به گزارش مشرق، حسین امیرعبداللهیان در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری پنج‌شنبه شب شبکه دو سیما درباره نحوه تعامل ایران با کشورهای حاشیه خلیج فارس با اشاره به سفر اسفندماه 92 دکتر روحانی، رییس‌جمهور به کشور عمان افزود: ایده‌ای در آن‌جا برای تقویت مناسبات دو جانبه ایران و کشورهای حوزه خلیج‌فارس در همه زمینه‌ها از جمله زیست محیطی، امنیتی و نظامی برای حفظ امنیت منطقه مطرح شد.
او با اشاره به این که شاهد گسترش ارتباطات ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس در ماه‌های اخیر هستیم، از سفر یکی از سران کشورهای منطقه در روزهای آینده به ایران خبر داد.
معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه با اعلام این که عربستان کشور مهمی در منطقه است و نقش مهمی در جهان اسلام بر عهده دارد گفت: اشارات مثبتی برای بهبود روابط با عربستان در ابتدای دولت یازدهم مطرح شد و همیشه سیاست ایران در برابر دیگر کشورها گفت‌وگو بوده است.
وی افزود: به تازگی دعوتی از سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان دریافت کردیم و پیش از این هم چند نفر از مقامات عربستان بر این سفر تاکید داشتند.
معاون عربی و آفریقای وزیر خارجه گفت: سفر وزیر خارجه کشورمان به عربستان نیاز به مقدماتی است و محورهای گفت‌وگوها باید مشخص شود به همین علت تاکنون صورت نگرفته است.
او ادامه داد: آنچه که در رسانه ها مطرح شده است نشان می دهد که رویکرد وزیر خارجه عربستان نسبت به این سفر مثبت است.
امیرعبداللهیان افزود: دیدارها و ملاقات وزیران خارجه دو کشور و گفت‌وگوهای جدی تهران و ریاض برای حل مشکلات منطقه‌یی و توسعه آن به عنوان یکی از اولویت‌ها در دستور کار مشترک ما و عربستان سعودی قرار دارد.
وی درباره اوضاع سیاسی بحرین هم گفت: در مقاطع مختلف و در سطوح مشخص بر ضرورت رسیدن به راه حل سیاسی در بحرین را با مقامات عربستان سعودی مطرح کردیم. هم اکنون در بحرین شاهد نقض حقوق بشر هستیم و مقامات این کشور هم قادر به ساماندهی گفت‌وگوی ملی در قبال اعتراضات آرام مردم نیستند. گفت‌وگوی ملی می‌تواند ثبات و امنیت را به این کشور بازگرداند.
معاون عربی و آفریقای وزیر خارجه با تاکید بر این که ورود نظامی به بحرین اقدام درستی نبود و شرایط را پیچیده‌تر کرد، گفت: آمادگی داریم با توجه به نفوذ معنوی در منطقه نقش سازنده خود را برای حل بحران سیاسی در بحرین ایفاد کنیم.
امیرعبداللهیان درباره سیاست ایران در قبال تحولات عراق هم گفت: انتخابات عراق چند پیام مهم برای منطقه و کشورهای فرامنطقه‌یی داشته است که مهم‌ترین پیام این بود که به رغم تلاش برخی‌ها برای تداوم ناامنی‌ها برای اثبات این که حکومت فعلی عراق توانایی برگزاری انتخابات موفق را پس از خروج نیروهای آمریکایی ندارد اما شاهد برگزاری انتخابات بدون حادثه بودیم.
او افزود: ایران پس از سقوط رژیم بعث همواره نقش سازنده‌ای را درعراق ایفا و طرح‌های مختلف عمرانی را برای بازسازی عراق اجرا کرده است.
این دیپلمات ایرانی گفت: جمهوری اسلامی ایران با افتخار اعلام می‌کند نه تنها در عراق بلکه در منطقه غرب آسیا نفوذ معنوی دارد و از این نفوذ برای پیشرفت منطقه و تامین منافع ملی بهره می‌گیریم و این به نفع همه است.
وی درباره استعفای اخضرابراهیمی فرستاده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب و تحولات سوریه افزود: گفت‌وگوی مستمری از زمان آغاز به کار آقای ابراهیمی در پرونده سوریه داشتیم، اما برخی از مشکلات درباره این کشور ناشی از برخورد غیرواقع‌بینانه آمریکا و برخی کشورهای غربی - عربی با تحولات سوریه و ندادن فرصت به سازمان ملل برای حل و فصل بحران این کشور است. برای نمونه دعوت ایران از سوی سازمان ملل برای شرکت در نشست ژنو 2 با فشار غربی‌ها در کمتر از چند ساعت پس گرفته شد. فشارهایی که بر روی اخضرابراهیمی وجود داشت و درخواست‌های غیرمعقول از او، وی را وادار به استعفا کرد.
معاون عربی و آفریقای وزیر خارجه درباره انتخابات سوریه گفت: ارزیابی همه دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا حاکی از پیروزی دوباره بشار اسد در انتخابات آن کشور است و آن‌ها نمی‌خواهند چنین نتیجه‌ای حاصل شود. بنابراین حتی حاضرند بدون برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، بشار اسد را تا 2 سال دیگر به رسمیت بشناسند.
امیرعبداللهیان با اشاره به طرح 4 ماده ای ایران برای حل پرونده سوریه گفت: روح کلی حاکم بر این طرح، توقف خشونت‌ها، آتش‌بس و تعریف گام‌های دقیق و منطبق بر واقعیات در سوریه با روش دموکراتیک و برگزاری انتخابات سالم مورد اعتماد دوطرف است. تفاوت طرح ایران با دیگر طرح‌ها این است که مبتنی بر واقعیات است و همه طرف‌ها در این طرح دیده شدند و تصمیم نهایی درباره آینده سوریه توسط مردم گرفته می‌شود.
معاون ظریف درباره نقش روسیه در تحولات سوریه گفت: روس‌ها ابتدا بسیاری از پایگاه‌های خود را در منطقه از دست دادند اما تلاش کردند خطای راهبردی که درباره لیبی به‌کار بستند در موضوع سوریه تکرار نکنند و اجازه ندهند برخی طرف‌ها با دخالت خود تغییر ایجاد کنند و به نوعی روس‌ها با این کار قصد داشتند، استقلال و هویت خود را احیا کنند. پوتین هم تلاش زیادی برای بازگرداندن روسیه به اقتدارخود دارد.
امیرعبداللهیان درباره تحولات یمن و دیپلمات ربوده شده ایرانی در آن کشور افزود: افراط‌گرایی و گروه‌های تروریستی تکفیری یکی از مشکلات منطقه و یمن است. ربایش آقای نیکبخت دیپلمات ایرانی در یمن نتیجه برخی از این مشکلات جریان‌های افراطی است. بر اساس آخرین اخبار با توجه به همکاری دولت یمن و با تشکیل کمیته مشترک ایران و یمن برای تعیین سرنوشت نیکبخت، وی در سلامت کامل به سر می‌برد و به‌زودی شاهد آزادی دیپلمات کشورمان خواهیم بود.
او با تاکید بر این که آن چه در یمن می‌گذرد موضوعی به کلی داخلی است گفت: ایران از صلح و ثبات و وحدت این کشور مانند گذشته حمایت می‌کند. با مقامات رسمی یمن برای توسعه مناسبات دو جانبه از مدتی قبل گفتگوهای رسمی را آغاز کردیم و اکنون هم در مسیر خوبی قرار گرفته است.
امیرعبداللهیان درباره گروه‌های فلسطینی هم گفت: حماس به عنوان یک جریان مردمی همواره خود را در کنار و مجموعه محور مقاومت دیده است. در مقاطع مختلف حتی آن چه در سوریه پیش آمد منجر به تضعیف روابط ایران و حماس نشد البته برخی از چهره‌ها در حماس اظهارنظرهای شخصی کردند اما هرگز نتوانستند خللی در راهبرد اصلی حماس و روابط ما با حماس و حمایت ما از آرمان‌های مجاهدان در این گروه و سایر گروه‌های جهادی فلسطینی ایجاد کند. ایران همواره از وحدت گروه‌های فلسطینی حمایت کرده است و آن را به نفع ملت فلسطین می‌داند.
معاون وزیر خارجه ایران افزود: ابومازن به کرات به ما پیام داده است که از رفتار منافقانه و دو روی آمریکا خسته شده اما 12 سفر جان کری، وزیر خارجه آمریکا به فلسطین اشغالی پیامدی برای آرمان‌های فلسطین نداشته است.
او گفت: به مردم فلسطین به عنوان کل نگاه می‌کنیم و از هرگونه توافقی که وحدت مردم فلسطین را بیش‌تر کند حمایت می کنیم. موضوع فلسطین باید در یک طرح واقع بینانه حل و فصل شود و تقویت فلسطین از درون به عنوان امتیاز و موفقیت تلقی می‌شود.
امیرعبداللهیان در پاسخ به این پرسش که آیا ایران با دولت موقت مصر گفت‌وگوی دیپماتیک دارد؟ گفت: دفاتر حفاظت منافع دو کشور باز و فعال است. یکی از خطاهای مرسی این بود که همه طرف‌ها را در حاکمیت سهیم نکرد و با مداخله طرف‌های خارجی وضعیت جدیدی در مصر ایجاد شد. البته حضور چند صد هزار با چند ده‌هزار نفر در میدان و برکناری رییس جمهور قانونی قابل قبول نبود و روش خوبی نیست. امیدواریم مصر زودتر به مسیر انتخاباتی خود با روند منطقی برگردد و مردم مصر انتخاب کنند.
وی با ابراز نگرانی از تداوم بازداشت‌ها و صدور احکام اعدام چند صد نفری و ابلاغ آن به مقامات مصری گفت: تکرار خطای مرسی از سوی حاکمان جدید مصر هم خوب نیست و امیدواریم فضایی فراهم شود تا همه سلایق و طرف‌های موثر بتوانند حضور فعالی در مصر داشته باشند.
امیرعبدالهیان درباره آفریقای مرکزی هم گفت: آفریقا منابع زیرزمینی ارزشمندی دارد که نیاز نظام سرمایه‌داری کنونی است. رویکرد نظام سلطه در آفریقا به گونه‌ای است که اجازه نمی‌دهند واقعیت‌های جامعه آفریقا به گوش مردم جهان برسد. توصیه ما این است که صداوسیمای ما آفریقا را بهتر به مردم بشناساند.
او گفت:جامعه مسلمانان در آفریقا بزرگ و رو به رشد است اما نظام سلطه چهره زشت و افراطی را از اسلام در آفریقا نشان می‌دهد و به درگیری‌های قومی و منزوی کردن مسلمانان در این قاره دامن می‌زند.
معاون عربی و آفریقای وزیر خارجه افزود: ایران با همه ظرفیت‌های فرهنگی و دیپلماتیک خود در چارچوب کمک به کشورهای آفریقایی و مسلمانان تلاش می‌کند.
او با اشاره به این که شاهد گسترش ارتباطات ایران با کشورهای حوزه خلیج فارس در ماه‌های اخیر هستیم، از سفر یکی از سران کشورهای منطقه در روزهای آینده به ایران خبر داد.
معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه با اعلام این که عربستان کشور مهمی در منطقه است و نقش مهمی در جهان اسلام بر عهده دارد گفت: اشارات مثبتی برای بهبود روابط با عربستان در ابتدای دولت یازدهم مطرح شد و همیشه سیاست ایران در برابر دیگر کشورها گفت‌وگو بوده است.
وی افزود: به تازگی دعوتی از سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان دریافت کردیم و پیش از این هم چند نفر از مقامات عربستان بر این سفر تاکید داشتند.
معاون عربی و آفریقای وزیر خارجه گفت: سفر وزیر خارجه کشورمان به عربستان نیاز به مقدماتی است و محورهای گفت‌وگوها باید مشخص شود به همین علت تاکنون صورت نگرفته است.
او ادامه داد: آنچه که در رسانه ها مطرح شده است نشان می دهد که رویکرد وزیر خارجه عربستان نسبت به این سفر مثبت است.
امیرعبداللهیان افزود: دیدارها و ملاقات وزیران خارجه دو کشور و گفت‌وگوهای جدی تهران و ریاض برای حل مشکلات منطقه‌یی و توسعه آن به عنوان یکی از اولویت‌ها در دستور کار مشترک ما و عربستان سعودی قرار دارد.
وی درباره اوضاع سیاسی بحرین هم گفت: در مقاطع مختلف و در سطوح مشخص بر ضرورت رسیدن به راه حل سیاسی در بحرین را با مقامات عربستان سعودی مطرح کردیم. هم اکنون در بحرین شاهد نقض حقوق بشر هستیم و مقامات این کشور هم قادر به ساماندهی گفت‌وگوی ملی در قبال اعتراضات آرام مردم نیستند. گفت‌وگوی ملی می‌تواند ثبات و امنیت را به این کشور بازگرداند.
معاون عربی و آفریقای وزیر خارجه با تاکید بر این که ورود نظامی به بحرین اقدام درستی نبود و شرایط را پیچیده‌تر کرد، گفت: آمادگی داریم با توجه به نفوذ معنوی در منطقه نقش سازنده خود را برای حل بحران سیاسی در بحرین ایفاد کنیم.
امیرعبداللهیان درباره سیاست ایران در قبال تحولات عراق هم گفت: انتخابات عراق چند پیام مهم برای منطقه و کشورهای فرامنطقه‌یی داشته است که مهم‌ترین پیام این بود که به رغم تلاش برخی‌ها برای تداوم ناامنی‌ها برای اثبات این که حکومت فعلی عراق توانایی برگزاری انتخابات موفق را پس از خروج نیروهای آمریکایی ندارد اما شاهد برگزاری انتخابات بدون حادثه بودیم.
او افزود: ایران پس از سقوط رژیم بعث همواره نقش سازنده‌ای را درعراق ایفا و طرح‌های مختلف عمرانی را برای بازسازی عراق اجرا کرده است.
این دیپلمات ایرانی گفت: جمهوری اسلامی ایران با افتخار اعلام می‌کند نه تنها در عراق بلکه در منطقه غرب آسیا نفوذ معنوی دارد و از این نفوذ برای پیشرفت منطقه و تامین منافع ملی بهره می‌گیریم و این به نفع همه است.
وی درباره استعفای اخضرابراهیمی فرستاده ویژه سازمان ملل و اتحادیه عرب و تحولات سوریه افزود: گفت‌وگوی مستمری از زمان آغاز به کار آقای ابراهیمی در پرونده سوریه داشتیم، اما برخی از مشکلات درباره این کشور ناشی از برخورد غیرواقع‌بینانه آمریکا و برخی کشورهای غربی - عربی با تحولات سوریه و ندادن فرصت به سازمان ملل برای حل و فصل بحران این کشور است. برای نمونه دعوت ایران از سوی سازمان ملل برای شرکت در نشست ژنو 2 با فشار غربی‌ها در کمتر از چند ساعت پس گرفته شد. فشارهایی که بر روی اخضرابراهیمی وجود داشت و درخواست‌های غیرمعقول از او، وی را وادار به استعفا کرد.
معاون عربی و آفریقای وزیر خارجه درباره انتخابات سوریه گفت: ارزیابی همه دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا حاکی از پیروزی دوباره بشار اسد در انتخابات آن کشور است و آن‌ها نمی‌خواهند چنین نتیجه‌ای حاصل شود. بنابراین حتی حاضرند بدون برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، بشار اسد را تا 2 سال دیگر به رسمیت بشناسند.
امیرعبداللهیان با اشاره به طرح 4 ماده ای ایران برای حل پرونده سوریه گفت: روح کلی حاکم بر این طرح، توقف خشونت‌ها، آتش‌بس و تعریف گام‌های دقیق و منطبق بر واقعیات در سوریه با روش دموکراتیک و برگزاری انتخابات سالم مورد اعتماد دوطرف است. تفاوت طرح ایران با دیگر طرح‌ها این است که مبتنی بر واقعیات است و همه طرف‌ها در این طرح دیده شدند و تصمیم نهایی درباره آینده سوریه توسط مردم گرفته می‌شود.
معاون ظریف درباره نقش روسیه در تحولات سوریه گفت: روس‌ها ابتدا بسیاری از پایگاه‌های خود را در منطقه از دست دادند اما تلاش کردند خطای راهبردی که درباره لیبی به‌کار بستند در موضوع سوریه تکرار نکنند و اجازه ندهند برخی طرف‌ها با دخالت خود تغییر ایجاد کنند و به نوعی روس‌ها با این کار قصد داشتند، استقلال و هویت خود را احیا کنند. پوتین هم تلاش زیادی برای بازگرداندن روسیه به اقتدارخود دارد.
امیرعبداللهیان درباره تحولات یمن و دیپلمات ربوده شده ایرانی در آن کشور افزود: افراط‌گرایی و گروه‌های تروریستی تکفیری یکی از مشکلات منطقه و یمن است. ربایش آقای نیکبخت دیپلمات ایرانی در یمن نتیجه برخی از این مشکلات جریان‌های افراطی است. بر اساس آخرین اخبار با توجه به همکاری دولت یمن و با تشکیل کمیته مشترک ایران و یمن برای تعیین سرنوشت نیکبخت، وی در سلامت کامل به سر می‌برد و به‌زودی شاهد آزادی دیپلمات کشورمان خواهیم بود.
او با تاکید بر این که آن چه در یمن می‌گذرد موضوعی به کلی داخلی است گفت: ایران از صلح و ثبات و وحدت این کشور مانند گذشته حمایت می‌کند. با مقامات رسمی یمن برای توسعه مناسبات دو جانبه از مدتی قبل گفتگوهای رسمی را آغاز کردیم و اکنون هم در مسیر خوبی قرار گرفته است.
امیرعبداللهیان درباره گروه‌های فلسطینی هم گفت: حماس به عنوان یک جریان مردمی همواره خود را در کنار و مجموعه محور مقاومت دیده است. در مقاطع مختلف حتی آن چه در سوریه پیش آمد منجر به تضعیف روابط ایران و حماس نشد البته برخی از چهره‌ها در حماس اظهارنظرهای شخصی کردند اما هرگز نتوانستند خللی در راهبرد اصلی حماس و روابط ما با حماس و حمایت ما از آرمان‌های مجاهدان در این گروه و سایر گروه‌های جهادی فلسطینی ایجاد کند. ایران همواره از وحدت گروه‌های فلسطینی حمایت کرده است و آن را به نفع ملت فلسطین می‌داند.
معاون وزیر خارجه ایران افزود: ابومازن به کرات به ما پیام داده است که از رفتار منافقانه و دو روی آمریکا خسته شده اما 12 سفر جان کری، وزیر خارجه آمریکا به فلسطین اشغالی پیامدی برای آرمان‌های فلسطین نداشته است.
او گفت: به مردم فلسطین به عنوان کل نگاه می‌کنیم و از هرگونه توافقی که وحدت مردم فلسطین را بیش‌تر کند حمایت می کنیم. موضوع فلسطین باید در یک طرح واقع بینانه حل و فصل شود و تقویت فلسطین از درون به عنوان امتیاز و موفقیت تلقی می‌شود.
امیرعبداللهیان در پاسخ به این پرسش که آیا ایران با دولت موقت مصر گفت‌وگوی دیپماتیک دارد؟ گفت: دفاتر حفاظت منافع دو کشور باز و فعال است. یکی از خطاهای مرسی این بود که همه طرف‌ها را در حاکمیت سهیم نکرد و با مداخله طرف‌های خارجی وضعیت جدیدی در مصر ایجاد شد. البته حضور چند صد هزار با چند ده‌هزار نفر در میدان و برکناری رییس جمهور قانونی قابل قبول نبود و روش خوبی نیست. امیدواریم مصر زودتر به مسیر انتخاباتی خود با روند منطقی برگردد و مردم مصر انتخاب کنند.
وی با ابراز نگرانی از تداوم بازداشت‌ها و صدور احکام اعدام چند صد نفری و ابلاغ آن به مقامات مصری گفت: تکرار خطای مرسی از سوی حاکمان جدید مصر هم خوب نیست و امیدواریم فضایی فراهم شود تا همه سلایق و طرف‌های موثر بتوانند حضور فعالی در مصر داشته باشند.
امیرعبدالهیان درباره آفریقای مرکزی هم گفت: آفریقا منابع زیرزمینی ارزشمندی دارد که نیاز نظام سرمایه‌داری کنونی است. رویکرد نظام سلطه در آفریقا به گونه‌ای است که اجازه نمی‌دهند واقعیت‌های جامعه آفریقا به گوش مردم جهان برسد. توصیه ما این است که صداوسیمای ما آفریقا را بهتر به مردم بشناساند.
او گفت:جامعه مسلمانان در آفریقا بزرگ و رو به رشد است اما نظام سلطه چهره زشت و افراطی را از اسلام در آفریقا نشان می‌دهد و به درگیری‌های قومی و منزوی کردن مسلمانان در این قاره دامن می‌زند.
معاون عربی و آفریقای وزیر خارجه افزود: ایران با همه ظرفیت‌های فرهنگی و دیپلماتیک خود در چارچوب کمک به کشورهای آفریقایی و مسلمانان تلاش می‌کند.