ذکر مصیبت‌های اقتصادی فقط برای تأمین بودجه است نه حل مشکلات.

به گزارش مشرق، چند روزی است که دولتمردان و همراهان دولت در اقدامی مشترک به جای ارائه راهکارهای منطقی و جدی به ذکر مصیبت‌های اقتصادی و بزرگنمایی آنها می‌پردازند، به نوعی که روز گذشته در امتداد دومین همایش اقتصاد ایران، رئیس اتاق بازرگانی در یک جمله گفت: ماه عسل نفتی تمام شد، مشکلات از این به بعد خود را نشان می‌دهد!

در حالی که در سه سال اخیر به کاهش نرخ تورم و نرخ‌های رشد اقتصادی تا بالای ۱۰ درصد نیز اشاره شده و آن را ناشی از سیاستگذاری‌های دقیق و حساب شده در دولت می‌دانستند. رئیس ستاد تنظیم بازار در گفت‌وگو با یک روزنامه گفته، مردم فعلاً گرانی ر ا تحمل کنند ولی  واقعیت و جانمایه حقیقت اقتصاد ایران را شافعی رئیس اتاق بازرگانی ایران چنین بیان کرد؛ ماه عسل نفتی تمام شد! 

دولت که سرخوش از آمار نرخ رشد در اثر افزایش فروش نفت منتظر ورود به باغ و برداشت گلابی‌ها بود، همچون سال‌های گذشته اقتصاد را با وعده‌هایی مانند برجام و رفع تحریم و آینده به حال خود رها کرده و بر اساس تفکر اقتصاد بازار آزاد، اقتصاد را به دست فعالان و بازیگران بازارها سپرده است، غافل از اینکه حالت انتظار جوابگوی نیازهای بازار کار، رکود و وضعیت رفاهی مردم نبود اما ناگهان بعد از گذشت چند ماه از تشکیل دولت دوم دکتر روحانی که وعده‌های پر رنگ و لعابی نیز داده بود ورق برگشت و تصمیم گرفتند ناگهان مردم را با واقعیت‌های جدیدی روبه‌رو کنند! 

 رئیس اتاق بازرگانی ایران در این باره روز گذشته گفت: تاکنون بر درآمدهای نفتی و فروش منابع خدادادی چنان تکیه داشتیم که بحث اقتصاد پویا به حاشیه رفته بود. با پایان یافتن این ماه عسل مشکلات جدی اکنون خود را نشان می‌دهد. غلامرضا شافعی اظهار کرد: توجه به اقتصاد یکی از مؤلفه‌های مهمی است که می‌تواند امنیت کشور را تأمین کند و اقتدار جهانی کشورمان را افزایش دهد.

اما متأسفانه نکته حائز اهمیت درباره ذکر مصیبت نه ارائه راهکاری اصولی برای حل مسائل اقتصادی به شکل اساسی و بهبود فضای کسب و کار است که هدف تأمین منابع هزینه‌ای دولت در بخش‌های جاری است. به عبارت دیگر آنطور که از صحبت‌های چند روزه دکتر نیلی و رئیس اتاق بازرگانی می‌توان دریافت، بودجه و منابعی که در سال آینده پیش بینی شده به دلیل محیط نامناسب کسب و کار و نبود فضای شفاف و برنامه‌های مبتنی بر داده‌ها و آمار دقیق این مشکلات دوامدار خواهد بود، همچنین نرخ رشد در سال‌های آتی زیر ۵ درصد و به گفته نیلی زیر ۲ درصد خواهد بود که این به معنای فشار بیشتر بر مردم است. 

  

بیکاری مزمن بعد از تورم مزمن 

دستیار ویژه اقتصادی روحانی با حضور در برنامه۲۲:۳۰ عملاً با تشریح ابعاد شدید فقر عنوان کرده است که با این وضعیت و نرخ‌های رشد ناپایدار نه اشتغال ایجاد می‌شود و نه وضع فقرا بهبود می‌یابد. وی که خود طراح برنامه‌های توسعه‌ای پنج ساله بوده معتقد است به دلیل تفاوت طراح و مجری عملاً برنامه‌های توسعه‌ای محقق نمی‌شود و حرف‌های این روزهای نیلی برخلاف گذشته با نوعی ناامیدی از عملکرد اقتصادی دولت همراه است.

دستیار ویژه اقتصادی رئیس‌جمهور با تشریح ابعاد شدید فقر در ایران با اعلام اینکه یک‌درصد ثروتمندترین مردم ایران ۸۶برابر فقیرترین مردم درآمد دارند، گفت: یارانه نقدی از سال ۸۹ باید ۱۸هزار تومان تعیین می‌شد نه ۴۵هزار تومان. 

مسعود نیلی در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری بعد از آنکه پیشتر تورم مزمن ایران را مشکل دانسته بود از بیکاری مزمن خبر داده و گفت: میانگین نرخ بیکاری در بلندمدت در دنیا ۶ درصد اما در کشور ما ۱۲ درصد است. وی گفت: نرخ مشارکت در مقایسه با ۱۰ سال گذشته بسیار بیشتر شده و در حالی که ۷۵۰هزار شغل ایجاد شده است اما با ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار بیکار روبه‌رو هستیم. نیلی افزود: اقتصاد به‌شرطی می‌تواند شغل ایجاد کند که توسعه پایدار داشته باشد اما رشد اقتصادی کشور با نوسان‌های بسیاری روبه‌رو است و این اقتصاد، اشتغال کمی در پی دارد. 

وی با بیان اینکه فقر در کشور مربوط به یکی دو سال پیش نیست، گفت: توزیع درآمد در کشور ما شرایط نامساعدی دارد. دستیار ویژه اقتصادی رئیس‌جمهور افزود: دهک اول جامعه که ۸ میلیون نفر را شامل می‌شود در مقایسه با دهک دوم، سطح درآمدی بسیار پایین‌تری دارد و ثروتمندان جامعه نیز درآمد بسیار بیشتری در مقایسه با دهک‌های پایین‌تر از خود دارند. اشاره نیلی به آمارهای بانک مرکزی است که نشان از اختلاف شدید طبقاتی بین دهک اول و دهک دهم (ثروتمند) جامعه است. نیلی گفت: ثروتمندان بخش کوچکی از جامعه را تشکیل می‌دهند که آنها را در قالب صدک رتبه‌بندی می‌کنند. 

   

بزرگ‌ترین گروه فقرا، شاغلان هستند! 

وی البته به نکته جالب دیگری هم اشاره کرده و آن این است که امروز شاغلان هم فقیر هستند! او گفته: بزرگ‌ترین گروه فقیر در کشور افرادی هستند که شغل دارند اما از نظر عمق فقر افراد بیکار فقیرترند، زیرا شغل، درآمد کافی ایجاد نمی‌کند، بنابراین برای خروج از فقر باید کاری کنیم که سطح درآمدی شاغلان افزایش یابد. دستیار ویژه رئیس‌جمهور افزود: اگر نظام مالیاتی هدف خود را شناسایی کند و از ۸۰۰هزار نفر بالای جامعه مالیات گرفته شود و میان ۸میلیون نفر دهک پایین جامعه توزیع شود، این دهک از فقر مطلق خارج خواهد شد. 

او همچنین از نبود شفافیت و آمارهای لازم برای تصمیم‌گیری‌های صحیح گلایه کرده و گفته: مالیات در کشور ما هیچ‌گاه بازتوزیعی نبوده بلکه تأمین‌کننده بودجه است و نظام مقابله با فقر، نظام کارایی نبوده است و هر حمایتی که به‌عنوان عدالت می‌خواستیم انجام دهیم، چون قشر فقیر جامعه را نشناخته‌ایم به حمایت‌های فراگیر تبدیل شده است. 

دستیار ویژه اقتصادی رئیس‌جمهور گفت: صدک اول جامعه در مقایسه با صدک آخر درآمدی نسبت یک به ۸۶ دارد که عدد غیرقابل قبول و ناعادلانه‌ای است. نیلی افزود: در اقشار میانی جامعه نابرابری کمتری در مقایسه با دو دهک اول و آخر جامعه وجود دارد. وی گفت: در جامعه، فقر بازتولید نمی‌شود اما مکانیسم‌هایی که وضع فقرا را بهتر کند، فعال نیست.

وی گفت: در سال ۸۹ که هدفمندی یارانه‌ها اجرا شد، یارانه نقدی باید بین ۱۸ تا ۲۰هزار تومان بر اساس درآمد دولت از اجرای این طرح بین خانوارها تقسیم می‌شد اما دولت ۴۵هزار تومان یارانه نقدی پرداخت کرد که موجب کسری بودجه و مسائل دیگر شد. نیلی افزود: آینده برای تولیدکنندگان از نظر اقتصادی قابل پیش‌بینی است اما بنگاه‌های اقتصادی نمی‌توانند بر اساس شرایط سیاسی تصمیم‌گیری کنند. 

    

نرخ ارز قابل پیش‌بینی نیست 

وی با ابراز اینکه هرچه نرخ تورم بیشتر شود، عدم‌قطعیت در پیش‌بینی برای تولیدکنندگان ایجاد می‌شود، گفت: نرخ ارز حتی برای یک روز نیز قابل پیش‌بینی نیست اما در سال‌های اخیر این نرخ روند یکنواختی داشته است. دستیار ویژه اقتصادی رئیس‌جمهور افزود: انباشت اشتباه‌ها در نظام بانکی میان دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌ها شکاف و مشکلات اقتصادی ایجاد کرده است. 

نیلی گفت: در کشور پنج برنامه توسعه نوشته شده اما هیچ کدام از آنها اجرا نشده است زیرا کسی که برنامه می‌نویسد کسی نیست که برنامه را اجرا می‌کند. نیلی گفت: نتیجه رفتار بلندمدت اقتصادی ما تورم ۲۰درصدی، نرخ بیکاری ۱۲درصدی، ضریب جینی ۳۸ تا ۴۲ درصدی و رشد اقتصادی سرانه۸/۳درصدی است.

منبع: روزنامه جوان