چرت اصلاح‌طلبان احتمالاً دوباره هم پاره می‌شود
«سهم جریان اصلاح‌طلبان در هیئت رئیسه خبرگان صفر است و ریاست آیت‌الله جنتی به معنای شکست این جریان است.»
وبسایت رادیو زمانه (از رسانه‌های حامی جریان تجدیدنظرطلب و ضد انقلاب) با انتشار این تحلیل نوشت: فردای انتخابات خبرگان، اصلاح‌طلبان راهیابی کسانی را که نامشان در «فهرست امید» قرار گرفته بود، به پیروزی تعبیر کردند و سرخوش از این پیروزی خیالی، احتمال ریاست میانه‌روها در خبرگان رهبری و نقش ویژه هاشمی در شرایط حساس را پررنگ‌تر از آنچه که بود نشان دادند اما در انتخابات هیئت رئیسه، سهم از ریاست جنتی، 51 رأیی است که به او تعلق گرفت.
علاوه بر جنتی، احمد خاتمی، رئیسی و موحدی کرمانی و دری نجفی دیگر اعضای هیئت رئیسه هستند که رابطه نزدیکی با بیت رهبری دارند. حسینی بوشهری و هاشمی شاهرودی دو عضو دیگر هیئت رئیسه نیز قرابت بیشتری با اصولگرایان تندرو دارند تا میانه‌روها. ترکیب هیئت رئیسه مجلس اگرچه از سوی هاشمی رفسنجانی که پیش از این هم اعلام کرده بود که نامزد ریاست نخواهد شد، مناسب توصیف شده اما معنایی جز شکست «اعتدالگرایان» و هاشمی در انتخابات خبرگان ندارد.
رادیو زمانه افزود: تکرار این وضعیت در انتخابات هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی هم امکان‌پذیر است. در حالی که گروهی از اصلاح‌طلبان بر ریاست محمدرضا عارف تأکید دارند، چرخش برخی از منتخبان «فهرست امید» به سمت فراکسیون اصولگرایان و به صورت مشخص لاریجانی شانس ریاست عارف تهران را به حداقل ممکن رسانده است.
خبرگزاری رویتر هم خاطرنشان کرد: احمد جنتی روحانی مخالف غرب است و انتخاب او نشانه تسلط جریان همسو با وی در مجلس خبرگان است.
آسوشیتدپرس هم یادآور شد: این انتخاب نشان داد تندروها ]بخوانید انقلابی‌ها[ در ایران همچنان قدرت اصلی را در سیاست دارند. رهبر عالی ایران پیش از این خواستار حفظ هویت انقلابی و اسلامی خبرگان شده بود.
رفقای اصلاح‌طلب قمار بدی کردند که هزینه‌اش را فقط عارف نمی‌پردازد
یک اصلاح‌طلب فراری با اشاره به زیاده‌گویی‌های مدعیان اصلاح‌طلبی نوشت آنها با تناقض رفتار می‌کنند.
«علی-الف» در وبسایت رادیو زمانه نوشت: اصلاح‌طلبان پیشتر علی لاریجانی را به دلیل مقاومت در برابر تندروها تحسین می‌کردند و او را مانعی در برابر پیشروی تندروها می‌د‌انستند، اینک تفاوت معنادار بین او و اصولگرایان افراطی را رد می‌کنند و پایان دادن به ریاست علی لاریجانی را اقتضای رای مردم و مطالبه آنها می‌دانند.
اما گویا آنها فراموش کرده‌اند که در ایام تبلیغات انتخاباتی مدعی بودند کاندیداهای اختصاصی تایید صلاحیت شده آنها کم شمار بوده و لذا از روی ناگزیری فهرست انتخاباتی‌شان را در ائتلاف با اعتدالی‌ها و اصولگرایان میانه‌رو و منتقد تنظیم کرده‌اند.
از این رو علی لاریجانی و نیروهای نزدیک به او در فهرست امید قرار گرفتند. حال اگر پایین کشیدن علی لاریجانی از کرسی ریاست مجلس در راستای تحقق مطالبات اکثریت رای‌دهندگان تلقی شود، آن وقت سؤال مهم‌تری مطرح می‌شود که چرا اصلاح‌طلبان او را در فهرست انتخاباتی خود قرار داده بودند؟
وی با اشاره به رأی 105 نفری اصلاح‌طلبان و 170 نفری فراکسیون فراگیر اصولگرایان می‌نویسد: اصلاح‌طلب‌ها در این شرایط با راه انداختن زود هنگام رقابت بر سر ریاست مجلس و اصرار زیاد عارف، عملا علی لاریجانی و نمایندگان همسو با او را به سمت اصولگرایان سوق دادند. رصد کردن اوضاع نشان می‌دهد علی لاریجانی بخت بیشتری برای نشستن بر مسند ریاست دارد.
اگر این اتفاق بیفتد آنگاه تبعات منفی قمار سیاسی بر روی ریاست عارف فقط گریبانگیر شخص او نمی‌شود، بلکه کل اصلاح‌طلب‌ها را دربرمی‌گیرد و آنها به لحاظ سیاسی دچار شکست مهمی می‌شوند. این رویداد می‌تواند آثار روانی موفقیت نسبی اصلاح‌طلب‌ها در انتخابات مجلس را زایل کند. در فضای کنونی اهمیت انتخابات هیئت رئیسه و شکل‌گیری اکثریت و اقلیت سیاسی مهمتر از نتیجه انتخابات است.
نویسنده می‌افزاید: اصلاح‌طلبان و سران آنها از جمله خاتمی بعد از انتخابات تصور پیروزی و خودبسندگی پیدا کردند و به سرعت با عدول از مواضع قبلی و فراموش کردن ائتلاف مقطعی مدافعان روحانی به گروه‌گرایی و رویکرد حزبی روی آوردند. تمایل و اصرار زیاد محمدرضا عارف که در پوشش خواست رای‌دهندگان بسته‌بندی شده و ذوق‌زدگی و پیروزی پنداری اصلاح‌طلب‌ها موجب دو تکه شدن ائتلاف مدافعان دولت اعتدال را فراهم آورده است.
این گروه‌گرایی ضمن اینکه اشتیاق بالای اصلاح‌طلب‌ها به بازگشت به قدرت را بازتاب می‌دهد، نظام محاسبه و سنجش آنان را تحت شعاع قرار داده است؛ به گونه‌ای که ادعای همه جانبه بودن و جذب نیرو‌ها و توجه به مصالح جمعی و اصلاح امور آنان زیر سؤال رفته است. به نظر می‌رسد شرایط ذهنی اصلاح‌طلب‌ها آنها را به سمت راهبرد اداره حزبی مجلس به جای راهکار ائتلافی سوق داده است.
رادیو زمانه نوشت: اصلاح‌طلبان تاکنون نتوانسته‌اند نیمی از نمایندگان مجلس دهم را جذب فراکسیون امید کنند و امیدوار هستند که تا روز انتخابات منفردها به آنها اقبال نشان دهند. در صورت تعارض ذهنیت یاد شده با واقعیت‌های عینی، جایگزینی نگرش عقلانی و مدبرانه با آرزو‌اندیشی و نگاه انتزاعی، اصلاح‌طلبان را در وضعیت سختی قرار می‌دهد که دستپخت خودشان بوده است.
آشفتگی و ریزش شدید در فراکسیون اصلاح‌طلبان
بررسی تعداد اعضای فراکسیون اصلاح‌طلبان در مجلس دهم و ناهمراهی برخی از همان‌ها، وضعیت بغرنجی را در انتظار این فراکسیون در جریان انتخاب رئیس مجلس نشان می‌دهد.
اصلاح‌طلبان مدعی بودند 165 نفر را به مجلس فرستاده‌اند اما به هنگام تشکیل فراکسیون، این رقم به 105 نفر رسید؛ 105 نفری که به تصریح روزنامه آفتاب‌یزد در میان آنها «مرتدین سیاسی (!)، عافیت‌طلبان، بی‌تفاوت‌ها و چسبیدگان به قدرت» کم نیست.
اخیرا محمدرضا تاجیک مشاور رئیس دولت اصلاحات ضمن مقاله‌ای در روزنامه اعتماد، 11گونه اصلاح‌طلب را که اغلب آنها در ماجرای ریاست مجلس عافیت‌طلبی و معامله‌گری پیشه کرده‌اند، فهرست کرده بود.
صادق زیبا‌کلام نیز در اظهارنظری گفته است پدیده الهه راستگو در مجلس دهم و در میان اصلاح‌طلبان ممکن است تکرار شود.
شاید با برآورد همه اینهاست که جلایی‌پور عضو افراطیون مشارکت در اصفهان گفته است: اگر عارف رأی نیاورد، نباید ناامید و عزادار شد، چرا که اصل، تشکیل خود فراکسیون امید است(!) پیش از این غلامحسین کرباسچی دبیرکل کارگزاران، اصلاح‌طلبان را از وزن‌کشی در مجلس برحذر داشته بود.
بنابر آمارهای غیررسمی فراکسیون فراگیر اصولگرایان نیز حدود 140 نفر را شامل می‌شود و با یارگیری از منفردین و مستقل‌ها پیش‌بینی می‌شود این رقم تا 170 نفر افزایش پیدا کند.
انتخابات هیئت رئیسه مجلس امروز برگزار می‌شود.
وزن‌کشی خود خواسته مدعیان اصلاحات در انتخابات ریاست مجلس خبرگان و دعوت به رأی ندادن به آیت‌الله جنتی، با ضربه‌ای شدید به این طیف از سوی خبرگان انقلابی مواجه شد.
چرخش هاشمی و روحانی به عارف پس از ناکامی در انتخابات خبرگان؟!
عضو شورای مشورتی اصلاح‌طلبان گفت: در هفته‌های اخیر اصلاح‌طلبان به شکل‌های مختلف برای آقای لاریجانی پیغام فرستاده‌اند و به ایشان پیشنهادهای مختلفی در جهت حضور در هیئت رئیسه مجلس آینده مطرح کرده‌اند. آقای لاریجانی پاسخ به این پیشنهادها را به بعد از انتخاب رئیس مجلس موکول کرده‌اند و با هیچ‌کدام از پیشنهادهای اصلاح طلبان موافقت نکرده‌اند.
عبداله ناصری (عضو احزاب منحله مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب) در مصاحبه با روزنامه آرمان گفته است: آقای لاریجانی یک اصولگراست و جریان اصلاح‌طلب نمی‌تواند قواعد و اصول خود را برای حمایت از یک اصولگرا زیرپا بگذارد و به جای اینکه از یک شخصیت اصلاح‌طلب اصیل مانند آقای عارف حمایت کند از یک اصولگرا حمایت کند.
حمایت اصلاح‌طلبان از آقای لاریجانی با منطق جریان اصلاحات همخوانی ندارد. شورای عالی سیاست‌گذاری در ابتدا حتی با حضور افرادی مانند کاظم جلالی و بهروز نعمتی در لیست اصلاح‌طلبان نیز موافق نبودند.
وی درباره «جزئیات پیغام‌های اصلاح‌طلبان به لاریجانی» می‌گوید: اصلاح‌طلبان به آقای لاریجانی پیشنهاد گفت‌وگو و مذاکره داده‌اند و از ایشان خواسته‌اند برای جلوگیری از تشتت و دودستگی برخی از مسئولیت‌های مجلس تقسیم‌بندی شود. اصلاح طلبان به دنبال تکرار مکانیزم انتخابات ریاست جمهوری سال 92 و استفاده از نظرسنجی در این زمینه هستند. با این وجود هیچ‌گونه چراغ سبزی به اصلاح‌طلبان نشان ندادند و با پیشنهادهای اصلاح طلبان مخالفت کردند. تنها یک درخواست از اصلاح‌طلبان داشتند و آن نیز این بود که آقای عارف خود را کاندیدای ریاست مجلس نکند.
ناصری با بیان اینکه شورای مشورتی اصلاح‌طلبان ضرورت نامزدی عارف برای ریاست مجلس را تایید کرده می‌افزاید: قبل از برگزاری مرحله دوم انتخابات برخی از نزدیکان آقای لاریجانی با اعضای شورای عالی سیاست‌گذاری جریان اصلاحات و از جمله بنده تماس گرفتند و عنوان کردند آقای لاریجانی تمایل دارند با اکثریت مطلق به ریاست مجلس دست پیدا کنند. نزدیکان آقای لاریجانی عنوان کردند در صورتی که آقای لاریجانی به ریاست مجلس دست پیدا کنند حاضر خواهند بود درباره ترکیب هیئت رئیسه و ریاست کمیسیون‌های مجلس با اصلاح‌طلبان وارد مذاکره شوند.
شورای عالی سیاست‌گذاری جریان اصلاحات با این درخواست مخالفت کرد و شرایط پیشنهادی آقای لاریجانی را نپذیرفت. نکته مهم در این زمینه موضع حزب اعتدال و توسعه است. حزب اعتدال و توسعه تا 20 روز پیش معتقد بود آقای لاریجانی دارای قدرت لابی در پازل قدرت است.
این وضعیت در بین برخی از وزرای کابینه آقای روحانی نیز وجود داشت و این عده معتقد بودند در شرایط کنونی آقای لاریجانی گزینه بهتری نسبت به آقای عارف است. با این وجود در شرایط کنونی موضع حزب اعتدال و توسعه تغییر کرده و حالت بینابینی اتخاذ کرده است.
مسئله مهم در این زمینه موضع آیت‌ا... هاشمی درباره ریاست مجلس شورای اسلامی بوده است. ایشان در یکی از دیدارهای خود گفته‌اند مسئله ریاست مجلس شورای اسلامی از مجلس خبرگان مهمتر است.
وی درباره موضع دولت می‌گوید: اصلاح‌طلبان با آقای روحانی و آقای جهانگیری مشورت و گفت‌وگو کردند. آقای روحانی در این گفت‌وگوها نسبت به ایجاد دودستگی و انشقاق بین جریان اصلاحات و اعتدالگرایان ابراز نگرانی کرده‌اند و خواستار تعامل و هم‌اندیشی در این زمینه شده‌اند.
آقای روحانی معتقدند انتخاب رئیس مجلس باید در راستای تحقق مطالبات مردم در هفتم اسفند باشد و نباید گزینه‌ای به ریاست مجلس برسد که باعث نگرانی مردم شود. موضع آقای روحانی درباره انتخاب رئیس مجلس به موضع آیت‌ا... هاشمی بسیار نزدیک است.
آفتاب یزد: در فراکسیون امید ازمرتدین تا قدرت‌زدگان و بی‌تفاوت‌ها هستند!
یک روزنامه اجاره‌ای، فراکسیون نصفه و نیمه اصلاح‌طلبان در مجلس دهم را دارای پنج طیف از «مرتدین» تا «بی‌تفاوت‌ها» و «چسبیدگان صندلی قدرت» و... معرفی کرد.
آفتاب یزد با بیان اینکه برخی محمدرضا عارف را 3 سال پیش فردین سیاست(!) معرفی می‌کردند، اما حال فراموش کرده‌اند یا خود را به فراموشی می‌زنند، بر دو دستگی در میان اصلاح‌طلبان بر سر حمایت یا عدم حمایت از ریاست عارف بر مجلس اشاره می‌کند و می‌نویسد: این عده یادشان رفته که عارف یکبار از خود گذشت و خودش را ثابت کرد، حالا نوبتی هم باشد نوبت ماندن اوست. این عده یادشان رفته آنکه این روزها زیر قول و قرارها می‌زند عارف نیست، بلکه همان‌هایی هستند که تا قبل از انتخابات مجلس دهم می‌گفتند پای عارف می‌ایستند ولی...، این عده یادشان رفته که عارف اگر باز هم کنار بکشد می‌شود مرد همیشه مستعفی دنیای سیاست. و باز هم افسوس که همین فراموشکاران، کارشان شده آسمان و ریسمان بافتن، دلیل آوردن، نامه نوشتن، پیغام و پسغام دادن، مصاحبه کردن و هزار چیز دیگر تا بگویند عارف باید دوباره «فردین» شود. یعنی یکبار دیگر گوشه‌ای بی‌صدا بنشیند تا کسی به غیر از او ریاست قوه مقننه را به دست بگیرد. غافل از اینکه «فردین‌بازی» اینبار محمدرضا عارف نه‌تنها از او ستاره‌ای محبوب نمی‌سازد بلکه وی را به چهره‌ای سوخته مبدل می‌کند که همیشه و همه‌جا باید یک گوشه بنشیند و راه را برای همواری مسیر دیگران آب و جارو کند!
این روزنامه می‌افزاید: چرا عده‌ای از «لیست امیدی‌های بی‌وفا!» حرف‌هایی می‌زنند که بوی جبهه پایداری می‌دهد!؟ حرف‌هایی که تهش این است؛ «پشت عارف را خالی می‌کنیم و در جهت رای دادن به رقیبش برای ریاست مجلس، کمر همت بسته‌ایم!» بر اتوبوس لیست امید خیلی‌ها سوار شده‌اند. اما انگار بعضی‌ها بدون بلیت، خود را سوار بر آن کردند! با رسیدن به میدان بهارستان و ساختمان هرمی شکل مجلس از این اتوبوس پیاده شدند و سنگ کسی دیگر را به سینه زدند.
آفتاب یزد با اشاره به کاهش مدام تعداد اعضای فراکسیون امید با وجود ادعای اولیه 166 نفر می‌نویسد: اعضای لیست امید به چند دسته تقسیم می‌شوند.
گروه اول؛ مرتدین امید! در یک جمله می‌توان آنها را اینگونه توصیف کرد کسانی که رایشان را به خاطر پنهان شدن در پشت نام عارف گرفتند، ولی اکنون به دنبال ریاست کسی دیگر در مجلس هستند!
گروه دوم؛ بی‌تفاوت‌ها! این دسته از راه‌یافتگان لیست امید به مجلس، از همان دسته آدم‌هایی هستند که شاید نانشان را به نرخ روز می‌خورند و همراه با نسیم قدرت تغییر رویه می‌دهند، این عده در فراکسیون امید هستند. اما سکوت پیشه کرده‌اند. آنها نه در مورد ریاست محمدرضا عارف واکنشی از خود نشان می‌دهند و نه در مورد ریاست کسی دیگر. اگرچه ممکن است با «برند» هواداری از عارف شناخته شوند، اما عملا هیچ فعالیتی که دال بر این هواداری باشد از خود نشان نمی‌دهند. دلیل اصلی این عدم تلاش آنها به این خاطر است که نکند یک وقتی، یک روزی، یک جایی، به خاطر حمایت از عارف، موقعیت‌شان در خطر بیفتد.
گروه سوم؛ عارف را ترجیح می‌دهند ولی... این گروه، از اصلاح‌طلبان واقعی هستند که ته دلشان با عارف است اما یک وقت‌هایی از تعامل با لاریجانی هم حرف می‌زنند و یک وقت‌هایی از تسامح، دم. کمی با رئیس مجلس نهم رودربایستی دارند. این عده برای ریاست محمدرضا عارف نمی‌جنگند.
آفتاب یزد گروه چهارم را چسبیدگان! معرفی کرد و نوشت: کسانی که دنبال ریاست عارفند اما بیشتر برای رضای خودشان، نه رضای خدا! این چند نفر کسانی هستند که اگر چه برای ریاست عارف در تلاشند اما برای کسب پست و مقام خودشان هم، خواب و خیالهایی دیده‌اند. به محمدرضا عارف چسبیده‌اند تا شاید یکی از اعضای هیئت رئیسه مجلس لقب بگیرند.
گروه پنجم؛ معتقدین واقعی هستند که بی‌پرده از ریاست محمدرضا عارف حمایت می‌کنند.