پسرم هر بار می‌نویسد: «من مریض هستم؛ بیایید برای آخرین بار شما را ببینم؛» اما من واقعاً توان آن را ندارم که به ترکمنستان بروم؛ دولت حتی یک ریال هم به ما کمک نمی‌کند.

سرویس جهان مشرق - تعداد زیادی ایرانی در زندان‌های ترکمنستان هستند و در بدترین زندان‌های دنیا روزگار خود را سپری می‌کنند. هرچند تعداد دقیق این افراد مشخص نیست، اما آمارها عمدتاً بین 300 تا 500 نفر را نشان می‌دهند. به نظر می‌رسد اکثر این هم‌وطنان به خاطر پاپوشی که دولت ترکمنستان برای آن‌ها دوخته و بعضاً به خاطر تلاش برخی شرکت‌های باربری برای قاچاق مواد مخدر به ترکمنستان در این کشور بازداشت شده‌اند. وضعیت خود این افراد در زندان‌های ترکمنستان و شرایط خانواده‌هایشان در ایران حقیقتاً اسف‌بار است.
 
وقتی «جواد ابوطالبی» (چپ) را در ترکمنستان دست‌گیر کردند، پسرش «امیرصدرا» دو سال و نیم بیش‌تر نداشت

تلاش‌ها برای انتقال این زندانی‌ها به ایران طی سال‌های گذشته ادامه داشته است و خانواده‌های این زندانیان از اسفند سال 93 که قرارداد انتقال محکومین میان رؤسای‌جمهور دو کشور به امضا رسید، بیش از هر زمان دیگری چشم به راه هستند تا خبرهای خوبی در این‌باره بشنوند. با این وجود، هنوز خبری از اجرایی شدن این قرارداد (که تا تیرماه سال 95 توسط قوه‌های قضائیه و مجالس دو کشور نهایی هم شد) نیست.

مشرق قصد دارد تا مصاحبه‌های خود با تعدادی از خانواده‌های زندانیان ایرانی در ترکمنستان را منتشر کند. امید است اطلاع و جلب توجه مسئولین محترم به وضعیت این خانواده‌ها، موجب تسریع در روند اجرای قرارداد انتقال محکومین شود تا دست‌کم این خانواده‌ها امکان ملاقات حضوری با عزیزانشان در کشور خودمان را پیدا کنند. گزارش‌ها و مصاحبه‌های قبلی مشرق در خصوص زندانیان ایرانی در ترکمنستان را می‌توانید از انتهای همین خبر بخوانید.

آن‌چه در ادامه می‌آید، مصاحبه خبرنگار مشرق با خانم «ابوطالبی» مادر «جواد ابوطالبی» یکی از زندانیان ایرانی در ترکمنستان است.

توضیح بدهید که چرا پسرتان در ترکمنستان دستگیر شد، حکمی که برای او صادر شده چیست و چند وقت است که در زندان است.

پسرم از 15 تیرماه سال 92، یعنی حدود سه سال و نیم، است که در ترکمنستان زندانی است. ابتدا در زندان «ماری» بود، اما الآن او را برده‌اند به «سیدی» که زندان بسیار بدی است. من از بهمن‌ماه سال گذشته که برای دیدن پسرم به ترکمنستان رفتم، تا الآن دیگر هیچ خبری از او ندارم.

ترکمنستان 4 گرم مواد مخدر را از سه راننده که در کنار هم بوده‌اند گرفته و چون معلوم نبوده این مواد متعلق به کدام راننده است، همه را بازداشت کرده است. حتی در حکم پسرم اصلاً ننوشته‌اند که مواد مخدر حمل می‌کرده یا مصرف کرده است. فقط نوشته به علت «عیاشی و تماشا» او را به 9 سال زندان محکوم کرده‌اند.

«امیرصدرا» اکنون شش سال دارد، اما هنوز از وقتی پدرش در ترکمنستان به زندان افتاده، نتوانسته است پدرش را ببیند

زمانی که پسرم زندانی شد، نوه‌ام دو سال و نیم داشت، اما الآن شش سالش است؛ اوایل خیلی متوجه نبود، اما الآن خیلی برایمان سخت شده است؛ خیلی بهانه بابایش را می‌گیرد.

من و همسرم، یک پسر داریم و دو دختر. سرمایه‌مان هم همان ماشینی بود که پسرم با آن کار می‌کرد. از بانک وام گرفتیم و مقداری از وسایل زندگیمان را هم فروختیم و با پولش چهار دانگ از آن ماشین را خریدیم. دو دانگ ماشین هم متعلق به یک آقای دیگری بوده که تا الآن چند بار شکایت کرده و ما را از دادگاه فراخوانده‌اند.

آن بنده خدا هم پولش را می‌خواهد، اما ما هم خدا شاهد است که هیچ پولی نداریم که به او بدهیم. پسر خودم که بعضی وقت‌ها از زندان نامه می‌نویسد که برایش مقداری پول بفرستیم، حتی همین مقدار هم در توانمان نیست. وامی هم که از بانک گرفته‌ایم، تا سال 97 باید قسط‌هایش را بدهیم، در حالی که ماشین را هم مصادره کرده‌اند.

خرجی خانواده شما و خود زندانی را چه کسی می‌دهد؟

همسر من الآن مستمری‌بگیر است و حقوقش به 850 هزار تومان هم نمی‌رسد. هر دو دختر من الآن در عقد هستند. خودم و همسر هم پیر هستیم و توان کار کردن نداریم. خانواده پسرم هم الآن هستند. از نظر مالی همه‌مان در مضیقه هستیم. دولت هم حتی یک ریال به ما کمک نمی‌کند.

مسئله زندانی‌های ایرانی در ترکمنستان موضوعی نیست که دولت از آن بی‌خبر باشد. من دیگر به کجا باید مراجعه کنم؟ به رئیس‌جمهور نامه کتبی نوشته‌ام. حتی زنگ هم زدند و گفتند که نامه شما به دستمان رسیده است؛ 20 روز دیگر دوباره پی‌گیری کنید تا جوابتان را بدهیم. اما باز هم هیچ خبری نشد.

خدا می‌داند گاهی در نان شب‌مان هم می‌مانیم. زمین‌های کشاورزی‌ای را که ارثیه پدر و مادرمان یا مهریه‌مان بوده، آن‌ها را هم فروخته‌ایم، بلکه بتوانیم مقداری پول برای پسرم در زندان بفرستیم و خرج خانواده‌اش و دخترهای خودمان را تأمین کنیم. 850 هزار تومان برای شش نفر آدم به کجا می‌رسد؟ علاوه بر خرج‌های خودمان، شما می‌توانید از بانک پی‌گیری کنید و ببینید چه‌قدر هر ماه باید قسط بدهیم.

«بهروز سید» (چپ) یکی دیگر از زندانیان ایرانی در ترکمنستان است؛ «ضحا»ی شش ماهه هنوز نتوانسته پدرش را ببیند

آخرین خبری که درباره انتقال یا آزادی پسرتان دارید چیست؟ تا الآن این مسئله را از کجا پی‌گیری کرده‌اید؟

من ساکن خراسان جنوبی هستم. با دفتر وزارت خارجه در مشهد تماس می‌گیرم، می‌گویند هنوز هیچ خبری نیست. زنگ می‌زنم تهران؛ می‌گویم اگر خودتان فرزند دارید، باید وضعیت من را درک کنید. آن‌ها هم می‌گویند هنوز هیچ خبری نیست. البته 20 مرداد امسال با ما تماس گرفتند. گفتند: جواد ابوطالبی با این مشخصات، پسر شماست؟ گفتم: بله. گفتند نام پسرتان بین 130 نفری است که قرار است از ترکمنستان آزاد [به ایران منتقل] شوند. من الآن 5 ماه است چشمم به در دوخته شده که پسرم بیاید.

از آن به بعد دیگر هیچ خبری از پسرم ندارم. توان جسمی و مالی آن را هم ندارم که بروم به دیدنش. تا الآن چند بار با افراد دیگری که برای ملاقات با زندانی‌هایشان به ترکمنستان می‌روند، نامه برای ما نوشته است. هر بار می‌نویسد: «بابا، مامان، من مریض هستم. بیایید برای آخرین بار شما را ببینم.» اما من واقعاً توان آن را ندارم که به ترکمنستان بروم.

من خودم هم مریض هستم و توان جسمی ندارم. گاهی فکر می‌کنم از مردم کمک مالی بگیرم و هر طور که هست بروم به ترکمنستان. اما وقتی دولت به ما کمک نمی‌کند، از مردم چه انتظاری می‌توانم داشته باشم. همسرم هم دیابت و فشار خون دارد. هر دو پیر هستیم.

وضعیت رسیدگی به پسرتان در زندان چگونه است؟

رسیدگی که اصلاً به آن‌ها نمی‌کنند. من خودم دو بار که رفتم، هر چه توانستم برایش بردم. یک سال هم که خانواده‌های دیگر رفته بودند، نتوانستم هیچ چیزی برایش بفرستم. الآن هم هر دو، سه ماه یک بار یک مقدار دلار، مثلاً 100 دلار، مجبورم، از خرجی دخترهایم می‌زنم و برای پسرم می‌فرستم.

یکی از دخترهایم دانشگاهش تمام شده و یکی دیگر، هنوز دانش‌جوست. هر دو در عقد هستند، اما چون توان تهیه جهیزیه برای آن‌ها را نداریم، هنوز بلاتکلیف هستند. خدا می‌داند هیچ پولی ندارم که برای آن‌ها جهیزیه بخرم تا سر و سامان بگیرند.

*     *     *
مشرق تا کنون درباره زندانیان ایرانی در ترکمنستان گزارش‌ها و مصاحبه‌های متعددی را منتشر کرده است که می‌توانید آن‌ها را از جدول زیر بخوانید.

95/10/18

زندانی‌هایمان می‌گویند داروی کبد برایمان بفرستید/ توپ والیبال و نخودچیِ سفارت به چه دردشان می‌خورد/ کشوری به اندازه یک نقطه مقابل ایران، دارد به ما زور می‌گوید

95/10/17

امید خانواده‌های زندانیان با مناقشه گازی میان ایران و ترکمنستان باز هم کم‌رنگ‌تر شد/ وزیر کشور قرار بود انتقال زندانیان را پیگیری کند اما اصلاً به ترکمنستان نرفت/ دولت قطع واردات گاز از ترکمنستان را تبدیل به فرصت کند

95/10/14

ضحای 6 ماهه‌ام هنوز پدر ندیده است/ دو هفته به امید برگشتن پدرش اسمی برایش انتخاب نکردیم/ خودم و دخترم آواره شده‌ایم

95/10/07

دختر 8 ساله یکی از زندانی‌ها:«من پول نمی‌خواهم، بگویید پدرم از سر کار بیاید»/ وزارت خارجه می‌گوید مگر ما گفته بودیم این‌ها بروند خلاف کنند/ می‌گویند گاز گلستان را ترکمنستان می‌دهد، برای همین نمی‌توانیم کاری برای شما بکنیم!

95/10/04

منتظر نتیجه سفر وزیر کشور به ترکمنستان هستیم/ خانواده‌های زندانیان در مسافرخانه ساکن شده‌اند

94/09/30

لایحه انتقال محکومین ایران و ترکمنستان در مجلس تصویب شد/ سیر قانونی اجرایی شدن انتقال محکومین طولانی نخواهد بود

94/09/14

همسر زندانی ایرانی: آیا ارزش زندانی‌های ما در ترکمنستان از سیب‌زمینی کمتر است؟

94/08/28

زندانیان ایرانی مبتلا به آسم، هپاتیت و بیماری های قلبی شده اند/ خانواده زندانیان ایرانی را عریان بازرسی می کردند/ دختران جوان مان نان آور خانواده شده اند

94/08/27

پروتکل انتقال محکومین ایران در ترکمنستان به تصویب کمیسیون قضایی رسید

94/08/24

امکان آزادی زندانیان در صورت انتقال به ایران وجود دارد/ روند تصویب در مجلس عامل کندی در انتقال محکومین است

94/08/14

از اصرار زندانیان تا انکار وزارت خارجه؛ آیا شایعه آزادی زندانیان ایرانی کار سرویس های اطلاعاتی ترکمنستان است

94/05/08

تمام زندانیان‌ ایرانی در ترکمنستان تا سال آینده به کشور منتقل می شوند

93/12/24

احتمال نهایی شدن انتقال محکومین طی شش ماه آینده/ ترکمنستان سخت‌گیرترین کشور دنیا درباره مواد مخدر/ رییس جمهور ترکمنستان طی سه سال گذشته با عفو زندانیان ایرانی موافق نبود

93/11/28

آزادی گروه جدیدی از زندانیان ایرانی در ترکمنستان/ احتمالا با سفر روحانی به عشق‌آباد انتقال زندانیان نهایی می‌شود

93/11/28

10 نفر از زندانیان ایرانی در ترکمنستان به‌زودی آزاد می‌شوند

93/11/27

آیا کسی از تعداد زندانیان ایران در ترکمنستان خبر دارد؟

93/11/13

کارمان به جایی رسیده که ترکمنستان به ما زور می‌گوید/ برای سفیرمان متأسفم/ نامه شماره‌شده وزارت خارجه را تکذیب می‌کنند +سند

93/11/12

سفیرایران: خبر شلیک به ماهیگیران برای امسال نیست/ معاون وزارت‌ خارجه: خبر مربوط به آذر ماه سال جاری است

93/09/15

نفرین کردم هرکه پیگیر کارمان نشد روزگارش مثل ما شود

93/09/11

دختر زندانی ایرانی در ترکمنستان: اگر پدر من هم با یک نامه آزاد می‌شود حاضرم هزار نامه به آقای‌ظریف بنویسم

93/08/04

تعدادی از زندانیان ایران در ترکمنستان آزاد شده اند/ یکی از بهترین سفرای ما در امور زندانیان سفیر ترکمنستان است/ از رسانه ها و صداوسیما شدیداً گله دارم/ سفیر ما در ترکمنستان به زودی تغییر می‌کند

93/06/23

بانک‌های ترکمنستان از تحریم‌های جدید علیه ایران صحبت می‌کنند/ سفارت حتی جواب تلفن ما را نمی‌دهد/ قرارداد 45 میلیون دلاری من بلاتکلیف است

93/06/10

فرزندم در زندان ترکمنستان زیر شکنجه و در شرایط بحرانی است

93/04/08

خبر تکان‌دهنده از درون زندان ترکمنستان/ مرگ یک ایرانی در زندان "ماری"

93/04/04

سفارت‌ هر کشور "امید" اتباع آن کشور است/ سفارت‌های ما دافعه‌شان بیشتر از جاذبه‌شان است/ باید از اهرم‌هایمان برضد ترکمنستان استفاده کنیم

93/03/17

پاپوش ترکمنستان برای شهروندان ایران

93/03/03

گفتند برای آزادی همسرت مکاتبه نکن/ سفارت وکیل خود را حمایت نمیکند/ همسرم امیدی به زنده‌ماندن ندارد

93/02/22

مسوولان وزارت‌خارجه گفتند کم‌کاری قوه قضاییه مانع حل مشکل زندانیان ایرانی است