کد خبر 284022
تاریخ انتشار: ۲۰ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۱:۵۰

«مسخ» فیلم مستندی است که با مرور اسناد تاریخی و در مدت زمانی کوتاه، سیر جریان فمینیسم را در جهان و ایران به نمایش می‌گذارد. با توجه به نقش سازمان‌یافته‌ی خاندان پهلوی، به‌ویژه اشرف پهلوی در ورود فمینیسم به ایران و نهادینه‌سازی آن، در قسمت پنجم «مسخ»، شبکه‌ی پولی و دسترسی‌های مالی اشرف به عنوان رئیس سازمان زنان ایران به تصویر درآمده است.

گروه فرهنگی مشرق - با پیگیری کشف حجاب و تأسیس کانون بانوان، حرکت اجتماعی زنان تحت تأثیر سیاست‌های حکومت پهلوی قرار گرفت و شورای عالی زنان و به ریاست اشرف پهلوی و با حمایت مالی حکومت، آغاز به کار کرد. در 19 مرداد سال 1345 اشرف پهلوی اهداف خود را در قالب سازمان زنان ایران پی گرفت.
 
سازمان زنان ایران دارای پشتوانه‌ی مالی گزافی بود؛ تا جایی که بتی فریدان، شاگرد سیمون دوبووار، در بازدید از ایران بودجه‌ی خزانه‌ی این سازمان را 50 میلیون دلار اعلام کرده بود. یکی از دلایل اصلی انتصاب اشرف پهلوی در این منصب وجود شایعات بسیار در مورد فسادهای مالی و اخلاقی خاندان سلطنتی بود و برای کاهش بدبینی مردم در این زمینه، تفویض سمت‌هایی در زمینه‌ی امور خیریه و عامه‌پسند به افراد خانواده در رأس فعالیت‌های دولت قرار گرفته بود. اما این تنها دلیل حضور اشرف در جایگاه ریاست سازمان زنان نبود.
اشرف که خواهر دوقلوی محمدرضا پهلوی و چند ساعت از او کوچک‌تر بود، به دلیل کم‌توجهی والدین و برخی سرخوردگی‌های دوران کودکی و نیز شکست عاطفی ناشی از ازدواج ناموفقی که به اجبار پدر رخ داده بود، دارای اخلاق و ویژگی‌های خاصی بود.
 
«با آنکه این همه بچه در خانواده‌ی ما وجود داشت، دوران کودکی من اغلب به تنهایی می‌گذشت. شمس که اولین بچه و دختر مورد علاقه‌ی خانواده بود. برادرم هم که اولین پسر و ولیعهد بود همه دوست داشتند. و من خیلی زود احساس کردم که بیگانه‌ای بیش نیستم و باید برای خود جایی باز کنم.»
 
این جملات که اشرف در خاطرات خود بیان کرده گویای زمینه‌ای روانی است که او را به انواع مفاسد مالی و اخلاقی کشاند. کتاب «زندگی و عیاشی‌های اشرف»، نوشته‌ی آلبرتو بلیچی، به بررسی ریشه‌های روان‌شناختی فساد در اشرف پرداخته است. اشرف خود را شبیه‌ترین فرد به رضاشاه و شایسته‌ی جانشینی او می‌دانست، ولی راه رسیدن به پادشاهی در مقابل او بسته بود. بنابراین جاه‌طلبی خود را به اشکال دیگر بروز می‌داد که نفوذ بیش از حد در دربار و تصمیمات شاه و ایفای نقش اصلی در کودتای 28 مرداد 1332 نمونه‌ای از آن است. سازمان سیا در گزارشی در مورد وی می‌نویسد: «اشرف عزم راسخ و بی‌رحمانه‌ی پدرش را داراست.» در سند دیگری آمده است: «در خاندان شاه بسیاری از خویشاوندان فاسد از نظر مالی وجود دارند که مهم‌ترین آن‌ها خواهر دوقلوی وی، اشرف است که ماهیتاً طماع و دارای تمایلات جنون‌آمیز زنانه است.»
 
اشرف پرخرج‌ترین شخصیت دربار به شمار می‌رفت و در قراردادهای خارجی رشوه و پورسانت‌های کلان دریافت می‌کرد. او در بیش از بیست شرکت بزرگ حمل‌ونقل، ساختمان، تبلیغات، کاباره و... سهام‌دار بوده است، اما بیشترین درآمد وی از طریق تجارت مواد مخدر تأمین می‌شد؛ تا جایی که یک بار خود با یک چمدان تریاک در فرودگاه زوریخ دستگیر شد و سپس دولت سوئیس به سبب انتساب به شاه ایران، وی را آزاد کرد. اما جالب‌تر این است که در همان سال، به ریاست کمیته‌ی ایرانی حقوق بشر نیز منصوب شد.
 
وی در آستانه‌ی انقلاب اسلامی، اموال گران‌بهای خود را به منزل مسکونی‌اش در نیویورک و ویلای شخصی‌اش در نیس فرانسه منتقل کرد و دارایی‌های نقدی بسیاری نیز در بانک‌های کشورهای مختلف جهان انباشت. بر این اساس، می‌توان پشتوانه‌ی مالی سازمان زنان ایران و هزینه‌های گزاف آن را ردیابی کرد.
منبع: برهان