داستان از مهرماه سال 93 شروع شد که بودجه‌ای 12 میلیاردی برای ترمیم زخم‌های گسترده‌ای که به صورت سالن‌های نمایش تهران خورده، تصویب شد. الان بعد از یک سال هنوز مشخص نیست این بودجه دقیقا در کجاها خرج شده است.

گروه فرهنگی مشرق – بازسازی سالن تئاتر شهر و سالن‌های تئاتری شهر تهران تنها یک پروژه عمرانی نیست بلکه یک امر فرهنگی هم محسوب می‌شود که از سال پیش این پروژه کلید خورده است. مهرماه سال ۹۳ بازسازی سالن‌های مجموعه تئاتر شهر آغاز شده است و زمان‌های مختلفی برای راه‌اندازی آنها اعلام شده ولی هنوز دلیل اصلی این تاخیرها از سوی مدیران به‌طور شفاف اعلام نمی‌شود.



بازسازی مجموعه تئاتر شهر در حالی آغاز شد که سالن‌های قشقایی، سایه و کارگاه نمایش مجموعه تخریب شدند. قرار شد تا همزمان با فعالیت سالن اصلی و سالن چهارسوی تئاتر شهر، سالن‌های بلک‌باکسِ تخریب شده نیز بازسازی و استاندارد شوند. در آن مقطع اولین موردی که در بازسازی مجموعه تئاتر شهر مطرح شد، بودن یا نبودن کارگاه نمایش بود زیرا طبق گفته دست‌اندرکاران بازسازی و مدیران تئاتری مهمترین هدف از بازسازی نزدیک کردن مجموعه به استانداردهای فنی و ایمنی سالن‌های تئاتری بود.

در همان زمان و برای شفاف شدن روند بازسازی و ارائه اطلاعات به جامعه تئاتری، نشستی با حضور رئیس مجموعه تئاتر شهر، نماینده مجموعه در بازسازی و سرپرست دفتر طرح‌های عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سالن کنفرانس مجموعه تئاتر شهر در مورخ ۲۷ مهرماه برگزار شد که در آن نکاتی مطرح شد از جمله اینکه مسعود معمار، سرپرست دفتر طرح‌های عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توضیح داد که دفتر با توجه به نابسامی بنای تئاتر شهر و با توجه به مطالعات و بررسی‌های ۶ ماهه انجام شده، پیمانکار را انتخاب کرد و تخریب ظرف ۲۰ روز انجام شد. حالا (اواخر مهرماه) مرحله بازسازی شروع شده و تا جشنواره تئاتر فجر مجموعه آماده بهره‌برداری می‌شود. با توجه به بازسازی سال ۸۶ و نگرانی ایجاد شده بابت این اتفاق ناشایست، طبق نظر آقای کاراندیش معاون وزیر ارشاد قرار شد از نظرات هنرمندان صاحب‌نظر در این امر استفاده کنیم تا نتیجه چیزی باشد که همه خانواده تئاتر راضی باشند.




مسعود معمار در ادامه درباره کم‌کاری شرکت پیمانکاری «پیکرنهاد» در خصوص خرید برخی امکاناتی که در ابتدای سال ۹۳ برای اجرای بازسازی در سالن اصلی تئاتر شهر وجود داشت و همچنین بودجه در نظر گرفته شده برای بازسازی سالن‌های قشقایی، سایه و کارگاه نمایش، یادآور شد: اگر خریدی به موقع انجام نشد به دلیل این بود که تأمین اعتبار نشده بود اما وقتی اعتبار را تأمین کرده‌ام خریدهای لازم را انجام دادیم. من دوباره کاری نخواهم کرد و از بهترین موارد برای بازسازی تئاتر شهر استفاده می‌کنیم. بودجه در نظر گرفته شده برای این بازسازی نیز ۱۲ میلیارد تومان است.

با پایان سال ۹۳ و آغاز سال ۹۴، بازسازی مجموعه تئاتر شهر همچنان بدون وضعیت و چشم‌اندازی مشخص ادامه داشت تا اینکه در روز یکشنبه ۱۳ اردیبهشت‌ماه و طی بازدید از تئاتر شهر معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاون هنری وزیر، مدیرکل هنرهای نمایشی، سرپرست دفتر طرح‌های عمرانی و رئیس مجموعه تئاتر شهر، اظهار نظرهای متفاوتی نسبت به گذشته از سوی مدیران مطرح شد.

در بازدید مذکور مهدی شفیعی گفت که متاسفانه خرید تجهیزات سالن سایه که شامل سیستم‌های نور، صدا و صندلی‌ها می‌شود با تاخیر روبه رو شده و هنوز مبالغ مورد نظر به حساب شرکت واردکننده ریخته نشده است. حتی اگر این هزینه واریز شود و تجهیزات بخواهند به کشور وارد شوند نزدیک به ۲ ماه فرصت می‌طلبد. با توجه به برنامه‌هایی که برای اجراهای عمومی و جشنواره‌های پیش‌رو داریم اگر سالن‌های سایه و قشقایی تا پایان خردادماه به پایان برسند، بسیار خوب است.

اکنون و بعد از یک سال

جشنواره تئاتر آیینی و سنتی برگزار شد که در بخشی از این جشنواره سالن سایه، سالن‌های تمرین شماره یک و دو تئاتر شهر نیز درگیر این جشنواره شدند، در حالی که هنوز مشخص نبود که این سالن‌ها به صورت کامل بازسازی شده که مورد استفاده قرار گرفته‌اند یا مانند بسیاری از موارد اینچنینی باز هم گوشه‌ای از کار انجام شده و باقی کار به خدا سپرده شده است.



عبدالخالق مصدق، نماینده تام‌الاختیار مدیر تئاتر  شهر در پروسه بازسازی تئاتر شهر در گفتگو با خبرنگار مشرق درباره چرایی استفاده از تئاتر شهر برای جشنواره تئاتر آیینی و سنتی توضیح داد: ما در این ماه اخیر فستیوال تئاتر آیینی و سنتی را داشتیم که به تبع نیازمان به سالن‌های مجموعه تئاتر شهر را بیش از پیش احساس می‌کردیم به همین خاطر  سالن سایه و یکی دو عدد از سالن‌های تمرین را تحویل گرفتیم تا این جشنواره به سلامت بگذرد.

وی افزود: با هماهنگی که با پیمانکار این پروژه یعنی شرکت پیکرنهاد و دفت ر عمرانی وزارت ارشاد داشتیم بنا بر این شد که سالن سایه و سالن‌‎های تمرین شماره یک و دو را موقتی تحویل گرفتیم و با این موقعیتی که داشتند در آنها اجرا رفتیم ولی هنوز سالن سایه کار برای انجام بسیار دارد و کارهای کلی و جزئی زیادی دارد که بازسازی آن تمام شود.

مصدق با تاکید بر این جمله که هنوز هیچ صورتجلسه‌ای را امضا نکرده است، بیان کرد: قرار ما با دفتر عمرانی وزارت ارشاد بر این است که ما باید در نهایت به عنوان بهره‌بردار این طرح تاییده نهایی را امضا کنیم. درباره سالن سایه من هنوز هیچ چیزی را امضا نکردم پس هنوز چیزی تمام نشده است.

وی خاطرنشان کرد: مواردی مانند روشنایی سالن سایه، روشنایی عمومی تئاتر شهر، ترمیم راهروها، بازسازی لابی مجموعه، تعمیر سالن‌های تمرین و اجرای تئاتر شهر هنوز هم تکمیل نشده و کار دارد به خصوص سالن‌های اجرا که باید صندلی‌های تلسکوپی تهیه، آماده و نصب شود. سنگ‌های کریدورها باید عوض شود و چندین مورد دیگر در طول پروژه باید انجام شود که هنوز مانده است تا این برنامه به صورت کامل تحویل ما شود.




نماینده تام‌الاختیار مدیر تئاتر  شهر در پروسه بازسازی تئاتر شهر اذعان کرد: البته تمام این اموری که ذکر شد و کارهایی که هنوز انجام نشده است، مانعی برای اجراها نیست زیرا ما به عنوان نمونه روشنای موقت داشتیم و یا به جای سنگ کریدورها هنوز هم می‌توانستیم از موزاییک‌های سابق استفاده کنیم پس یک تحویل موقت داشتیم تا جشنواره برگزار شود و بعد دوباره کارهای مورد نیاز به سرانجام برسد.

وی اظهار کرد: کارها باید استاندارد باشد تا من زیر برگه تحویل امور را امضا کنم. زمانبندی پروژه شاید کمی تغییر کند ولی ما از خواسته‌هایمان عقب نخواهیم نشست و تا احقاق تمام کارها مقاومت می‌کنیم.

مصدق بیان کرد: ما شاید زمان را از دست بدهیم و یا بودجه یشتری صرف این پروژه بکنیم ولی تا کل کار درست نشود چیزی را تحویل نخواهیم گرفت. سالن‌های ما در تئاتر شهر باید به بالای 90 درصد اگوستیک برسند، درها و کف‌ها تعمیر شود، نور کل مجموعه درست شود تا ما به عنوان بهره‌بردار زیر برگه صورتجلسه را  امضا کنیم.



وی ادامه داد: یکی از مواردی که با آن درگیر بودیم پروسه نور سالن‌ها بود. ما نزدیک به 70 روز منتظر تکنولوژی نور بودیم که از باید از فرانسه به دستمان می‌رسید. ما می‌توانستیم با صرف هزینه و زمان کمتر این تکنولوژی را از کشورهای دیگر وارد کنیم ولی به پیمانکار تاکید کردیم که خواسته ما و به تبع خواسته جامعه تئاتری این است که این تکنولوژی از فرانسه که بهترین‌ها را در این زمینه دارد وارد کنیم. خوشبختانه این تکنولوژی نوردهی وارد ایران شده و قرار است تا چند وقت آینده نصب شود.

این فعال تئاتری درباره دیگر سالن‌های تئاتر شهر توضیح داد: ما بعد از سایهبه سراغ قشقایی و سالن اصلی خهواهیم رفت و امیدوارم طبق برنامه زمانبندی شده کارهای این دو سالن انجام شود. خوشبختانه در تمام این پروژه ناظران سازمان‌های آتش‌نشانی، میراث فرهنگی و نظام مهندسی بر کار نظارت داشته و همه امور را تائید کرده‌اند.

نماینده تام‌الاختیار مدیر تئاتر  شهر در پروسه بازسازی تئاتر شهر اذعان داشت: خوشبختانه ما طبق قراری که با دفتر عمران وزارت ارشاد داشتیم محدودیت مالی برای خود و تئاتر شهر قائل نشدیم که با همیاری این دفتر مواجه شدیم و تاکنون کاری را به خاطر معضلات مالی رها نکرده‌ایم.

مصدق در پایان گفت: تئاتر شهر یک ساختمان خسته است که باید سرحال شود و تا جایی که سازمان میراث فرهنگی به ما اجازه دهد نقاط کور دید و تصویر سالن‌هعای تئاتر شهر را ترمیم خواهیم کرد و این ساختمان را با فناوری و تکنولوژی‌های جدید مجهز می‌کنیم.

زمانبندی از دید رئیس تئاتر شهر
پریسا مقتدی، رئیس مجموعه تئاتر شهر نیز با اعلام اینکه من نیز از مسائل مالی این پروژه هیچ خبری ندارم، در گفتگو با خبرنگار فرهنگی مشرق گفت: ساختار اداری ادارات دولتی به اینگونه است که ما به عنوان تئاتر شهر که نه ذی‌حساب هستیم، نه مصرف‌کننده و نه بودجه‌دهنده کاری به مسائل مالی نداریم.



وی افزود: ما توانستیم که دفتر عمرانی وزارت ارشاد را متقاعد کنیم که نظر ما باید 100 درصد تامین شود تا کار تحویل گرفته شود در غیر اینصورت ما چیزی را تحویل نخواهیم گرفت.

مقتدی بیان کرد: شاید ما به عنوان خانواده تئاتر چیزی از سازه و مشکلات ساختمانی ندانیم ولی از تئاتر سر درمی‌آوریم. خواسته‌های ما از تئاتر شهر هم تئاتری است و باید سازه بر اساس نیازهای نمایشی بازسازی شود.

وی با گلایه از تغییر در زمانبندی اتمام پروژه ترمیم و بازسازی تئاتر شهر بیان کرد: هر کدام از اعضای خانواده تئاتر خوشوقت خواهد بود که سالن‌های تئاتر شهر تمام و کمال تحویل جامعه تئاتری شود ولی واقعیت این است که به دلایل مختلف تاریخ‌هایی که دفتر عمرانی ارشاد برای اتمام کار تعیین کرده است، تغییر کرده است.



وی اضافه کرد: این تغییر زمان‌ها بر روی عملکرد گروه‌ها تاثیر گذاشت پس با مشورتی که با آقای شفیعی، مدیر مرکز نمایش داشتیم شرایط سالن‌ها به خصوص سالن سایه را با خود گروه‌ای تئاتری که قرار بود در این سالن اجرا داشته باشند را توضیح دادیم و انتخاب را به خود آنها محول کردیم. شرایط توضیح داده شد و از آنها خواستیم که یا زمان اجرای خود را عقب بیندازند و یا با همین شرایط نصفه و نیمه سالن اجرا بروند. البته باید بگویم که نور عمومی، صندلی‌های قدیمی و راهروهای تعمیر نشده از جمله مشکلات سالن سایه است ولی این سالن با همین شرایط هم قدرت اجرا را دارد.

مقتدی گفت: به طور قطع کیفیت و کمیت بالاتر جزئی از مواردی است که زمان تحویل پروژه را به عقب می‌اندازد ولی به هرحال انتظار ما این است که هرچه زودتر کار بازسازی این ساختمان تمام شود.

مجید احمدی