به گزارش مشرق، محمدجواد ظریف چهارشنبه 22 شهریور ماه در رأس هیأتی و در چارچوب رایزنی‌های ایران و روسیه درباره مناسبات دوجانبه و هماهنگی‌های اخیر در خصوص اوضاع سوریه، سفری ده ساعته به سوچی (اقامتگاه تابستانی ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه) و یکی از شهرهای روسیه در کناره دریای سیاه داشت.

بهرام قاسمی سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران روز سه‌شنبه از این سفر خبر داد و گفت: محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه صبح (چهارشنبه) در راس هیأتی برای دیدار و گفت‌وگو با مقامات فدارسیون روسیه عازم «سوچی» می‌شود.

 وی همچنین پیش از انجام این سفر گفته بود که این سفر و این مذاکرات در ادامه رایزنی‌ها و تماس‌هایی است که در سطوح عالی بین دو کشور وجود داشته و در این سفر هم در این چارچوب هم مسائل دوجانبه و روند تحولات در منطقه و بخصوص آخرین وضعیت در سوریه مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: فکر می‌کنم این سفر، گفتگوها و و رایزنی‌هایی که بین مقامات دو کشور صورت می‌پذیرد می‌تواند همچون گذشته گام‌های بلندی برای همکاری‌های بیشتر و راهبردی بین تهران و مسکو در تثبیت ثبات و امنیت منطقه و مبارزه با تروریسم و کمک به توسعه سیاسی و اقتصادی در این منطقه حساس از جهان باشد. 

در همین راستا ظریف صبح چهارشنبه بدین منظور و در رأس هیأتی راهی سوچی شد. حسین جابری‌انصاری معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه و مذاکره کننده ارشد ایران در روند آستانه نیز ظریف را در این سفر همراهی می‌کرد.

*گفت‌وگو درباره سوریه و آخرین تحولات سیاسی و میدانی و هماهنگی‌ها بین تهران و مسکو

جابری‌انصاری معاون وزیر خارجه ایران پیش از انجام این سفر در این باره عنوان کرد: سفر آقای ظریف و در دیدار با مقامات عالیرتبه روسیه، هم مسائل روابط دوجانبه در جنبه‌های مختلف و هم مسائل منطقه‌ای مطرح خواهد شد و یکی از نکات تمرکز هم مسائل مرتبط با سوریه خواهد بود و این مباحث صرفا مرتبط با سوریه نیست و هم روابط دوجانبه و هم مسائل کلی منطقه ای و بین‌المللی را در برخواهد گرفت و رایزنی خواهد شد. در ارتباط با مسئله سوریه و آخرین تحولات سیاسی و میدانی سوریه و هماهنگی‌هایی که باید بین دو کشور انجام شود گفتگوهایی صورت خواهد گرفت.

جابری انصاری درباره احتمال دیدار ظریف و سعد حریری در سوچی با توجه به حضور هر دو در سوچی گفت: چنین برنامه‌ای تنظیم نشده، اما در تحولات دیپلماتیک و آمد و رفت‌ها هر امکانی ممکن است اتفاق بیفتد، ولی در برنامه چنین چیزی وجود ندارد.

معاون وزیر خارجه همچنین به ششمین نشست روند آستانه اشاره کرد و با بیان اینکه برخی از مجموعه اسنادی که در سه ماه گذشته بین سه کشور ضامن روند آستانه مطرح بوده، در دو نشست کارشناسی اخیر در تهران و آنکارا نهایی شده اظهار داشت: مسئله مهمی که در دستورکار آستانه شش خواهد بود، ترتیبات امنیتی یکی از مهمترین مناطق چهارگانه کاهش تنش در سوریه، منطقه شمال و منطقه ادلب خواهد بود که در سه ماه گذشته گفتگوهای بسیار جدی و جزیی بین سه کشور ضامن در جریان بود.

وی با اشاره به دو نشست کارشناسی در آنکارا و یک نشست کارشناسی در مسکو عنوان کرد: برخی اختلافات موجود بین سه کشور باعث شد که توافق در ارتباط با جزییات ترتیبات امنیتی مناطق کاهش تنش چهارگانه و به ویژه منطقه ادلب حاصل نشود. در سفرهایی که در چند ماه گذشته به ویژه یک ماه گذشته اینجانب به مسکو، آنکارا و دمشق و همینطور برخی پایتخت‌های دیگر داشتم جزیی اساسی از گفتگوهای ما مرتبط با مذاکرات آستانه و همین مسائل و مشکلاتی که در سطح کارشناسی وجود داشت، بود.

جابری انصاری ادامه داد: بحمدالله در گفت‌وگوهای سطح عالی که با مقامات سیاسی و امنیتی این کشورها داشتیم به ویژه روسیه، ترکیه و سوریه، امکان توافق برای حل این مشکلات فراهم شد و در نشست اخیر کارشناسی در تهران و نشستی که هفته گذشته در آنکارا برگزار شد، در تهران توافقات انجام و در آنکارا نهایی شد و پاراف اولیه آن صورت گرفت.

وی تصریح کرد: امیدواریم در نشست پنجشنبه و جمعه سطح عالی کنفرانس آستانه ششم مختصر مسائل باقیمانده‌ای که نیاز به تصمیم گیری روسای هیاتها و سطح عالی دارد نهایی شود و آستانه شش یک روند تکاملی را در مجموعه آستانه نمایندگی کند و بتوانیم در جهت تثبیت آرامش در سوریه، کاهش فجایع انسانی و کشتار و خسارتهایی که به مردم سوریه و امکانات زیربنایی این کشور وارد می شود به این سمت حرکت کنیم

جابری انصاری گفت: بحمدالله این تحولات مثبت در آستانه با موفقیت‌های بزرگ میدانی و سیاسی در ماه‌های گذشته در سطح سوریه و بحران عراق همراه است، مجموعه این تحولات میدانی و سیاسی متضمن منافع ملت‌های منطقه و بویژه ملت سوریه خواهد بود و جمهوری اسلامی ایران هم در چارچوب سیاست اصولی خود که پایان هر چه سریعتر بحران‌های جاری و جنگ‌های داخلی در منطقه است تلاش می‌کند برای اینکه در قالب روند آستانه و روندهای سیاسی دیگری که وجود دارد و مجموعه رایزنی هایی که بطور مستمر با کشورهای مختلف موثر در بحران وجود دارد، زمینه‌های پایان هر چه سریعتر این بحران را فراهم کند.

*مرور همکاری‌ها با روسیه/ هماهنگی بین تهران و مسکو درباره برجام

محمدجواد ظریف و هیأت همراه پس از پروازی دو ساعته وارد سوچی شدند و مورد استقبال مهدی سنایی سفیر ایران در مسکو و شهرداری سوچی قرار گرفتند.

ظریف در بدو ورود به سوچی در جمع خبرنگاران درباره هدفش از این سفر اعلام کرد: ما روابط راهبردی با فدراسیون روسیه در حوزه‌های مختلف داریم و ارتباطات بسیار نزدیکی بین دو کشور است.

وی افزود: بعد از مشورت‌هایی که بین دو رئیس جمهور در دیدارهای مختلف از جمله آخرین دیدار صورت گرفته روابط دو کشور در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی رو به گسترش است و هماهنگی‌های زیادی برای همکاری‌های متنوع در حوزه های مختلف داریم و امروز نیاز است یک دور این همکاریها را مرور و زمینه ارتقای همکاری‌ها را فراهم کنیم.

 ظریف سپس تصریح کرد: در مورد برجام با توجه به سیاست‌های اخیر آمریکا نیاز است هماهنگی بین دو کشور باشد و تاکنون هماهنگی بسیار خوبی بین ایران و روسیه وجود داشته و دو کشور از مواضع یکدیگر در سازمان‌های بین‌المللی و روابط چندجانبه حمایت کردند و روسیه حمایت بسیار خوبی از ایران در برجام داشته است.

وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه گفت: ما با چالش‌های مشترکی مواجه هستیم که مهمترین این چالش‌های منطقه ای است، ایران و روسیه در سوریه توانستند به کمک مردم سوریه بیایند و تروریست‌ها را عقب برانند. امروز وضعیت در میدان بسیار خوب است.

رئیس دستگاه دیبلماسی اضافه کرد: با همکاری خوب ایران، روسیه و ترکیه وضعیت در صحنه سیاسی هم بهبود یافته و حتی توانسته‌ایم تا حد زیادی از تنش‌ها و درگیری‌ها جلوگیری کنیم.

وی گفت: یکی از موضوعاتی که نیاز است همواره با روسیه صحبت کنیم بحث منطقه و بحث هماهنگی‌هایی که در روسیه داریم و این سفر تمرکزی بر آن موضوع و موضوعات دوجانبه و چندجانبه است.

*هیچ بازدیدی توسط آژانس نمی‌تواند بهانه‌ای برای کسب اطلاع از اسرار کشور باشد

وزیر خارجه کشورمان همچنین درباره اظهارات یوکیو آمانو مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه تفاوتی بین سایت‌های نظامی و غیرنظامی برای بازدیدها قائل نخواهیم بود، گفت: هم پروتکل الحاقی مشخص است و هم برجام. چارچوب‌هایی که در برجام و پروتکل الحاقی مشخص شده برای بازدید از مکان‌هایی است که امکان فعالیت‌های هسته ای در آن وجود داشته باشد و تاکنون ایران همانطور که آژانس بارها اثبات کرده در زمینه عدم فعالیت‌های اعلام نشده کاملا به درستی عمل کرده ، همانطور که در بند ٧٤ ضمیمه یک برجام هم تاکید شده هیچ بازدید نمی‌تواند بهانه‌ای برای اطلاع یافتن از اسرار کشور باشد.

*بازدید از مجموعه المپیک زمستانی سوچی

محمدجواد ظریف و هیأت همراه پس از ورود به شهر سوچی از مجموعه المپیک زمستانی در سوچی بازدید کرد.

*رایزنی یک ساعته و نیمه با پوتین

رایزنی با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه از دیگر برنامه‌های ظریف در این سفر چند ساعته بود. وزیر خارجه ایران با حضور در محل اقامت پوتین در گفت‌وگویی که یک ساعت و نیم به طول انجامید، ابعاد مختلف مناسبات دوجانبه و اوضاع منطقه به ویژه تحولات سوریه را مورد بررسی قرار داد.

در همین راستا مهدی سنایی سفیر ایران در مسکو در جمع خبرنگاران ملاقات انجام شده را بسیار دوستانه خواند و افزود: در این ملاقات روابط دوجانبه به صورت جزیی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و هم در زمینه مسائل منطقه وضعیت فعلی و بحث‌های تامین صلح و ثبات در خاورمیانه و سوریه به صورت مفصل و جزیی صحبت شد.

وی درباره پیام روحانی به پوتین نیز عنوان کرد: پیام آقای روحانی موضوعات دوجانبه و برجام و مسائل منطقه‌ای را در برمی‌گرفت و نقطه نظرات رئیس جمهوری کشورمان به سمع پوتین رسید.

سفیر ایران افزود: پوتین در ملاقات تاکید کرد پایبندی ایران به برجام تا الان ثابت شده است و روسیه مخالف هرگونه بازنگری در برجام است.

*ظریف و لاوروف در جمع خبرنگاران

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران پس از این بازدید به همراه سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در جمع خبرنگاران حاضر شد و به تشریح گفت‌وگوهای انجام شده با پوتین پرداخت.

لاوروف در ابتدا اظهار داشت که گفت‌وگوهای امروز تمام طیف روابط دوجانبه را شامل شده و ضمن تمرکز بر توافقات ماه مارس گذشته بین حسن روحانی و ولادیمیر پوتین، دو طرف بر ادامه کار کمیسیون مشترک اقتصادی، کمیته سطح عالی همکاری‌های صنعتی و همچنین کمیسیون همکاری فنی نظامی تاکید کردند.

وی افزود که در این دیدارها در خصوص واحد اول نیروگاه بوشهر و همچنین احداث واحد دوم نیروگاه اتمی بوشهر صحبت شده است. علاوه بر این در خصوص پروژه‌های بزرگ از جمله برقی کردن راه‌آهن و احداث نیروگاه‌های حرارتی صحبت شد.

به گفته وزیر خارجه روسیه توجه خاصی به مسئله سوریه در دیدارهای امروز مبذول شده و در خصوص مناطق کاهش تنش بحث شده است.

وی تصریح کرد: نمایندگان در نشست آستانه آتی، کار را در خصوص منطقه کاهش تنش ادلب تمام می‌کنند و مسکو امیدوار است نشست آتی آستانه موفقیت‌آمیز باشد.

وزیر خارجه روسیه به گفت‌وگوهایش با ظریف در خصوص برجام هم اشاره کرد و اظهار داشت که طرف روسی معتقد است ایران تمام تعهداتش را اجرا می‌کند و مدیر کل آژانس هم بارها این مساله را اعلام کرده است.

وی گفت: مسئله خزر هم بررسی شد، کنوانسیون رژیم حقوقی در حال ورود به مرحله پایانی است و امیدواریم هفته‌های آینده بتوانیم جلسه شورای وزرای خارجه کشورهای ساحلی خزر را برگزار کنیم.

لاوروف همچنین تاکید کرد که مسکو علاقمند به عادی شدن شرایط در خلیج فارس است. مسکو می‌خواهد کشورهای عربی و ایران امکان گفت‌وگو را برای رفع نگرانی‌ها داشته باشند و به توافقاتی برسند که پایداری این منطقه را تامین کند.

*ظریف: تاکید کردیم که برجام یک توافق همه جانبه بین‌المللی است و همه باید به آن متعهد بمانند

ظریف نیز پس از لاوروف اظهار داشت: ملاقات بسیار محتوایی و خوبی با پوتین داشتیم. در مورد موضوعات مختلف مورد علاقه طرفین گفت‌وگوهای جدی صورت گرفت؛ در خصوص روابط دوجانبه، گسترش روابط، ادامه حوزه‌های همکاری مختلفی که بین دو کشور وجود دارد از نظامی تا هسته‌ای، همین‌طور حمل‌و نقل، پروژه راه‌آهن، نیروگاه‌های حرارتی و همکاری در حوزه انرژی. من احساس کردم مانند رهبران ایران،  پوتین علاقه‌مند به گسترش هرچه بیشتر روابط است و روابط موجود می‌تواند حتی نسبت به وضعیت موجود که 70 درصد نسبت به سال گذشته پیشرفت داشته، پیشرفت‌های بیشتری داشته باشد.

وی از تاکید طرفین بر غیر قابل مذاکره بودن برجام خبر داد و گفت: جمهوری اسلامی تاکنون تمامی تعهداتش را در برجام اجرا کرده اما متاسفانه برخی طرف‌ها آن‌چنان پایبند نبوده‌اند. تاکید کردیم که برجام یک توافق همه جانبه بین‌المللی است و همه باید به آن متعهد بمانند.

ظریف در خصوص سوریه ادامه داد: همکاری خوبی در مبارزه با تروریسم و همچنین همکاری خوبی برای ایجاد آرامش در سوریه داشتیم و پنجشنبه و جمعه در آستانه با حضور همسایه دیگرمان، ترکیه، ادامه خواهیم داد. امیدواریم در نشست آستانه توفیقات بیشتری برای ایجاد آرامش، کمک‌های انسان‌دوستانه و شروع روند سیاسی در سوریه حاصل شود. همین‌طور جلوگیری از تنش در خلیج فارس از اهداف ماست و هماهنگی‌های خوبی در این زمینه صورت گرفته است.

وزیر امور خارجه تصریح کرد: به گفتگوهایمان با لاوروف در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل ادامه می‌دهیم.

وزیر خارجه کشورمان و هیأت همراه پس از سفری 10 ساعته به سوچی و رایزنی با پوتین و همتای روس این شهر را به مقصد تهران ترک کرد و جابری‌انصاری هم راهی آستانه شد تا در ششمین نشست روند آستانه به همراه کشورهای ضامن این روند شرکت کند.

نشست کارشناسی ششمین کنفرانس بین‌المللی روند آستانه روز چهارشنبه 22 شهریور با حضور هیأت‌های سه کشور ضامن در آستانه برگزار و نشست اصلی با حضور روسای هیأت‌های سه کشور به همراه هیأت سوریه و کشورهای ناظر از روز گذشته (پنجشنبه) به مدت دو روز در این شهر در حال برگزاری است.

وزیر خارجه ایران فروردین سال جاری نیز سفری یک روزه به مسکو داشت و ضمن رایزنی دوجانبه با همتایان روس و سوری خود در نشست سه جانبه به همراه لاوروف و ولید المعلم در خصوص اوضاع سوریه شرکت کرد.

لازم به ذکر است براساس اعلام وزارت خارجه روسیه، ظریف و لاوروف پنجشنبه 9 شهریور نیز در گفتگویی تلفنی درباره تحولات بحران سوریه در چارچوب روند آستانه و همچنین توافق هسته‌ای گفت‌وگو کردند.

*گفت‌وگوی تلفنی روحانی و پوتین

حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران نیز دوشنبه 23 مرداد ماه در تماس تلفنی با «ولادیمیر پوتین» رویس جمهور فدراسیون روسیه، در خصوص مناسبات دوجانبه، تحولات منطقه، برجام و اوضاع یمن به رایزنی پرداخت. روحانی با اشاره به روابط و همکاری‌های خوب و دوستانه دو کشور بر ضرورت توسعه، تقویت و تحکیم همه جانبه مناسبات تهران - مسکو تاکید کرد.

روحانی در این گفت‌وگوی تلفنی با تاکید بر اینکه سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران توسعه و ارتقا روابط استراتژیک با همسایگان خود به ویژه روسیه است، گفت: مطمئناً مناسبات و همکاری‌های ایران و روسیه در دولت دوازدهم بیش از پیش گسترش خواهد یافت.

رئیس جمهور توسعه همکاری‌ها و روابط اقتصادی و تجاری ایران و روسیه را حائز اهمیت دانست و خاطرنشان کرد: تهران از حضور فعال سرمایه گذاران و بخش خصوصی روسیه برای مشارکت و همکاری در پروژه‌های مهم زیرساختی از جمله در بخش‌های صنعت و انرژی استقبال می‌کند.

روحانی با اشاره به شرایط و پیچیدگی‌های منطقه و اوضاع نابسامان در بسیاری از کشورها از جمله یمن، عراق و سوریه بر لزوم گسترش رایزنی‌ها و همفکری‌های ایران و روسیه در راستای حل و فصل این مشکلات و معضلات به ویژه مبارزه با تروریسم تاکید کرد.

رئیس جمهور همچنین تلاش مسئولان ایران و روسیه برای تسریع در اجرا و عملیاتی کردن توافقات موجود بین دو کشور را امری مهم و ضروری عنوان کرد.

روحانی با اشاره به اینکه برجام یک توافق چند جانبه است و اقدامات آمریکا ناقض تعهدات به شمار می‌آید، گفت: جمهوری اسلامی ایران همواره به تمامی تعهدات خود پایبند بوده و گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این واقعیت را به خوبی تایید می‌کند.

رئیس جمهوری افزود: روسیه ضرورت دارد در راستای تحکیم برجام و اجرای تعهدات از سوی همه طرف‌های مذاکره در این توافق رایزنی و نقش آفرینی مثبت داشته باشد.

روحانی با اشاره به اینکه شمار مبتلایان به وبا در یمن از مرز 400 هزار نفر گذشته و مردم این کشور نیاز به کمک‌های فوری درمانی و بهداشتی وسیع دارند، افزود: شورای امنیت سازمان ملل متحد باید در روند تسهیل برای ارسال کمک‌های انسانی به یمن اقدامات موثری انجام دهد و این کار نباید مشروط به هیچ شرطی باشد.

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه نیز در این تماس تلفنی ضمن تبریک شروع به کار دولت دوازدهم به روحانی و آرزوی توفیق برای دولت و ملت ایران، گفت: امروز افق‌های بسیار خوبی در مناسبات ایران و روسیه نمایان است و باید در راستای توسعه و تحکیم روابط و همکاری‌های تهران – مسکو تلاش کنیم.

رئیس جمهور روسیه با اشاره به اینکه فعالان اقتصادی و سرمایه گذاران روسی مشتاق به حضور و مشارکت فعال‌تر در پروژه‌های زیرساختی ایران هستند، بر تلاش برای اجرا و عملیاتی کردن توافقات دو کشور تاکید کرد.

پوتین با اشاره به ضرورت توسعه همکاری‌های ایران و روسیه در راستای حل و فصل مسائل و معضلات منطقه‌ای به ویژه مبارزه با تروریسم و ایجاد ثبات در سوریه، افزود: خوشبختانه امروز با تلاش‌های انجام شده از سوی ایران و روسیه شاهد دستاوردهای خوبی در زمینه تثبیت اوضاع و شرایط در منطقه هستیم.

رئیس جمهور روسیه خاطرنشان کرد: ایران بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تمامی تعهدات خود در برجام پایبند بوده و نقض این توافق از سوی هر یک از طرفین مذاکره در حقیقت تخلف از قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد است.

پوتین افزود: ایران و روسیه می‌توانند با گسترش رایزنی و همکاری‌های فیمابین زمینه‌های لازم برای تسهیل در رساندن کمک‌های بشر دوستانه به مردم یمن را فراهم کنند.