به گزارش مشرق، "ان اسگارد" در دوره عالی پدیدار شناسی منظر شهری، دریافتهای خود را از تهران در بازدید سه روزهاش در بخش دوم کارگاه پدیدارشناسی منظر شهری بیان کرد. وی که استاد دانشگاه ژنو سویس با تخصص منظر کوهستان و مدیر سابق مجله " جغرافیای آلپ" است، فرانسویان را از تاریخ و فرهنگ و مذهب ایران بسیار بیاطلاع عنوان کرد.
وی تهران را شهری دانست که به علت تنوع و تکثر زیاد انسان در آن احساس هویت خاصی وجود ندارد. شهری خشن که رابطهای خاص با کوهها برقرار نکرده است. شیب ملایم تهران و کانالهایی که از بالا به پایین آمده است. درختان در همه جا حضور دارند. روستاها توسط شهر بلعیده شدهاند. بین شهر و کوه مرز و حاشیهای وجود ندارد و شهر تجاوز نگرانکنندهای به کوه دارد. او در پاسخ به سؤالی وسعت و بزرگی شهر تهران را مهمترین ویژگی شهر تهران عنوان کرد که بر او بسیار تأثیرگذار بوده است.
همچنین "ایولوژنبول"، منظر تهران را خیلی شلوغ، پرترافیک و آلوده دانست و گفت: لکه های سبز زیادی وجود دارند که کاربرد آنها مشخص نیست و بی هویت هستند. رودخانهها و مسیلهای شهر تهران از طبیعت شهر جدا شدهاند. او شکاف طبقاتی را از ساختمانها به آسانی قابل تشخیص دانست. وی چاره منظر آشفته شهر تهران را تهیه اطلس تهران دانست که با کمک آن به شناخت دقیقتری از شهر تهران دست یافت که برای تهیه آن به تعامل ساکنین، متخصصین و تکنسینها نیاز دارد و هدف آن تامین رفاه ساکنین است. این اطلس باید امکانات بالقوه منظرین تهران را شناسایی و راهبردهایی برای حفظ و صیانت قطبهای فرهنگی و تاریخی آن ارایه کند و نهایتاً به کمک آن قادر باشیم که پروژهایی را برای توسعه منظرین شهر تهران برنامهریزی و عملی کنیم.
وی در پاسخ به سؤالی، منظر را محصول تعامل انسان و طبیعت و با ابعاد غیرمادی و مادی، معرفی کرد. ایشان با اشاره به اینکه برخلاف تفکر کلاسیک که همه چیز بر طبق سودآوری و اقتصاد تعریف میشد، افزود: در جهان امروز کالاها و ارزشهای غیر تجاری اهمیت پیدا کردهاند. ایشان ارزش منظر را از این دست مقولات و غیر قابل محاسبه و ارزشگذاری دانستند.
منصوری در سخنرانی بخش دوم کارگاه و با تأکید بر این اظهارات پروفسور ایو لوژنبول، برخورد مکانیکی و عددی با منظر را عامل بی ثباتی منظر شهری دانست و بیان کرد که مدیران باید بدانند که هر آنچه در شهر دیده میشود حاصل یک خط تصمیمی و اعدادی است که توسط آنها نوشته شده است.
وی افزود که نگاه به منظر شهری تهران، نگاهی اقتصادی است به طوری که مدیران از خود میپرسند که اگر بخواهیم کوه پیدا شود چقد باید هزینه کنیم. این یعنی منظر امری منفعل و اقتصاد امری فعال است و این رابطه باید معکوس شود. این رویکرد، انقلابی در منظر ایجاد خواهد کرد.
آیدا آلهاشمی در بخش دوم کارگاه و به عنوان اولین سخنران، تهران را از دید ناظران متحرک بررسی کرد. وی سکانسهای متفاوتی که از دالانهای شمالی- جنوبی شهر تهران و منظری که از آنها به کوه وجود دارد را محورهای استراتژیک شهر دانست و معتقد بود که دالانهای طبیعی و مصنوعی شهر وضعیت مناسبی ندارند، باید طراحی شوند و در طرح جامع شهر تهران در نظر گرفته شوند.
کوه بیبیشهربانو منظر فرهنگی رهاشده تهران
مهدیه خواجه پیری در بخش دوم کارگاه گزارش خود را از ظرفیتهای کوه بی بی شهربانو شهر تهران را ارائه داد. او با مقدمهای از نگرانی ای که در مورد شبیه شدن شهرهای ایران به هم بیان کرد، راهکار جلوگیری این روند را بازگشت به منظر فرهنگی شهرها دانست. اودر ادامه با تبیین اهمیت و تقدس کوه در نزد ایرانیان، ظرفیتهای تاریخی و فرهنگی کوه بیبی شهربانو را به عنوان یکی از مهمترین کوههای تهران معرفی کرد.
وی سه آسیب اصلی منظر فرهنگی شهرری را نادیده ماندن کوه بیبیشهربانو در طرح تفصیلی، وجود کارخانه سیمان که ذره ذره کوه بی بی شهربانو را میبلعد، و بی توجهی اوقاف و میراث فرهنگی که منجر به عدم وجود کاربری مناسب برای گردشگری در این ناحیه شده است، دانست. او در پایان پیشنهاد کرد که در طرح توسعه تهران، محور بیبی شهربانو – حرم حضرت عبدالعظیم به عنوان ساختار منظر فرهنگی شهر ری در نظر گرفته شود. مقبره بی بی شهربانو در شمال شرقی ری واقع شده و مردم این کمان را محل دفن بیبیشهربانو دختر یزدگرد سوم آخرین پادشاه ساسانی و همسر امام حسین (ع) و مادر امام سجاد میدانند.
براساس این گزارش دوره عالی پدیدار شناسی منظر شهری با حضور ایولوژنبول مدیر پژوهش در مرکز ملی پژوهشهای علمی فرانسه، مشاور شورای اروپا در تدوین کنوانسیون اروپایی منظر و مدیر بازنشسته دوره دیپلم تخصصی پست مستر در مدرسه عالی معماری "لاویلت" پاریس و همچنین آن اسگارد استاد دانشگاه ژنو سویس با تخصص منظر کوهستان و مدیر سابق مجله " جغرافیای آلپ" برگزار شد .
این کارگاه در دو بخش برگزار شد. بخش اول :"کوه و هویت" موضوع کارگاه آن اسگارد و "منظر پایدار" موضوع کارگاه و جلسه سخنرانی ایولوژنبول بود. در بخش دوم گزارش پژوهشهای موردی از شهر تهران ارایه شد : راهکارهای حفاظت از دالانهای دید تهران توسط "آیدا آلهاشمی" پژوهش دکتری منظر دانشگاه تهران و سپس گزارش بررسی ظرفیتهای کوه بیبیشهربانو در تهران توسط "مهدیه خواجه پیری" کارشناس ارشد منظر ارائه شد.