24/11/92/ نووستی/ اعلام رضایت وزرای خارجه ایران و روسیه از روند اجرای توافق ژنو
وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد "سرگئی لاوروف" و "محمدجواد ظریف" وزرای امور خارجه روسیه و ایران در جریان مذاکراتی تلفنی از موفقیت آمیز بودن آغاز اجرای اقدامات مورد توافق در مذاکرات هسته‌ای ژنو بین ایران و گروه «1+5» ابراز رضایت کردند.
وزارت خارجه روسیه طی بیانیه‌ای رسمی تاکید کرد که اجرای دقیق «برنامه اقدام مشترک» که مورد توافق طرف ایرانی و کشورهای عضو گروه 1+5 قرار گرفته، این امکان را بوجود می‌آورد که نگرانی‌های برخی اعضای جامعه بین الملل از ماهیت برنامه هسته‌ای ایران از بین رفته و کمک کند تا حقوق بلامنازع ایران در استفاده از انرژی اتمی صلح آمیز تحقق پیدا کند.
26/11/92/خبرگزاری فارس/ ریل‌های موازی واشینگتن برای تحریم ایران
هفته گذشته وزارت خزانه‌داری آمریکا تعدادی از شخصیت‌های ایرانی را به‌خاطر آنچه کمک به انتقال نیروهای القاعده به سوریه خوانده شد، تحریم کرد. روزنامه وال‌استریت ژورنال در گزارشی از این اقدام وزارت خزانه‌داری آمریکا تصریح کرده که برخی اشخاص در دولت یا نهادهای نظامی ایران به‌خاطر آنچه حمایت از تروریسم خوانده میشود تحریم شده‌اند. از سوی دیگر، مری هارف، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده اعلام کرد: «ما آشکارا اعلام کردیم که همچنان به تحریمهای موجود فعلی علیه ایران به دلیل نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم ادامه می‌دهیم.»
اگرچه برخی معتقدند که نمی‌توان با بهانه‌های غیرهسته‌ای تحریم‌هایی از جنس تحریمهای مرتبط با برنامه هسته‌ای را علیه جمهوری اسلامی ایران وضع کرد و نمی‌توان در سطح بین‌المللی ائتلاف بر ضد کشورمان ایجاد کرد اما اقدام اخیر وزارت خزانه‌داری آمریکا بیان‌گر آن است که کاخ سفید بدش نمی‌آید «ریل‌های موازی» برای تحریم داشته باشد.
26/11/92/ شینهوا/ چین خواستار حل و فصل جامع موضوع هسته‌ای ایران شد
جان کری وزیر خارجه آمریکا که به پکن سفر کرده است با "یانگ جیه چی" مشاور رئیس جمهوری چین دیدار و درباره مسائل دوجانبه و مسائل بین‌المللی نظیر ایران و سوریه گفت‌وگو کردند. "جیه چی" با تمجید از توافق هسته ای موقت بین ایران و 6 قدرت جهانی که ماه گذشته اجرایی شد خواستار پیشرفت‌های مهم برای حل و فصل جامع این موضوع چند ساله شد.
26/11/92/ خبرگزاری کویت/ اشتون: توافق ژنو برای اعتمادسازی بود
«کاترین اشتون» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به برنامه هسته‌ای ایران گفت: «قدرت و اعتبار ما ناشی از اتحاد است. گروه 1+5 نیز حمایت از جامعه جهانی را برخوردار است. ما توافق ژنو را در نوامبر گذشته برای اعتمادسازی قرار دادیم و مواردی که بیش از حد باعث اعتمادسازی می‌شد را عنوان کردیم. این توافق تنها گام نخست است و ما هفته آینده گفت وگوها را در وین برای توافقی سازنده پیگیری می‌کنیم.»
اشتون همچنین همکاری‌ها میان ایران و گروه مذاکره‌کننده درباره برنامه هسته‌ای را ستود و ابراز امیدواری کرد که مذارکات آتی نیز پیشرفت داشته باشد. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه گفت که ۱+۵ مذاکرات با ایران را به طور جدی پیگیری می‌کند و دور بعدی بسیار پیچیده و دشوار است، اما بهترین راه برای رسیدن به یک توافق نهایی پیگیری میشود.
26/11/92/ رویترز/ غرب دیگر به دنبال توقف کامل برنامه هسته‌ای ایران نیست
زمانی که دو طرف هفته آینده به پای میز مذاکره می‌آیند سوال اصلی غرب این است که چگونه مطمئن شود تهران از فعالیت‌های هسته‌ای خود که ممکن است به سمت ساخت سلاح هسته‌ای باشد دور میشود. شکاف و بی اعتمادی بین طرفین عمیق است و دو طرف خوشبینی کمی نسبت به موفقیت در مذاکرات دارند. باراک اوباما پیش از این گفته بود که شانس موفقیت مذاکرات 50 درصد است، عده‌ای حتی آن را هم خوشبینانه می‌دانند. ایران با داشتن منابع غنی نفت و گاز و جمعیت 80 میلیون نفری یک بازار بزرگ مصرف برای تجارت خارجی است.
به نظر می‌رسد که دولت‌های غربی این ایده که «ایران باید همه ابعاد بحث برانگیز برنامه غنی سازی خود را رها کند» را کنار گذاشته‌اند. دیپلمات‌ها به طور خصوصی گفته اند که برنامه هسته‌ای ایران اکنون پیشرفته تر از آن است که تهران موافقت کند آن را کاملا برچیند. اما در حالیکه به ایران اجازه داده میشود غنی سازی محدود داشته باشد غرب تلاش می‌کند تلاش ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای را متوقف کند. یک دیپلمات حاضر در مذاکرات گفت: مسئله اصلی پیش روی ما این است که چه "زمان گریزی" برای ما قابل پذیرش است. ایران باید غنی سازی خود را به سطح کم محدود کند، بخش زیادی از سانتریفیوژهای خود را متوقف کند، تحقیقات هسته‌ای خود را محدود کند و رژیم بازرسی گسترده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را بپذیرد.
26/11/92/ ظریف: نباید بیش از حد به حرف مقامات آمریکایی توجه کنیم
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران روز شنبه گفت نمایندگان ایران و گروه 1+5 در دور تازه مذاکرات هسته‌ای که از روز سه‌شنبه در وین اتریش آغاز میشود، تلاش می‌کنند تا بر سر دستور کار و روش پیگیری گفت‌وگوها به توافق برسند. وی با اشاره به اینکه «مسئله اصلی ما در مذاکرات بی‌اعتمادی مردم ایران به کشورهای غربی است»، گفت: «در وین تأکید خواهیم کرد که در ادامه مذاکرات نباید اقدامات یا اظهاراتی صورت گیرد که بی‌اعتمادی مردم ایران تشدید شود.»
وی همچنین در واکنش به اظهارات تهدید‌آمیز مقامات آمریکایی گفت: «اظهارات اخیر مقامات آمریکایی جدید نیست و جایگاهی در بین مردم ایران ندارد. نباید بیش از حد لازم به حرف آنها توجه کنیم. متاسفانه در داخل کشور بیش از حد به این حرفها پرداخته میشود.»
27/11/92/ اسرائیل خواستار برچیده شدن ظرفیت غنی‌سازی ایران است
بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی روز یکشنبه در آغاز نشست هفتگی کابینه رژیم‌صهیونیستی بار دیگر به موضوع برنامه هسته‌ای ایران پرداخت و گفت اسرائیل برچیده شدن ظرفیت غنی‌سازی ایران را خواستار است. نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی با بیان اینکه ایران از توافق هسته‌ای موقت «تنها منفعت برده و در مقابل هیچ چیز نداده»، گفت: «ایران حتی نمی‌خواهد از یک سانتریفیوژ خود چشم‌پوشی کند.»
نتانیاهو که در نشست هفته قبل ایران را به اتخاذ رویکرد تهاجمی بعد از توافق ژنو متهم کرده بود، این هفته هم گفت: «سیاست‌های اسرائیل روشن است و در دو مسیر دنبال میشود: اولا افشای سیاست تغییرناپذیر تهاجمی ایران و ثانیا درخواست برچیده شدن ظرفیت‌های غنی‌سازی. ایران برای اهداف هسته‌ای غیرنظامی حتی به یک سانتریفیوژ هم نیاز ندارد.»
28/11/92/ بنیاد کارنگی/ 6 توصیه به مذاکره‌کنندگان آمریکایی در مذاکرات جامع هسته‌ای
کارشناس ارشد هسته‌ای و مدیر برنامه منع گسترش تسلیحات هسته‌ای در بنیاد صلح کارنگی در مطلبی با اشاره به پیچدگی‌های موجود در روند مذاکرات جامع تاکید می‌کند که طرف غربی در این مذاکرات باید 6 نکته را مد نظر قرار دهد:
1. محدودیت غنی سازی اورانیوم
توافق باید شامل موارد زیر باشد:
- کاهش شمار سانتریفوژها
- محدودیت غنی سازی اورانیوم به 5 درصد
- محدودیت توانایی کنونی سانتریفوژها
2. جلوگیری از گام نهادن ایران در راه تولید پلوتونیوم
راکتور آب سنگین اراک قادر خواهد بود که سالیانه 9 کیلوگرم پلوتونیوم تولید کند که برای ساخت یک یا دو سلاح هسته ای کفایت می کند. مقامات ایرانی اعلام کردند که آنها می توانند طراحی راکتور اراک را تغییر دهند تا نگرانی های بین المللی تعدیل شود، اما آنها به هیچ جزئیاتی در این زمینه اشاره نکردند.
3. تحقیق و بازبینی
توافق مقدماتی ژنو اجازه بازرسی های گسترده تر را از تاسیسات هسته ای ایران می دهد. بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی اکنون اجازه بازرسی روزمره از سایت های غنی سازی نطنز و فوردو، راکتور آب سنگین اراک و تاسیساتی که در آنها سانتریفوژها نصب شده اند را دارند. توافق هسته ای نهایی باید دسترسی بازرسان به سایت های هسته ای جدید در ایران را نیز گسترش دهد.
4. شفاف سازی فعالیت های گذشته
موضوع تنها برنامه های هسته ای کنونی و آتی ایران نیست. ایران باید به پرسش هایی که در مورد فعالیت های هسته ای اش در گذشته مطرح است، پاسخ بدهد. البته توافق مقدماتی ژنو نیز می گوید باید کمیته ای مشترک تشکیل شود که با آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد روشن کردن فعالیت های هسته ای ایران در گذشته، همکاری می کند. این فعالیت ها شامل تحقیقات روی تکنولوژی های هسته ای تسلیحاتی است. ایران انجام این تحقیقات را تکذیب می کند اما شواهد نسبتا محکمی در این زمینه وجود دارد.
برخی از این موارد شامل موارد زیر است:
- تحقیقات روی پلوتونیوم-210 که می تواند در تولید بمب کارایی داشته باشد.
- تحقیقات روی سیستم انتقال دهنده سلاح هسته ای روی موشک
- آزمایش مواد منفجر شونده که می تواند در تولید سلاح هسته ای مورد استفاده قرار گیرد.
5. تعدیل تحریم ها
هدف ابتدایی ایران دستیابی به 100 میلیارد دلار اموال بلوکه شده در بانک های خارجی و پایان دادن به تحریم های سنگین است . در مورد تحریم ها، سایه سنگین کنگره همواره حس می شود. برای لغو تحریم ها، مجوز کنگره نیاز است. اگر قرار است کنگره با احیای اقتصادی ایران کنار بیاید، تندروهای در ایران نیز باید با فعالیت های محدود تر هسته ای در مقابل مزایای اقتصادی کنار بیایند.
6. راهی طولانی و پر پیچ و خم
موضوع آخر اما اساسی، زمان است. روشن است که سال ها زمان نیاز است تا پایبندی ایران به تعهدات اش به اثبات برسد. برآوردها نشان می دهد این زمان بین 5 تا 20 سال متغیر است. یک جایگزین دیگر طیفی از توافقنامه های کوتاه مدت تر است.
این در حالی است که توافق مذاکره ای به نفع هر دو طرف است. قدرت های جهانی به دنبال محدودیت برنامه های غنی سازی ایران هستند و ایران می خواهد اقتصادش احیا شود و روابط عادی تری را با جامعه بین المللی برقرار کند. در صورتی که این مذاکرات به موفقیت برسد، یک رویداد تاریخی خواهد بود. شکست این مذاکرات راه را به سوی ایران هسته ای یا اقدام نظامی دیگری در خاورمیانه، یا هر دو آنها هموار می کند.
28/11/92/ ظریف: برنامه هسته‌ای ایران هیچ ارتباطی با موضوعات نظامی ندارد
ظریف بعد از ضیافت شام با کاترین اشتون در جمع خبرنگاران گفت: برنامه هسته‌ای ایران هیچ ارتباطی با موضوعات نظامی ندارد و برنامه نظامی ما هیچ ارتباطی با مذاکرات کنونی ندارد.
وی اظهار داشت: بحث رسیدن به راه حل جامع یک بحث دراز مدت در برنامه اقدام مشترک است که 6 ماه برای مرحله اول پیش بینی شده که می تواند 6 ماه دیگر هم تمدید شود. اعتقاد ما این است که با اراده سیاسی و حسن نیت این بحث حتی در فاصله 6 ماه اول هم قابل انجام است.
ظریف در پاسخ به این سئوال که آیا امیدی به توافق در این دور از مذاکرات است، گفت: از قبل از ورود به مذاکرات گفتیم ما وارد مرحله اول از مرحله نهایی شدیم لذا از مرحله اول انتظار توافق نداریم. حتی قرار نیست در این مرحله راجع به متن کار کنیم. قرار است در این مرحله راجع به چارچوب ها و سازوکارها برای رسیدن به توافق بحث کنیم. شاید یکی دو مرحله به طول انجامد تا وارد نگارش متن شویم.
29/11/92/ جروزالم‌پست/ نتانیاهو: ایران حقی برای غنی‌سازی ندارد
بنیامین نتانیاهو در آستانه آغاز دور تازه مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 در شهر وین، بار دیگر برچیده شدن توان هسته‌ای ایران را خواستار شد و گفت این مذاکرات باید به توقف غنی‌سازی در ایران منجر شود. نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی که در نشست سالیانه روسای سازمان‌های یهودی آمریکا سخن می‌گفت، با اشاره به توافق هسته‌ای موقت ایران و گروه 1+5، گفت این توافق تنها 4 هفته برنامه هسته‌ای ایران را به تعویق انداخته است. نتانیاهو به آغاز دور تازه مذاکرات هم اشاره کرد و گفت این مذاکرات باید به پایان غنی‌سازی در ایران منجر شود. وی افزود: «آنها به هیچ سانتریفیوژی نیاز نداشته و حقی هم برای غنی‌سازی ندارند.»
29/11/92/ صدای روسیه/ شرمن: ایران باید گامهای محکم قابل‌اثباتی بردارد
«وندی شرمن» در مصاحبه با شبکه سی‌آن‌ان تصریح کرد: مذاکرات وین بر اساس همان گام اول بنا گذاشته شده است. ما با چشمانی باز و بسیار هوشیار به مذاکرات آمدیم. مذاکرات بسیار سخت خواهد بود. شرمن در واکنش به اظهارات اخیر مقام معظم رهبری آیت‌الله «علی خامنه‌ای» درباره مذاکرات هسته‌ای گفت: آنچه که به آن اهمیت می‌دهم این است که ایران بسیار بیشتر از آنچه که می‌گوید انجام داده است. معاون وزیر خارجه آمریکا ادامه داد که هرگونه توافق نهایی مشروط به آن است که ایران گامهای محکم قابل اثباتی بردارد که جلوی دسترسی این کشور به سلاح هسته‌ای را بگیرد.
29/11/92/ صدای روسیه/ ریابکوف: تحریم‌ها علیه تهران کمکی به مذاکرات هسته‌ای نمی‌کند
"ریابکوف" معاون وزیر خارجه روسیه اعلام کرد که حقیقتاً مذاکرات پیچیده است زیرا آمریکا اخیراً لیست تحریم‌ها علیه ایران را افزایش داده که این امر کمکی به آغاز مذاکرات نمی‌کند. وی تصریح کرد: ما می‌بایست پارامترهای برنامه هسته‌ای ایران در آینده را تعیین کنیم و مشخص کنیم که چگونه این پارامترها به شیوه‌ای کنترل و تنظیم شود که هیچ تردیدی درباره عدم جنبه نظامی این برنامه هسته‌ای باقی نماند.
29/11/92/ خبرگزاری فارس/ افخم: از این دور یا دور بعدی مذاکرات ایران و ۱+۵ انتظار نتیجه نداریم
سخنگوی وزارت خارجه با اشاره به مذاکرات ایران و ۱+۵ در وین گفت: از این دور یا دور بعدی مذاکرات انتظار نتیجه نداریم. وی ادامه داد: آنچه که مسلم است پیشرفتهایی در همکاری‌ها و روابط ایران و آژانس ایجاد شده که دو طرف خشنودی خود را از این توافقات و رویکرد جدید همکاری‌ها اعلام کردند همچنین 7 بند توافقی بین ایران و آژانس هست که در دور بعدی مذاکرات که در اردیبهشت برگزار میشود،پیرامون جزئیات آن مذاکره خواهد شد.
29/11/92/ عراقچی: برچیده شدن تاسیسات هسته ای در دستور کار نیست
عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان تصریح کرد که برچیده شدن تأسیسات هسته ای ایران در دستور کار نیست. وی خاطرنشان کرد: ما تأکید کردیم که از نظر ما ملاک مذاکرات برنامه اقدام مشترک (توافق ژنو) است و هیچ موضوعی خارج از چارچوب این برنامه نمی تواند در دستور کار مذاکرات باشد. عراقچی یادآور شد: ما درباره دستور کار صحبت می کنیم. مذاکرات مربوط به گام نهایی هنوز یک دستورکار مشخص ندارد. موضوعاتی که در دستور کار هستند، امروز بعدازظهر از سوی دو طرف بیان خواهد شد و بعد سعی می کنیم جمع بندی صورت داده و بعد به یک دستورکار واحد مورد توافق دو طرف برسیم که براساس آن مذاکرات شروع و ادامه یابد.
29/11/92/ برکینگ دیفنس/ آمانو: هنوز راه دشواری برای پاسخ به سوالات درباره برنامه هسته‌ای ایران وجود دارد
«یوکیا آمانو» می‌گوید با وجود گامهای اخیری که ایران برای شفاف‌سازی در مورد برنامه هسته‌ای خود برداشته، هنوز راه دشواری برای پاسخگویی به تمام سوالات در مورد این برنامه در پیش است. آمانو چندروز پیش از آغاز دور تازه مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه موسوم به 1+5، عامل اصلی عدم پیشرفت در راستای شفاف‌سازی برنامه هسته‌ای ایران را عدم پذیرش پروتکل الحاقی از سوی ایران دانسته و گفته است: «اجرای پروتکل الحاقی نقش بسیار مهمی در کسب اطمینان از صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران دارد، اما فعلا به این مرحله نرسیده‌ایم... ما فعلا در مراحل ابتدایی شفاف‌سازی و حل موضوعات هستیم... ما توافق کردیم گام به گام پیش برویم. فکر نمی‌کنم اینکه پارچین جزو گام اول نبود، مسئله‌ای باشد.»
30/11/92/ وال استریت ژورنال/ کاخ‌سفید: باید به موضوعات مرتبط با برنامه موشکهای بالستیک ایران پرداخته شود
مذاکرات درباره توافق نهایی در خصوص برنامه هسته‌ای ایران روز گذشته آغاز شد و آمریکا به تهران فشار آورد تا با توافقی موافقت کند که شامل محدود کردن گسترش قابلیت موشکهای بالستیکی‌اش شود. «جی کارنی» سخنگوی کاخ سفید درباره این مسئله گفت: آنها (ایران) باید با موضوعات مرتبط با برنامه موشک بالستیکی‌شان روبرو شوند.
موضوع در دستور کار قرار گرفتن موضوع قابلیت‌های موشک بالستیک ایران از پیشتر به شکاف بین ایران و آمریکا منجر شده است. یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا در گفت‌وگوهای وین گفت: تمامی موضوعات بعنوان بخشی از مذاکرات جامع روی میز قرار دارد و این مسئله شامل برنامه موشک بالستیک ایران نیز میشود.
30/11/92/ شینهوا/ پکن: چین با هرگونه فشار و تقابل برای تضعیف فضای مذاکرات وین مخالفت می‌کند
«لی بائودونگ» مذاکره کننده ارشد چین در وین گفت: چین با به کار بردن هرگونه فشار یا تقابل برای تضعیف فضای مذاکرات وین درباره برنامه هسته‌ای ایران مخالف است.لی افزود: دور جدید مذاکرات هسته ای ایران با سختیهایی مواجه است و فضای سازنده به آسانی به دست نمی‌آید و همه طرفها باید به دنبال تقویت فضای مثبت باشند.وی از ایران خواست که گامهای اساسی برای محدود سازی برنامه هسته ای خود بردارد ضمن اینکه گروه ۱+۵ نیز تحریمهای مرتبط را لغو کنند.
30/11/92/ استفان والت: مطرح کردن موضوعات جدید در مذاکرات هسته‌ای نشانه بی صداقتی آمریکا است
استفان والت نظریه پرداز روابط بین الملل و استاد دانشگاه هاروارد با اشاره به مذاکرات ایران و گروه 1+5 درباره موضوع هسته ای ایران و مطرح شدن مسائل جدید از طرف آمریکا گفت، وقتی در مذاکراتی یک طرف آن مقوله‌های جدیدی به دستور کار مذاکرات اضافه می‌کند این نشان دهنده بی صداقتی و دو رویی آن است. مقامات آمریکایی اخیرا و در آستانه دور تازه مذاکرات هسته‌ای ایران تاکید کردند که باید مسائلی نظیر موشکهای بالستیک ایران در دستور کار گفت وگوها قرار بگیرد.
30/11/92/ رویترز: مذاکرات هسته‌ای ۱+۵ به طرز شگفت‌آوری خوب پیش می‌رود
یک دیپلمات غربی در مصاحبه با خبرگزاری انگلیسی رویترز درباره مذاکرات بین ایران و کشورهای 1+5 در وین، پایتخت اتریش گفت که این مذاکرات به طرز شگفت‌آوری خوب پیش می‌رود. وی افزود تاکنون مشکل واقعی وجود نداشته است. این دیپلمات غربی درباره موضوعات مطرح در مذاکرات هسته‌ای وین گفت تمرکز گفت‌وگوها بر پارامترها، فرایندها و جدول زمانی مذاکرات بوده است. این دیپلمات غربی در عین حال گفت که از این مذاکرات انتظار نتایج فوری نداریم.
30/11/92/ لاوروف: توافق هسته‌ای ژنو با ایران به طور موثر اجرا میشود
گزارش شبکه رادیویی صدای روسیه "سرگئی لاوروف"، وزیر خارجه این کشور گفت: «ما همچنان مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران را پیگیری می‌کنیم.» لاوروف درباره دور کنونی مذاکرات بین ایران و کشورهای 1+5 که در وین در جریان دارد تصریح کرد: «تهیه محتوای سند برای این مرحله یکی از موضوعات اصلی دور کنونی مذاکرات هسته‌ای است.» وزیر خارجه روسیه در پایان سخنانش گفت: «ما می‌خواهیم مرحله بعدی گفت‌وگوها با تکمیل بسته نهایی توافق‌ها به پایان برسد و تحریم‌ها علیه ایران لغو شود.»