به گزارش مشرق، «به‌خاطر 78 هزار تومان بدهی به صندوق رفاه دانشجویی، دو روز است که ضامنم مدام زنگ می‌زند که نام وی در لیست بدهکاران بدسابقه بانک مرکزی قرار گرفته.» این جمله بخشی از دیالوگی است که در روزهای اخیر در مواجهه با جوانی که حالا بعد از دریافت مدرک فارغ‌التحصیلی کارشناسی‌ارشد یکی از دانشگاه‌های برتر پایتخت، شب و روز آگهی‌های استخدامی را زیر و رو می‌کند، شنیدم. این دیالوگ کوتاه در نگاه اول شاید شبیه به طنز باشد، اما آنهایی که در صف‌های طویل وام ازدواج، صف‌های طویل دریافت وام برای سرمایه در گردش واحدهای تولیدی و صف‌های دریافت وام برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار آبرومندانه ایستاده‌اند، به‌خوبی تلخی آن لحظات را به یاد دارند؛ اما این «نه گفتن‌ها» در اغلب اوقات برای غیرخودی‌هاست، چراکه اگر این گزارش را تا آخر بخوانید متوجه خواهید شد برخلاف کسانی که ماه‌ها در صف ایستاده و با پاسخ منفی مدیران بانکی مواجه شده‌اند، کسانی از ما بهتران هستند که در پلشتی قوانین نظام بانکی کشور و در نبود چشم‌های تیزبین قانون، میلیاردها تومان از اموال همین مردم را به یغما برده‌اند بدون اینکه کمترین زحمتی برای تهیه فیش حقوقی، سند ملکی، ضامن معتبر و تهیه صدها مدرک برای وثیقه بانکی را کشیده باشند.
بیشتر بخوانید:
مبنای اطلاعات این گزارش، آخرین صورت مالی مدیریتی بانک سرمایه در پایان سال مالی 97 است که نشان می‌دهد در پایان سال مالی 97 نزدیک به 16 هزار و 700 میلیارد تومان از مطالبات این بانک مربوط به 67 بدهکار عمده بانکی است که حدود 53 درصد یعنی معادل 8.8 هزار میلیارد تومان آن مربوط به 10 شخص حقیقی و حقوقی شامل محمدرضا جهانبانی، حسین هدایتی، سامان مدلل، بهروز ریخته‌گران، حسن شاملویی، سه شرکت وابسته به بانک سرمایه، محمدجواد اقدامیان، احمد حاجی‌محمدجواد، اعضای مشترک صندوق ذخیره فرهنگیان- گروه مدلل و برادران صرافان (گروه محسن) بوده و 47 درصد از آن یعنی معادل هفت‌هزار و 910 میلیارد تومان نیز مربوط به 57 شخص حقیقی و حقوقی است. برای تصور درشتی رقم بدهی این 67 فرد حقیقی و حقوقی کافی است بدانیم این میزان مطالبات بانک سرمایه معادل یک‌ماه یارانه 45 هزار و 500 تومانی برای 367 میلیون نفر است. همچنین در این لیست 67 نفری نامی از محمدهادی رضوی، داماد وزیر سابق دولت فعلی دیده نمی‌شود، اما طبق آخرین اطلاعات دادگاه محاکمه این بدهکار بانکی، رضوی نیز درمجموع 107 میلیارد و 500 میلیون تومان از این بانک تسهیلات دریافت کرده است.
بدهی 2 هزار میلیاردی جهانبانی با چند کاغذپاره
بررسی صورت مالی بانک سرمایه در پایان سال مالی 97 نشان می‌دهد محمدرضا جهانبانی با هشت فقره وام، حالا حدود هزار و 993 میلیارد و 303 میلیون تومان به بانک سرمایه بدهکار است و از این منظر توانسته جایگاه اول بدهکارترین شخص حقوقی و حقیقی به بانک مذکور را کسب کند. جهانبانی از طریق شرکت‌های شکوه نور احسان، سروش تجارت برین، جهان تجارت تیوا، شکوه نوآوران آفتاب، افضل حکمت و تجارت نصر البرز این مقادیر را از بانک سرمایه دریافت کرده است. او برای دریافت این تسهیلات درمجموع 1400 میلیارد تومان وثیقه ارائه داده که 1334 میلیارد تومان آن سفته، 47 میلیون تومان آن چک شخصی و 64 میلیارد تومان نیز سند ملکی است. به‌عبارت دیگر، معادل 95 درصد کل ارزش وثایق دریافتی بانک سرمایه از جهانبانی، سفته است.
بدهی 1600 میلیاردی «عابربانک» فوتبالی‌ها
دومین بدهکار بزرگ بانک سرمایه، حسین هدایتی است که به جهت کمک‌های مالی کلان به فوتبالی‌ها، در ادبیات ورزشی کشور به «عابربانک» فوتبال شهرت دارد. هدایتی طی سال‌های 92 تا 95 درمجموع 9 فقره وام دریافت کرده و طبق آخرین صورت مالی بانک سرمایه، حدود هزار و 592 میلیارد و 252 میلیون تومان به این بانک بدهکار است. ذوب و نورد آرتین، طراحی پویان پاسارگاد خاورمیانه، سروش تجارت سیمرغ، جاویدگشت آرکا، عمران تجارت امیر، جاویدگشت هیرمند، کوه آوران جیحون و سیویل سازه پارمیدا اسامی شرکت‌های واقعی یا صوری است که حسین هدایتی از طریق آنها این میزان تسهیلات بانکی را دریافت کرده است. هدایتی برای دریافت این وام کلان، 1432 میلیارد تومان وثیقه ارائه داده که 990 میلیارد تومان آن چک (معادل 69 درصد کل وثیقه)، 407 میلیارد تومان سند ملکی (معادل 28 درصد کل وثیقه) و 35 میلیارد تومان الباقی نیز سفته است.
سامان مدلل و بدهی 1000 میلیاردی
سومین بدهکار بزرگ بانک سرمایه، سامان مدلل است که طی سال‌های 92 تا 94 پنج فقره وام بانکی از بانک مذکور دریافت کرده و در پایان سال مالی 97 درمجموع هزار و 31 میلیارد و 331 میلیون تومان به بانک سرمایه بدهکار است. مدلل وام‌های خود را از طریق شرکت‌های پیشرو فرارز سپاهان، فولادسازان دماوند و فولادسازان امیرآباد دریافت کرده است. وی برای دریافت این میزان تسهیلات بانکی، درمجموع نزدیک به 740 میلیارد تومان وثیقه به بانک ارائه داده که شامل 629 میلیارد تومان چک و 110 میلیارد تومان سفته است. قابل ذکر است همانند دیگر بدهکاران بانکی، در وثایق بانکی مدلل نیز هیچ خبری از مطابقت میزان وثایق با وام بانکی نیست. همچنین بانک‌های کشور که برای دریافت وام چندمیلیونی سند ملکی و اموال غیرمنقول را به وثیقه می‌گیرند، در اینجا به چند کاغذپاره مدلل و امثال وی اکتفا کرده‌اند.
880 میلیارد تومان بدهی بهروز ریخته‌گران
چهارمین بدهکار بزرگ بانک سرمایه، بهروز ریخته‌گران است. وی از طریق سه شرکت پتروصنعت صفه، فولاد ماهان سپاهان و نگین تجارت اسپادانا چندین فقره وام بانکی از بانک سرمایه دریافت کرده و براساس صورت مالی سال 97 وی درمجموع 880 میلیارد و 424 میلیون تومان به بانک سرمایه بدهکار است. ریخته‌گران برای دریافت این وام‌های کلان درمجموع دو چک شخصی به ارزش 240 میلیارد تومان به‌عنوان وثیقه به بانک ارائه کرده است. اما داستان ریخته‌گران به اینجا ختم نمی‌شود، به جرات می‌توان گفت برادران ریخته‌گران یکی از پیچیده‌ترین مفسدان اقتصادی سال‌های اخیر کشور بوده‌اند، چراکه آنها در سال 86 در ازای تامین 80 هزار تن میلگرد برای ساخت تونل توحید، بلوک 38 درصدی سهام بانک سرمایه را از شهرداری تهران خریدند اما بعدها مشخص شد اصلا میلگردی در کار نبوده و ریخته‌گران فقط یک حواله جعلی انبار آهن را تحویل شهرداری تهران داده است. کارهای عجیب و غریب بهروز ریخته‌گران به اینجا ختم نمی‌شود، وی در سال 87 بلافاصله با سود بانک سرمایه، 50 درصد از سهام پتروشیمی اصفهان را می‌خرد. همچنین ریخته‌گران با شگردهای خود مالک پتروشیمی بیستون می‌شود تا بدهی این پتروشیمی به بانک‌های دولتی را پرداخت کند، اما سال 97 مشخص می‌شود ریخته‌گران 700 میلیارد تومان به طلبکاران پتروشیمی بیستون بدهکار است. وی دست‌بردار اموال فرهنگیان نیست تا جایی که بنابر اظهارات نماینده دادستان در دادگاه وی، ریخته‌گران 280 میلیارد از بدهی خود را به بانک تجارت از طریق منابع بانک سرمایه پرداخت کرده است.
778 میلیارد بدهی حسین شاملو به بانک سرمایه
طبق اطلاعات صورت مالی بانک سرمایه، پنجمین بدهکار بزرگ این بانک، حسین شاملو است که با پنج شرکت جبال بازر ناژین، پایه‌ریزان دهر، کشتی طلایی سیدین، آداک افرا طوس و کوشان تجارت کاسپین توانسته طی پنج فقره وام بانکی در سال‌های 92 و 95 دریافت کند و در پایان سال 97 درمجموع 778 میلیارد و 527 میلیون تومان به بانک سرمایه بدهکار بوده است. شاملو برای دریافت این میزان وام بانکی، 615 میلیارد تومان وثیقه ارائه داده که شامل 182 میلیارد تومان سند اموال منقول، 57 میلیارد تومان سند ملکی، 268 میلیارد تومان چک بانکی و 107 میلیارد تومان سفته است.
3 شرکت بانک سرمایه 704 میلیارد تومان بدهکارند
ششمین بدهکار بزرگ بانک سرمایه، سه شرکت وابسته به بانک سرمایه یعنی «تجارت الکترونیک سرمایه، توسعه ساختمان سرمایه و توسعه تجارت پایدار قشم» هستند. طبق بررسی‌ها، این سه شرکت طی سال‌های 92 و 95 سه فقره وام بانکی از بانک سرمایه دریافت کرده‌اند و حالا در پایان سال مالی 97 درمجموع 704 میلیارد و 497 میلیون تومان به بانک سرمایه بدهکار هستند. قابل ذکر است وثایق بانکی این سه شرکت دو چک بانکی به مبلغ 680 میلیارد و 300 میلیون تومان و دو قرارداد بین طرفین است.
بدهی 511 میلیاردی مالک پنجره‌های دوجداره
محمدجواد اقدامیان، مالک برندهای مشهوری همچون «ویستا و ینا بست» هفتمین دریافت‌کننده بیشترین تسهیلات از بانک سرمایه است. اقدامیان با هشت شرکت وینابست، ویستابست، آتیه‌سازان سارا، پارت پولاد، ساران کالا، مهندسی همراهان فناوری اطلاعات، پلیمر پلاست پارس و تهران تولید توانسته طی سال‌های 86 تا 91 هشت فقره وام از بانک سرمایه دریافت کند که براساس آخرین صورت مالی بانک سرمایه، وی در پایان سال 97 درمجموع حدود 511 میلیارد و 403 میلیون تومان به بانک سرمایه بدهکار بوده است. اقدامیان درمجموع 195 میلیارد تومان وثیقه نزد بانک سرمایه دارد که 98 میلیارد تومان آن چک بانکی، 87 میلیارد تومان سفته و 10 میلیارد تومان نیز سند ملکی است.
احمد حاجی‌محمدجواد و بدهی 490 میلیاردی‌اش
احمد حاجی‌محمدجواد هشتمین بدهکار بزرگ بانک سرمایه است که طبق آخرین صورت مالی بانک، وی در پایان سال مالی 97 با 12 شرکت سیمای زیبای کیش، سلامت‌اندیش نور، فولادسازان تخت‌جمشید، سیرمان البرز، بازرگانی الماس‌گستران تیراژه، تولیدی ظروف یک‌بار مصرف تیراژه پلاست و... از طریق تسهیلاتی که طی سال‌های 92 تا 94 دریافت کرده، حالا درمجموع 490 میلیارد و 325 میلیون تومان به بانک سرمایه بدهکار است. وی برای دریافت تسهیلات از بانک سرمایه هفت سند ملکی و 21 چک و سفته به این بانک ارائه داده است.
بازهم گروه مدلل و بدهی 476 میلیاردی
نهمین بدهکار بزرگ بانک سرمایه، اعضای مشترک صندوق ذخیره فرهنگیان و گروه مدلل است که از طریق شرکت‌های سامان مدلل یعنی دو شرکت فولادسازان دماوند و فولادسازان امیرآباد، چهار فقره وام از بانک سرمایه دریافت کرده و در پایان سال مالی 97 اعضای مشترک صندوق ذخیره فرهنگیان و سامان مدلل 467 میلیارد و 479 میلیون تومان به بانک سرمایه بدهکار هستند. مدلل و دوستانش برای دریافت این مبالغ کلان 461 میلیارد تومان وثیقه ارائه داده‌اند که شامل 110 میلیارد تومان سفته و 351 میلیارد تومان چک بانکی است. قابل ذکر است همان‌طور که گفته شد سامان مدلل سومین بدهکار بانک سرمایه است که خودش به‌تنهایی هزار و 31 میلیارد و 331 میلیون تومان به این بانک بدهکار بوده و با اعضای مشترک صندوق ذخیره فرهنگیان نیز در اینجا بیش از 476 میلیارد تومان دیگر بدهکار است. به‌عبارت دیگر، در 1500 میلیارد تومان مطالبات بانک سرمایه، جای پای سامان مدلل وجود دارد.
بدهی 337 میلیاردی گروه «محسن»
«برنج چی بخوریم؟ برنج محسن»؛ این تنها بخشی از تبلیغات گسترده گروه محسن در سال‌های اخیر بوده که همه شبکه‌های تلویزیونی را پر کرده بود. این شرکت که جزء بزرگ‌ترین واردکنندگان برنج هندی و پاکستانی است، طبق آخرین صورت مالی بانک سرمایه، دهمین بدهکار بزرگ بانک سرمایه است که در پایان سال 97 حدود 337 میلیارد و 702 میلیون تومان به بانک سرمایه بدهکار است. این شرکت که مالکش برادران صرافان‌چارسوقی هستند، با چهار شرکت سانیدو تجارت ایرانیان، فولاد بن‌برش، بازرگانی پرنیان ایمن تجارت گیتی و به‌آذین گستر چهل‌ستون مبالغ مذکور را با ارائه چهار چک بانکی، چهار فقره سفته و 170 میلیون تومان سپرده بانکی دریافت کرده‌اند.
57 نفر با 8 هزار میلیارد تومان بدهی
طبق آنچه بررسی شد، 16 هزار و 700 میلیارد تومان از مطالبات بانک سرمایه مربوط به بدهکاران عمده است که 8/8 هزار میلیارد تومان آن مربوط به 10 شخص حقیقی و حقوقی و هفت‌هزار و 910 میلیارد تومان از آن نیز مربوط به 57 شخص حقیقی و حقوقی است. بررسی جزئیات مطالبات کلان بانک سرمایه نشان می‌دهد یازدهمین بدهکار بزرگ این بانک، شرکت تجارت گذرگاه شمالی است که در آخرین صورت مالی بانک، حدود 299 میلیارد و 541 میلیون تومان به بانک سرمایه بدهکار است. دوازدهمین بدهکار بزرگ بانک سرمایه، «فرهاد صفری» است که با دو شرکت مرغ و جوجه البرز و طلایه‌داران آفاق در حال حاضر 288 میلیارد و 194 میلیون تومان به این بانک بدهکار است. سیزدهمین بدهکار بزرگ بانک سرمایه، امیرحسین متقی است که 253 میلیارد و 125 میلیون تومان به این بانک بدهکار است. چهاردهمین بدهکار بزرگ بانک سرمایه، شرکت «اقتصاد جهان صنعت» است که در پایان سال 97 حدود 245 میلیارد و 427 میلیون تومان بدهی به بانک مذکور داشته است. شرکت «آهن و فولاد لوشان» پانزدهمین بدهکار بزرگ بانک سرمایه است که نزدیک به 241 میلیارد تومان به این بانک بدهی دارد. شانزدهمین بدهکار بزرگ بانک سرمایه، پاژنگ‌خودرو با بدهی 237 میلیارد و 414 میلیونی است.
هفدهمین بدهکار بزرگ بانک سرمایه، شرکت «توسعه سرمایه تابان کیش» با 232 میلیارد و 686 میلیون تومان بدهی است. دو شریک تجاری یعنی عاشوی و حسینی هجدهمین بدهکار بانک سرمایه هستند که با دو شرکت پاژتجارت توس و آفتاب پردیس روناک درمجموع 219 میلیارد تومان به بانک مذکور بدهکارند. شرکت «جهان‌گستر پژواک» نوزدهمین بدهکار بزرگ بانک سرمایه با بدهی 212 میلیارد و 756 میلیونی است. نمره 20 بدهکاران بانک سرمایه به شرکت «پایدار کالای پاسارگاد» می‌رسد که 206 میلیارد و 854 میلیون تومان به این بانک بدهکار است.
فرازتجارت کاسپین با 192 میلیارد تومان، صنایع شیمیایی فنل کژال نزدیک به 188 میلیارد تومان و بهنام عزتی با حدود 177 میلیارد تومانی در رتبه‌های 21، 22 و 23 قرار دارند. در رتبه 24 بدهکاران کلان بانک سرمایه، فرامرز پایداری قرار دارد که مالک برند بستنی مشهور دومینو و برادر ایوب پایداری، مالک برندهای مشهور لبنیات و بستنی میهن است. طبق آمارهای بانک سرمایه، فرامرز پایداری در پایان سال 97 حدود 174 میلیارد و 276 میلیون تومان به این بانک بدهکار بوده است.
شرکت پخش عظیم – عقیلی با 174 میلیارد تومان، شرکت الکتروکژال دیاموند با حدود 171 میلیارد تومان، شرکت آوندکالای نیکان با حدود 171 میلیارد تومان، فرشید پناهی با حدود 165 میلیارد تومان، سحر زال‌پور با 164 میلیارد تومان، شرکت راهبرد پویان آدان با حدود 162 میلیارد تومان، شرکت تولیدی ابرسالار با 153 میلیارد تومان، شرکت کلان‌گستر ماد با 151 میلیارد تومان، شرکت فولاد صنعت بناب با 144 میلیارد تومان، مسعود پیمان با حدود 144 میلیارد تومان و فرجام با 143 میلیارد تومان در رتبه‌های 25 تا 35 بزرگ‌ترین بدهکاران بانک سرمایه قرار دارند.
وشناتجارت ایرانیان با حدود 142 میلیارد تومان، عباس خورشیدطلب با حدود 142 میلیارد تومان، پدیده تجارت کاسپین با 132 میلیارد تومان، دوست‌محمدیان با 129 میلیارد تومان، حمیدرضا اخوین با 126 میلیارد تومان، داروگستر رازی با 112 میلیارد تومان، بازرگانی پویندگان کیان با حدود 108 میلیارد تومان، شرکت استراتوس با حدود 105 میلیارد تومان، صندوق ذخیره فرهنگیان با 105 میلیارد تومان، حسین صدر با 102 میلیارد تومان، تعاونی مسکن فرهنگیان ساوه با 101 میلیارد تومان، غلامرضا جلیلی با 101 میلیارد تومان، محمد ذوالفقاری با حدود 99 میلیارد تومان، لوله‌سازی دقیق زاگرس با 96 میلیارد تومان، گسترش صنایع و معادن ماهان با 96 میلیارد تومان، امیر رخ با 91 میلیارد تومان، تجارت مدائن مهر کیش با 89 میلیارد تومان، باران تجارت آوا با حدود 89 میلیارد تومان، نورد لوله خاورمیانه با 88 میلیارد تومان، آیلین‌نان ارس با 82 میلیارد تومان، گلگون تجارت جهان با 81 میلیارد تومان، آریوبرزن شکوهی‌آذر با 80 میلیارد تومان، عمرانی میهن‌سازه هامون با 75 میلیارد تومان، نگین 110 سپاهان با 75 میلیارد تومان و آهاب با 73 میلیارد تومان در رتبه‌های 36 تا 60 بدهکارترین اشخاص حقوقی و حقیقی به بانک سرمایه قرار دارند.
شرکت مبین‌ارقام با 72 میلیارد تومان، آذرحدید الوند با 71 میلیارد تومان، هواپیمایی سهند آسیا با 69 میلیارد تومان، غلامرضا شریفی‌سلیم با 69 میلیارد تومان، تدبیر تامین ماهان با 66 میلیارد تومان، برج نمای بندر با 65 میلیارد تومان و رسول دانیال‌زاده با 62 میلیارد تومان در رتبه‌های 61 تا 67 بدهکار بزرگ بانک سرمایه قرار دارند.
