به گزارش مشرق به نقل از فارس، همزمان با اوج‌گیری التهابات بازار ارز از هفته گذشته تاکنون اتفاقات مختلفی در این بازار مشاهده شد که اوج آن ثبت نرخ فروش دلار 1335 تومانی در اواخر روزهای هفته قبل بود.
به دنبال افزایش نرخ ارز در بازار آزاد، صرافی بانکها اقدام به عرضه ارز تنها به قشر صراف نمودند تا با این سیاست تا حدودی مانع از تداوم سیر صعودی دلار در بازار شوند.
اما در حالی که بانک مرکزی این سیاست را از طریق صرافی بانکها اجرایی نمود، ولی پاسخ آن در واقعیت بازار مشاهده نشد، چرا که قیمت‌های فروش ارز در صرافی بانکها نیز با قیمت دولتی دلار و سایر ارزها تفاوت فاحشی دارد.
براساس سیاست بانک مرکزی هر صراف دارای مجوز این بانک می‌تواند روزانه تا سقف 200 هزار دلار دریافت کند، اما با وجود اینکه صرافی‌ها این میزان سهمیه را روزانه از مجاری بانکی دریافت می‌کنند ولی از فروش ارز به مشتریان واقعی امتناع می‌کنند.
* صرافان تهرانی در صف صرافی‌های توسعه صادرات و ملی
افزایش قیمت ارز از هفته گذشته موجب شد تا بار دیگر خیابان فردوسی شاهد تشکیل صف‌های طولانی مقابل صرافی بانکها شود. البته این حکایت تنها مختص این منطقه نیست، چرا که این روزها هر منطقه‌ای که صرافی بانک‌های توسعه صادرات، ملی و ملت در آن حضور داشته باشد شاهد جمعیت نسبتاً زیادی مقابل ساختمان این صرافی‌ها هستند.
همان‌طور که به متقاضیان خرید ارز اعلام شده صرافان تهرانی می‌توانند با مراجعه به صرافی بانک‌های توسعه صادرات و ملی ارز موردنیاز خود را دریافت نمایند.
همچنین صرافی‌های شهرستان نیز می‌توانند از طریق صرافی بانک ملت سهمیه روزانه ارز خود را دریافت کنند.
* کاهش نرخ دلار در صرافی بانکها همزمان با کاهش نرخ بازار
صرافی بانکها در حالی که تا روز پنجشنبه ارز را با قیمت 1315 تومان به صرافان می‌فروختند امروز و البته همزمان با پایین آمدن قیمت‌ها در بازار نرخ فروش ارز را به نقل از بانک مرکزی 1305 تومان اعلام کردند این در حالی است که امروز بانک مرکزی نرخ رسمی دلار را 1080 تومان تعیین کرده است.
البته این فقط نرخ اعلام‌شده در برخی از صرافی‌ها است، چرا که تا ساعت 12 کمتر مشتری از این شعب بیرون می‌آمد که موفق به دریافت ارز شده باشد.
همچنین گزارشات رسیده به فارس حکایت از آن دارد که صرافی‌های مناطق مختلف تهران از جمله یکی از صرافی‌های خیابان وزرا ساعت 11 از مردم خواسته تا این شعبه را ترک کنند و توضیح این اقدام خود را این چنین اعلام کرده که ارزی برای فروش نداریم.
مراجعه خبرنگار فارس به یکی از صرافی این بانکها برخلاف هفته گذشته حکایت از آن دارد که جمعیت چشمگیری که پیش از این در مقابل این شعب در صف می‌ایستادند به یکباره ناپدید شده و تعداد آنها به یک یا دو نفر رسیده است.
خبرنگار فارس برای پیگیری چرایی و چگونگی از بین رفتن صف‌ها با مسئول این صرافی صحبت کرد و متوجه شد از روز پنجشنبه صرافی‌ها تنها از طریق ثبت‌نام به متقاضیان ارز می‌فروشند.
* نام نویسی صرافان برای خرید ارز نیمه دولتی
البته این مورد یا همان نام‌نویسی برای فروش ارز پیش از این نیز اتفاق می‌افتاد، اما تفاوت این امر در روزهای جاری نوع فروش ارز به افرادی است که نامشان در این لیست‌ها قرار دارد.
طبق اعلام یکی از صرافی‌ها مشتریانی که خواهان خرید ارز نیمه‌دولتی هستند پس از نام‌نویسی باید از شعبه خارج شوند و منتظر دریافت ایمیل یا تماس صرافی این بانک شوند.
بر همین اساس مسئول شعبه با نام‌نویسی از صرافان، نام آنها را در لیست متقاضیان خرید ارز سهمیه‌ای صرافان قرار می‌دهد و با تماس با آنها اعلام می‌کند که می‌توانند برای دریافت ارز به شعبه مراجعه نمایند.
یکی از صرافی بانکها هنگام ثبت‌نام اسامی متقاضیان از آنها آدرس پست الکترونیکی نیز دریافت کرده تا با ایمیل زدن به صرافان آنها را مطلع کند که می‌توانند برای خرید ارز به شعبه مراجعه نمایند.
مسئول این صرافی به خبرنگار فارس گفت: از صبح زود تا ساعت 12 این شعبه فقط 200 نفر را ثبت‌نام کرده است.
وی اضافه کرد: اما با این حساب معلوم نیست به چه کسی ارز خواهد رسید و چه کسانی امروز در لیست خریداران قرار نمی‌گیرند.
وی گفت: به خاطر اینکه مثل روزهای قبل مقابل صرافی‌ها صف تشکیل نشود به مراجعه‌کنندگان اعلام کردیم بعد از ثبت‌نام دیگر در شعبه نایستند تا با آنها تماس گرفته شود.
* لابی‌کاری در مقابل چشم مشتریان
یکی دیگر از مسئولان صرافی یک بانک نیمه‌خصوصی در این خصوص گفت: تا ساعت 12 هنوز ارزی به این شعبه نیامده است، ولی هر زمان که ارز برسد و نوبت افراد هم باشد به تلفن ثابت یا موبایل آنها زنگ می‌زنیم.
وی تأکید کرد: امروز نرخ ارزی که برای فروش در صرافی بانکها توسط بانک مرکزی اعلام شده 1305 تومان است.
این مسئول صرافی بانکی تصریح کرد: فروش دلار به صورت آزاد فقط به صراف است و نمی‌توانیم به مسافران ارز بدهیم.
کافی است که یکی از صرافی‌های آشنا با مدیر صرافی یکی از این بانک‌های تماس بگیرد تا با کمی سفارش، خارج از نوبت ارز مسافرتی یا آزاد دراختیار برخی افراد سفارش‌شده قرار گیرد.
مشاهده عینی در مقابل یکی از صرافی‌ها بانکها نکته مذکور را تأیید کرد، چرا که فردی به راحتی توانست با این رویه از صرافی این بانک ارز دریافت کند، آن هم در شرایطی که مدیر همان صرافی دقایقی قبل اعلام کرده بود فروش دلار فقط به صرافان است و اجازه ندارند ارز مسافرتی در اختیار مردم قرار دهند.
* طبق اعلام مدیر صرافی اول مشتریان پنجشنبه می‌توانند ارز بگیرند
یکی از صرافانی که طبق گفته خود از شهرستان برای خرید ارز به تهران آمده است به خبرنگار فارس می‌گوید: مدیر صرافی به مردم اعلام کرد ابتدا مشتریان پنجشنبه می‌توانند ارز بگیرند و اگر نوبت به نام‌های امروز رسید به آنها هم ارز فروخته می‌شود.
وی اضافه کرد: از ساعت 2 صبح برای خرید ارز مقابل این صرافی هستند تا بتوانند در نوبت‌‌های اول قرار بگیرند، ولی هنوز نوبت من نرسیده است.
به گفته وی: صرافانی که از نخستین ساعت‌های بامداد مقابل شعب این بانکها می‌آیند لیستی را تهیه کرده و با نام‌نویسی افراد آن را دراختیار مسئول شعبه قرار می‌دهند تا نظمی در فروش ارز مشاهده شود.
یکی از افراد حاضر در توضیح صحبت‌های مشتری مذکور گفت: البته مسئول صرافی تا حدودی طبق لیست ارائه‌شده توسط مشتریان ارز می‌فروشد.
وی با انتقاد از نحوه فروش ارز در صرافی‌ها گفت: اصلاً مشخص نیست به چه کسانی ارز فروخته می‌شود و تکلیف افرادی که جزء نفرات اول بوده‌اند و نتوانسته‌اند ارز دریافت کنند چه می‌شود؟
* دولت ارز را با نرخ آزاد به مردم می‌فروشد
یکی از صرافانی که برای خرید ارز به صرافی یکی از بانک‌های دولتی مراجعه کرده بود به خبرنگار فارس گفت: هم‌اکنون ارز دولتی با نرخ آزاد در صرافی بانکها فروخته می‌شود؛ این اقدام معنایی جز کسب منفعت برای دولت ندارد.
وی با اشاره به اینکه از ساعت 5 صبح برای خرید ارز به این شعبه مراجعه کرده گفت: در حالی که مردم از صبح زود در صف می‌ایستند، صرافی‌های بانکها بدون توجه به زمان هر وقت دلشان بخواهد اقدام به توزیع ارز در بین مردم می‌کنند.
وی افزود: البته کسانی که واسطه‌ای درون صرافی بانکها داشته باشند به راحتی می‌توانند ارز دریافت کنند، در غیر این صورت باید مثل من ساعت‌ها در صف بایستند.
این مشتری خرید ارز با انتقاد از سیاست فروش ارز از طریق صرافی بانکها به عده‌ای خاص تصریح کرد: اگر قرار است دولت دلار را دراختیار مصرف‌کننده قرار بدهد باید سیاست عرضه را درست کند، نه اینکه با برنامه‌های مشابه فقط صف‌های طولانی را در خیابان‌ها شکل دهد.
* ماحصل اتاق فکرها چه خواهد بود؟!
نرخ فروش دلار ساعت 12.10 در بازار آزاد امروز تهران 1320 تومان بود.
مشاهدات از وضعیت صرافی‌ها نشان می‌دهد که صرافانی که روزانه سهمیه 200 هزار دلاری دریافت می‌کنند مطابق معمول ارزی برای فروش ندارند.
در این شرایط سؤالی که به وجود می‌آید این است که چرا تابلوی این صرافی‌ها به ندرت شاهد ثبت نرخ خرید و فروش انواع ارز به خصوص دلار است؟
همچنین اینکه این اقدام صرافی‌ها چرا زمانی رخ می‌دهد که بازار ارز نوسانات شدیدی را تجربه می‌کند؟
البته پاسخ این سؤال‌ها را تنها مسئول ناظر بر عملکرد صرافی‌ها در ساختمان آبی‌رنگ میرداماد می‌تواند مطرح کند.
اما متأسفانه هر زمان که بازار ارز و بازارهای مشابه التهابی را تجربه می‌کنند، یافتن مقام مسئولی که بتواند در خصوص وضعیت این بازارها و همچنین برنامه‌های کنترلی برای جلوگیری از بدتر شدن این ماجرا به شدت سخت می‌شود، چرا که این مسئولان محترم ترجیح می‌دهند در سکوت و آرامش کامل خبری به سیاستگذاری برای کنترل بازار بپردازند.
خبرنگار فارس برای پیگیری موضوع التهابات ارزی و برنامه‌های بانک مرکزی با مسئول ویژه بازار ارز که سمت معاون ارزی این بانک را نیز به عهده دارد تماس گرفت، اما وی در پاسخ جلسه را بهانه‌ای برای پاسخ ندادن اعلام کرد.
امید می‌رود که معاون ارزی بانک مرکزی و رئیس کل این بانک در جلسات و اتاق فکرشان سیاستی را پیدا کنند تا آرامش حداقل برای مدت طولانی در بازار ارز مشاهده شود، نه اینکه سیاست‌هایی اجرایی شود که نتیجه آن فقط در برخی مقاطع و آن هم برای کوتاه‌مدت در بازار مشهود می‌شود.
هم‌اکنون فعالان صادراتی کشور از بانک مرکزی انتظار دارند تا با توجه به شرایط ویژه کشورمان در مناطق خارجی راهکاری را اتخاذ کند تا نوسانات شدید ارزی به حداقل کاهش یابد تا بخش‌های مختلف صادراتی و وارداتی از این قضیه مصون بماند.