به گزارش مشرق، حسن بهشتی پور کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل در رابطه با سازوکار مسکو برای ادامه روابط با ایران، بعد از نزدیکی این کشور به آمریکا، گفت: باور غلطی که در تحلیل‌های داخلی وجود دارد این است که هر روابط بهتر مسکو و واشنگتن به زیان ایران است. عکس این قضیه هم وجود دارد. این فرض از نظر مبانی تحلیلی مشکل دارد و مبتنی بر واقعیات نیست.
* مشکلات روسیه و آمریکا در سطوح بین‌المللی، منطقه‌ای و روابط دو جانبه
وی افزود: روسیه و آمریکا در سطح بین‌المللی مشکلات مختلفی با یکدیگر دارند، مانند بحث سلاح هسته‌ای، استقرار سپر دفاع موشکی یا سایر مباحث بین‌المللی. مواردی هم اختلافات منطقه‌ای میان دو طرف وجود دارد، مانند مسئله سوریه و اوکراین. همچنین در تعاملات دو جانبه خود در مباحثی مانند حجم مناسبات اقتصادی یا موضوعات سیاسی مانند دخالت روسیه در انتخابات نیز با مشکلاتی روبرو هستند.
کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل، با توجه به روابط روسیه و آمریکا بعد از فروپاشی شوروی گفت: بعد از فروپاشی شوروی در سال 92-1991، مناسبات روسیه و آمریکا وارد دور جدیدی شد که با برنامه‌های یلتسین، این مناسبات نزدیک‌تر شد. البته یلتسین بعدها متوجه اشتباه خود در متمرکز کردن روابط بهتر با آمریکا شد و در اواخر دوران رئیس‌جمهوری خود تلاش کرد که این مسئله را تغییر دهد.
بهشتی‌پور با تاکید بر اینکه مناسبات دو کشور تحت تاثیر منافع و در چاچوب سه سطح مذکور است، توضیح داد: اینکه مناسبات روسیه و آمریکا چه تاثیری بر روابط مسکو و تهران دارد و یا اینکه روسیه در ارتباط خود با واشنگتن از کارت ایران استفاده می‌کند یا خیر، اینها موضوعاتی است که در تحلیل‌های ما مرتباً به آن پرداخته می‌شود، بدون توجه به اینکه در اصل ایران می‌تواند حداکثر تاثیرگذاری خود را در سطح روابط منطقه‌ای روسیه و آمریکا را داشته باشد. مسکو و واشنگتن در روابط دو جانبه و مباحث بین‌المللی با مسائل و مشکلات بسیاری روبرو هستند که ایران یکی از آن مسائل در سطح منطقه‌ای است.
وی ادامه داد: در دوران ریاست جمهوری مدودیف، در سال 2010، لاوروف و کلینتون مناسبات مسکو و واشنگتن را «ریست» کردند و در این طرح یک معامله‌ای انجام دادند که آن تعلیق تحویل اس-300 به ایران است. بهانه مدودیف برای این کار هم قعطنامه 1922 علیه ایران بود. بعدها پوتین برای جبران در سال 2014 حکم تعلیق مدودیف را باطل کرد که در نهایت در سال 2015 اس-300 را به ایران تحویل دادند.
* آیا هرگاه روسیه به آمریکا نزدیک شود به ضرر ایران است؟
کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل با بیان اینکه در دوره‌های مختلف اتفاق افتاده که مسکو و واشنگتن ایران را برای روابط خود معامله کردند، افزود: این مسئله بدین معنا نیست که هرگاه روسیه به آمریکا نزدیک شود، ایران زیان می‌بیند و آن یک فرمول ثابت است، این تحلیل اشکال دارد. برای مثال انتقاد ترامپ به اوباما این است که وی تمام سرمایه‌گذاری کشور را برای شکست حکومت بشار اسد استفاده کرده، در حالی که ایالات متحده می‌بایست با داعش مبارزه کند و عکس این قضیه را انجام داده است. حال اگر ترامپ این انتقاد خود را عملیاتی کند و به روسیه نزدیک شود تا داعش را نابود کنند، همچنین بپذیرد که اسد برای دوره انتقالی بماند تا خود مردم تعیین سرنوشت سیاسی کنند، این مسئله در کجای کار به ضرر ایران است؟ اتفاقاً این مورد به نفع ایران هم است.
بهشتی پور با اشاره به ساختار داخلی فدراسیون روسیه، بیان کرد: مقام ریاست جمهوری در روسیه، در اکثر موارد تعیین کننده سیاست‌های این کشور است، اما بدین معنا نیست که هر آنچه پوتین می‌گوید در روسیه عملی می‌شود و در داخل این کشور نیز اختلاف نظرهایی وجود دارد. در روسیه سه جناح وجود دارد که یک جناح آن به شدت ضدایرانند و به صهیونیست‌ها و آمریکایی‌هایی متمایل هستند. جناح دوم ملی‌گراها می‌باشند و بر این نظرند که روسیه باید تا جایی که منافع ایجاب می‌کند با ایران رابطه داشته باشد. جناحی دیگر هم که شامل کمونیست‌ها و چند گروه مختلف می‌شود که طرفدار مناسبات نزدیک ایران و روسیه‌اند. پوتین به عنوان رئیس جمهور در سه سال اخیر بسیار تلاش کرده که به ایران نزدیک شود. مباحث گفته شده بیانگر این است که عده‌ای هم در داخل روسیه نظر مخالف پوتین دارند و بعضی دیگر هم کارشکنی می‌کنند.
* استقلال، اساس رویکرد ایران در 37 سال گذشته و آرمان‌های انقلاب است
وی با توجه به روابط دیرینه دو کشور، اظهار کرد: روابط ایران و روسیه سابقه‌ای 500ساله دارد و ما باید مناسبات خود را به گونه‌ای تنظیم کنیم تا تحت تاثیر ارتباطات روسیه با سایر کشورها از جمله آمریکا قرار نگیرد و این کار شدنی است. ما باید این فرمول و معادله کلی را کنار بگذاریم که هرگاه روسیه به آمریکا نزدیک شود، خطری برای ایران است.
کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه منافع محوری مشخصه روابط بین‌الملل است، تاکید کرد: هر کشوری به فکر منافع خود است و تهران و مسکو هم از این قاعده بیرون نیستند. ما نباید به هیچ کشوری باج بدهیم. اساساً جمهوری اسلامی برای این تشکیل شد که نه به غرب باج دهد و نه به شرق. ایران براساس منافع ملی و آرمان‌های انقلاب با کشورهای دیگر همکاری و تعامل می‌کند. ایران یک کشور مقتدر در منطقه است و باید با کشورهایی که با آنها اشتراک منافع داریم، تعامل و همکاری دوستانه داشته باشد و با توجه به این اشتراکات مناسبات خود را گسترش دهیم. ایران کشوری وابسته نیست که مرتباً بخواهد تحت تاثیر تعاملات سایر کشورها قرار گیرد و متغیر وابسته دانستن ایران مغایر با رویکردهای انقلابی در 37 سال گذشته است.