سرویس جهان مشرق - نزدیک به یک سال است رسانه‌‌های ایران به موضوع انتخابات ریاست‌جمهوری در ایالات متحده آمریکا می‌پردازند، اما هنوز تحلیل قطعی از پیامدهای روی‌کارآمدن هیچ‌کدام از دو نامزد دموکرات و جمهوری‌خواه وجود ندارد. این البته تا حدودی به تغییر مواضع این دو نامزد طی رقابت‌های انتخاباتی برمی‌گردد.

در اینجا قصد داریم بر یکی از موضوعات کلیدی در نظام بین‌الملل و سیاست خارجی ایالات متحده یعنی منازعه سوریه را متمرکز شویم و در بین سخنرانی‌ها و برنامه‌های منتشرشده از سوی دو نامزد آمریکایی به دنبال تفاوت‌ها بگردیم.

هیلاری کلینتون: برنامه چند‌بعدی، تقویت حضور نظامی در سوریه و همکاری با دول اروپایی

هیلاری مبارزه با تروریسم در سوریه را در اولویت زمانی نسبت به برکناری بشار اسد از قدرت می‌داند زیرا به قول او «باید مردم را برای مبارزه با دشمن مشترک یعنی دولت اسلامی متحد کنیم». او در پایگاه اینترنتی رسمی خود اعلام کرده سه برنامه اصلی برای مقابله با تروریسم و مسلمانان افراطی دارد:

* تضعیف پایگاه‌‌های اصلی داعش از طریق تقویت ائتلاف بمباران زیرساخت‌ها و پیگیری راهکار دیپلماتیک برای جنگ داخلی سوریه و اختلافات شیعه-سنی

* همکاری با دول دیگر برای ازکارانداختن شبکه تبلیغ و جذب به گروه‌های تروریستی و قطع روابط مالی داعش از افغانستان تا لیبی

* تقویت نظارت امنیتی در داخل و جلوگیری از فروش اسلحه به افراد مشکوک [1]

کلینتون برای این مبارزه متمرکز اعلام کرده آنکارا را وادار به بستن مسیرهای کمک به داعش کرده و بغداد را به تجهیز اهل تسنن و کردهایی مجبور می‌کند که قادر به مبارزه با داعش هستند.

حمایت از برقراری منطقه پرواز ممنوع در شمال سوریه از جمله مواردی است که برخلاف اوباما مورد حمایت کلینتون است. این اقدام، مسئولیت بزرگی است که نظارت بر آن نیازمند حضور بیشتر در منطقه است. هیلاری نشان داده با این مسأله مشکلی ندارد. او اعلام کرده باید دست‌کم 3500 نیرو در عراق داشته باشیم. [2]

به نظر می‌رسد برنامه‌های او با اقدامات دولت‌های روسیه، ترکیه، عراق و عربستان در تضاد قرار خواهد گرفت و معلوم نیست چگونه می‌خواهد همکاری همه را جلب کند، به ویژه از این نظر که اعلام کرده هدف او «نابودکردن» داعش است نه «مهار» داعش.

دانلد ترامپ: اقدام فوری، کاهش حضور در سوریه و همکاری با روسیه

دانلد دائماً تأکید می‌کند اوباما از مبارزه واقعی با داعش طفره می‌رود و باراک و هیلاری حاضر نیستند مسلمانان افراطی را دشمن بخوانند. ترامپ در مناظره خود با هیلاری کلینتون از اینکه او برنامه مبارزه با داعش را بر پایگاه رسمی خود افشا کرده، انتقاد کرد و جای دیگر گفته او با داعش مرتبط است.

نامزد جهوری‌‌خواه می‌گوید «من یک پیام روشن برای دولت اسلامی دارد: روزهای عمر آنها رو به پایان است. من به آنها نمی‌گویم کجا و نخواهم گفت چطور. ما به عنوان یک ملت باید بیش از این غیرقابل‌پیش‌بینی باشیم. در حالی که اکنون ما کاملاً قابل پیش‌بینی هستیم». [3]

ترامپ از برقراری منطقه پرواز ممنوع در روسیه حمایت نمی‌کند، چرا که هم نیازمند افزایش حضور نظامی در منطقه است و هم احتمال برخورد با جنگنده‌های روسیه را بیشتر می‌‌کند. او برخلاف هیلاری معتقد است باید همکاری با روسیه را در سوریه بیشتر کنیم، زیرا مسکو موقعیت و ابزارهای بهتری برای اثرگذاری در آن کشور دارد.

در سخنرانی ترامپ سیاست‌های کلی واشنگتن در خاورمیانه مورد حمله قرار گرفته است: «همه اقدامات ما به درهم‌ریختگی منطقه کمک کرد و به داعش این فضا را داد تا رشد کند و به موفقیت‌هایی برسد. خیلی بد شد. همه اینها از یک فکر شروع شد که ما می‌توانیم دموکراسی غربی را در کشورهایی درست کنیم که هیچ تجربه یا نفعی در این مورد ندارند».

 

 سیاست‌های هیلاری در دوران وزارت خارجه موجب شده برخی او را اولین رئیس‌جمهور نومحافظه‌کار در میان دموکرات‌ها در صورت پیروزی در انتخابات بدانند

مایک پنس قائم‌مقام (معاون اول) ترامپ در مناظره با قائم‌مقام هیلاری مدعی شد موافق برقراری منطقه پرواز ممنوع در سوریه و بمباران مواضع ارتش سوریه است. اما ترامپ در مناظره دوم خود ادعاهای او را صرفاً نظر شخصی پنس توصیف کرد. [4]

ترامپ بیش از هر چیز بر مبارزه قاطع با داعش و سیاست خارجی روشن در این زمینه تمرکز کرده است. تعیین خط قرمز از سوی اوباما در مورد استفاده از تسلیحات شیمیایی اما خودداری از حمله به ارتش سوریه پس از اعلام وقوع چنین حمله‌ای در رسانه‌ها، یکی از انتقادات مکرر ترامپ به دولت دموکرات‌ها است. [5]

جمع‌بندی

بمباران مواضع داعش،‌ اولویت‌دادن به مبارزه با داعش به جای حکومت سوریه و سخت‌گیری امنیتی در مورد مهاجران مسلمان از جمله موارد اشتراک در برنامه دو نامزد انتخابات آمریکا است، اما در مورد همکاری با روسیه یا دول اروپایی از سویی و کاهش یا افزایش حضور نظامی در منطقه اختلاف نظر وجود دارد، علاوه بر اینکه سیاست کلی واشنگتن در مورد تقویت دموکراسی غربی در خاورمیانه از سوی ترامپ زیر سؤال رفته است.

جدا از تفاوتهایی که ذکر شد، به نظر می‌رسد سیاست‌های کلینتون برخلاف ظاهر حقوق‌دان او، نظامی‌تر و مداخله‌جویانه‌تر است. این با سابقه او در حمایت از حمله نظامی به عراق همخوان است. بیهوده نیست که اورا «ملکه بحران» یا «الهه جنگ» می‌خوانند. با این حال نمی‌توان در مورد ترامپ، نگران نبود. دو تن از سران انجمن ملی اسلحه‌سازان آمریکا حمایت رسمی خود را از او اعلام کرده‌اند و مواضع دانلد نیز در مورد مسلمانان بسیار تندروانه‌تر از هیلاری بوده است.

منابع