شكي نيست كه تجهيز ناوگان عمومي در بهبود آلودگي هوا موثر است. ولي آنچه موجب عدم حمايت دولت از شهرداري تهران شده رقابت‌هاي سياسي است.

سرویس سیاست مشرق - شرايط آلودگي هواي تهران در روزهاي اخير از منطقه قرمز عبور كرده و شدت اين آلودگي به حدي بود كه امروز و فردا مدارس و مهدكودك ها تعطيل اعلام شدند. بر اين اساس، رحمت الله حافظي رئیس کمیسیون محیط زیست و سلامت شورای اسلامی شهر تهران، در گفتگو با خبرنگار مشرق از سازمان محيط زيست و وزارت صنايع خواست كه به صورت جدي تري به مساله آلودگي هواي تهران بپردازند و از دستگاه هاي مربوطه براي شروع اقدمات زيربنايي و فوري، مطالبه گري كنند. مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید.

آقاي حافظي شما در توییتی از آلودگي هوايي كه ده هزار سرويس خودروهاي ديزلي فرسوده در طول شب در سطح شهر تهران ايجاد مي كند، ‌خبر داده بوديد مي توانيد اين مساله را روشن تر بيان كنيد؟

- ‌ اين سرويس ها توسط صدها دستگاه خودروي ديزلي انجام مي شود كه ممكن است هر كدام يك يا چند سرويس در سطح شهر تردد كنند. اين خودروها مصالح ساختماني را در طول شب وارد شهر تهران مي كنند و نخاله هاي ساختماني را خارج مي كنند. اين خودروهاي فرسوده مجهز به فيلتر دوده نيستند فلذا آلاينده هواي شهر تهران هستند. انتظار مي رود كه وزارت صنايع و سازمان حفاظت از محيط زيست اين موضوع را به عنوان يك مطالبه مطرح كنند و خودروسازان را موظف كنند كه درگام اول براي خودروهاي نوسازي جديدي كه وارد ناوگان حمل و نقل مي شوند و در گام دوم تسهيلاتي فراهم شود تا صاحبان خودروهاي قديمي بتوانند خودروي خود را به فيلتر دوده مجهز كنند.

شما به مطالبه گري سازمان محيط زيست در جهت كاهش تردد خودروهاي ديزلي اشاره كرديد؛ به طور كلي نقش كاربردي سازمان محيط زيست به منظور كاهش آلودگي هواي تهران چيست؟

- همان مقوله مطالبه گري كه عرض كردم يكي از اساسي ترين وظايف سازمان حفاظت از محيط زيست بوده كه به نظرم متاسفانه عملكرد ضعيفي داشته است. به عنوان مثال در كشور ما ميانگين 40 ايستگاه پايش آلودگي هوا به عنوان شاخص اصلي آلايندگي توسط سازمان استاندارد مطرح مي شود در حالي كه بايد بالاترين ميزان آلودگي در ايستگاه هاي شهر تهران را ملاك قرار دهند. در روز گذشته منطقه نارمك ميزان آلودگي در حدود 230 بوده و چنين چيزي يعني بحران!!! ولي آنچه به عنوان ميزان آلودگي تهران مطرح گرديد ميانگين 40 ايستگاه پايش بوده كه حدود 160 را نشان مي دهد.

آيا مطالبه گري هاي سازمان محيط زيست فقط در رابطه با سازمان استاندارد بوده يا به دستگاه هاي ديگر كشور نيز منتهي مي شود؟

- خير محدود به سازمان استاندارد نيست، بايد با مطالبه گري موجب شود تا وزارت صنايع طبق دستور العملي خودروسازان را ملزم به استفاده از فيلتر دوده نمايد و به طوري كه حتي اگر اين فيلتر در خودروها قرار نگرفت آنها را پلاك گذاري نكنند. اگر بخواهم مثال بزنم مورد هاي متعدد ديگري هم وجود دارد كه متاسفانه در اين زمينه سازمان محيط زيست ضعيف عمل كرده است.

- پس به نظر شما تردد وسايل نقليه نقش زيادي در آلايندگي هوا دارند؟

بله همين طور است. به عنوان مثال بايد تسهيلاتي در اختيار دانشجويان نخبه كشور قرار گيرد تا موتورهاي سيكلت با آلايندگي بسيار پايين تر را به چرخه تجاري سازي برسانند. در حال حاضر بسياري از نخبگان دانشگاهي قادرند تا موتورسيكلت هايي با قابليت رقابت با ديگر كشورهاي دنيا را توليد نمايند. نبايد اجازه دهيم اين سرمايه ها هدر روند.

همواره يكي از مسائلي كه موجب شده تا وضعيت آلودگي هوا تهران بهبود پيدا نكند، عدم تعيين متولي اصلي براي بحث آلودگي هوا در كشور است. به نظر شما متولي اصلي بهبود اين آلودگي ها چه نهادي است؟

- همه دستگاه هاي كشور به نوبه خود در اين ماجرا نقش دارند ولي به نظرم نخ تسبيح دستگاه هاي اجرايي كشور در دستان رئيس جمهور است. قوه مجريه نه تنها مي تواند با هماهنگي با ساير قوا مثل مقننه و قضائيه نقش محوري را در كاهش آلودگي هوا ايجاد نمايد بلكه حتي قادر خواهد بود تا با رايزني هاي صورت گرفته با ديگر كشورهاي همسايه كه مستعد آلودگي مي باشند، مديريت كلاني را در سطح منطقه داشته باشد.

- سازمان محيط زيست براي كنترل وضعيت آلودگي هوا دوتاطرح را تا به الان در دستور كار خود قرار داده يكي واردات بنزين يورو4 و ديگري تعطيلي مدارس بوده، به نظر شما تا به امروز چنين طرح هايي اثرگذار بوده است؟

نكته اي كه حتما بايد بدان توجه شود اين است كه حتي اگر ما بنزين هاي استاندارد و با كيفيتي را وارد كشور كنيم به دليل عدم استاندارد بودن خودروها، شاهد اثرگذاري نخواهيم بود بنابراين بايد ابتدا خودروهايي با استانداردهاي جهاني را عرضه نماييم. پيرامون تعطيلي مدارس به نظرم طرح صحيحي نيست چرا كه خيلي از خانواده ها هستند كه پدر و مادر شاغل بوده و فرزند پس از تعطيلي مدارس يا بايد تنها در خانه بماند و يا همراه والدين به محل كارشان بروند كه دوباره شاهد آسيب هاي آلودگي هوا در اين قشر خواهيم بود.

- شما چه طرحي را به جاي تعطيلي مدارس پيشنهاد مي كنيد؟

همان مثالي كه قبل تر هم بدان اشاره كردم يعني عدم تردد خودروهاي ديزلي، چنين طرحي موجب خواهد شد تا در يكي دوروز آينده شاهد كاهش ميزان آلودگي هوا باشيم ولي متاسفانه مسئولين به اين نكته توجه نمي كنند.

- طبيعتا تجهيز ناوگان حمل و نقل عمومي موجب كاهش استفاده از خودروهاي شخصي و به تبع آن كاهش آلودگي هوا مي شود. در حال حاضر شاهديم كه حمايت هاي مالي لازم توسط دولت براي تجهيز ناوگان حمل و نقل شهري نمي شود. علت آن چيست؟

هيچ شكي نيست كه تجهيز ناوگان عمومي كشور در بهبود الودگي هوا موثر است. ولي آنچه موجب عدم حمايت دولت از شهرداري تهران شده رقابت هاي سياسي است.