کد خبر 66621
تاریخ انتشار: ۲۲ شهریور ۱۳۹۰ - ۱۹:۳۰

كلمه دانشمند (scientist) از سال 1834 وارد زبان انگليسي شده و از آن زمان تاكنون تلاش‌هاي زيادي براي شناسايي اولين دانشمند جهان صورت گرفته است.

به گزارش مشرق به نقل از ایسنا، قابل پيش‌بيني است كه توافق كمي در مورد اين شخص وجود داشته باشد؛ چرا كه نامزدهاي مشهور زيادي مانند گاليله، ارشميدوس و حتي فيثاغورث، بسياري از خصوصيات اساسي امروز در علوم مدرن را دارا بوده و كمك‌هاي طولاني‌ مدتي در اين زمينه انجام داده‌اند؛ اما متفكران و انديشمندان پيش‌از آنها نيز وجود داشته‌اند كه مي‌توانند مدعي اين عنوان باشند.

در مقاله «نخستين دانشمند»، كارلو روولي به اين مبحث مي‌پردازد كه اين جايگاه در تاريخ به «آناکسيماندر»(Anaximander)، فيلسوف كمتر شناخته شده يوناني تعلق دارد.

طبق بسياري از گزارش‌ها، آناکسيماندر، نخستين شخصي بود كه درمورد شناور بودن زمين در فضا، برخوردار بودن تمام موجودات زنده از يك جد مشترك و بي‌ارتباط بودن وقوع پديده‌هاي هواشناسي با خدايان يوناني سخن گفت.

چنين داستان‌هايي نشان دهنده آن است كه آناکسيماندر مي‌تواند دانشمند بزرگي در زمان خود باشد.

او مطمئنا از بسياري از ويژگي‌هايي كه فيلسوفان علمي از فرانسيس بيكن گرفته تا كارل پوپر در خود داشته‌اند، ‌برخوردار بوده است: وي مصمم، كنجكاو، شكاك و بالاتر از همه تا حدي مستقل و تكرو بود.

اما اساس بحث روولي را بايد با احتياط بيشتري در نظر گرفت. تنها چيزي كه از كار اصلي آناکسيماندر باقي مانده، چهار خط نوشته است كه با وجود الهام بخش بودن از دامنه محدودي برخوردار است.

لزوما انتخاب روولي بر اساس مدارك دست دوم از ديگر نوشته‌هاي قديمي بوده و از اين رو سرعت و تاثير خود را از دست داده ‌است.

آناکسيماندر احتمالا به خوبي از ديگر نقاط قوت مورد نياز يك دانشمند برخوردار بوده است.

اگرچه در نهايت كمبود ميراث ملموسي از كارهاي آناكسيماندر باعث شده كه تلاش‌هاي روولي براي نامگذاري وي به عنوان نخستين دانشمند جهان تا حدي بلندپروازانه جلوه كند.