به گزارش مشرق، هفته گذشته مجلس سنای آمریکا با رای مثبت به طرح «مقابله با اقدامات بی ثبات کننده ایران» موسوم به «اس ۷۲۲» تحریم های جدیدی را علیه جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد.
در این طرح که اکنون به عنوان یک قانون در ایالات متحده آمریکا تصویب شده است، با تحریم برنامه موشکی جمهوری اسلامی ایران و افراد مرتبط، رئیس جمهور آمریکا را موظف می کند تمام افرادی که به برنامه موشکی ایران کمک می کنند را مورد تحریم قرار دهد. تحریم کل مجموعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بند پنجم این قانون به علت برنامه موشکی، حمایت از تروریسم و برهم زدن ثبات منطقه نیز نخستین بار است که رخ می دهد و رئیس جمهور آمریکا نیز ملزم به وضع تحریم ها علیه فرماندهان این نهاد انقلابی شده است.
شناسایی و وضع تحریم علیه افراد متهم به انتقال سلاح به ایران و افراد متهم به نقض حقوق بشر نیز از دیگر بندهای تحریم های جدید سنای آمریکا است که با اکثریت قاطع ۹۸ رای موافق در برابر تنها ۲ رای مخالف به تصویب سناتور های آمریکایی رسیده است.
با نگاهی به نوع تحریم های اعمال شده در قانون «اس ۷۲۲» این نکته روشن است که هدف این تحریمها، اقتصاد ایران است که تا پیش از این بوسیله تحریم های هسته ای تحت فشار غربی ها قرار داشت. بعنوان مثال در تحریم های جدید آمریکا، کل مجموعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای نخستین بار مورد تحریم قرار گرفته که این موضوع عملاً در روند عادیسازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران اخلال ایجاد میکند.
اما اعمال این تحریم های اقتصادی که بر اساس بند ۲۶ و ۲۹ برجام، نقض قطعی آن است تیر خلاصی است که سنای آمریکا با سلاح «اس ۷۲۲» بر پیکر نیمه جان برجام شلیک کرد، چرا که بند ۲۶ برجام به صراحت اعلام می کند:
«ایالات متحده، با حسن نیت، نهایت تلاش خود را برای دوام این برجام و پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق متمتع شدن ایران از لغو تحریمهای مشخصشده در پیوست دو به عمل خواهد آورد. دولت ایالات متحده، در چارچوب اختیارات قانونی رئیس جمهور و کنگره، از بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریمهای مشخصشده در پیوست ۲ که اعمال آنها را وفق این برجام متوقف کرده است، خودداری مینماید، فارغ از فرآیند حل و فصل اختلافات پیشبینی شده در این برجام»
بند ۲۹ توافق هستهای هم تصریح می کند:
«اتحادیه اروپایی و دولتهای عضو و همچنین ایالات متحده، منطبق با قوانین خود، از هرگونه سیاست با هدف خاص تأثیرگذاری خصمانه و مستقیم بر عادیسازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران، در تعارض با تعهداتشان مبنی بر عدم اخلال در اجرای موفقیت آمیز این برجام خودداری خواهند کرد».
این طرح که از ماه ها پیش در سنا مطرح بود به گفته باب کورکر رئیس کمیسیون روابط خارجی سنای آمریکا، بررسی و تصویب آن به دلیل نگرانی اتحادیه اروپا از تاثیر آن بر انتخابات ریاست جمهوری در ایران به تعویق افتاد. این موضوع با بررسی بیشتر مواضع نامزدهای دولت در انتخابات ریاست جمهوری قابل تامل است چرا که حجت الاسلام حسن روحانی به عنوان رئیس دولتی که برجام بزرگترین دستاوردش بوده، در خلال دوران تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم و در مناظره های تلوزیونی، وعده برچیدن تحریم های غیرهسته ای را با چاشنی تحقیر توانمندی های موشکی و نظامی جمهوری اسلامی ایران بارها تکرار کرد تا جایی که در جمع حامیان خود در اصفهان که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه وی را همراهی می کرد، گفت:
«اینجا سرزمین پلها است. اینجا سرزمین دیوار نیست. ما با برجام بین ایران و جهان پل برقرار کردیم. ما دیوار تحریم را فرو ریختیم. البته اگر ملت ایران اجازه بدهد و اگر رهبری ما را هدایت کند، با همین دکتر ظریف مابقی تحریمها را هم برخواهیم داشت»
این درحالی است که با گذشت کمتر از یک ماه از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران و انتخاب حسن روحانی بعنوان رئیس جمهور دوازدهم، سنای آمریکا با تصویب تحریم های جدید، عملا باعث بازگشت تحریم های هسته ای نیز می شود.
اما واکنش ها در داخل کشور نیز نسبت به وضع تحریم های جدید از سوی آمریکا قابل تامل است. وزارت امور خارجه بعنوان مجری اصلی تصویب برجام به مانند واکنش های گذشته خود در برابر نقض پی در پی برجام صرفا به انتشار بیانیه ای ضعیف و شعاری از سوی سخنگوی خود اکتفا کرد. در حالی که در گذشته نیز در برابر تحریم افراد حقیقی و حقوقی و تمدید قانون تحریم های ده ساله ایران (ISA) نیز، در اقدامی نمادین تنها به تحریم ۱۵ شرکت آمریکایی بسنده کرد که تحریم آنها توسط جمهوری اسلامی عملا خللی در کار آنها وارد نخواهد کرد.
در همین حال علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی پیش از این گفته بود: «اگر غربی ها زیر حرف های خود بزنند، در کمتر از چند ساعت ایران می تواند تاسیسات فوردو را آماده تولید اورانیوم ۲۰ درصد کند.» سوالی که در این بین پیش می آید این است که بنابر ادعای رئیس سازمان انرژی اتمی اگر توانایی عملیاتی کردن تاسیسات غنی سازی ۲۰ درصد ظرف چند ساعت وجود دارد، چرا دولت بر اساس قانون اقدام متناسب و متقابل دولت ایران در اجرای برجام با عملیاتی کردن تاسیسات غنی سازی ۲۰ درصد، پاسخ درخور اقدامات خصمانه آمریکا را نمی دهد؟
مسئله قابل توجه در این میان موضع گیری برخی چهره های سیاسی حامی برجام است، آنان که در روزهای نخستین امضای برجام شادمانه بر طبل پیروزی می زدند و توافق هسته ای را کاملا دستاورد جریان خودشان معرفی می کردند، اکنون که اوضاع بیشتر از همیشه خراب است و کوس رسوایی اعتماد به آمریکا بر زمین خورده، بدنبال شریک جرم هستند؛ تاجایی که محمود صادقی نماینده پرحاشیه اصلاح طلب مجلس در واکنش به تصویب این تحریم ها می نویسد: «برجام را مجلس نهم اصولگرا تصویب کرده است»!
برخی دیگر اما فزون خواهانه تر گام به جلو می نهند و اکنون که کشتی به گل نشسته، از همه طلب کمک می کنند، گویی فراموش کرده اند که تا همین چندی قبل چگونه مخالفان را به انواع القاب و تهمت ها نواخته بودند و به تمسخر دلواپسی شان نشسته بودند، حسام الدین آشنا، مشاور رسانه ای رئیس جمهور از آن جمله است که می نویسد؛ «در مواجهه با آمریکای دوره ترامپ، بیش از همیشه به راهبری های رهبری، تدبیر دولت و امید افزایی در میان مردم نیازمندیم. روزهای دشوار در راه است؛ وحدت را نشکنیم»
جناب آشنا البته هیچ اشاره ای نمی کند که تاکنون چه میزان بر اساس تدابیر رهبری در پیگیری بدعهدی های طرف مقابل عمل کرده اند و اساسا اگر کاملا با توجه به هشدارهای ایشان جلو می رفتند کار به این مرحله می رسید که نوای وحدت و استمداد از همگان سر دهند؟!
به نظر می رسد اعلام در پیش بودن روزهای سخت از سوی آشنا، بیانگر این باشد که دولت روحانی با وجود دستیابی به برجام و گره زدن تمام مسائل داخلی و خارجی به آن، پس از آنکه این توافق دستاورد ملموسی در داخل کشور از خود نشان نداده، به دنبال راه دیگری برای تعامل و یا تقابل با آمریکای دوره ترامپ باشد.
اما واکنش رسانه های حاملی برجام نیز در نوع خود قابل توجه است، به طوریکه تقریبا هیچ واکنشی نسبت به تصویب تحریم های جدید توسط سنای آمریکا و نقض برجام نداشتند و روزه سکوت را در ماه مبارک رمضان ترجیح دادند.
به نظر می رسد با تصویب تحریم های جدید ایالات متحده، بیش از پیش هشدارهای رهبر معظم انقلاب در خلال دوران مذاکرات هسته ای در خصوص اعتماد نکردن به دشمنان قابل احساس است. هشدارهایی که امروز نتیجه توجه نکردن به آنها در تصویب تحریم های اخیر که منجر به نقض فاحش برجام شده، قابل رویت است.
تا آنجایی که رهبر انقلاب در دیدار اخیرشان با مسئولین نظام خاطرنشان کردند: «می توانستیم به دشمن اعتماد نکنیم اما در جاهایی به علتهایی مثلاً برای گرفتن بهانه از دست آمریکایی ها کوتاه آمدیم که البته بهانه گرفته نشد و ضربه هم خوردیم».
دغدغه رهبر معظم انقلاب در خصوص خلاهای موجود در برجام که باعث سو استفاده دشمن شد، امروز در عمل خود را نشان داده است و غربی ها به طور مداوم در حال استفاده از این خلاها برای پیگیری سیاست های خصمانه خود علیه ملت ایران هستند.
اکنون جدی ترین وظیفه بر عهده هیئت نظارت بر برجام است تا به وظیفه قانونی خود در راستای منافع ملی عمل کند، آنگونه که رهبر معظم انقلاب هم «هیأت نظارت بر برجام» را به دقت و اجرای کامل وظایف خود فراخواندند و افزودند: «در پذیرش برجام، شرایط صریحی را بصورت مکتوب مشخص کرده ایم که هیأت نظارت بر برجام باید مراقبت کند تا این شرایط به دقت رعایت شود».