سرویس جهان مشرق - داعش در مراحل مختلف به دنبال تسلط کامل بر شهر دیر الزور است. این گروه تروریستی اخیرا موفق شد شهر را از فرودگاه نظامی جدا کند تا در مراحل بعدی تلاشها و مناطق بیشتری را تحت تسلط خود بگیرد. هدف داعش قطع کردن مسیرهای مواصلاتی به شهر قبل از محاصره کامل آن است. در مقابل آن، ارتش سوریه با اصرار زیادی تلاش میکند مانع از وقوع کشتار بزرگی در این شهر محاصره شده، شود. منابع وابسته به ارتش تأکید میکنند که طرح داعش به آسانی انجام نخواهد رسید و اراده مبارزه و پایداری وجود دارد که نتایجش به زودی آشکار خواهد شد.
در طرف مقابل، واشنگتن فرصت تخلیه شرق سوریه از ارتش این کشور را مغتنم شمرده است تا بتواند نیروهای زمینی وابسته به خود را در بلعیدن بخشی از سوریه یاری برساند. این اتفاقی است که پیش از این نیز در حومه استان الحسکه و مرز مشترک عراق و سوریه به وقوع پیوسته است.
بر این اساس، شهر دیرالروز روزهای ترسناکی را پیش روی خود دارد، ده ها هزار شهروند و غیرنظامی صدای شلیک ها را میشنوند و هر لحظه خطر موجود بر ضد آخرین مناطق حضور خود راحساس میکنند. با وجود اینکه مردم این منطقه محاصره شده از مدتها پیش به حملات گسترده داعش عادت کردهاند، اما به نظر میرسد که حملات کنونی در ابعاد سیاسی و میدانی خطرناکترین حملات داعش است.
الاخبار نوشت: دو هفته از درگیریهای مستمر دیرالزور میگذرد. در این مدت داعش تعداد زیادی از نیروها و نخبگان خود را جمع کرده و تلاش دارد به مجموعهای از مناطق تحت سلطه ارتش سوریه در منطقه فرودگاه دیر الزور نفوذ کند. این عملیات به جداسازی شهر از فرودگاه نظامی منتهی شده است. بعد از این که عناصر داعش در حمله چند روز گذشته، توانستند به منطقه المقابر در حی العمال و جنید و مکابس البلوک و مناطق مشرف به خیابان البور سعید برسند، مسیر نظامی بین شهر و فرودگاه قطع شد. قطع شدن این مسیر به گروه تروریستی داعش اجازه تقسیم مناطق تحت سلطه ارتش سوریه به دو بخش را می دهد.
بخش شرقی شامل فرودگاه و روستای الجفره و منطقه هرابش می شود و بخش غربی سایر مناطق تحت سلطه ارتش تا منطقه استقرار تیپ 137 و منطقه تلة الرواد در غرب را شامل میشود.
عناصر مسلح گروه تروریستی داعش حملات مستمر خود را برای رسیدن به اطراف میدان پانوراما و شهرک ورزشی این شهر دنبال میکنند تا بتوانند تیپ 137 را از شهر جدا کنند. این اتفاق باعث میشود بالگردها نتوانند در شهر فرود بیایند و به این ترتیب شهر در محاصره کامل قرار میگیرد و جلوی هر نوع امدادرسانی هوایی به آن گرفته میشود. این در حالی است که با وجود محاصره شدن، همچنان مناطق امنی در اطراف آن برای فرود بالگرد ها وجود دارد.
منابع میدانی تأکید میکنند که داعش نیروهای خود را تا حد گستردهای از حومه الرقه و حمص فراخوان کرده و استحکامات خود را در دیر الزور گسترش داده است. علاوه بر اینها نیروهای خط شکن تروریست ها نیز بعضا از شهر موصل فراخوان شده اند تا بتواند عمق استراتژیک را در این منطقه صحرایی در سوریه ایجاد کنند. تسلط کامل بر شهر دیرالزور به داعش اجازه در اختیار گرفتن روند حمل و نقل و تحت کنترل داشتن بخش گستردهای از مناطق صحرایی سوریه از حومه السویدا گرفته تا تدمر و الرقه و دیرالزور و تسلط بر بخش های زیادی از مرز عراق را می دهد.
اطلاعات میدانی نشان میدهد که این طرح از 17 سپتامبر گذشته آماده شده است، یعنی زمانی که هواپیماهای ائتلاف آمریکایی مواضع ارتش سوریه در ارتفاعات الثردة را موشک باران کردند و این عملیات منجر به عقبنشینی ارتش از این ارتفاعات شد و به این ترتیب فرودگاه دیرالزور در برابر عوامل بمب گذار داعش و خط شکن های آنها بی پناه ماند. در ادامه، این عناصر طی چند روز اخیر به شکل گسترده روند تضعیف ارتش در شهر را ادامه دادند. این در حالی است که تمامی تلاشهای سابق آنها برای رسیدن به این هدف شکست خورده است.
فعالیتهای نظامی داعش در این زمینه شامل مراحل متعددی میشود که از تلاش برای خارج کردن ارتش سوریه از یک منطقه جغرافیایی حیاتی یعنی بلندی های الثردة آغاز می شود که مأموریت محافظت از شهر را بر عهده داشت. این در حالی است که داعش در اثر این عملیاتها حدود 82 نفر از نیروهای باتجربه خود را از دست داده است. به نظر میرسد ائتلاف بین المللی موسوم به ضد داعش نیز منافع گستردهای در تسلط کامل داعش بر دیرالزور دارد. وجود پایگاههای نظامی ارتش سوریه در دیرالزور برنامههای این گروه تروریستی را برای تسلط بر تمامی بخشهای شرق سوریه و سه استان الحسکه و دیرالزور و الرقه به شکست کشانده است، چرا که این استانها منبع ثقل اقتصادی و نفتی و زراعی دولت سوریه به شمار میروند.
به مجرد موفقیت داعش در پایان دادن به موجودیت ارتش سوریه در دیرالزور ، نیروهای ائتلاف بینالمللی تلاش خواهند کرد نظامیان وابسته به خود را از منطقه المالحة واقع در مثلث جغرافیایی بین الحسکة و دیرالزور و الرقه به تحرک وادار کرده و عملیات نظامی به سمت شرق دیرالزور را در دستور کار قرار دهند.
آنها بر این اساس بر روی نیروهای ویژه ارتش آزاد وابسته به رئیس سابق ائتلاف ضد سوری یعنی احمد الجربا حساب می کنند. آنها همچنین بر روی نیروهای شورای نظامی دیرالزور تکیه دارند که با نیروهای کرد دموکراتیک سوریه به عنوان پیاده نظام نیروهای آمریکایی در سوریه وارد ائتلاف شدند. این موضوع باعث میشود مناطق نفوذ واشنگتن در شرق سوریه توسعه پیدا کرده و یک برگه سیاسی و نظامی در آینده نزدیک به این کشور بدهد.
یک منبع در فرماندهی عملیات نظامی در دیرالزور به روزنامه الاخبار لبنان تأکید کرد که طرحی که برای دیرالزور آماده شده، برای همه آشکار است. نیروهای ارتش سوریه وارد درگیری جهت بازپسگیری مناطق از دست داده شدهاند و میخواهند مسیر بین فرودگاه نظامی و شهر را با همکاری نیروهای هوایی سوریه و روسیه بار دیگر تحت کنترل خود بگیرند.
این منابع میافزایند که ارتش همچنان ابتکار عمل هجومی را در دست داشته و به دنبال تغییر معادلات میدانی به نفع خود خواهد بود. بنابر گفته این منبع بیش از 200 فرد مسلح داعشی از ابتدای درگیریها تاکنون کشته شدند و این موضوع باعث شده تعداد زیادی از مبارزان داعش دچار فرسایش شوند. در همین رابطه نیروی هوایی روسیه و سوریه حملات خود را بر ضد مواضع و خطوط امدادرسانی داعش در تمامی محورهای شهر و حومه آن افزایش دادند تا بتوانند پوشش آتش لازم برای در اختیار گذاشتن ابتکار عمل و بازپس گیری مسیر فرودگاه نظامی را در دستور کار قرار دهند.
یکی از فرماندهان نظامی مستقر در شهر دیرالزور تحولات اخیر در دیرالزور را اینگونه توصیف کرد: فرود هواپیماها چهره مبارزه را بهبود بخشیده و حملات کاهش پیدا کرده است، اما شرایط همچنان سخت است. با روشن شدن هوا ، اوضاع بیش از پیش روشن تر می شود.
پایگاه خبری عاجل نیوز نیز در مقالهای به تحولات شهر دیرالزور و تدمر و طرح و برنامههای آمریکا برای مناطق شرقی سوریه پرداخته و می نویسد که هنگامی که داعش از بیش از یک ماه پیش به شهر تدمر و سایر مناطق بادیه نشین سوریه حمله کرد، دولت آمریکا جنجال رسانهای گستردهای را آغاز کرد تا افکار عمومی را به این سمت سوق دهد که روسیه به همراه ارتش عربی سوریه قادر به حفظ دستاوردهایشان در سوریه نیستند و داعش که چندی پیش مواضع خود را در شهر تدمر از دست داده بود، بار دیگر وارد این شهر شده است.
دولت آمریکا متوجه شد که داعش نمیتواند منافع آنها را در شهر تدمر محقق کند، به گونهای که یکی از مهمترین اهداف حملات انجام شده ، محاصره فرودگاه نظامی تی 4 و در ادامه تسلط بر این فرودگاه بود، اما داعش خود را در پشت دیوارهای نظامی این فرودگاه محاصره شده دید تا بعد از آن ارتش سوریه با پشتیبانی نیروهای متحد خود پاتکی را انجام دادند که خسارتهای زیادی را به داعش وارد کرد و بخش گستردهای از نیروهای آنها را به سمت خطوط پشت میدان برد.
اتفاقاتی که این روزها در شهر دیر الزور رخ می دهد و براساس آن داعش تلاش میکند فرودگاه نظامی این شهر را از محلات آن جدا کند، ادامه همان طرح عملیات در مناطق بادیهنشین سوریه است. البته شاید بتوان گفت یکی از اهداف اصلی این طرح تفرقه انداختن بین نیروهای هوایی سوریه و روسیه است.
تمام آنچه که گفته شد به این معنا نیست که دیرالزور در مرحله خطرناکی است که لزوما به سقوط آن به دست داعش منتهی خواهد شد. بنا بر اعلام منابع نظامی، پیشرویهایی که داعش در این شهر داشته، در حد و اندازهای که ابزارهای رسانهای برای آن تبلیغ می کنند، مهم نیست. همچنان بیشتر جبهه های استراتژیک در دست ارتش سوریه قرار دارد، البته فشارهای زیادی از سوی گروهک تروریستی وارد شده است که بنا بر اعلام این منابع تاکتیکهای هجومی ارتش را تغییر نداده است.
حمله گستردهای که گروه تروریستی داعش انجام داده است، از نظر کمی و کیفی پیش بینی شده نبود، این موضوع نشان دهنده دروغ بودن ادعاهای آمریکاییها از زمان بروز پدیده داعش است که در گزارش های این کشور به ویژه بعد از آغاز جنگ موصل ادعا می شود که کمر نیروهای داعشی در ابعاد انسانی و لجستیک شکسته است، اما حملات داعش در سوریه در تدمر در ماههای قبل یا حملات جدید در دیرالزور نشان میدهد که این گروه تروریستی همچنان در شرایط مبارزاتی خوبی قرار دارد و میتواند نیروهای خود را براساس دستور کاری آمریکا و در جبهههایی که این کشور می خواهد، گسیل کند.
حمله داعش به دیرالزور مغایر با تمامی گزارشهای آمریکایی است که مدعی هستند داعش از کمبود شدید نیرو رنج می برد. براساس گزارشهای موجود در درگیریهای دیرالزور دست کم بیش از 8 هزار نیرو حضور دارند که بیش از 2500 نفر از آنها از 20 روز گذشته تاکنون از موصل به این شهر آورده شده اند. همچنین بیش از 1200 فرد مسلح نیز طی هفته های اخیر از جبهه تدمر آورده شده اند.
در تحلیل درگیریهای دیر الزور نباید با نگاه بدبینانه و یا ترس وارد شد. بلکه باید بگذاریم تحولات میدانی مسیر خود را برود، به ویژه در شرایطی که اطمینان ملت سوریه به ارتش این کشور از ابتدای بحران در سال 2011 تاکنون دستخوش تغییر و نوسان نشده است. به نظر میرسد ارتش مصمم است که تا آخرین لحظه به درگیری ها ادامه دهد و هیچ موقعیتی را در برابر حملات داعش رها نکند. بنابراین میتوان گفت دیرالزور هرگز سقوط نخواهد کرد.