گروه سیاسی مشرق - رسانه‌های مکتوب همواره نقش عمده‌ای در هدایت افکار عمومی و جریان‌سازی رسانه‌ای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامه‌ها، جایگاه ویژه‌ای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامه‌های متعلق به جریان اصلاح‌طلب می‌پردازد.
روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاح طلب روز چهار شنبه را با تمرکز بر مدیریت علی لاریجانی در مجلس شورای اسلامی در هنگام بررسی جزییات طرح حمایتی از برجام آغاز کردند؛ آنان معتقد هستند که علی لاریجانی به بهترین شیوه مجلس را مدیریت کرده است و در این روند توانسته است رأی اکثریت ملت را با رأی نمایندگان مجلس منطبق سازد و این اقدام وی حتی حامیانش را به تحسین وا داشته است.
از سوی دیگر گروه احزاب روزنامه اعتماد در گزارشی به واکاوی اثربخش تصویب برجام بر مناسبات سیاسی حاکم بر اردوگاه اصولگرایان پرداخته است؛ نویسنده گزارش مدعی است که حمایت یا انتقاد از برجام سبب ایجاد شکاف در بدنه اصولگرایان شده است و طیف حامی علی لاریجانی را به‌سوی دولت یازدهم تمایل یافته‌اند و از سوی دیگر جبهه پایداری و تحول‌خواهان به اتحاد تاکتیکی در موضوع انتقاد به برجام رسیده‌اند و این تفاوت مواضع سبب دوقطبی شدن در جبهه اصولگرایان شده است.
روزنامه قانون
· کیش‌ومات دلواپسان در 20 دقیقه!
سرانجام جزییات طرح برجام در طی 20 دقیقه به تصویب رسید تا فرجام برجام در بهارستان برای حامیان دولت یازدهم خوش باشد. گروه سیاسی روزنامه قانون مدعی است که پس‌ازاین رخداد در مجلس شورای اسلامی دلواپسان زمین‌گیر شدند.
در همین راستا قانون نوشت: «از دیگر حاشیه‌های صحن دیروز گریه‌ها و اشک‌هایی بود که به دل نمی‌نشست. برخی از یاران مصباح که دیدند در سنگ‌اندازی‌های خود بر مسیر تصویب طرح ناکام مانده‌اند، شروع به مویه کردند. از جمله آن‌ها علی‌اصغر زارعی بود که شب قبل تصویب در نشست مشترک لاریجانی و شمخانی حضور داشت.
وی در این‌باره گفت: در این جلسه مقرر شد اصلاحاتی در طرح برجام انجام شود که در بند یک قسمتی از این اصلاحات اعمال نشد. وی با بیان اینکه تفاهم این بود که شاکله طرح حفظ شود، گفت: همچنین توافق کردیم که جلسه علنی روز سه‌شنبه برای بررسی طرح برجام در چارچوب آیین‌نامه داخلی مجلس اداره شود و پیشنهادات مهم و اصلی که حدود ۶ پیشنهاد بود بررسی شود، اما متأسفانه در جلسه امروز رئیس مجلس اجازه بررسی پیشنهادات را نداد و طرح مهم برجام در کمتر از یک‌ربع به تصویب رسید. با این ادعاهای زارعی و اصلاح‌های صورت گرفته مشخص نیست که برای چه آن گریه و زاری را در صحن مجلس برپا کرد!»
روزنامه ابتکار
· با دلواپسان در دوران پسابرجام
در سرمقاله روزنامه ابتکار به استراتژی جریان منتقد به برجام در هنگام روند اجرایی آن پرداخته شده است و نویسنده معتقد است که مجادلات و منازعات آنان باقی خواهد ماند.
در همین راستا گروه سیاسی نوشت: «اصرار عجیب این طیف کم جمعیت اما پر سروصدا، به اختلاف‌افکنی در سطوح ارشد سازمان سیاسی کشور و دوقطبی کردن فضای سیاسی در آستانه انتخابات مجلس دهم و کارشکنی بی‌وقفه در مسیر کار دولت، شکستن مرزها اخلاق و قانون و دیگر شواهد موجود می‌گوید که حتی با تصویب اجرای برجام و تبدیل‌شدن آن به قانون، فتیله مخالف خوانی‌های داخلی پایین کشیده نخواهد شد. آن‌ها پا به‌پای مراحل آتی اجرای برجام، از سناریوهای بعدی خود برای سنگ‌اندازی در مسیر اجرای توافق و ناکارآمد نشان دادن برجام و حتی ناکار کردن کارگزاران مجری برجام، رونمایی خواهند کرد. به بیان بهتر هرچقدر که برجام به مرحله نتیجه بخشی برسد و دستاوردهای اقتصادی و سیاسیان ملموس‌تر شود به‌صورت گام‌به‌گام میزان عصبیت دلواپسان بیشتر خواهد شد و با توجه به سوابق موجود، آن‌ها در گام‌های بعدی مابقی سرمایه خود را هم به میدان آورده و حتی به قیمت زیر پا گذاشتن تمامی قواعد سیاسی و اخلاقی به ریسک‌های پرهزینه دیگر نیز دست خواهند زد.»
روزنامه اعتماد
· زلزله در اصولگرایی با برجام
گروه احزاب روزنامه اعتماد در گزارشی به واکاوی اثربخش تصویب برجام بر مناسبات سیاسی حاکم بر اردوگاه اصولگرایان پرداخته است؛ نویسنده گزارش مدعی است که حمایت یا انتقاد از برجام سبب ایجاد شکاف در بدنه اصولگرایان شده است و طیف حامی علی لاریجانی را به‌سوی دولت یازدهم تمایل یافته‌اند و از سوی دیگر جبهه پایداری و تحول‌خواهان به اتحاد تاکتیکی در موضوع انتقاد به برجام رسیده‌اند و این تفاوت مواضع سبب دوقطبی شدن در جبهه اصولگرایان شده است.
در همین راستا مجتبی حسینی در گزارش «آرایش سیاسی اصولگرایان پس از تصویب برجام چگونه خواهد بود؟» نوشت: «اگر دولت دوم احمدی‌نژاد منجر به تولد گروهی نظیر پایداری شد حالا برجام، معادلات آرایشی اصولگرایان را برهم زده است تا جایی که بخشی از اصولگرایان سنتی و اصولگرایان میانه‌رو را در کنار اعتدال‌گرایان و اصلاح‌طلبان قرار داده و از سوی دیگر آرایش سیاسی ایران را به معادله‌ای چرخان و غیر دینامیک بدل کرده است. بر همین اساس برجام همچون برخی از وقایع مهم تاریخ پس از انقلاب همچون قطعنامه ۵۹۸ سیاست در ایران را پیچیده‌تر از همیشه کرده، چرا که اگر اصولگرایان سرشناسی همچون علی‌اکبر ولایتی و علی لاریجانی تمام‌قد به حمایت از توافق هسته‌ای و برجام می‌پردازند چهره‌های دیگری همچون غلامعلی حداد عادل رویکردی خاکستری را اتخاذ کرده و بر اساس آن نه مخالفتی سفت‌وسخت همچون پایداری‌ها و دیگر اصولگرایان آرمان‌گرا با برجام از خود نشان می‌دهند و نه همچون علی لاریجانی و فراکسیون رهروان و برخی گروه‌های اصولگرای میانه‌رو پشت راهبرد هسته‌ای روحانی می‌ایستند.
شاید انتخاب این راهبرد خاکستری از سوی این گروه‌های اصولگرا برگرفته از تجربه دولت دوم احمدی‌نژاد باشد؛ جایی که چهره‌هایی همچون احمد توکلی پس از شش سال اقدام به اعلام برائت از احمدی‌نژاد می‌کنند تا مشخص شود که این دسته از اصولگرایان با ادراکی صحیح از مطالبه امروز اکثریت توده‌های اجتماعی نمی‌خواهند اشتباه استراتژیک حمایت اجباری و مصلحتی از احمدی‌نژاد را تکرار کنند و مقابل این موج ملی بایستند. به هر نحو منظومه واکنش‌های اصولگرایان در قبال پرونده هسته‌ای و برجام و دفاع و مخالفت با آن جدای از آنکه از دوقطبی واقعی میان نیروهای تصمیم گیر و تصمیم‌ساز درون نظام پرده‌برداری کرد»
روزنامه شرق
· مهندسان سیاست کشور
گروه سیاسی روزنامه شرق در گزارشی از ۳ دهه فعالیت «جامعه اسلامی مهندسین» در فضای سیاسی کشور پرداخته است؛ این تشکل صنفی علاوه بر حضور پرقدرت محمدرضا باهنر در رأس، از اعضای پرقدرت «جبهه پیروان خط امام و رهبری» محسوب می‌شود.
در همین راستا گروه سیاسی روزنامه شرق پیرامون فعالیت این تشکل سیاسی در سال 84 نوشت: «انتخابات ریاست‌جمهوری نهم به‌عنوان یکی از مقاطع سیاسی تعیین‌کننده در چهار دهه عمر انقلاب نیز یکی دیگر از عرصه‌های فعالیتی جامعه اسلامی مهندسین و جریان اصولگرا به شمار می‌رود که از قضا با ناکامی آنان همراه شد اما آن‌ها سعی کردند احمدی‌نژاد را هم نامزد خودشان جلوه دهند. محمدرضا باهنر که به اتخاذ مواضع دوپهلو در سیاست شهره است، بعد از اینکه شهردار سابق تهران به ساختمان نهاد ریاست‌جمهوری رفت، خود را اولین کاشف وی نامید: «زمانی که شورای شهر تهران [دوره دوم] قصد داشت احمدی‌نژاد را به‌عنوان شهردار تهران انتخاب کند، وزیر اطلاعات [یونسی] اظهار کرد خوب نیست احمدی‌نژاد شهردار تهران شود، مشکل پیش می‌آید، ایشان دارای پرونده در استانداری اردبیل هستند. من پیش ایشان رفتم و در این مورد بحث کردم. خطاب به جناب آقای یونسی گفتم: چطور سیستم اطلاعات شما اجازه می‌دهد که شخصی مانند ملک‌مدنی که فوق‌دیپلم نساجی دارد، بیاید و شهردار تهران شود و تیم اطلاعاتی شما به احمدی‌نژاد گیر می‌دهد؟ به جناب یونسی همان‌موقع گفتم احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ماست و شهرداری برای او دست‌گرمی است، اگر می‌خواهید فکری کنید، فکری برای رئیس‌جمهورشدن وی کنید. البته آن زمان فکر رئیس‌جمهورشدن احمدی‌نژاد مطرح نبود و صحبت برنامه ما این نبود. ولی من اولین کسی بودم که بحث ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد را خطاب به جناب آقای یونسی مطرح کردم. البته ما خود نیز فکر نمی‌کردیم که احمدی‌نژاد بتواند این مقدار آرا را کسب کند. تا ۱۵ روز قبل از برگزاری انتخابات [ریاست‌جمهوری دوره نهم] آرای وی پایین بود. ولی بعد از آن بود که سونامی احمدی‌نژاد ایجاد شد».
آن‌طور که باهنر در گفت‌وگویی با شهروند امروز گفته، این جملات در عصر روز شنبه چهارم تیر ۸۴ و زمانی که هنوز چندساعتی از اعلام نام «محمود احمدی‌نژاد» به‌عنوان «رئیس‌جمهور ایران» نگذشته بود، در جلسه ماهانه جامعه اسلامی مهندسین بیان شده است. حال سؤال اصلی اینجاست که وقتی در مرحله اول انتخابات ریاست‌جمهوری دوره نهم، جامعه اسلامی مهندسین به‌طور سنتی همسو با «شورای هماهنگی نیروهای انقلاب» و تحت مدیریت عالی علی‌اکبر ناطق‌نوری، علی لاریجانی را کاندیدای واحد اصولگرایان دانسته و از قالیباف، احمدی‌نژاد، ولایتی، توکلی، محسن رضایی و هر چهره‌ای که سودای فتح پاستور را در سر داشت خواست که به خروجی واحد اصولگرایان احترام بگذارند، چگونه ماه‌ها قبل از آن، باهنر به‌دنبال ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد بوده است؟ البته در مرحله دوم آن انتخابات یعنی سوم تیر ۸۴، جامعه اسلامی مهندسین به‌طور رسمی از احمدی‌نژاد که زمانی عضو جامعه اسلامی مهندسین بود، حمایت کرد.»
روزنامه آرمان‌امروز
· تندروها در نفی اصولگرایی
روزنامه آرمان امروز در گفت‌وگو با مرتضی مبلغ، فعال سیاسی و معاون سیاسی وزارت کشور در دولت اصلاحات به وضعیت منتقدان در فضای سیاسی کشور پرداخته است.
وی به تحلیل جایگاه منتقدان به برجام در افکار عمومی و مجلس اظهار داشت: «به نظر می‌رسد جریان تندرو مجلس که در سال‌های اول در مجلس میدان‌داری می‌کرد به تدریج در همین مجلس به حاشیه رفته و منزوی شده است. اکثریت مجلس اصولگرا به تدریج به آثار تندروی و تندروهای خود واقف گشته و سعی در عدم تکرار رفتارهای جنجالی را دارند. شما اگر وضعیت این مجلس را به‌ویژه در سال اول آن با سال آخر مقایسه کنید متوجه تغییر رفتار تدریجی آن می‌شوید. گرچه این تغییر رفتار کمترین چیزی است که باید در مجلس اتفاق می‌افتاد از سوی دیگر اکثریت بالای نمایندگان در آستانه انتخابات دور بعد کمتر انگیزه‌ای برای اقدامات چالشی جنجالی دارند، زیرا متوجه آثار منفی آن بر افکار عمومی و سرنوشت خودشان شده‌اند و لذا سعی در فاصله گرفتن از این رفتارها دارند و هر روز تعداد بیشتری از نمایندگان درصدد جدا کردن خود از جریان‌های تندرو جنجالی برمی‌آیند.
این عضو شورای مشورتی اصلاحات همچنین در پاسخ به این سؤال که چرا دو استیضاح اخیر مجلس (فانی و آخوندی) با شکست مواجه شد؛ گفت: «تندروها روز به روز به حاشیه رفته و منزوی‌تر می‌شوند و این شکست هم به منزوی شدن بیشتر آن‌ها کمک می‌کند. این بدان معنی نیست که تندروها دیگر هیچ اقدامی انجام نمی‌دهند. متأسفانه آن‌ها مستقل از نتیجه و بدون توجه به آثار زیانبار رفتارهای خود از هر فرصتی برای جنجال‌آفرینی استفاده می‌کنند.»
روزنامه ایران
· دلیل ظریف برای دست دادن به اوباما
محمد جواد ظریف پس از دست دادن با اوباما که «اتفاقی» توصیف شد؛ دلایل اقدام خود را بیان داشته است. گروه سیاسی روزنامه دولتی ایران نوشت: «وزیرخارجه در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به سؤال یک نماینده درباره علت دست دادن با اوباما در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل پاسخ داد. به گزارش «ایسنا»، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره جلسه دیروزگفت: «ظریف در پاسخ به این سؤال گفت که معمولاً رؤسای جمهور پس از سخنرانی خود در سازمان ملل جلسه را ترک می‌کنند و اوباما هم پس از سخنرانی جلسه را ترک کرد اما به نظر می‌رسد اوباما نه برای دست دادن با من بلکه برای دست دادن با رئیس جمهور روحانی برنامه‌ریزی کرده بود. پس دست دادن من با رئیس جمهوری امریکا اتفاقی بود اما آن‌ها برای روبه‌رو شدن با رئیس جمهوری ایران برنامه داشتند که البته میسر نشد.» نوذر شفیعی ادامه داد: «آقای ظریف در این جلسه گفت آنچه من انجام دادم رسم ادب اسلامی بود چرا که اوباما به طرف من آمد و دست داد و این مجموعاً یک دقیقه طول کشید. همچنین اوباما گفت که در خصوص برجام زحمت زیادی کشیده شده و باید در اجرای آن کوشا باشیم.»