به گزارش مشرق، جریان اصلاحات از ابتدای روی کار آمدن دولت یازدهم، همواره به عنوان اصلی‌ترین حامی روحانی و دولت تدبیر و امید مطرح بود و در انتخابات سال ۹۶ نیز از تمام ظرفیت و پتانسیل‌های خود برای تداوم دولت روحانی استفاده کردند و باز هم پس از پاستورنشینی حسن روحانی، باردیگر نیروهای اصلاح طلب که رئیس جمهور از آنها به عنوان«ژنرال» نام می برد بازوهای راست و چپ رئیس قوه مجریه هستند؛ بال چپ به نام «نوبخت» و نیروهای حزب اعتدال و توسعه زده شده و بال راست سکاندار دستگاه اجرا با محوریت جهانگیری. براین اساس اصلاح طلبان سهم اصلی را در قطارِ اقتصاد دولت برخوردارند.
با این حال، عملکرد ضعیف جریان اصلاحات در مدیریت اقتصاد کشور باعث شد که بازیگران شاخص و صاحب‌نام اصلاح طلب ضمن انتقاد از انفعال دولتمردان در حوزه اقتصاد، سبد خود از دولت را جدا کنند. در همین راستا سعید حجاریان به عنوان تئوریسین جریان اصلاحات اعلام کرده بود: «اصلاح‌طلبان بگویند دولت روحانی، دولت ما نیست.»
بیشتر بخوانید:
برخی اعضای شورای نگهبان باید اصلاح‌طلب باشند!/ نمی‌دانم حق با این سیّد بود یا نبود؟!
انتقادها از «ناکارآمدی» در حالی صورت می‌گیرد که نباید از حافظه‌های تاریخی خود هم بگذریم؛ رئیس دولت اصلاحات با کلید واژه «تَکرار»و آیت الله هاشمی رفسنجانی با همه توان خود را برای پیروزی رئیس دولت تدبیر و امید و امیدی‌های مجلس و شورای شهر صرف کردند. در تاریخ ثبت شده است که هاشمی رفسنجانی پس از به روی کار آمدن دولت روحانی تصریح کرده بود: «دکتر روحانی یک هفته قبل از انتخابات ۹۲، سه درصد رأی داشت که با حمایت «من» به بالای ۵۰ درصد رفت».
از این رو می‌توان گفت مسئولیت دولت این روزها به پای اصلاحات نوشته شده است. همانطور که محسن پیرهادی دبیرکل جمعیت پیشرفت و عدالت گفت: «من قبول ندارم که تفکر اصلاح طلب و کارگزاران به ویژه در تیم اقتصادی دولت نفوذ کرده، این تخفیف ماجراست. حرف من این است که ترکیب اقتصادی دولت فعلی، دقیقا نسخه تمام عیار عملکرد کارگزارانی و اصلاح طلبی است.»
با توجه به نسخه ای که جریان اصلاحات در اقتصاد کشور برای مردم پیچیده است، حسین کنعانی مقدم دبیر سیاسی جبهه ایستادگی می گوید: دولت نباید اقتصاد کشور را سیاسی کند، اگر اقتصاد ما سیاسی باشد، هر کسی سر کار بیاید موفق نخواهد بود ولی اگر مبنا را بر سیاست‌های اقتصاد مقاومتی بگذاریم دولت ها می توانند اقتصاد کشور را نجات دهند و دستاوردهای خوبی را کسب کنند.
پیرامون کوچک شدن سفره مردم که نتیجه عملکرد «اصلاح‌طلب‌ترین» اعضای دولت است در گزارش پیشین به صورت مشروح پرداخته شد. در این مجمل برآن شدیم موضع گیری کنشگران سیاسی و وکلای مردم در نهاد قانون گذاری را در قبال نقش اصلاح طلبان در ناکارآمدی دولت دوازدهم و مهمترین برنامه‌ای که منجر به کوچک شدن سفره عوام در عصر اعتدال آن هم با حضور مهره های اصلاح طلب در قوه مجریه شده است بپردازیم.
مشکلات اقتصادی ناشی از تصمیمات جهانگیری است
«اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور که پیش از به روی کارآمدن دولت تدبیر و امید ریاست شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی را برعهده داشت در انتخابات سال ۹۶ تحت نام نامزد پوششی وارد عرصه رقابت شد و در مناظره ها تمام قد از عملکرد دولت اعتدال حمایت کرد و در دولت دوازدهم هم همچون دولت یازدهم جایگاه خود را حفظ کرد براین اساس او از نیروهای تاثیرگذار در قوه مجریه محسوب می شود، همین وظایف و اختیاراتی که برعهده او واگذار شده است نشان میدهد بال راست رئیس جمهور امروز باید نسبت به نابسامانی ها و مشکلات اقتصادی پاسخگو باشد.»
لاله افتخاری نماینده ادوار مجلس و عضو شورای مرکزی حزب موتلفه ضمن بیان این مطلب، گفت: جهانگیری از جمله رئوس مدیریتی دولت است، وی نمی‌تواند از پاسخگویی نسبت به نابسامانی‌های اقتصادی کشور فرار کند چراکه هرآنچه مشکل در کشور وجود دارد ناشی از تصمیمات دولتمردانی همچون جهانگیری بوده است.وقتی فردی مسئولیت معاون اولی رئیس‌جمهور را می‌پذیرد باید تا جایی که می‌تواند برای حل مشکلات کشور پافشاری کند و آنجایی که نتوانست، استعفا دهد.
علاوه بر او، لطف الله فروزنده معاون پارلمانی دولت دهم هم به نقش معاون اصلاح طلب رئیس جمهور اشاره می کند و می گوید: مشکلات اقتصاد به دلیل سیاست های غلط اصلاح طلبان است، به هرحال اسحاق جهانگیری به عنوان چهره شاخص اصلاحات در راس دولت قرار دارد و از قدرت و مسئولیت بالایی نیز برخوردار است، او مسئول تیم اقتصادی و اقتصاد مقاومتی است و باید در قبال عملکرد خود پاسخگو باشد.
کوچک شدن سفره مردم محصول تفکر اصلاح طلبان است؛ آیت الله محمود رجبی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم چنین اعتقادی دارد و می گوید: «ورود نفوذی‌ها در کنار عملکرد نادرست و تصمیمات غلط اصلاح طلبان، مشکلات معیشتی و اقتصادی را رقم زده است. اصلاح طلبان می‌خواهند با همان تئوری لیبرالیسم غربی کشور را اداره کنند، وقتی همان تئوری پیگیری می‌شود روشن است که جز زیان برای کشور چیزی نخواهند داشت. اصلاح طلبان اگر عِرق ملی هم دارند از این مسیر برگردند.»
در گزاره بالا به نقش نیروهای شاخص اصلاح طلب در پیروزی حسن روحانی و تشکیل دولت به ریاست او اشاره شد، پس از مرور این مقدمه می توان نتیجه گرفت، امروز کارگردان جریان اصلاحات باید نسبت به ناکارآمدی های دولت در حوزه اقتصاد پاسخ قانع کننده به مردم ارائه دهد. این مطلب را آیت الله عباس کعبی عضو مجلس خبرگان رهبری بیان کرد و گفت: بزرگان جریان موسوم به اصلاحات که موضع «تَکرار» گرفتند، الان باید پاسخگوی افکار عمومی در خصوص اوضاع نابسامان معیشتی مردم باشند.
او گذری هم به راهبردهای انتخاباتی حامیان دولت در آوردگاه ۲ اسفند ۹۸ زد و تصریح کرد: مردم باید به شکل ملموس گشایش اقتصادی را ببینند، البته برای جبران اشتباه شاید مقداری دیر شده باشد ولی بالاخره فصل، فصل انتخابات است و این جریان تلاش دارد ناکارآمدی و ناکامی های خود را به گردن جریان منتقد دولت بیندازند.
چرا اصلاح طلبان می خواهند از دولت عبور کنند؟
در این فضا این پرسش مطرح می شود، چرا اصلاح طلبان مانند سال های سکانداری دولت اصلاحات که عبور از رئیس جمهور را کلید زده بودند، باوجود آنکه در دولت دارای کرسی قدرت هستند، می خواهند این روزها از کاروان تدبیر و امید عبور کنند؟
حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم سخنگوی جامعه روحانیت مبارز و کارشناس مسائل اقتصادی در پاسخ به پرسش مطرح شده، می گوید: «از آنجایی که دولت روحانی به طور عمده با حمایت اصلاح‌طلبان روی کار آمده است، عملکرد ضعیف این دولت بر سبد رأی جریان اصلاح‌طلب تاثیر زیادی دارد؛ بنابراین اینکه اصلاح‌طلبان، نزدیک انتخابات حساب خود را از دولت جدا کنند و وضعیت بد کشور را ناشی از عملکرد شخص رئیس‌جمهور بدانند، چیزی جز فرافکنی نیست.»
سید مصطفی میرسلیم نامزد انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ که هنوز انتقادهای او از برنامه های اقتصادی دولتِ روحانی در مناظره ها از یاد نرفته است درباره این سوال مطرح شده به نکته دیگر اشاره می کند و می گوید: دستاوردهای منفی عملکرد دولت و مجلس به حساب اصلاح طلبان نوشته شده است و قابل انکار نیست و نمی توان مردم را فریب داد. بهتر است خودشان اعتراف کنند و این یک سال و نیم باقی مانده برای اصلاح خود و خدمت به مردم استفاده کنند.
علت ناکارآمدی اصلاح طلبان در دولت چیست؟
با همه این تفاسیر چرا اصلاح طلبان در دولت بخصوص در حوزه اقتصاد ناکارآمد ظاهر شدند و علت آن چیست؟
برای پاسخ به این پرسش به صورت مصداقی با پرویز سروری نماینده ادوار مجلس و عضو شورای مرکزی جمعیت رهپویان گفتگو کردیم.
او با بیان اینکه در حوزه مسکن ضعیف عمل کرده است گفت که، حوزه مسکن جیب مردم را خالی کرده و مردم را دارد از حاشیه نشینی شهرها دور می کند و رفته رفته باید شاهد چادرنشینی و کانتینر مسکونی باشیم. چون واقعاً خرید مسکن در وسع مردم نیست. از طرف دیگر گرانی های لجام گسیخته مشکلات زیادی را برای مردم ایجاد کرده است و با برنامه های غلط، درآمدهای مردم از بین می رود. وقتی تولید لطمه می خورد و سیاست های واردات محور اصل قرار می گیرد، نتیجه آن می‌شود که مردم منابع مالی را از دست می دهند و از طرف دیگر چندین برابر هزینه هایشان افزایش پیدا می کند و این شرایط ناگوار باعث شده که مردم هر روز احساس مشکل کنند و این مشکلات هم متوجه سیاست های غلطی است که در دولت و تیم اقتصادی وجود دارد.
سید کمال سجادی سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری هم در تکمیل پازل «علت ناکاآمدی اصلاح طلبان در حوزه اقتصاد»،گفت: نظریه اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر انقلاب ارائه شده است اما در عمل دولت در این زمینه و شعارهای سال به جز سخنرانی کاری انجام نداده است؛ در سخنرانی ها بر فرمایشات رهبر انقلاب تایید می کنند اما در عمل هیچ اقدامی مشاهده نمی شود و این نشان دهنده آن است که عملکرد اصلاح طلبان در نظام اقتصاد ضعیف و ناکارآمد است.
عدم توجه به تولید ملی نقد دیگری است که به تیم اصلاح طلب اقتصاد دولت مطرح می شود. جواد عامری دبیر کل جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی ضمن بیان این مطلب، گفت: ابتدا باید به توان داخلی و متخصصان خودمان در داخل کشور نگاه کنیم و آنها را تقویت کنیم، بعد با تعامل با دنیا، کشور را به پیشرفت برسانیم ولی متأسفانه در این دولت اصل این است که با کشورهای خارجی مذاکره کنیم.
تیم اقتصادی دولت فاقد برنامه است؛ حبیب الله بوربور عضو شورای مرکزی خانه احزاب هم عدم برنامه منسجم از سوی تیم اقتصادی دولت را عامل مهم ارزیابی می کند و می گوید: «تیم اقتصادی دولت برنامه‌ای ندارند تا متوجه شوند سیب زمینی نباید با درآمد مردم به این قیمت به فروش برسد. باید به گونه ای برنامه ریزی کنند تا از این محصول که صادر می‌شود عوارض بگیرند و درآمد آن را صرف نهاده های کشاورزی کنند. این نشان از بی برنامگی تیم اقتصادی دولت است.»
به هر صورت صورت اصلاح طلبان می خواهند با تک ماده نمره قبولی دریافت و کارنامه خود را در اسفند ۹۸ از مردم دریافت کنند. این موضوع از سوی جبار کوچکی نژاد نماینده مجلس در انتقاد از عملکرد اصلاح طلبان در مدیریت اقتصاد کشور بیان شد.
او تاکید کرد: اصلاح‌طلبان کارنامه خوبی در دولت های یازدهم و دوازدهم و در مجلس دهم نداشتند، لذا تلاش دارند تک ماده کنند و با فرافکنی و حاشیه سازی ناکارآمدی خود را پنهان نمایند.
مُهر تائید یک اصلاح طلب بر ناکارآمدی اصلاح طلبان
احتمالا هنگام تورق این گزارش سوال برای مخاطب ایجاد شود که آنچه در گزارش فوق آمده مواضع منتقدان دولت است چرا که اصلاح طلبان علی رغم انتقادهای وارده به دولت، حاضر نخواهند شد عملکرد مهره ها و نیروهای خود را در مدیریت اقتصاد زیر سوال ببرند و به عبارت دیگر آنها را استیضاح کنند اما علی صوفی عضو شورای عالی سیاستگذرای اصلاح طلبان نظر دیگری ارائه می دهد.
او تصریح کرد: تیم اقتصادی دولت متأسفانه درگیر زد و بندهای سیاسی است و با عزل و نصب‌ها و تغییراتی هم که صورت داد نتوانست سمت و سوی مناسبی به وجود آورد از این رو هم رئیس دولت اصلاحات و هم سایر اصلاح طلبان باید پاسخگوی عملکرد دولت و اصلاح طلبان مجلس باشند چرا که مطالبات مردم توسط اصلاح‌طلبان محقق نشد.
تایید برناکارآمدی اصلاح طلبان دلیل بر پاک شدن صورت مسئله نیست چون «مسئله» توسط اصلاح طلبان ارائه شده و باید توسط آنها نیز پاسخ داده شود و مجلس هم به عنوان دستگاه ناظر بر عملکرد دولت نظارت می کند.
علی اکبر کریمی نماینده مجلس براین باور است که، شخصیت‌های اصلاح‌طلب پروژه عبور از دولت و شخص روحانی را دنبال می‌کنند تا سرمایه اجتماعی خودشان را حفظ کنند اما واقعیت غیر قابل انکار این است که مشکلات و فشارهای اقتصادی کشور بسیار زیاد است و همه کسانی که از دولت حمایت کرده‌اند، در ایجاد آن سهیم هستند و باید بپذیرند که در مجموعه عملکرد ضعیف دولت شریک هستند.
موارد ذکر شده نشان می دهد که «ناکارآمدی» اصلاحات در حوزه اقتصادی کشور در تاریخ ثبت و ضبط شده است؛ به همین جهت انتظار می رود نقش نظارت مجلس پررنگ اعمال شود و رئیس جمهور نیز در هفته دولت (شهریورماه) گزارش واقع گرایانه از نقاط ضعف و قوت و راهبردهایی که در آینده نزدیک برای حل مشکلات اقتصادی در پیش خواهند گرفت اعلام کند؛ مردم منتظر اقدام و عمل مسئولان اجرایی هستند.