به گزارش مشرق، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان پیش از ظهر امروز (سه‌شنبه) با حضور در اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران با اعضای این اتاق دیدار و در جمع آنها به ایراد سخنرانی پرداخت.
وی در ابتدا ضمن قدردانی از دعوت به عمل آمده برای شرکت در این نشست و تقدیر اعضای این اتاق گفت: من شایسته این میزان از بزرگواری و لطف شما نیستم.
وزیر خارجه با اشاره به برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) اظهار داشت: اتفاقی که با برجام در کشور افتاد، رفع موانعی بوده که ایجاد آنها چندین سال طول کشید. موانعی که در مسیر تجارت ایران، در مسیر توسعه ایران در طول سال‌های دهه 80 شمسی ایجاد شد به یک باره ایجاد نشد.
وی ادامه داد: حتی اگر خاطر دوستان باشد، وقتی اتحادیه اروپا می‌خواست تحریم‌های نفتی ایران را اعمال کند، ۶ ماه به خود فرصت داد، به ما فرصت نداد. ما اشتباها خیال کردیم به ما فرصت داده است. اما ۶ ماه به خودش فرصت داد که بتواند از مسیرهای دیگر این نفت را تامین و خریداری کند.
وزیر خارجه کشورمان خاطرنشان کرد: به همین دلیل شروع تحریم نفتی ایران به افزایش قیمت نفت نیجامید بلکه به کاهش قیمت نفت منجر شد.
ظریف افزود: اخیرا برای ارائه گزارش به وزرای دیگر در سالگرد برجام، آمارها را شخصا ملاحظه کردم و نمودار آن را کشیدم. در گزارش ما به مجلس، این نمودار وجود دارد. قیمت نفت با شروع تحریم‌های ایران، کاهش پیدا کرده،افزایش پیدا نکرده است. یا اینکه ایالات متحده وقتی که تحریم نفتی ایران را بر سایر کشورها اعمال کرد؛ کشورها را موظف کرد که هر ۶ ماه 20 درصد از خرید نفت خود از ایران را کم کنند و همزمان وزارت انرژی آمریکا را موظف کرد که به مجلس این کشور گزارش دهد که این اقدام، باعث افزایش قیمت نفت می‌شود. یعنی آنها با برنامه‌ریزی این تحریم‌ها را بر جمهوری اسلامی ایران تحمیل کردند و در یک روندی این اتفاق افتاد.
وی گفت: اگر به تعاملات بانکی نگاه کنید، تعداد کارگزاری‌های ما از سال ۸۹ و ۹۰ که در حدود ۶۷۰ و خرده‌ای بود روندی تدریجی را طی کرده و به ۵۰ کارگزاری کاهش یافت و پس از آنکه برجام این روند را متوقف و برعکس کرد، زمان طول می‌کشد تا به حالت ابتدایی خود بازگردد.
وزیر خارجه ادامه داد: لذا اتفاقی که در طول سال‌های گذشته برای کشور رخ داده، اتفاقی تدریجی بوده و کشور را از یک امکاناتی محروم کرده است. در طول این مدت دنیا متوقف نبوده و به حرکت خود ادامه داده است. مخصوصا اینکه در این دوره بیشترین تحولات به دلیل بحران مالی سال ۲۰۰۸-۲۰۰۹ در حوزه بانکی رخ داده و قوانین و مقررات جدیدی شکل گرفته و ما بیرون از این بازی بودیم و تا حد زیادی هم چون تحریم بودیم، خیلی نگران این قوانین نبودیم چون بر ما تاثیری نمی‌گذاشت.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: به ناگهان با این قوانین مواجه شدیم. ضمن اینکه قبل از این تحریم‌ها هم اینگونه نبود که کشور ما با هیچ مشکلی مواجه نباشد.
وی با بیان اینکه تحریم «U-turn» به دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی برمی‌گردد، عنوان کرد: یا تحریم‌های قانون داماتو که این روزها به نام «آیسا» به آن اشاره می‌کنیم، به سال ۱۹۹۶ میلادی برمی‌گردد که آقای داماتو این قانون را به مجلس ارائه کرد و ما هم همان زمان علیه ایالات متحده به دادگاه لاهه شکایت کردیم. که این مداخله در امور خارجی ایران است که دولت آمریکا در قرارداد الجزایر در بند یک اصول و تعهدات خود قبول کرده است که در امور ایران دخالت نکند.
وزیر خارجه با بیان اینکه اینها (تحریم‌ها) تاثیرات خود را بر سیستم روابط بین‌المللی ایران گذاشته بود، اظهار داشت: برجام آنچه که توانست انجام دهد این بود که این موانع را تا حدی که به بحث هسته‌ای برمی‌گشت، فسخ کرد. نکته قابل توجه این بود چون ایران به بهانه هسته‌ای وارد شورای امنیت ملل متحد شده بود، تحریم‌های دیگری که علیه ایران اعمال می‌کردند هم با شدت و حدت بیشتری انجام می‌شد.
ظریف ادامه داد: درست است که آن تحریم‌ها ارتباطی به بحث هسته‌ای نداشت، اما تحریم در واقع یک فضای بین‌المللی ایجاد می‌کند. تحریم بیش از اینکه مقررات باشد یک نگرانی و فضا است و طرف مقابل شما نگران رابطه با شما و نگران آینده روابط با ایران است و این نگرانی باعث می‌شود که هر ادعا و فشار جدیدی در این فضای نگرانی جای طرح پیدا کند.
وزیر خارجه با بیان اینکه موفقیت برجام در این بود که بتواند فضای روانی جهان را درباره ایران آرام کند، گفت: به همین دلیل بدخواهان جمهوری اسلامی در خارج از کشور تمام تلاش خود را از قبل از تصویب برجام تا به امروز انجام دادند که نگذارند برجام این آرامش را در فضا ایجاد کند.
ظریف ادامه داد: وقتی آقای تام کاتن سناتور جمهوری‌خواه به رهبران ایران نامه می‌نویسد و می‌گوید به اوباما اعتماد نکنید، دلش برای ما نسوخته است بلکه می‌خواهد به دنیا این پیام را بدهد و آن فضای روانی که آن میزان برای ایجاد آن هزینه شده بود، آن فضا حتی با وجود برجام هم ادامه دارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: اگر می‌بینیم که سناتورهای آمریکایی و نمایندگان مجلس این کشور بیش از 50 لایحه را به مجلس سنا می‌برند، بدون اینکه هیچ کدام آنها عملیاتی شود، برای این است که فضایی ایجاد کنند که ارتباط با ایران کماکان خطرناک و هزینه مند جلوه کند. کلمه «هزینه حیثیتی کار با ایران» که همه شما بهتر از من با آن آشنا هستید، نمی‌گوید که مقررات قانونی مانع کار با ایران است، می‌گوید حیثیت ما خراب می‌شود. یعنی می‌خواهد فضا، فضای نامناسبی باشد.
وی گفت: امروز هم بیشترین تلاشی که در این حوزه می‌شود برای ایجاد فضای نگرانی است.
وزیر خارجه در ادامه سخنانش در جمع اعضای اتاق بازرگانی تهران گفت: وظیفه ما به عنوان کارگزاران نظام جمهوری اسلامی و وظیفه شما به عنوان کارآفرینان این است که نگذاریم این واقعیت که برجام این فضا را شکسته است، تحت تاثیر تبلیغات قرار بگیرد. این امر نیازمند کار، تلاش و مقداری ریسک است.
وی افزود: من اگر بلد بودم ریسک کنم در کاسبی خانوادگی‌ام می‌ماندم و تاجر می‌شدم. لذا بدون ریسک و خطر کردن، امکان پیشرفت وجود ندارد. باید در این فضایی که ایجاد شده وارد شد و از این فضا استفاده کرد که بار سنگین آن برعهده بخش خصوصی است.
وی عنوان کرد: همانطور که بخش خصوصی بیشترین منفعت را می‌تواند از برجام ببرد، بیشترین هزینه کار کردن هم بر عهده این بخش است و بخش خصوصی است که برجام را زنده می‌کند. برخی اوقات مهندس زنگنه یا دکتر آخوندی از من تشکر می‌کنند که برجام باعث شد، فروش نفت دو برابر شود یا بتوانیم هواپیما بخریم، در جلسه قبل هیأت دولت، به آنها عرض کردم که من از شما متشکرم چون شما با اقدامتان باعث حفظ برجام شدید.
ظریف سه حوزه اصلی تحریم علیه ایران را نفت، حمل و نقل و بانکی خواند و اظهار داشت: درست است که ما وقتی می‌خواستیم دارو هم بخریم بانک‌ها برایمان ال‌سی باز نمی‌کردند، اما این هیچ مبنای قانونی نداشت و تنها یک فضای روانی ایجاد کرده بود.
ظریف ادامه داد: مواردی که مبنای قانونی داشتند همان سه حوزه نفت، حمل و نقل و بانکی بود. در حوزه نفت و حمل و نقل به دلیل تلاش وسیعی که برادران و خواهران ما در وزارت نفت و همچنین وزارت راه و شهرسازی و بخش خصوصی در این دو حوزه انجام دادند، توانستیم نشان دهیم که برجام می‌تواند حرکت کند.
وزیر خارجه افزود: در حوزه بانکی، بانک‌های خارجی طبیعتا محافظه‌کارتر هستند و کار سخت‌تر است. اگر به نمودار نگاه کنیم، می‌بینیم به تدریج بانک‌ها به پایین رفتند و با همان تدریج هم بالا می‌آیند.
وی گفت: من تمام نمودارها را نگاه کردم از حوالجات ارزی گرفته تا اعتبارات اسنادی تا بانک‌های کارگزاری، همه هم روند پایین رفتنشان کند بوده و هم روند بالا رفتنشان و این به خاطر ماهیت محافظه‌کار بودن موسسات بانکی است.
ظریف ادامه داد: معتقدم با ورود جدی به این حوزه می‌توانیم برجام را زنده نگه داریم. به نظر من برجام با خطر جدی مواجه نیست، به شرطی که ما خودمان تلاش کنیم آن را حفظ کنیم نه اینکه هر روز اسم آن را بیاوریم.
وی با ذکر این نکته که برخی خیال می‌کنند من از برجام شرمنده‌ام، یادآور شد: اتفاقا من به برجام افتخار می‌کنم. اما معتقدم که نباید هر روز برجام را مطرح کنیم. برجام فضایی را برایمان ایجاد کرده که این فضا باید فضای عادی باشد. برجام امروز جزیی از واقعیت‌های دنیا است که باید از آن استفاده کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: اینکه دعوا بکنیم که برجام نمره‌اش ۵ است یا ۱۰۰ هیچ فایده‌ای برای دنیا و آخرت هیچکس ندارد. هر نمره‌ای که به برجام می‌دهیم چه ۵ و چه ۱۰۰، من هم به هیچ چیزی نمره ۱۰۰ نمی‌دهم؛ بالاخره توافق بوده است. ما با ۶ کشور عمده دنیا که سال‌های حرف بی معنی علیه ایران مطرح کردند، به گفت‌وگو نشستیم. بالاخره توافقی بوده که هر طرف مجبور شده نکاتی را بپذیرد و آمریکا بیشتر از ما نکاتی را پذیرفته است.
ظریف گفت: نگاه کنید که آمریکا چقدر سیاست‌هایش را کنار گذاشته است، معتقد بود و هنوز هم برخی معتقدند که ایران نباید حتی یک سانتریفیوژ داشته باشد. معتقد بود ایران هیچگاه نباید راکتور آب سنگین داشته باشد و تا روز آخر مذاکرات هم به این امر اعتقاد داشت. معتقد بود این تحریم‌ها برای آمریکا بزرگترین سرمایه است، امروز همه اینها را آمریکا از دست داده است. این به این معنا نیست که یک طرف فقط در این زمینه مذاکره کرده است.
وی خطرنشان کرد: اما به هر حال برجام فضایی را ایجاد کرده است و ما باید در این فضا فعالیت کنیم.
وزیر خارجه کشورمان ادامه داد: اسنپ بک (بازگشت سریع) ضعف برجام نیست، بلکه دو نکته را نشان می‌دهد یکی اینکه ما هیچ کدام به هم اعتماد نداریم، ما آورده‌مان برنامه هسته‌ای بود و آنها تحریم‌ها.
وی با بیان اینکه اسنپ بک برای ایران آنی است، اما برای طرف مقابل اینگونه نیست، خاطرنشان کرد: برای بازگرداندن فعالیت‌های هسته‌ای خود از کسی اجازه نمی‌گیریم.اسنپ بک تضمینی است برای پا برجا ماندن برجام، نه اینکه هر کس هر وقت خواست می‌تواند برجام را به هم بزند.
ظریف با بیان اینکه اسنپ بک را جدی نمی‌دانیم؛ اظهار داشت: یک شرکت انگلیسی است به همه در این زمینه مشورت می‌دهد.
وزیر خارجه کشورمان با بیان اینکه برجام در یک فضای کامل بی اعتمادی به نتیجه رسید، خاطرنشان کرد: اینکه ما به طرف مقابل اعتماد نداشته‌ایم، قطعی است و آنها هم به ما اعتماد نداشتند.
وی یادآور شد: مبنای بحث‌هایی که در دولت جدید آمریکا مطرح می‌شود هم بی اعتمادی است.
وزیر خارجه کشورمان با تأکید بر اینکه باید با برنامه‌ریزی پیش برویم، اظهار داشت: کسی که برجام را حفظ می‌کند ما هستیم، جمهوری اسلامی در تمام حوزه‌ها کنشگر است. ما خودمان و به ویژه بخش خصوصی می‌تواند در این زمینه فعال باشد.
وی با اشاره به اینکه قائم مقام وزارت خارجه مسئولیت اقتصادی وزارت خارجه را عهده‌دار شده، عنوان کرد: به سفارتخانه‌ها اعلام کرده‌ایم که باید درهای این سفارتخانه‌ها به روی همه ایرانیان به ویژه بخش خصوصی باز باشد.
وزیر خارجه به ایجاد بانک اطلاعاتی در وزارت خارجه برای شناسایی امکانات در دنیا اشاره کرد و افزود: گاهی بخش خصوصی بهتر از سفیر ما به امکانات موجود کشورها آشنایی دارد.
وی در ادامه اظهاراتش گفت که تمام تلاش خود را برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی انجام می‌دهیم.
ظریف در ادامه سخنانش در مورد لغو روادید برای با کشورها عنوان کرد: بر سر دوراهی هستیم، به ما فشار می آورند که برای افزایش توریسم، لغو روادید داشته باشیم ولی قاعده ما براساس لغو روادید متقابل است.
وی درباره طولانی شدن صدور روادید در سفارتخانه‌های خارجی برای ایرانیان و از جمله تجار اظهار داشت: با سفارتخانه‌های خارجی و با پدیده وقت فروشی برخورد تندی کردیم؛ البته بخشی از ایرانیان شاغل در سفارتخانه‌ها در این زمینه مقصر هستند.
وزیر خارجه به صادرات فرش نیز اشاره کرد و گفت: فرش یکی از تعهداتی است خارج از برجام، اما این تعهد را در چارچوب برجام گرفته‌ایم و آمریکایی‌ها نمی‌توانند آن را لغو کنند.
در پایان این نشست اعضای اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران با اهدای یک تابلو فرش از ظریف تقدیر کردند.
وی در ابتدا ضمن قدردانی از دعوت به عمل آمده برای شرکت در این نشست و تقدیر اعضای این اتاق گفت: من شایسته این میزان از بزرگواری و لطف شما نیستم.
وزیر خارجه با اشاره به برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) اظهار داشت: اتفاقی که با برجام در کشور افتاد، رفع موانعی بوده که ایجاد آنها چندین سال طول کشید. موانعی که در مسیر تجارت ایران، در مسیر توسعه ایران در طول سال‌های دهه 80 شمسی ایجاد شد به یک باره ایجاد نشد.
وی ادامه داد: حتی اگر خاطر دوستان باشد، وقتی اتحادیه اروپا می‌خواست تحریم‌های نفتی ایران را اعمال کند، ۶ ماه به خود فرصت داد، به ما فرصت نداد. ما اشتباها خیال کردیم به ما فرصت داده است. اما ۶ ماه به خودش فرصت داد که بتواند از مسیرهای دیگر این نفت را تامین و خریداری کند.
وزیر خارجه کشورمان خاطرنشان کرد: به همین دلیل شروع تحریم نفتی ایران به افزایش قیمت نفت نیجامید بلکه به کاهش قیمت نفت منجر شد.
ظریف افزود: اخیرا برای ارائه گزارش به وزرای دیگر در سالگرد برجام، آمارها را شخصا ملاحظه کردم و نمودار آن را کشیدم. در گزارش ما به مجلس، این نمودار وجود دارد. قیمت نفت با شروع تحریم‌های ایران، کاهش پیدا کرده،افزایش پیدا نکرده است. یا اینکه ایالات متحده وقتی که تحریم نفتی ایران را بر سایر کشورها اعمال کرد؛ کشورها را موظف کرد که هر ۶ ماه 20 درصد از خرید نفت خود از ایران را کم کنند و همزمان وزارت انرژی آمریکا را موظف کرد که به مجلس این کشور گزارش دهد که این اقدام، باعث افزایش قیمت نفت می‌شود. یعنی آنها با برنامه‌ریزی این تحریم‌ها را بر جمهوری اسلامی ایران تحمیل کردند و در یک روندی این اتفاق افتاد.
وی گفت: اگر به تعاملات بانکی نگاه کنید، تعداد کارگزاری‌های ما از سال ۸۹ و ۹۰ که در حدود ۶۷۰ و خرده‌ای بود روندی تدریجی را طی کرده و به ۵۰ کارگزاری کاهش یافت و پس از آنکه برجام این روند را متوقف و برعکس کرد، زمان طول می‌کشد تا به حالت ابتدایی خود بازگردد.
وزیر خارجه ادامه داد: لذا اتفاقی که در طول سال‌های گذشته برای کشور رخ داده، اتفاقی تدریجی بوده و کشور را از یک امکاناتی محروم کرده است. در طول این مدت دنیا متوقف نبوده و به حرکت خود ادامه داده است. مخصوصا اینکه در این دوره بیشترین تحولات به دلیل بحران مالی سال ۲۰۰۸-۲۰۰۹ در حوزه بانکی رخ داده و قوانین و مقررات جدیدی شکل گرفته و ما بیرون از این بازی بودیم و تا حد زیادی هم چون تحریم بودیم، خیلی نگران این قوانین نبودیم چون بر ما تاثیری نمی‌گذاشت.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: به ناگهان با این قوانین مواجه شدیم. ضمن اینکه قبل از این تحریم‌ها هم اینگونه نبود که کشور ما با هیچ مشکلی مواجه نباشد.
وی با بیان اینکه تحریم «U-turn» به دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی برمی‌گردد، عنوان کرد: یا تحریم‌های قانون داماتو که این روزها به نام «آیسا» به آن اشاره می‌کنیم، به سال ۱۹۹۶ میلادی برمی‌گردد که آقای داماتو این قانون را به مجلس ارائه کرد و ما هم همان زمان علیه ایالات متحده به دادگاه لاهه شکایت کردیم. که این مداخله در امور خارجی ایران است که دولت آمریکا در قرارداد الجزایر در بند یک اصول و تعهدات خود قبول کرده است که در امور ایران دخالت نکند.
وزیر خارجه با بیان اینکه اینها (تحریم‌ها) تاثیرات خود را بر سیستم روابط بین‌المللی ایران گذاشته بود، اظهار داشت: برجام آنچه که توانست انجام دهد این بود که این موانع را تا حدی که به بحث هسته‌ای برمی‌گشت، فسخ کرد. نکته قابل توجه این بود چون ایران به بهانه هسته‌ای وارد شورای امنیت ملل متحد شده بود، تحریم‌های دیگری که علیه ایران اعمال می‌کردند هم با شدت و حدت بیشتری انجام می‌شد.
ظریف ادامه داد: درست است که آن تحریم‌ها ارتباطی به بحث هسته‌ای نداشت، اما تحریم در واقع یک فضای بین‌المللی ایجاد می‌کند. تحریم بیش از اینکه مقررات باشد یک نگرانی و فضا است و طرف مقابل شما نگران رابطه با شما و نگران آینده روابط با ایران است و این نگرانی باعث می‌شود که هر ادعا و فشار جدیدی در این فضای نگرانی جای طرح پیدا کند.
وزیر خارجه با بیان اینکه موفقیت برجام در این بود که بتواند فضای روانی جهان را درباره ایران آرام کند، گفت: به همین دلیل بدخواهان جمهوری اسلامی در خارج از کشور تمام تلاش خود را از قبل از تصویب برجام تا به امروز انجام دادند که نگذارند برجام این آرامش را در فضا ایجاد کند.
ظریف ادامه داد: وقتی آقای تام کاتن سناتور جمهوری‌خواه به رهبران ایران نامه می‌نویسد و می‌گوید به اوباما اعتماد نکنید، دلش برای ما نسوخته است بلکه می‌خواهد به دنیا این پیام را بدهد و آن فضای روانی که آن میزان برای ایجاد آن هزینه شده بود، آن فضا حتی با وجود برجام هم ادامه دارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: اگر می‌بینیم که سناتورهای آمریکایی و نمایندگان مجلس این کشور بیش از 50 لایحه را به مجلس سنا می‌برند، بدون اینکه هیچ کدام آنها عملیاتی شود، برای این است که فضایی ایجاد کنند که ارتباط با ایران کماکان خطرناک و هزینه مند جلوه کند. کلمه «هزینه حیثیتی کار با ایران» که همه شما بهتر از من با آن آشنا هستید، نمی‌گوید که مقررات قانونی مانع کار با ایران است، می‌گوید حیثیت ما خراب می‌شود. یعنی می‌خواهد فضا، فضای نامناسبی باشد.
وی گفت: امروز هم بیشترین تلاشی که در این حوزه می‌شود برای ایجاد فضای نگرانی است.
وزیر خارجه در ادامه سخنانش در جمع اعضای اتاق بازرگانی تهران گفت: وظیفه ما به عنوان کارگزاران نظام جمهوری اسلامی و وظیفه شما به عنوان کارآفرینان این است که نگذاریم این واقعیت که برجام این فضا را شکسته است، تحت تاثیر تبلیغات قرار بگیرد. این امر نیازمند کار، تلاش و مقداری ریسک است.
وی افزود: من اگر بلد بودم ریسک کنم در کاسبی خانوادگی‌ام می‌ماندم و تاجر می‌شدم. لذا بدون ریسک و خطر کردن، امکان پیشرفت وجود ندارد. باید در این فضایی که ایجاد شده وارد شد و از این فضا استفاده کرد که بار سنگین آن برعهده بخش خصوصی است.
وی عنوان کرد: همانطور که بخش خصوصی بیشترین منفعت را می‌تواند از برجام ببرد، بیشترین هزینه کار کردن هم بر عهده این بخش است و بخش خصوصی است که برجام را زنده می‌کند. برخی اوقات مهندس زنگنه یا دکتر آخوندی از من تشکر می‌کنند که برجام باعث شد، فروش نفت دو برابر شود یا بتوانیم هواپیما بخریم، در جلسه قبل هیأت دولت، به آنها عرض کردم که من از شما متشکرم چون شما با اقدامتان باعث حفظ برجام شدید.
ظریف سه حوزه اصلی تحریم علیه ایران را نفت، حمل و نقل و بانکی خواند و اظهار داشت: درست است که ما وقتی می‌خواستیم دارو هم بخریم بانک‌ها برایمان ال‌سی باز نمی‌کردند، اما این هیچ مبنای قانونی نداشت و تنها یک فضای روانی ایجاد کرده بود.
ظریف ادامه داد: مواردی که مبنای قانونی داشتند همان سه حوزه نفت، حمل و نقل و بانکی بود. در حوزه نفت و حمل و نقل به دلیل تلاش وسیعی که برادران و خواهران ما در وزارت نفت و همچنین وزارت راه و شهرسازی و بخش خصوصی در این دو حوزه انجام دادند، توانستیم نشان دهیم که برجام می‌تواند حرکت کند.
وزیر خارجه افزود: در حوزه بانکی، بانک‌های خارجی طبیعتا محافظه‌کارتر هستند و کار سخت‌تر است. اگر به نمودار نگاه کنیم، می‌بینیم به تدریج بانک‌ها به پایین رفتند و با همان تدریج هم بالا می‌آیند.
وی گفت: من تمام نمودارها را نگاه کردم از حوالجات ارزی گرفته تا اعتبارات اسنادی تا بانک‌های کارگزاری، همه هم روند پایین رفتنشان کند بوده و هم روند بالا رفتنشان و این به خاطر ماهیت محافظه‌کار بودن موسسات بانکی است.
ظریف ادامه داد: معتقدم با ورود جدی به این حوزه می‌توانیم برجام را زنده نگه داریم. به نظر من برجام با خطر جدی مواجه نیست، به شرطی که ما خودمان تلاش کنیم آن را حفظ کنیم نه اینکه هر روز اسم آن را بیاوریم.
وی با ذکر این نکته که برخی خیال می‌کنند من از برجام شرمنده‌ام، یادآور شد: اتفاقا من به برجام افتخار می‌کنم. اما معتقدم که نباید هر روز برجام را مطرح کنیم. برجام فضایی را برایمان ایجاد کرده که این فضا باید فضای عادی باشد. برجام امروز جزیی از واقعیت‌های دنیا است که باید از آن استفاده کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: اینکه دعوا بکنیم که برجام نمره‌اش ۵ است یا ۱۰۰ هیچ فایده‌ای برای دنیا و آخرت هیچکس ندارد. هر نمره‌ای که به برجام می‌دهیم چه ۵ و چه ۱۰۰، من هم به هیچ چیزی نمره ۱۰۰ نمی‌دهم؛ بالاخره توافق بوده است. ما با ۶ کشور عمده دنیا که سال‌های حرف بی معنی علیه ایران مطرح کردند، به گفت‌وگو نشستیم. بالاخره توافقی بوده که هر طرف مجبور شده نکاتی را بپذیرد و آمریکا بیشتر از ما نکاتی را پذیرفته است.
ظریف گفت: نگاه کنید که آمریکا چقدر سیاست‌هایش را کنار گذاشته است، معتقد بود و هنوز هم برخی معتقدند که ایران نباید حتی یک سانتریفیوژ داشته باشد. معتقد بود ایران هیچگاه نباید راکتور آب سنگین داشته باشد و تا روز آخر مذاکرات هم به این امر اعتقاد داشت. معتقد بود این تحریم‌ها برای آمریکا بزرگترین سرمایه است، امروز همه اینها را آمریکا از دست داده است. این به این معنا نیست که یک طرف فقط در این زمینه مذاکره کرده است.
وی خطرنشان کرد: اما به هر حال برجام فضایی را ایجاد کرده است و ما باید در این فضا فعالیت کنیم.
وزیر خارجه کشورمان ادامه داد: اسنپ بک (بازگشت سریع) ضعف برجام نیست، بلکه دو نکته را نشان می‌دهد یکی اینکه ما هیچ کدام به هم اعتماد نداریم، ما آورده‌مان برنامه هسته‌ای بود و آنها تحریم‌ها.
وی با بیان اینکه اسنپ بک برای ایران آنی است، اما برای طرف مقابل اینگونه نیست، خاطرنشان کرد: برای بازگرداندن فعالیت‌های هسته‌ای خود از کسی اجازه نمی‌گیریم.اسنپ بک تضمینی است برای پا برجا ماندن برجام، نه اینکه هر کس هر وقت خواست می‌تواند برجام را به هم بزند.
ظریف با بیان اینکه اسنپ بک را جدی نمی‌دانیم؛ اظهار داشت: یک شرکت انگلیسی است به همه در این زمینه مشورت می‌دهد.
وزیر خارجه کشورمان با بیان اینکه برجام در یک فضای کامل بی اعتمادی به نتیجه رسید، خاطرنشان کرد: اینکه ما به طرف مقابل اعتماد نداشته‌ایم، قطعی است و آنها هم به ما اعتماد نداشتند.
وی یادآور شد: مبنای بحث‌هایی که در دولت جدید آمریکا مطرح می‌شود هم بی اعتمادی است.
وزیر خارجه کشورمان با تأکید بر اینکه باید با برنامه‌ریزی پیش برویم، اظهار داشت: کسی که برجام را حفظ می‌کند ما هستیم، جمهوری اسلامی در تمام حوزه‌ها کنشگر است. ما خودمان و به ویژه بخش خصوصی می‌تواند در این زمینه فعال باشد.
وی با اشاره به اینکه قائم مقام وزارت خارجه مسئولیت اقتصادی وزارت خارجه را عهده‌دار شده، عنوان کرد: به سفارتخانه‌ها اعلام کرده‌ایم که باید درهای این سفارتخانه‌ها به روی همه ایرانیان به ویژه بخش خصوصی باز باشد.
وزیر خارجه به ایجاد بانک اطلاعاتی در وزارت خارجه برای شناسایی امکانات در دنیا اشاره کرد و افزود: گاهی بخش خصوصی بهتر از سفیر ما به امکانات موجود کشورها آشنایی دارد.
وی در ادامه اظهاراتش گفت که تمام تلاش خود را برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی انجام می‌دهیم.
ظریف در ادامه سخنانش در مورد لغو روادید برای با کشورها عنوان کرد: بر سر دوراهی هستیم، به ما فشار می آورند که برای افزایش توریسم، لغو روادید داشته باشیم ولی قاعده ما براساس لغو روادید متقابل است.
وی درباره طولانی شدن صدور روادید در سفارتخانه‌های خارجی برای ایرانیان و از جمله تجار اظهار داشت: با سفارتخانه‌های خارجی و با پدیده وقت فروشی برخورد تندی کردیم؛ البته بخشی از ایرانیان شاغل در سفارتخانه‌ها در این زمینه مقصر هستند.
وزیر خارجه به صادرات فرش نیز اشاره کرد و گفت: فرش یکی از تعهداتی است خارج از برجام، اما این تعهد را در چارچوب برجام گرفته‌ایم و آمریکایی‌ها نمی‌توانند آن را لغو کنند.
در پایان این نشست اعضای اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران با اهدای یک تابلو فرش از ظریف تقدیر کردند.