به گزارش مشرق به نقل از فارس، شهريور ماه سال گذشته بود که کامران دانشجو با 186 رأي موافق در مقابل 100 رأي موافق و ممتنع به عنوان وزير علوم، تحقيقات و فناوري به ساختمان شهرک غرب راه يافت.
وزارت کامران دانشجو حاشيه‌هايي به همراه داشت برخي اين انتخاب را سياسي و مرتبط به سمت قبلي وي در وزارت کشور مي‌دانستند، در مقابل موافقان اين انتصاب، دانشجو را به دليل ويژگي‌هاي اخلاقي و شناخت مناسب از آموزش عالي بهترين گزينه براي اداره اين وزارتخانه که داراي زير مجموعه‌هاي زياد، متنوع و تاثيرگذار است، مي‌دانند.
کامران دانشجو، وزير علوم، تحقيقات و فناوري که قائم مقامي معاون دانشجويي در دوره وزارت سيد محمدرضا هاشمي گلپايگاني را به عنوان بالاترين سمت در حوزه ستادي وزارت علوم در کارنامه خود دارد، در طول يک سال گذشته با موضوعات و اتفاقات مختلفي روبه‌رو بوده است که به مناسبت يک سالگي دوران وزارتش در اين گزارش تنها به مرور اجمالي آنها برگرفته از بايگاني اخبار خواهيم پرداخت.
* کناره گيري برادر از رياست دانشگاه تربيت مدرس
فرهاد دانشجو از همان روزهاي اول وزارت کامران دانشجو مورد توجه بود، وي چندي پس از وزارت کامران دانشجو استعفا داد.
کامران دانشجو در روز توديع و معارفه رؤساي دانشگاه تربيت مدرس زمان استعفاي برادرش را قبل از وزارت خود اعلام کرد و تأکيد داشت که از قبل از وزارت بنده فرهاد دانشجو استعفا داده بودند و طي صحبتي که با يکديگر داشتيم قرار بود به مراقبت بيشتر پدر و مادرمان بپردازند. پس از وزارت بنده از ايشان خواستم بماند چرا که رفتن وي در آن عرصه برداشت‌هاي غلطي را ممکن بود به جا بگذارد. ايشان ماندند تا يکي دو ماه پيش که مجدد درخواست خود را با توجه به وضعيت پدر و مادرمان مطرح کردند. پدر و مادرمان نيازمند مراقبت بيشتري هستند و اين مسئوليت را ايشان پذيرفته‌اند.
* تحقق هر چه بيشتر دانشگاه اسلامي در آموزش عالي و برنامه‌ريزي براي برخورد با اساتيد سکولار
يکي از مواردي که کامران دانشجو از روزهاي اول وزارتش به آن تأکيد داشت اسلامي کردن دانشگاه‌ها بود، وي در اولين سخنراني خود پس از کسب رأي اعتماد از مجلس شوراي اسلامي در نشست آموزشي تشکيلاتي بسيج دانشجويي دانشگاه‌هاي استان تهران اعلام کرد که بايد بدانيم تفاوت ميان ليبراليسم و سکولاريسم با نظام اسلامي يک تفاوت ماهوي است، شايد بشود مسيحيت را در کنار ليبراليسم گذاشت اما قرار دادن اسلام در کنار ليبراليسم غير ممکن است و اگر دغدغه دين داريم بايد هر دو را با هم ديد و معنويت و ماديت را از دين گرفت و در بستري از آن اين دو را مورد توجه قرار داد.
وي بر ارزش‌مدار بودن دانشگاه‌ها در همايش سراسري ائمه جماعات دانشگاه‌هاي استان تهران نيز تأکيد مي‌کند و مي‌گويد که بايد براي اسلامي شدن دانشگاه‌ها بستر‌سازي کنيم و اسلامي کردن دانشگاه‌ها را به مطالبه عمومي مردم تبديل کنيم که اگر چنين کاري انجام شود بسياري از مشکلات حل خواهد شد يعني اگر اين زيربنا فراهم شود مي‌توان مراحل بعد را برنامه‌ريزي کرد.
* اصلاح آيين‌نامه ارتقاي اعضاي هيئت علمي
هنوز بحث مطرح شده درباره اساتيد سکولار در دانشگاه‌ها جا نيفتاده بود که بحث اصلاح آيين‌نامه ارتقاي اعضاي هيئت علمي مطرح شد. دانشجو تعادلي بين امتيازات اختصاص يافته به مقالات نمايه شده در ISI و طرح‌هاي پژوهشي مفيد در حوزه کاربرد نمي‌ديد و معتقد بود که بر همين اساس اساتيد به جاي اجراي طرح‌هاي تحقيقي و حل مشکلات کشور به سمت ارائه مقالات سوق پيدا مي‌کنند.
بر همين اساس در 29 دي 88 در جمع مسئولين دفاتر تحقيق استاني مرکز جذب اعضاي هيئت علمي دانشگاه‌ها اعلام کرد که آيين‌نامه ارتقاي اعضاي هيئت علمي به زودي اصلاح خواهد شد و در آيين‌نامه جديد به مباحث فرهنگي توجه ويژه‌اي مي‌شود.
* جذب متمرکز هيئت علمي در دانشگاه‌ها
پس از بحث اصلاح آيين‌نامه ارتقاي اعضاي هيئت علمي، بحث جذب متمرکز هيئت علمي دانشگاه‌ها مطرح شد، با توجه به گزارش‌هايي که درباره تخلفات جذب اعضاي هيئت علمي در دانشگاه‌ها گزارش شده بود، دانشجو جذب متمرکز هيئت علمي را در دستور کار قرار داد.
بسياري از حاميان اين طرح مدعي هستند که نظارت وزارت علوم بر روند جذب اعضاي هيئت علمي، گامي براي مبارزه با کانون‌هاي قدرت در دانشگاه‌ها خواهد بود که با سيطره بر گروه‌هاي آموزشي در دانشگاه‌ها، متقاضيان عضويت در هيئت علمي را همچون تهديدي جدي عليه منافع خود نگريسته و مانع جذب افراد جديد يا غيرهمسو با خود مي‌شوند.
دانشجو در سخنراني‌هاي خود تأکيد مي‌کند در حال حاضر در وزارت علوم يک بانک اطلاعاتي ايجاد شده که هم به وزارتخانه کمک مي‌کند و هم به متقاضي و دانشگاه‌هاي کشور چرا که در اين بانک رزومه افراد متقاضي جمع آوري مي‌شود و بر همين اساس اگر فردي تقاضا دارد که به دانشگاه " الف " برود اما شرايط آن را ندارد به وي اعلام مي‌کنيم که مي‌تواند به دانشگاه "ب " برود.
* بازنشستگي اساتيد دانشگاه
بازنشستگي اساتيد طي وزارت يک ساله کامران دانشجو همانند وزير سابق داستان پرماجرايي شد، تا جايي که کار به بررسي در کميسيون آموزش مجلس کشيد.
بحث بازنشستگي اساتيد آنقدر بالا گرفت که مهدي ايرانمنش، رئيس مرکز هيئت‌هاي امناي و مميزه مرکزي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در نشستي خبري اعلام کرد که چندين جلسه با اعضاي کميسيون آموزش مجلس برگزار شده و تاکنون نيز قانون بازنشستگي اساتيد تغييري نکرده است.
* تغيير رؤساي دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها
تابستان 89 فصل تغيير رؤساي برخي دانشگاه‌ها بود و طي چند روز رؤساي تعدادي از دانشگاه‌ها تغيير کردند.
رؤساي دانشگاه‌هاي همچون ملاير، اراک، هنر، شريف، تربيت معلم آذربايجان، تحصيلات تکميلي علوم پايه زنجان، کشاورزي و منابع طبيعي رامين، تحصيلات تکميلي کرمان، جيرفت، شهيد چمران اهواز، علوم و فنون دريايي خرمشهر و صنعتي شيراز در تابستان امسال تغيير کردند.
عده‌اي تغيير رؤساي دانشگاه‌ها را سياسي اعلام کردند، اما کامران دانشجو با رد اين موضوع در حاشيه مراسم افتتاح پروژه‌هاي عمراني دانشگاه علم و صنعت اعلام کرد که براي تغيير رؤساي دانشگاه‌ها کار گروه ويژه بيش از 1500 ساعت نفر کار کارشناسي انجام داده است.
وي از تغيير 15 درصدي رؤساي دانشگاه‌ها در طول وزارت خود خبر مي‌دهد و تأکيد مي‌کند که تغيير رؤساي دانشگاه‌ها حق وزير علوم است و وي کمترين استفاده را از اين حق کرده است.
البته 4 اتحاديه بزرگ دانشجويي کشور، جمعي از نمايندگان و بسياري از کارشناسان نيز از تغييرات اعمال شده توسط وزير علوم حمايت و برخي اعتراضات صورت گرفته در اين زمينه را سياسي‌کاري عنوان کردند.
* تمديد اجراي قانون حذف کنکور
قانون حذف کنکور نيز از زمان زاهدي، وزير سابق علوم کليد خورد. بر اساس قانون قرار بود که تا سال 91 قانون حذف کنکور اجرايي شود اما به دليل مشکلاتي که در اجراي اين قانون وجود داشت، وزير علوم خواستار به تعويق افتادن اين قانون شد.
يکي از عمده‌ترين مشکلات اجراي اين قانون عدم وجود نمرات دانش‌آموزان بود، پس از درخواست وزير علوم با جمع بندي‌هاي صورت گرفته، قرار شد زمان دقيق قانون حذف کنکور با توجه به توانايي وزارت آموزش و پرورش به وزارت علوم اعلام شود.
* کاهش پذيرش دانشجوي مقطع کارشناسي در دانشگاه‌هاي مادر
قبل از برگزاري کنکور 89 بحث کاهش پذيرش دانشجوي مقطع کارشناسي در دانشگاه‌هاي مادر مطرح شد، وزير علوم، تحقيقات و فناوري در حاشيه بازديد از برگزاري کنکور سراسري سال 89 در دانشگاه علم و صنعت ايران دليل اين تصميم را رشد ساير دانشگاه‌هاي کشور اعلام کرد.
وي تأکيد مي‌کند که پذيرش دانشجويان دوره‌هاي کارشناسي را در دانشگاه مادر محدودتر کرده بوديم چون اين دانشگاه‌ها استعداد بيشتري براي تحصيلات تکميلي دارند و البته بايد توجه داشت که موج تحصيلات تکميلي نيز در کشور افزايش يافته است.
* برگزاري آزمون کتبي ورود به مقطع دکترا به صورت متمرکز
از اولين روزهاي فعاليت کامران دانشجو در وزارت علوم اعتراضاتي درباره چگونگي برگزاري آزمون دکتراي دانشگاه‌ها گزارش شده بود.
برگزاري آزمون دکتراي دانشگاه‌هاي مختلف در يک مقطع زماني محدود، عدم پذيرش دانشجوهاي دانشگاه‌هاي ديگر و بي‌توجهي به سطح علمي دانشجويان از مواردي بود که دانشجو را برآن داشت تا برنامه ويژه‌اي براي پذيرش دانشجو در اين مقطع تحصيلي داشته باشد.
دانشجو درباره برگزاري آزمون کتبي ورود به مقطع دکترا به صورت متمرکز در حاشيه مراسم افتتاحيه المپياد ورزشي دانشجويان دختر در دانشگاه سمنان در جمع خبرنگاران از برگزاري آزمون دکتري به صورت مرکزي و واحد خبر داد.
بر اساس اين آزمون دانشجو مطابق با رشته درخواستي خود به دانشگاه معرفي مي‌شود تا از طريق مصاحبه پذيرش اين دانشجويان صورت گيرد.
البته هنوز زمان دقيق و نحوه برگزاري آزمون متمرکز دکتراي دانشگاه‌ها مشخص نيست و اين در حالي است که فرصت داوطلبان اين آزمون هر روز کم و کمتر مي‌شود.
* دانشگاه‌هاي تک جنسيتي
سخن گفتن از افزايش تعداد دانشگاه‌هاي تک جنسيتي نيز با حاشيه‌هايي همراه بود. عده‌اي آن را جدا سازي جنسيتي در دانشگاه‌ها اعلام کردند، کامران دانشجو در پاسخ به اين اتهامات تأکيد کرد که وقتي در جامعه تقاضا و نياز براي دانشگاه‌هاي تک‌جنسيتي وجود داشته باشد، چه اشکالي دارد که دانشگاه‌هاي بيشتري مانند دانشگاه الزهرا(س)، حضرت معصومه(س)، امام صادق(ع) و امام حسين(ع) که عملکرد خوبي هم ارائه داده‌اند، داشته باشيم.
* ساماندهي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي غيردولتي غيرانتفاعي و اصلاح اساسنامه
عدم تعهد تعدادي از رؤساي دانشگاه‌هاي غيردولتي غيرانتفاعي و مباحثي همچون فعاليت غيرقانوني تعدادي از آنها وزارت علوم را بر آن داشت تا درباره اين دانشگاه‌ها برنامه‌ريزي دقيق‌تري داشته باشد.
کامران دانشجو بخشي از مشکلات اين دانشگاه‌ها را مرتبط با اساسنامه آنها مي‌داند و بر همين اساس در نشست شوراي عالي نظارت بر دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي اعلام کرد که اصلاح و بازنگري اساسنامه و تصويب آن در مرجع قانوني مربوطه در دستور کار معاونت آموزشي وزارت علوم قرار دارد.
اصلاح بندي از اساسنامه تأسيس مؤسسات آموزش عالي در مورد اموال و دارايي‌هاي اين مؤسسات يکي از مواردي است که به گفته وزير علوم در بازنگري مورد توجه قرار مي‌گيرد تا انگيزه سرمايه‌گذاري در اين بخش افزايش يابد.
حذف کلمه " غيرانتفاعي " از مواردي بود که قرار بود در اساسنامه جديد لحاظ شود، حذف اين کلمه سروصداهايي را در رسانه‌ها بلند کرد گويا پس از مدتي حذف کلمه غيرانتفاعي منتفي شد.
اصلاح اساسنامه و مواردي که دانشجو مطرح کرده بود به قبل از اعلام نتايج کنکور 89 برمي‌گردد،در کنکور 89 بسياري از پذيرفته‌شدگان دانشگاه‌هاي غيرانتفاعي ثبت‌نام نکردند و مسئولان اين دانشگاه‌ها مدعي ورشکستگي هستند.
* بازنگري سرفصل‌هاي درسي در حوزه علوم انساني و بومي سازي آنها
بومي‌سازي رشته‌هاي دانشگاهي از زمان زاهدي وزير سابق علوم آغاز شده بود، دانشجو در سخنراني‌هاي خود اولين انديشه محوري مورد نظر وزارت علوم دولت دهم را توجه به مباني بومي و اعتقادي در توليد علوم انساني اعلام کرد.
وي با بيان اينکه در توليد دانش انساني بومي بايد اهتمام ويژه‌اي به داشته‌ها و يافته‌هاي ملي و فکري خود داشته باشيم، گفت که ايران و اسلام از سرمايه‌هاي مادي و معنوي و ميراث فکري و فرهنگي گرانقدري برخوردار است که مي‌تواند دستمايه ساخت تمدني بزرگ در جهان معاصر باشد.
البته بومي‌سازي علوم انساني همچنان از مواردي است که اقدام مثمرثمري در اين باره انجام نشده و اخيراً نيز بسيج دانشجويي 8 دانشگاه کشور در نامه‌اي به وزارت علوم خواستار پيگيري جدي‌تر اين موضوع توسط وزير علوم شدند.
* رسيدگي به وضعيت اجراي آراي کميسيون موارد خاص
عدم اجراي آراي کميسيون موارد خاص مرکزي وزارت علوم از مشکلاتي بود که از قبل از ورود دانشجو در وزات علوم وجود اشت.
پس از ارائه گزارش حوزه مشاوران جوان وزارت علوم، تحقيقات و فناوري درباره عدم اجراي آراي کميسيون موارد خاص مرکزي وزارت علوم توسط برخي از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي به وزير علوم، تحقيقات و فناوري، وي طي بخشنامه‌اي رسيدگي به تخلفات مربوطه را به هيئت مرکزي رسيدگي به تخلفات اداري وزارت علوم سپرد.
در اين بخشنامه آمده بود که استنکاف از اجراي آراء، در صورتي که موجبات تضييع حقوق اشخاص ذي‌نفع را فراهم کند موضوع بلافاصله به هيئت مرکزي رسيدگي به تخلفات اداري ارجاع خواهد شد.
* انتقال وزارت علوم به خارج از تهران
پس از اعلام مصوبه دولت مبني بر اينکه دستگاه‌هاي اجرايي مجازند نسبت به انتقال بخشي از وزارتخانه و ستاد مرکزي به اطراف تهران و استان‌هاي همجوار تهران مانند قزوين و سمنان اقدام کنند، محمود ملاباشي، معاون دانشجويي وزارت علوم براي بررسي وضعيت استان سمنان براي انتقال معاونت دانشجويي وزارت علوم به اين استان سفر کرد و با مساعدت استانداري سمنان در 24 کيلومتري سمنان از توابع مهدي شهر جايي به نام شهميرزاد ساختمان 4 طبقه‌اي براي معاونت دانشجويي وزارت علوم درنظر گرفته شده است.
به گفته دانشجو کارگروهي در هيئت دولت تشکيل شده است تا بررسي کند کدام پژوهشکده و پژوهشگاه با کدام دانشگاه سنخيت داشته و به کدام استان مي‌توانند منتقل شوند تا پژوهشکده‌ها را در کنار دانشگاه‌ها قرار داده شود.
* انتقال دانشگاه جامع علمي کاربردي به وزارت کار
موضوع ديگري که براي مدتي سوژه خبرنگاران شد، بحث انتقال دانشگاه جامع علمي کاربردي به وزارت کار بود.
شايعات مربوط به اين خبر از زمان مديريت حسين بلندي، رئيس سابق دانشگاه جامع علمي کاربردي ورق خورد.
خبر انتقال دانشگاه جامع علمي کاربردي با حجم بالاي دانشجويي نگراني شديدي براي دانشجويان اين دانشگاه به ارمغان آورد، کامران دانشجو در حاشيه بازديد از برگزاري آزمون سراسري سال 89 در دانشگاه علم و صنعت ايران اعلام کرد که اين مسئله در شوراي عالي اداري در بهمن ماه سال گذشته تصويب شده بود که مصوبه آن در تاريخ 4 تيرماه به وزارت علوم ابلاغ شد.
دانشجو خود را مجري اين مصوبات ابلاغ شده اعلام کرد و از عدم پذيرش دانشجوي جديد توسط دانشگاه جامع علمي کاربردي در سال 89 خبر داد.
بر اساس اين مصوبه دانشگاه علمي کاربردي، آموزشکده‌هاي فني و حرفه‌اي و سازمان فني و حرفه‌اي در سال 89 با هم ادغام مي‌شوند، اين نهادها پس از ادغام به سازمان ملي مهارت تبديل مي‌شوند و هيچکدام از آنها پذيرش دانشجو نخواهند داشت و تنها کارآموز و يا مهارت‌آموز جذب خواهند کرد.
عدم پذيرش دانشجو در دانشگاه جامع علمي کاربردي در سال 89 با اعتراض‌هاي شديد داوطلبان لغو شد و در سال 89 نيز دانشگاه جامع پذيرش دانشجو داشت.
اين موضع کمي که جلوتر رفت، رئيس دانشگاه جامع علمي کاربردي استعفا داد و سرپرست جديد اين دانشگاه، حرف‌هايي مغاير با گفته‌هاي وزير علوم ارايه داد.
عبدالرسول پورعباس در نخستين نشست خبري خود از طراحي دکتراي مهارتي در دانشگاه جامع علمي کاربردي خبر داد و تأکيد کرد که در برخي از رشته‌هاي دانشگاه جامع، مقاطع دکترا و کارشناسي ارشد برگزار خواهد شد.
* طرح آيين‌نامه تسهيل نقل و انتقال دانشجويان
پس از بحث دانشگاه جامع علمي کاربردي آيين‌نامه تسهيل نقل و انتقال دانشجويان مطرح شد، دانشجو در نشست مشترک دانشجويان عضو تشکل‌هاي اسلامي دانشجويي با وزير علوم تأکيد کرد که آئين‌نامه انتقال دانشجويان با هدف تسهيل فرآيند انتقال به ويژه براي دانشجويان دختر آخرين مراحل تدوين را مي‌گذراند و اين آئين‌نامه به زودي ابلاغ و اعلام مي‌شود و از مهرماه اجرايي خواهد شد.
دانشجو اعلام کرده بود که آيين‌نامه انتقال دانشجويان از مهر اجرايي مي‌شود و اين در حالي است که هنوز خبري از اين آيين‌نامه نيست!
* عدم افزايش شهريه‌ها در سال 89 نسبت به سال گذشته
شهريه دانشگاه‌ها هر سال حدود 10 درصد افزايش مي‌يافت اما شايد امسال اولين سالي باشد که وزير علوم از عدم افزايش شهريه دانشگاه‌ها خبر داد.
کامران دانشجو در حاشيه مراسم افتتاح پروژه‌هاي دانشگاه شهيد بهشتي در جمع خبرنگاران از عدم افزايش شهريه در سال تحصيلي جديد خبر داد و اعلام کرد که با توجه به اجراي قانون هدفمندکردن يارانه‌ها، علي القاعده هيچ شهريه‌اي نبايد افزايش يابد و اگر قرار باشد شهريه‌اي تغيير کند در سال تحصيلي آينده اعمال مي‌شود.
دانشجو تأکيد داشت که شهريه دانشگاه‌هاي غيرانتقاعي و دانشگاه آزاد نيز امسال تغييري نمي‌کند.
البته تعدادي از دانشگاه‌ها از جمله دانشگاه اميرکبير در دوره‌هاي مجازي و دانشگاه آزاد عدم افزايش شهريه در سال تحصيلي جديد را رعايت نکردند، اخبار مربوط به افزايش شهريه اين دانشگاه‌ها اعلام شده است و جالب اينجاست که وزير علوم تا کنون هيچ واکنشي در اين زمنيه انجام نداده است.
* تشکيل سازمان امور دانشجويان
تشکيل سازمان امور دانشجويان که از ادغام معاونت دانشجويي و صندوق رفاه دانشجويان ايجاد مي‌شود نيز يکي از برنامه‌هاي وزير علوم دولت دهم است.
به گفته کامران دانشجو تأسيس سازمان امور دانشجويان در برنامه پنجم توسعه ديده شده است.
افزايش ظرفيت دوره‌هاي تحصيلات تکميلي، افزايش اعتبارات وام شهريه در سال 89 نسبت به سال گذشته، ساماندهي انتقال دانشجويان خارج از کشور به داخل، تشکيل جلسات شوراي عالي علوم، تحقيقات و فناوري، لايحه حمايت از شرکت‌هاي دانش بنيان و تأسيس صندوق مربوطه، رتبه بندي مؤسسات پژوهشي کشور، تشکيل معاونت مستقل فرهنگي در دانشگاه‌ها و بازنگري در هيئت‌هاي نظارت بر تشکل‌هاي دانشجويي، ساماندهي دوره‌هاي مجازي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي، اصلاح ساختار سازماني حوزه ستادي وزارت علوم، اجراي ماده 24 برنامه پنجم توسعه (تأسيس دو سازمان جديد در حوزه ستادي وزارت علوم، پذيرش دانشجو براي ظرفيت مازاد با قيمت تمام شده در دانشگاه‌ها) و رسيدگي به مدارک تحصيلي مديران از اقدامات ديگر کامران دانشجو طي يک سال گذشته بود.
با توجه به مسائل انتخابات و نوع فعاليت دانشگاه‌ها، کامران دانشجو در طي فعاليت يک ساله خود فراز و نشيب‌هاي زيادي را گذراند، اما نکته جالب توجه اين بود که به رغم تأکيدي که روابط عمومي اين وزارتخانه براي برگزاري ماهانه نشست‌هاي خبري داشت، نه تنها نشست‌هاي خبري به طور مستمر برگزار نشد و تعدادي از معاونان و مديرکل‌هاي اين وزاتخانه حتي براي يکبار خبرنگاران را نديدند، وزير اين وزارتخانه نيز در طي يک سال گذشته حتي يک نشست خبري با خبرنگاران برگزار نکرد و اکثر اخباري که از وي منتشر شده است، يا در برنامه‌هاي خبري بوده يا در حاشيه برنامه‌ها.
کامران دانشجو سال پر فراز و نشيب و پرکاري را پشت سر گذاشت، اما در طي يک سال گذشته حتي يک نشست خبري با خبرنگاران برگزار نکرده است.