به گزارش مشرق، یکی از انواع اعتیاد که آثار مخربی بر روح و روان مصرف‌کننده دارد، اعتیاد به الکل است که عوارض جبران‌ناپذیری از جمله پرفشاری خون، سیروز کبدی، مشکلات قلبی، پرخاشگری، افسردگی‌های مزمن و... در انتظار مصرف‌کننده آن است.

 

از سوی دیگر، از الکل به عنوان سومین عامل تصادفات رانندگی در کشور و نخستین عامل خطرساز انسانی در این زمینه نام می‌برند. علاوه بر این، نقش الکل در خشونت خانگی، کودک‌آزاری و همسرآزاری در جهان ثابت شده است، به عنوان نمونه، بیش از ۷۰ درصد از همسران مصرف‌کنندگان الکل سابقه تجربه همسرآزاری دارند.
 
با وجود این‌که در کشور ما مصرف مشروبات الکلی ممنوع است، اما همچنان افرادی هستند که به‌صورت غیرقانونی به مصرف الکل می‌پردازند. البته، مسؤولان می‌گویند آمار دقیق و قابل استنادی از تعداد مصرف‌كنندگان الكل موجود نيست، اما در این زمینه‌ تخمین‌هایی زده شده است. مثلاً طرح ارزيابي سريع اعتياد RSA سال 1386 انجام شد و تعداد معتادان كشور را يك ميليون و 200 هزار نفر اعلام كرد. مجري اين طرح؛ حسن رفيعي هشدار داده بود كه 8 هزار و 400 معتاد به الكل در كشور داريم و بر اساس يافته‌هاي طرح ارزيابي سريع اعتياد در كشور، 0.7 درصد معتادان كشور به‌شدت به الكل اعتياد دارند.
 
130 هزار معتاد به الکل در کشور زندگی می‌کنند

سردار اسماعيل احمدي‌مقدم؛ فرمانده وقت نیروی انتظامی نیز در سال 90 گفت: «می‌گویند در ایران 200 هزار معتاد الکلی وجود دارد که این آمار مشکوک است. در دنیا 10 برابر معتادان مواد مخدر معتاد الکلی وجود دارد، اما در ایران یک‌دهم معتادان مواد مخدر، معتاد الکلی داریم. براساس آخرین آمارها یک میلیون و 300 هزار معتاد در کشور وجود دارد». به این ترتیب، می‌توان از سخنان فرمانده وقت نیروی انتظامی نتیجه گرفت که حدود 130 هزار معتاد به الکل در ایران زندگی می‌کنند. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی نیز ایران کشور نوزدهم دنیا از نظر میزان مصرف بالای الکل به ازای هر مصرف‌کننده است.
 
30 درصد از مصرف‌کنندگان الکل در ایران زن هستند

دکتر رضا افشاری؛ رییس جامعه سم‌شناسی پزشکی آسیا و اقیانوسیه درباره تعداد معتادان به الکل در ایران می‌گوید: «در سال ۹۱ سند ملی الکل در کشور معرفی شد که بر اساس آن بیش از یک میلیون نفر در کشور الکل مصرف می‌کنند. مصرف‌کنندگان الکل در ایران ۳۰ درصد زن و ۷۰ درصد مرد هستند. البته، به‌طورکلی در جهان مسمومیت با الکل در مردان بیشتر از زنان است. با این اوصاف با توجه به 30 درصد مصرف‌کننده زنی که در کشور وجود دارد، هنوز هیچ زنی به مرکز ترک اعتیاد الکل مراجعه نکرده است».
 
مصرف الکل سالانه جان 3,3 میلیون نفر را در دنیا می‌گیرد که ایران هم در این زمینه آماری دارد. بنابر آمار سازمان پزشکی قانونی، ظرف 6 ماه نخست سال 89 و با افزايش 23.3 درصدي نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 74 نفر شامل 70 مرد و 4 زن و سال 90، 93 نفر شامل 86 مرد و 7 زن بر اثر مصرف الكل جان باخته‌اند. آمارهای سال 92 هم نشان می‌دهد 150 نفر به دلیل مسمومیت ناشی از مصرف الکل جان خود را از دست داده‌اند.
 
متوسط سن مصرف الكل به 20 سال رسيده است

در زمینه مصرف الکل و اعتیاد به آن هنوز پژوهش گسترده‌ای در ایران انجام نشده است، اما تحقيقي كه پيرامون ميزان شيوع مصرف موادمحرک، انواع داروهاي روان‌گردان، الكل و سيگار روی 8 هزار جوان 15 تا 35 سال مناطق 22‌گانه تهران انجام شده، نشان مي‌دهد متوسط سن مصرف الكل به 20 سال رسيده و 26.5 درصد از جواناني كه به مصرف الكل روي آورده‌اند، سابقه مصرف اين‌گونه مشروبات را در خانواده خود داشته‌‌اند. نتايج پژوهش انجمن جامعه‌شناسي ايران نیز كه در دولت نهم بر 1500 دانشجوي 18 تا 24 ساله انجام شد، نشان داد 25 درصد دانشجويان، مصرف الكل را بدون اشكال مي‌دانستند. از اين تعداد، 20 درصد اعلام كرده بودند الكل مصرف مي‌كنند و 5 درصد هم گفته بودند وسوسه شده‌اند اين كار را انجام دهند.
 
در کشور ما مراکز درمانی متعددی برای درمان اعتیاد به موادمخدر وجود دارد، اما با توجه به ممنوعیت قانونی استفاده از الکل، مراکز درمان اعتیاد به الکل بسیار محدود هستند. اولین مرکز تخصصی ترک الکل در ایران، «مرکز درمان اعتیاد سهرورد» است که کار خود را به‌صورت پایلوت و با همکاری NGO «تولدی دوباره» در شهریور ماه 92 آغاز کرد و هم‌اکنون نیز در حال فعالیت است. اولین کلینیک دولتی ترک اعتیاد به الکل نیز یک سال بعد یعنی در مرداد ماه 93 در مرکز ملی مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تهران راه‌اندازی شد که در این کلینیک، خدمات مشاوره‌ای شامل مشاوره فردی، مددکاری، گروه‌درمانی و خانواده‌درمانی در اختیار مراجعان قرار می‌گیرد.
 
150 مرکز درمان اعتیاد به الکل در ایران راه‌اندازی می‌شود

از سوی دیگر، علی فرهودیان؛ رییس مرکز تحقیقات سوءمصرف و وابستگی به مواد دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی خرداد ماه سال گذشته اعلام کرد که قرار است ۱۵۰ مرکز درمان اعتیاد به الکل در ایران راه‌اندازی شود.

 

به گفته فرهودیان، مرکز تحقیقات سوءمصرف و وابستگی به مواد دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به نمایندگی از وزارت بهداشت و با همکاری شورای اجتماعی وزارت کشور این خدمات را در قالب طرح درمانی پژوهشی در مراکز یادشده راه‌اندازی می‌کند.

 

برای نیل به این هدف، دوره‌های تخصصی برای کارشناسان ۱۵۰ مرکز برتر و پیشکسوت برگزار می‌شود که پس از ارایه آموزش‌های لازم به آن‌ها، مجوز موقت درمان توسط وزارت بهداشت برای این مراکز صادر خواهد شد. استانداردها و کیفیت درمان در قالب طرحی پژوهشی مورد بررسی قرار می‌گیرند و مراکزی که پس از ۱۸ ماه قادر به درمان موفق بیماران باشند، مجوز 2 ساله این درمان را دریافت خواهند کرد که این مجوز در صورت موفقیت در عملکرد مراکز، قابل تمدید است.
 
وزارت بهداشت مسؤول راه‌اندازی مراکز ترک اعتیاد به الکل است

اما بهمن ماه سال جاری، مجید رضازاده، رییس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی خبر داد که به زودی مراکز اقامتی و کوتاه‌مدت ترک الکل در چند منطقه از کشور افتتاح خواهد شد. او با اشاره به این‌که بهزیستی مرکز خاصی برای ترک الکل ندارد، خاطرنشان کرد: وزارت بهداشت مسؤول راه‌اندازی مراکز خاصی در این زمینه است.

 

سه سال قبل بهزیستی به‌صورت آزمایشی اقدام به راه‌اندازی مرکزی برای ترک الکل کرد که مجوزی نیز در این خصوص به یکی از مراکز تهران داده شد، اما وزارت بهداشت فعالیت در این زمینه را به‌عهده گرفت و قرار شد مراکز ترک الکل با مجوز وزارت بهداشت راه‌اندازی شود. بهزیستی مراکز خاص ترک الکل ندارد و نمی‌تواند چنین مراکزی را راه‌اندازی کند اما مراکز ترک اعتیاد تحت پوشش سازمان که از بهزیستی مجوز گرفته‌اند می‌توانند در زمینه ترک الکل نیز اقدام کنند.
 
سید حسن موسوی چلک، رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران نیز در خصوص ایجاد مراکز ترک الکل گفت: در اوایل دولت یازدهم بر اساس مصوبه شورای اجتماعی کشور پروتکلی برای ایجاد مراکزی برای درمان و کاهش الکل تدوین و ابلاغ شد که در حال حاضر به صورت محدود این کار انجام می‌شود. قدم‌هایی برداشته شده، اما کافی نیست که امیدواریم بتوانیم با شدت بیشتری به سمت کاهش آسیب مصرف الکل و منع استفاده از جوانان از الکل پیش رویم.

 

منبع: مهرخانه