روز 9 آذرماه امسال پس از برگزاری جلسات مختلف دست‌اندرکاران صنعت حمل و نقل هوایی کشور، سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان حاکمیت صنعت حمل و نقل هوایی، آزادسازی نرخ بلیت پروازهای داخلی که تا پیش از این تکلیفی بود را ابلاغ کرد.
به هر حال آزادسازی نرخ‌ها به عنوان یکی از تکالیف قانون برنامه پنجم، باید از سال سوم برنامه اجرایی می‌شد که گام اول آن متنوع‌سازی نرخ‌ها بود؛ در این راستا سازمان هواپیمایی کشوری پس از متنوع‌سازی نرخ‌ها که از دو سال پیش آغاز شد، آزادسازی را هم ابلاغ کرد تا طبق وعده خودشان در سال‌های آتی به ارتقاء کیفیت خدمات و نوسازی ناوگان دست یابیم.
در واقع به نظر می‌رسد سازمان هواپیمایی قصد دارد مشکلات ساختار نامناسب اقتصادی ایرلاینها را از طریق منابع مالی جیب مردم اصلاح کند.
به هر حال پس از اجرای این قانون که مصادف با تعطیلات پایان هفته و اربعین حسینی بود، آژانسهای هواپیمایی سعی کردند از این موقعیت سوء استفاده کنند و تا می‌توانستند نرخ بلیت هواپیما برای برای این ایام و البته تعطیلات پایان هفته (28 تا 30 صفر) افزایش دادند؛ مصادف با تعطیلات وفات حضرت رسول اکرم (ص) و شهادت امام رضا (ع)، تقاضای سفر به مشهد مقدس افزایش بسزایی دارد و شاید بتوان گفت پس از پیک سفرهای نوروزی، بیشترین تقاضای سفر به مشهد مقدس در همین ایام خواهد بود.
پیگیری‌‌ها از آژانسهای فروش بلیت هواپیما در سطح شهر تهران حکایت از افزایش بی رویه نرخ بلیت پرواز تهران-مشهد خصوصاً برای ایام مذکور از روز 18 تا 22 آذرماه دارد.
یکی از متصدیان فروش بلیت پروازهای داخلی حوالی خیابان استاد نجات‌الهی در این‌باره میگوید: قیمت بلیت هواپیما در مسیر تهران-مشهد در روزهای معمولی 172 هزار و 400 تومان است، ما تلاش کردیم بلیت را برای ایام پرتقاضا هم با نرخ مصوب بفروشیم و هیچ افزایش قیمتی اعمال نکردیم در حالی که این امکان برایمان فراهم بود ضمن آنکه در حال حاضر بسیاری از آژانسهای فروش بلیت هواپیما، بلیت این مسیر را برای روزهای مذکور با نرخهای نجومی ارائه می‌دهند.
این متصدی فروش بلیت افزود: به دلیل آنکه نرخ بلیت را مطابق قیمت‌های مصوب ارائه دادیم، از چندی پیش همه صندلی‌های ما در مسیر مشهد فروش رفته است اما بسیاری از آژانسها در سیستم خود هنوز صندلی خالی دارند که با نرخهای غیرمصوب می‌فروشند و به اصطلاح در سیستم چارتر، فروش بلیت را انجام می‌دهند.
یکی دیگر از متصدیان فروش بلیت هواپیما حوالی خیابان گاندی میگوید: با وجود اینکه بلیت هواپیما در این ایام (تعطیلات 28 تا 30 صفر) بسیار کم است، اما ما سعی می‌کنیم به دلیل وجود تقاضا، کار مردم را راه بیندازیم.
بنا به گفته این متصدی، در حال حاضر در سیستم فروش آنها حداقل قیمت صندلی خالی تهران-مشهد 295 هزار تومان در ساعت 8 صبح روز 18 آذرماه است و این روند به صورت صعودی ادامه دارد تا به حداکثر قیمت 445 هزار تومان در ساعات پایانی روز می‌رسد و برای برگشت نیز نرخ‌ها به همین ترتیب است.
بنابراین گزارش در حالی بلیت پرواز تهران-مشهد با چنین نرخ‌هایی از سوی آژانسها به فروش می‌رسد که شرکتهای هواپیمایی مدعی هستند آنها نرخ بلیت خود را به صورت مصوب به آژانسها اعلام کرده‌اند و آژانسها، متخلفِ این ماجرا هستند.
یکی دیگر از متصدیان فروش بلیت در آژانسی حوالی خیابان شهید بهشتی در این‌باره میگوید: برای تاریخ‌های 18 تا 21 آذرماه هر چه متقاضی باشد، صندلی خالی داریم و در قالب تور و یا بلیت رفت و برگشت ارائه می‌‌دهیم.
بنا به گفته این متصدی، نرخ بلیت پروازهای تهران-مشهد برای این ایام 810 هزار تومان بدون احتساب هزینه هتل و فقط هزینه بلیت رفت و برگشت است که در صورت درخواست متقاضی، نرخ هتل هم به آن اضافه می‌شود.
این متصدی فروش در پاسخ به این گفته که طبق اعلام ایرلاینها، شرکتهای هواپیمایی نرخ‌ها را مصوب و ثابت نگه داشته‌اند، توضیح داد: همه این نرخ‌ها از سوی شرکت هواپیمایی طرف قرارداد به ما اعلام شده است.
یکی دیگر از متصدیان فروش بلیت حوالی خیابان هفت‌تیر هم میگوید: ما فقط بلیت چارتری تهران-مشهد آن هم با نرخهای 280 هزار تومان تا 450 هزار تومان داشتیم که همه، تا هفته گذشته به فروش رفته است و الان صندلی خالی نداریم مگر آنکه مسافری انصراف دهد؛ این آژانس با دریافت شماره تلفن، امکان ذخیره بلیت آن هم با نرخ غیر مصوب و آزاد 450 هزار تومان را برای متقاضی فراهم کرده است.
در حالی مردم این روزها با نرخهای نجومی و جهشی پرواز آن هم در مسیرهای پرمتقاضی نظیر تهران-مشهد مواجه هستند که شرکتهای هواپیمایی مدعی شده‌اند آنها نرخ‌ها را افزایش نداده‌اند اما آژانسها با سوءاستفاده از شرایط آزادسازی نرخ‌ها، از این قانون سوءاستفاده می‌کنند.
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی در این‌باره مدعی است: با وجود ابلاغ قانون آزادسازی نرخ بلیت هواپیما، شرکتهای هواپیمایی تلاش کردند در راستای رفاه حال زائران امام رضا (ع)، نرخ بلیت پروازهای خود را در مسیر مشهد ثابت نگه دارند و افزایش ندهند.
بنا به گفته مقصود اسعدی سامانی نرخ بلیت هواپیما در سایر مسیر‌ها نیز فعلاً افزایش نیافته و هیچ شرکت هواپیمایی افزایش قیمت نداشته است.
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی در پاسخ به این گفته که به چه دلیل در حال حاضر برخی آژانسهای هواپیمایی بلیت پرواز تهران-مشهد را با قیمت‌های تا 500 هزار تومان هم به فروش می‌رسانند؟ توضیح داد: این افزایش جهشی قیمت که بدون هماهنگی با شرکتهای هواپیمایی و سازمان هواپیمایی کشوری رخ داده است، زیر سر چارتر‌کنندگان و آژانسهای متخلف است؛ مردم در صورت مواجهه با هر گونه افزایش قیمت جهشی، به واحد بازرسی و شکایات سازمان هواپیمایی کشوری مراجعه کنند.
وی با تأکید بر اینکه آزادسازی نرخ‌ها بازار را متعادل و آرام می‌کند، ادامه داد: به دلیل آنکه آخرین روزهای سوء استفاده آژانسهای هواپیمایی و سایتهای متخلف است، این روزها آنها در حال سوءاستفاده از افزایش تقاضا هستند اما مردم مطمئن باشند همین آژانسها هم باید ساختار اقتصادی خود را با شرایط جدید تطابق دهند و آن زمان امکان هیچگونه سوء استفاده‌ای وجود ندارد.
گفته‌های دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی در حالی مطرح می‌شود که به نظر می‌رسد درصد بالایی از آژانسهای فروش بلیت هواپیما، در فروش بلیت پروازهای پر متقاضی نظیر تهران-مشهد خصوصاً برای ایام تعطیلات پایان هفته، تخلف کرده‌اند.
البته یکی از مسئولان شرکتهای هواپیمایی در این‌باره میگوید: در بروز نرخهای جهشی بلیت هواپیما پس از ابلاغ قانون آزادسازی نرخ‌ها، شرکت هواپیمایی مقصر نیست، بلکه این آژانسها هستند که در حق مسافر اجحاف می‌کنند.
بنا به گفته سید عبدالرضا موسوی، آژانسهای هواپیمایی بلافاصله پس از ابلاغ قانون آزادسازی نرخ هواپیما، به چپاول مردم و خالی کردن جیب آنها اقدام کرده‌اند و در قالب آزادسازی هر کاری انجام می‌دهند.
طبق اعلام رئیس هیأت مدیره شرکت هواپیمایی زاگرس این ایرلاین پس از آزادسازی نرخهای بلیت هواپیما،یک ریال هم به نرخهای قبلی در همه مسیرهای داخلی اضافه نکرده است.
بنابراین گزارش این ادعا در حالی مطرح می‌شود که با اندکی جست‌و‌جو در سیستم فروش آژانسهای هواپیمایی، نرخ بلیت پروازهای تهران-مشهد همین ایرلاین تا 350 هزار تومان هم به فروش رفته است.
موسوی میگوید: هر سایت فروش بلیت هواپیما و یا آژانسی که بلیت‌های این شرکت هواپیمایی را خارج از نرخهای مصوب ما که در سایت شرکت هواپیمایی زاگرس درج شده است، به فروش برساند، تخلف کرده است و جرم آنها از طریق مراجع نظارتی پیگیری می‌شود؛ مسافران در صورت دریافت بلیت با نرخهای بیشتر، می‌توانند رسید خود را به واحد بازرسی و شکایات شرکت هواپیمایی ارائه دهند تا رسیدگی شود.
رئیس هیأت مدیره شرکت هواپیمایی زاگرس به فعالیت سایتهای بی‌شمار فروش بلیت هواپیما هم اشاره کرد و گفت: همه این سایت‌ها فعالیت غیرقانونی دارند و تنها سایت رسمی فروش بلیت هواپیما، سایت شرکتهای هواپیمایی است که نرخ رسمی بلیت روی آنها درج شده است؛ لازم است این سایتهای غیرمجاز از طریق وزارت ارتباطات و همکاری سازمان هواپیمایی کشور مسدود شوند تا مردم به راحتی قابلیت خرید بلیت از طریق سایتهای رسمی شرکتهای هواپیمایی را داشته باشند زیرا به هر حال شرکت‌ها تخلف نمی‌کنند و نرخ‌ها را روی سایت درج می‌کنند اما آژانسها و یا همین سایتهای غیرمجاز، بلیت را از شرکت‌ها خریداری می‌کنند و با نرخهای غیرقانونی به مردم می‌فروشند.
موسوی افزود: در حال حاضر سه سایت بزرگ غیرمعتبر فروش بلیت هواپیما در کشور اصلی‌ترین فروش‌ها را انجام می‌دهد و متاسفانه چون با برخی از مدیران در ارتباط هستند برخورد جدی با آنها نمی‌شود؛ اگر با برخوردی جدی، تعدادی از این سایت‌ها و آژانسهای متخلف تعطیل شوند بازار متعادل خواهد شد.
رئیس هیأت مدیره شرکت هواپیمایی زاگرس گفت: به هر حال باید از طریق سازمان هواپیمای کشوری و مراجع قانونی، موضوع تخلف آژانسها که هر روز بیشتر از گذشته می‌شود، پیگیری شود تا اجحافی در حق مسافر نشود.
در حالی چنین ادعاها از سوی شرکتهای هواپیمایی مطرح می‌شود که به نظر می‌رسد در غیاب نظارت سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان حاکمیت صنعت حمل و نقل هوایی، تعداد زیادی از شرکتهای هواپیمایی و آژانسها، با تبانی سعی در خالی کردن جیب مردم دارند و به بهانه قانون آزادسازی نرخ بلیت هواپیما، در بازاری انحصاری، به دنبال جذب منابع مادی بیشتر هستند و قطعاً زیان نهایی این قانون، گریبان‌گیر مسافر می‌شود.