مداخله مستقیم آمریکا در سطح دیپلماتیک چه بود؟
- این درگیری و جنگی بود که بین ما و نیروی دریایی آمریکا انجام شد و به خاطر عکسالعملی بود که استکبار انجام داد.
اما جنگ بین ایران و عراق بود نه ایران و آمریکا!
- این به خاطر عکسالعملی بود که استکبار انجام داد. یعنی شروع درگیری از طرف ما نبود، آمریکا به تعدادی از سکوهای ما حمله کرد و ما مجبور به مداخله شدیم.
این نشانگر ضعف عراق هم بود؟
- دقیقاً همینطور بود. یعنی رژيم بعث عراق در روزهای آخر جنگ کاملاً در موضع ضعف قرار داشت و آمریکا به هر ترتیبی بود میخواست این جنگ را یک جوری خاتمه بدهد که عراق بیش از این ضربه نخورد و ما را مجبور به نوعی عقب نشینی در جبههها کند. ولي ما این کار را نکردیم و با آمریکا به طور مستقیم درگیر شدیم، مردانه ایستادیم، کم نیاوردیم و شهدای بسیاری تقدیم کردیم.
با توجه به تحریمهایی که در زمان جنگ وجود داشت، نیروی دریایی چگونه میتوانست نیازمندیهای خود را تامین کند؟
- نیروی دریایی یک نیروی تجهیزات محور است. همان روزهای ابتدای انقلاب اسلامی خیلیها فکر میکردند، سیستمهای پیشرفته و دستگاههایی که داریم همه خواهند خوابید اما واقعاً اینطور نشد و با تلاشی که در نیروی دریایی توسط پرسنل غیور آن به وجود آمد، توانستیم این سیستمها را سرپا نگهداریم و هر اشکالی که به وجود آمد، با همت و تلاش و بدون اتکا به بیگانگان توانستیم از پس تعمیرات آن بر بیاییم.
من خودم شاهد بودم بعضی سیستمها واقعاً از پیچیدگی خاصی برخوردار بود. تعداد زیادی مستشار خارجي در نیروی دریایی در قسمتهای مختلف هوادریا، واحدهای شناور و در ردههای تعمیراتی بودند، اما نيروهاي ما اجازه نداشتند آنها را باز کنند.
بدون اتکا به بيگانگان، نيروهاي ما توانستند از پس تعمیرات و بسیاری از تجهیزات بربیایند و این کار را کردند و این جسارت و شهامت در آنها به وجود آمد. به خاطر نیازی که داشتیم، مجبور بودیم این کار را انجام دهیم.
اما امروز میبینید کار به جایی رسیده که ناوشکن "جماران" به دست مبارک فرمانده معظم کل قوا در سال 88 به آب انداخته شد اين نتیجه آن تحریمها بود. رهبر معظم انقلاب فرمودند: "وقتی ما آمدیم به کارخانجات، من خودم شاهد بودم که کسی باور نمیکرد اینجا بتوانیم ناو بسازیم." یعنی حتی از نظر تعمیرات هم ما آنقدر آماده نبودیم.
طرح ناوشکن جماران از قبل تهیه شده بود. با توجه به دستور فرمانده معظم کل قوا که "شما بروید به دنبال ساخت ناوشکن، ناوشکنی که قابلیت بالگرد هم داشته باشد"، ناوشکن جماران ساخته شد.
نتیجه آن شد که نیروی دریایی ما به آبهای دوردست شمال اقیانوس هند، خلیج عدن و دریای سرخ میرود و این نشانه اقتدار نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران است که براساس فرامین و تدابیر مقام معظم رهبری به این خودباوری رسیدیم و توانستیم به دست مبارک ایشان این ناوشکن را در سال 88 بهآب بیندازیم. ایشان هم تاکید داشتند که باید موج 2 اين ناوشکن از موج 3 نيز بهتر شود. بقیه اين پروژه در حال ساخت است و انشاءالله خبرهای خوبی از دستاوردهای نیروی دریایی خواهیم شنید.
ناوشکن جماران از معدود دستاوردهای دفاعی ما بود که با حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی رونمایی شد. در دیگر دستاوردهای دیگر یا این را ندیده بودیم یا کمتر دیده بودیم.
- بله، ایشان شخصاً تشریف آوردند و به آب اندازی به دست مبارک ایشان انجام شد. اين به خاطر اهمیتی است که ایشان برای نیروی دریایی قائل هستند و در سال 88 فرمودند: "نیروی دریایی نیروی راهبردی است".
با توجه به گذشت 25 سال از پایان جنگ تحمیلی، ما چقدر از لحاظ توانمندی در نیروی دریایی تغییر کردهایم؟
- زمانی ماموریت ما در خلیج فارس بود، فرمانده معظم کل قوا فرمودند: دریای عمان عقبه اساسی و تعیین کننده سرنوشت خلیج فارس است. ماموریتهای ما در آن زمان در خلیج فارس خیلی کوتاه مدت بود اما الآن طوری شده که وارد عرصه دریای عمان و شمال اقیانوس هند شدهایم و ناوگروه های ما تا دریای چین رفته و وارد اقیانوس آرام شدهاند. واقعاً وقتی نيروهاي ما به خلیج فارس میروند، احساس میکنند آنجا برایشان کوچک است. این نشان میدهد توانمندیهای ما بسیار زیاد شده است.
من یادم هست وقتی با یگانهای موشک انداز در رزمایش که در مقابل امواج اقیانوس قرار ميگرفتند، به درياي عمان میرفتیم، انگار وارد یک جای ناشناخته میشدیم و از ابهت اقیانوس بعضی وقتها ترس و وحشت هم داشتیم که برای ما جدید و ناشناخته بود، اما الآن میبينیم که بچههای ما از تنگه هرمز وارد دریای عمان میشوند و برنامه ریزی داریم که امسال هم وارد اقیانوس اطلس شویم.
بنابراین نیروهای ما میروند تا اقیانوس اطلس و ترس و وحشتی هم وجود ندارد. 130 هزار مایل دریانوردی میکنند و وارد دریای چین میشوند که این نشان میدهد نسبت به زمان جنگ چقدر توانمندی ما افزایش پیدا کرده و از همه مهمتر این خودباوری است که در میان نیروی دریایی به وجود آمده که بدون تلاش و بدون دستیابی به توانمندیهای جدید امکانپذیر نبود.
یگانی که میرود و 13 هزار مایل دریانوردی میکند، همه تجهیزات آن باید آماده باشد و اگر خدای نکرده اتفاقی پیش بیاید، حتی دو سه هزار مایل آنطرف تر هم کسی نیست که کمکش کند، یعنی خودشان هستند و به اتکای دانش و تجربه خود باید این اشکالات را برطرف کنند و این کار را میکنند.
در اقیانوس هند بدترین شرایط آب و هوایی وجود دارد و گاهی در تابستان ارتفاع موج به 5، 6 متر می رسد. این نشان میدهد نیروی دریایی نسبت به زمان جنگ که ماموریتهاي آن در خليج فارس چند روزه بود، الآن حداقل ماموریتهایش دو سه ماهه است.
به اصطلاح موج خور خلیج فارس برای ما کمتر است!
- اصلاً موجی ندارد و برای بچههای ما خلیج فارس، مثل حوض شده است!
از تدابیر فرمانده معظم کل قوا اين بود که فرمودند: "دریای عمان عقبه تعیین کننده سرنوشت خلیج فارس است". اين مسیری است که از تنگه استراتژیک هرمز عبور ميکنیم. یعنی اگر کسی به شمال اقیانوس هند احاطه داشته باشد از طریق دریای عمان است که کاملاً میتواند در منطقه احاطه داشته باشد.
این نشان میدهد توانمندیهای ما بسیار افزایش پیدا کرده و حتی نیروهای ما به اقیانوس آرام میروند. يا با پدیده دزدی دریایی شمال اقیانوس هند و خلیج عدن یا باب المندب مقابله کردهاند.
بابالمندب یکی از سه تنگه استراتژیک دنیاست و تنگه هرمز، تنگه باب المندب و تنگه مالاکا یک مثلث طلایی است که 80، 90 درصد اقتصاد دنیا از طریق همین مثلث تامین میشود و همه کشتیهایی که از خاور دور میآیند و به سمت اروپا میروند در این مثلث قرار دارند.
از زمانیکه پدیده شوم دزدی دریایی آغاز شد، نیروی دریایی بسیاری از کشورها آمدند و گروه رزمی مشترکی تشکیل دادند و شروع به مقابله با این پدیده کردند، ولي ما با اقدام مستقل و با حضور ناوگروه هایمان توانستیم تامین امنیت و حفظ خطوط مواصلاتی را که از ماموریتهای نیروی دریایی است را انجام دهيم و کشتیها و نفتکشهای خود را اسکورت کنیم.
حتی در سال 91 یکی از کشتیهای ما در خارج از منطقه مسئولیت ما که زیر مدار 10 درجه شمالی بود و از آمریکای جنوبی میآمد، توسط دزدان دریایی دزدیده شد، اما 2000 مایل آنطرفتر يعني 4000 کیلومتر وسط دریا، توسط ناوگان خودمان میرویم و این کشتی را پس میگیریم. این کار بزرگی است که نشان دهنده اقتدار و توان نیروی دریایی است.
دو خاطره تلخ و شیرین از دفاع مقدس بفرمایید.
- خاطرات دفاع مقدس را که نمیشود گفت تلخ بوده است. من وقتی از دانشگاه فارغ التحصیل شدم، به عنوان ناوگان 2 به بوشهر آمدم تا خودم را معرفی کنم. گفتند باید خودت را به یکی از ناوهای موشک انداز معرفی کنی، فرمانده ناو گفت: آماده باش داریم میرویم دریا. ما هنوز ساکمان دستمان بود و در همان موقع در اطراف جزیره "خارک" وضعیت قرمز اعلام شد. نفتکشهایی در آنجا مستقر بودند که چندتا موشک "اگزوست" به سمت آنها پرتاب شد. اين اتفاق در سال 66 بود و ما اصلا نمیدانستیم که چکار باید بکنیم.
در همان بدو ورود ما ناو حرکت کرد و به طرف ماموریت جنگی رفت. البته بچهها توانستند این موشک اگزوست را با آتشبار پاشنه مسلسل 40 میلیمتری منهدم کنند ولی ما هم تا حالا نه جنگی و نه موشکی دیده بودیم. این خاطره همیشه درذهن من هست که در همان بدو ورود من، ماموریت ما شروع شد که برای من جالب بود.
تا آن زمان من موشک را از نزدیک ندیده بودم. شب هم بود. شعلهای که از موتور موشک اگزوست بیرون میآمد، در سطح آب میدانید که در فاز نهاییاش در سه متری آب میآید که به قسمت پایین کشتیها بخورد. من این موشک را با چشم تعقیب میکردم که بلافاصله دستور آتش داده شد و تمام رینگ پدافندی اطراف به سمت این موشک زده شد و حتی وقتی موشک در هوا منفجر شد، برایم جالب بود. نور بنفشی که از موتور این موشک ساطع میشد در خاطرم مانده است، در آنجا چند نفر هم شهید شدند.
پدیده حمله موشکی به کاروانهای ما نيز وجود داشت. من افسر کاروان بودم که در طول جنگ در یکی از اسکورتها شرکت کردم و وضعیت قرمز اعلام شد. هواپیماهای خودی در منطقه بودند و ما با آموزشهایی که به کشتیها داده بودیم، با توجه به اینکه من خودم در یکی از این کشتیهای نفتکش بودم، موشک به کشتیها رسید، اما جالب بود که به این کشتیها نخورد. فکر ميکنم در رادار موشک، تداخلی ایجاد شده بود.
البته افتخار بیش از این نداشتیم که در دفاع مقدس باشیم. در سال 66 فارغ التحصیل شدم و در سال 67 دفاع مقدس به پایان رسید و ماموریت های جنگی ما در نیروی دریایی خلیج فارس تاکنون ادامه داشته است.
از همرزمان شما که به شهادت رسیدهاند، کدام شهید را نام میبرید؟
- شهید "انشایی" که در ناو "جوشن" افسر توپخانه این ناو بود و در درگیری با آمریکا ماموریت را به ناوچه داده بودند. او خبر نداشت قرار است با نیروهای استکبار درگیر شود. او ماموریت گشت در خلیج فارس را داشت و بعد در حین ماموریت، به او ابلاغ کردند که بايد به سمت نيروهاي آمريکايي برود. چهره او همیشه در یادم هست که آمد و خداحافظی کرد و سپس به درجه رفیع شهادت نایل شد.
در پایان اگر مطلبي دارید، بفرمایید.
- نیروی دریایی، نیروی خط مقدم است و خدای نکرده اگر تعرضی به این کشور شود، تهدید دریاپایه است. رهبر معظم انقلاب اسلامی نيز فرمودند که نیروی دریایی، نیروی راهبردی است که نشان دهنده اهمیت این نیرو است.
ما برای اینکه اقتدار خود را نشان دهیم نیاز داریم در زمان صلح نیز آن را به نمايش بگذاريم. موقعی که ناوگروه ما از کانال سوئز عبور کرد و وارد دریای مدیترانه شد، دیدید که چه انعکاس خبری در جهان داشت.
این اثر نیروی دریایی در زمان صلح است که باید در دریاهای آزاد حضور داشته باشد. همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند: منافع دریای آزاد به همه کشورها تعلق دارد و ما باید حضور داشته باشیم و این کار را هم الآن داریم انجام میدهیم.