کد خبر 60542
تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۳۹۰ - ۱۶:۳۳

دکتر یحیی یثربی در هفتمین شب بخش شعر و ادب نوزدهمین نمایشگاه بین المللی قرآن در باره ی «حکمت یونانی و حکمت قرآنی» سخنرانی کرد.


به گزارش مشرق به نقل از روابط عمومی بخش شعر و ادب، یحیی یثربی در این مراسم خطاب به مسئولان فرهنگی کشور گفت، قرآن نیامده است که ما آن را وسط بگذاریم و مراسم بگیریم، قرآن آمده تا آن را به کار ببندیم. مصداقی از کارهایی که ما در ارتباط با قرآن انجام می دهیم، کارهای آیینی است. از تجوید و قرائت گرفته تا کتابت با شکل ها و اندازه های مختلف. اینها همه در حد محدودی قابل قبول اند ولی تا این حد که به اجرا کردن آیین می رسد جایی ندارد و باید محدود باشد.

وی افزود، به جای این کارهای آیین باید قرآن را که مشاوری غیبی دانست از سوی خدای جهان برای ما، که بندگانش هستیم. دنیای جدید قدر مشاور را می داند، مثلا اگر در کشوری مثل آلمان یا ژاپن رئیس جمهور ده مشاور داشته باشد، آنها ده نظر مختلف می دهند. اما در جامعه های سنتی مشاور تأیید کننده کار رئیس است. که این بسیار اشتباه است. چون شیوه ی مشورتمان علمی نیست، با مشورت قرآنی هم علمی برخورد نمی کنیم. قرآن دست خداست که به سوی ما دراز شده است تا دست ما را بگیرد، آیا ما دست قرآن را می گیریم؟ در مدیریت جامعه چقدر قرآن پیاده شده است، در مدیریت قرآنی کسی نباید به دنبال مال و جاه و مقام باشد. اما آیا الان در جامعه ی ما اثری از اینگونه رویکرد هست؟


یثربی با بیان این مقدمه به بحث اصلی خود پرداخت و گفت، ما به وسیله ی مترجمان در دوره ی شکوفایی عقلانیت اسلامی در دوره ی تشیع و معتزله، دریافتیم که پیامبر فرموده است آگاهی و دانش را از هر کجا که می خواهید بگیرید، بنابر این افتادیم به جان کشورهای دیگر، سراغ یونان رفتیم، آثار ارسطو را ترجمه کردیم و این کار خیلی خوب بود، چرا که رویکردی به سوی عقلانیت بود، اما به تدریج از عقلانیت روگرداندیم، زمانی که ما از عقلانیت رو گرداندیم و به عرفان و تصوف روی آوردیم غرب به وسیله ی فلاسفه ی ما، یعنی ابن رشد و ابن سینا از همان حال و هوای غیر عقلانی به سوی عقلانیت می آمدند. در اواخر قرون وسطی جهان اسلام را جهان جدید می نامیدند، اما از بس آنها به سوی عقل و علم آمدند و ما از عقل و علم فاصله گرفتیم آنها شدند دنیای جدید، ما شدیم دنیای سنتی. این شد که آنها امروز مشکلشان را با عقل حل می کنند ما به شیوه ی قذافی.

وی همچنین افزود، این یعنی یک جامعه ی عقب مانده. اساس تحول در علوم انسانی منطق و معرفت شناسی و روش است، هر جامعه ای که منطق و روش و معرفت شناسی درست داشت می تواند رشد کند و اگر نداشت تصمیمش برای برداشت از قرآن تبدیل به هیاهو می شود.

یثربی ادامه داد، منطق ما برای 2500 سال قبل است، دنیا آن را نقد کرده است، چرا ما نکنیم، معرفت شناسی ما باستانی و عقب مانده است، ما چرا نقد نکنیم، روش شناسی ما هنوز یونانی است، چرا دست از آن برنداریم؟ من زبان قرآن را زبان روشن می دانم، چون مخاطبان قرآن مردمانی بودند که سواد نداشتند. قرآن خدا به این روشنی وجود دارد و ظریف ترین راه ها را در منطق و معرفت و روش در قرآن وجود دارد که ما از آن غافلیم و به سوی یونانیان می رویم. یونانیان دنیا را زشت می دانست، اما اسلام به ما در قنوتی که می خوانیم یاد می دهد که ما اولین چیزی که از خدا می خواهیم دنیا است. دنیای اسلام باید پیشرفته ترین می بود نه پسرفته ترین دنیای جهان، نه اینکه کشورهای اسلامی با تفنگ با هم صحبت کنند، این یعنی ما از قرآن فاصله گرفته ایم. بیاییم خودمان را با اجرای چنین آیین هایی راضی نکنیم.


وی ادامه داد، ما از قرآن اینطور یاد گرفتیم که فریب نخوریم، و بدانیم که داناییمان اندک است و بکوشیم که بیاموزیم، در حالی که یونانیان می گویند انسان به خودش پایدار است. قرآن می گوید هیچ جوانی نباید مقلد باشد، باید خودش باشد، اما دویست سی صد سال قبل دکارت گفت هر کس باید ذهنش را بیرون بریزد و خودش ذهنش را پایه ریزی کند، که این الفبای اسلام است، و اتفاقا آنها بیشتر به این توجه کرده اند.

یثربی در پایان افزود، انسان از امکاناتش به قدر شعورش استفاده می کند، و انسان این شعور را دارد که از طبیعت بسیاری از صنایع را بسازد. و استفاده ی ما از قرآن هم بستگی به شعورمان دارد. قرآن حکم همان طبیعتی را دارد که انسان از آن به بسیاری از تکنولوژی ها رسید. مسیرش را اگر به من اجازه بدهند در ده جلسه از صدا و سیما خواهم گفت.

گفتنی است نشست‌های تخصصی قرآنی با حضور ادیبان و قرآن‌پژوهان و نیز شب‌های شعر اختصاصی با حضور شاعران آیینی، هرشب بعد از افطار در بخش شعر و ادب نوزدهمین نمایشگاه قرآن برگزار می‌گردد. تاکنون صاحب‌نظرانی چون محمود حکیمی، یوسفعلی میرشکاک، مصطفی رحماندوست و شاعرانی چون حسین اسرافیلی، سعید بیابانکی، محمد رمضانی فرخانی و ناصر فیض در برنامه‌های بخش شعر و ادب نوزدهمین نمایشگاه قرآن حضور به هم رسانده‌اند. با این تفصیل، بخش شعر و ادب نمایشگاه قرآن، به‌رغم حضور برخی بخش‌های تزیینی و کم‌خاصیت، روزهای پرباری را می‌گذراند.