به گزارش مشرق به نقل از ایسنا، سعيد جليلي در ابتداي سخنان خود با تشكر از دولت و ملت عراق به خاطر ميزباني اين اجلاس گفت: بسيار خوشحال هستيم كه امروز كشور عراق بعد از سقوط ديكتاتوري صدام و خروج نيروهاي بيگانه در سايهي وحدت و انسجام ملي كه دارد در روند سياسي دموكراتيك خود از جمله درخصوص تامين امنيت داخلي خود آنگونه موفق بوده كه اكنون عراق داراي جايگاه ارزشمند در منطقه و بينالملل است و بدون شك برگزاري اينگونه اجلاسها در عراق بيانگر اهميت كشور عراق است و اينكه عراق ميتواند در صحنههاي بينالمللي ايفاگر نقشهاي مهمي باشد و ما عميقا براي دولت و ملت عراق آرزوي موفقيتهاي بيشتر داريم.
وي در ادامه به مذاكرات صورت گرفته بين ايران و گروه 1+5 از روز گذشته تا به امروز اشاره و تصريح كرد: اين گفتوگوها فشرده و طولاني بود و از ظهر ديروز شروع شد و تا اكنون ادامه داشته و در اكثر ساعات اين گفتوگوها برگزار شده است. همانطور كه گفتم اين گفتوگوها بسيار مفصل بود ولي ناتمام ماند. هر دو طرف در اين گفتوگوها داراي ديدگاهها و پيشنهادات بودند.
جليلي با بيان اينكه در اين گفتوگوها شاهد فضاي خوبي بوديم و دو طرف گفتوگو مسائل خود را به صورت شفاف و صريح بيان كردند، افزود: نتيجهي اين گفتوگوها اين بود كه دو طرف با ديدگاههاي هم بهتر و بيشتر آشنا شدند.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران با اشاره به ارايهي بستهي پيشنهادي از سوي ايران در سه سال پيش گفت: در آن بستهي پيشنهادي موضوعاتي براي گفتوگو بيان شده بود و ما معتقديم كه ظرفيت گفتوگوها فرصتي است براي اينكه در مورد عرصههاي مختلف كه ميتواند منجر به صلح و امنيت بيشتر شود با هم گفتوگو كنيم.
او ادامه داد: در گفتوگوهاي استانبول دو طرف بر دو محور موضوعات براي گفتوگو توافق كردند؛ يكي مباحث هستهيي و ديگري در مورد مباحث غيرهستهيي كه مورد علاقهي دو طرف است و ميتواند موضوع گفتوگو قرار گيرد.
جليلي در ادامه تصريح كرد: ما در بستهي پيشنهادي خود در سه سال پيش بيان كرده بوديم كه با استفاده از مفهوم مردمسالاري و احترام به حقوق ملتها و آراي آنها ميتوان براي بسياري از موضوعات منطقهيي گفتوگو و پيشنهادي ارايه داد و يكي از اين پيشنهادات در مورد بحرين و احترام به حقوق مردم آنها و اهميت دموكراسي در اين ارتباط و برخورداري همهي مردم از حق راي بود. آنها نيز در زمينهي غيرهستهيي دو پيشنهاد را داشتند از جمله مقابله با دزدان دريايي و امنيت آبهاي دريايي و دوم مبارزه با مواد مخدر بود كه جمهوري اسلامي ايران در ارتباط با هر دو موضوع پيشنهادات خود را ارايه داد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران اظهار كرد: در مورد محور هستهيي نيز همانطور كه گفتم بحثهاي طولاني و جدي و اساسي بين دو طرف انجام شد و ما در موضوع همكاري براي برنامهي هستهيي ايران پيشنهادات جدي داشتيم و آنچه كه اهميت دارد در اين گفتوگوها بهخصوص در مورد مسائل هستهيي و همكاريهاي هستهيي با جمهوري اسلامي ايران و بايد مورد اهميت و توجه قرار بگيرد توجه به حقوق ملتها از جمله حقوق ملت ايران است. ما معتقديم كه دستيابي به انرژي صلحآميز هستهيي حق تمام اعضاي انپيتي است و شعار ما "انرژي صلحآميز هستهيي براي همه، سلاح هستهيي براي هيچكس" است.
او با تاكيد بر اينكه جمهوري اسلامي ايران طبق انپيتي به وظايف خود عمل ميكند و يك عضو فعال انپيتي و مدعي براي خلع سلاح است، افزود: ما ميگوييم كه دستيابي به انرژي صلحآميز براي تمام اعضاي انپيتي و استفاده از آن يك حق است و بايد به آن احترام گذاشت.
يكي از مباحث مهم در استفاده از انرژي صلحآميز هستهيي و دستيابي به اين انرژي، داشتن چرخهي سوخت و غنيسازي است و تاكيد داريم كه اين حق مسلم ماست و ما طبق انپيتي حق داشتن انرژي صلحآميز و حق غنيسازي اورانيوم را دارا هستيم و بر همين مبنا هرگونه همكاري و بحث در زمينهي همكاريهاي هستهيي را قابل قبول ميدانيم.
جليلي گفت: يكي از مباحث مهم در استفاده از انرژي صلحآميز هستهيي و دستيابي به اين انرژي، داشتن چرخهي سوخت و غنيسازي است و تاكيد داريم كه اين حق مسلم ماست و ما طبق انپيتي حق داشتن انرژي صلحآميز و حق غنيسازي اورانيوم را دارا هستيم و بر همين مبنا هرگونه همكاري و بحث در زمينهي همكاريهاي هستهيي را قابل قبول ميدانيم.
مسير گفتوگو براي همكاريها وقتي ميتواند موفق و رو به جلو باشد كه مسيرهاي تخريبي به موازات آن نباشد و اين يك مقولهي جدي براي ماست.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران، يكي ديگر از موضوعات مهم در اين زمينه را بحث جلب اعتماد مردم ايران عنوان و تصريح كرد: مسير گفتوگو براي همكاريها وقتي ميتواند موفق و رو به جلو باشد كه مسيرهاي تخريبي به موازات آن نباشد و اين يك مقولهي جدي براي ماست.
در ادامهي اين كنفرانس خبري، سعيد جليلي با اشاره به گفتوگوهاي ميان ايران و 1+5 اظهار كرد: در اين گفتوگوها دو طرف ديدگاههاي خود را مطرح كردند اما اين گفتوگوها هنوز تمام نشده است و كمتر از يك ماه ديگر در مسكو اجلاس ديگري را خواهيم داشت.
او افزود: قرار است كارشناسان در مورد مسائل مورد نظر گفتوگو كنند و زمينه را براي گفتوگوهاي مسكو آماده كنند. اميدواريم با مسير گفتوگو براي همكاري كه تنها مسير براي حركتهاي اينچنيني است گفتوگوهاي موفق و روبه جلوي بيشتر از قبل را شاهد باشيم.
جليلي در ادامه در پاسخ به خبرنگار شبكه خبر مبني بر اينكه هياتهاي مذاكرهكننده از سوي 1+5 در سطح معاونان شركت كردهاند و قدرت تصميمگيري ندارند، آيا اين تاثيري در روند مذاكرات داشته است يا نه؟ گفت: اينكه گفتوگوها طولاني شد به دليل وجود ايدهها و موضوعات مختلف بود كه دو طرف به صراحت آنها را مطرح كردند و اين نشانگر جدي بودن گفتوگوهاست.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران تصريح كرد: نگاه 1+5 به اين گفتوگوها به اين صورت است كه اين مذاكرات رو به جلو باشد و ما همواره اين موضوع را اعلام كردهايم و حاضريم هماكنون نيز مذاكرات را ادامه دهيم و آمادگي خود را براي ادامهي مذاكرات در فردا نيز اعلام ميكنيم. حال اين مذاكرات ميتواند در زمينهي هستهيي و غيرهستهيي باشد كه ما براي آن آمادهايم.
در ادامهي كنفرانس، جليلي در پاسخ به خبرنگار العراقيه نيز گفت: اينكه طرف مذاكره چه مسائلي را در مذاكرات مطرح كردند بايد از خودشان بپرسيد. تمام طرفهاي مذاكره با يكديگر همكاري داشتند و دربارهي مسائل مطرح شده صحبت كرديم.
وي در پاسخ به سوال خبرنگار ديگري دربارهي نقش عراق اظهار كرد: نقش عراق بسيار مثبت و ايجابي بود و امروز دولت عراق يك دولت ممتاز در صحنهي بينالمللي است كه اجلاس هفت كشور در آن يكي از اين نمونههاست. دولت عراق امروز مورد احترام و اعتماد همهي هفت كشور بود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران ادامه داد: اينكه در مورد حقوق هستهيي ايران چه تضميني وجود دارد بايد بگويم كه ما معتقديم خود انپيتي و آژانس بايد به عنوان نهادهاي قانوني و بينالمللي تقويت شوند و تقويت اينها به اين صورت ممكن است كه بين تكاليف و حقوق اعضا توازن برقرار باشد و اعضا به همان ميزان كه به وظايف خود عمل ميكنند از حقوق برخوردار باشند و اين ميتواند يك مبناي قوي براي استفادهي اعضا از حقوق هستهيي خودشان باشد.
جليلي در پاسخ به سوال خبرنگاري دربارهي گفتوگوهاي استانبول يادآور شد: در گفتوگوي استانبول دو طرف توافقهايي روي چند موضوع داشتند؛ يكي اينكه گفتوگو براي همكاري باشد و به صورت يك فرآيند داراي يك مسير باشد و بر اساس عمل متقابل و گام متقابل صورت گيرد. در مذاكرات بغداد نيز ما بر روي اين موضوعات تاكيد كرديم.
او در پاسخ به سوال ديگري نيز گفت: يكي از بحثهاي اساسي در اين گفتوگوها پيشنهادهاي مختلفي بود كه حتي در زمينههاي هستهيي مطرح شد و همچنين بحثها و گفتوگوهايي پيرامون مباحث غيرهستهيي مورد بحث قرار گرفت و قرار شد در هر دو زمينه كارشناسان به بحث و بررسي بپردازند.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران با اشاره به مسالهي غنيسازي اورانيوم خاطرنشان كرد: ما بارها بيان كردهايم و در اين گفتوگوها نيز اين مساله را مطرح كرديم كه غنيسازي اورانيوم جزو حقوق مسلم اعضاي انپيتي است و اين موضوعي است كه هم در انپيتي و هم در بازنگري آن در نيويورك وبا اجماع اعضا مورد تاييد قرار گرفت.
جليلي خاطرنشان كرد: جمهوري اسلامي ايران بر حق خود براي استفادهي صلحآميز و بهخصوص غنيسازي اورانيوم تاكيد دارد.
وي تصريح كرد: آنچه جمهوري اسلامي به دنبال آن است بحث استفادهي صلحآميز از انرژي هستهيي است. بيش از دو سال پيش ما براي استفادهي صلحآميز به غنيسازي اورانيوم با غناي 20 درصد نياز داشتيم. رآكتور تهران كه يك رآكتور تحقيقاتي بود و توليدات آن مصارف دارويي و درماني داشت و بيش از يك ميليون بيمار از اين داروها استفاده ميكردند، ما براي سوخت رآكتور به غنيسازي 20 درصد نياز داشتيم. لذا نامهاي به مديركل وقت آژانس يعني آقاي البرادعي نوشتيم و خواستيم كه اين سوخت را در اختيار ايران قرار دهد.
طبق اساسنامه، آژانس وظيفه دارد دسترسي به انرژي صلحآميز هستهيي را براي اعضا تسهيل كند اما اين مساله كه صرفا مصارف درماني داشت با كارشكنيهايي مواجه شد و اورانيوم غني شده 20 درصد را به ما ندادند و اين در حالي بود كه ما خود دو سال پيش اين پيشنهاد را مطرح كرديم كه اين سوخت را به ما بفروشيد ولي آنها امتناع كردند.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران ادامه داد: طبق اساسنامه، آژانس وظيفه دارد دسترسي به انرژي صلحآميز هستهيي را براي اعضا تسهيل كند اما اين مساله كه صرفا مصارف درماني داشت با كارشكنيهايي مواجه شد و اورانيوم غني شده 20 درصد را به ما ندادند و اين در حالي بود كه ما خود دو سال پيش اين پيشنهاد را مطرح كرديم كه اين سوخت را به ما بفروشيد ولي آنها امتناع كردند.
جليلي افزود: بر اين مبنا سعي كرديم كه با ظرفيت بومي خودمان سوخت توليد كنيم و اين سوخت را به بركت تلاش دانشمندان ايراني كه متوسط سن آنها برابر با سن انقلاب از زمان پيروزي آن است توانستيم تا 20 درصد غنيسازي كرده و به تبديل آن به مجتمع سوخت دسترسي پيدا كنيم و امروز نيز از اين موضوع بيش از يك ميليون بيمار استفاده ميكنند و كاملا صلحآميز و تحت نظارت آژانس است.
او تاكيد كرد: در همهي گفتوگوها دو طرف مذاكره نيز تاكيد داشتند كه استفادهي صلحآميز از انرژي هستهيي حق ايران است و قابل انكار نيست و ما گفتهايم كه در اين چارچوب ميتوانيم گفتوگوها را ادامه دهيم.
سعيد جليلي در ادامهي گفتوگوي خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه خانم اشتون اعلام كرده ايران راجع به گفتوگو در مورد غنيسازي 20 درصد و مسائل مرتبط با آن اعلام آمادگي كرده است، گفت: همانطور كه گفتم ما معتقديم غنيسازي براي مصارف صلحآميز هستهيي جزو حقوق مسلم ايران است.
وي همچنين در پاسخ به اين سوال كه با توجه به اينكه دور بعدي مذاكرات ايران و 1+5 در مسكو و در تاريخ 18 و 19 ژوئن خواهد بود و آيا احتمال ميدهيد و اين انتظار وجود ندارد كه تحريمهاي يكجانبهي برخي از كشورهاي عضو اين گروه برداشته شود با توجه به اينكه شما تاكيد كردهايد گفتوگوها در صورتي ميتواند رو به جلو باشد كه مسير تخريب به موازات آن نباشد؟ اظهار كرد: من قبل از آغاز گفتوگوها در تهران به صراحت بيان كردم كه آنچه كه امروز به پايان رسيده مسير فشار عليه ملت ايران است و اين مسير، مسيري بنبست و بينتيجه است و آنچه كه ميتواند موفقيت را تضمين كند بحث گفتوگو و همكاري است و ما توصيه ميكنيم براي اينكه گفتوگوها موفق رو به جلو باشد در راهبرد گفتوگو و همكاري عمل شود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگار ديگري مبني بر اينكه آيا در مورد مسائل اقتصادي نيز بحث و گفتوگويي صورت گرفت؟ يادآور شد: همانطور كه اشاره كردم در سه سال پيش در بستهي پيشنهادي ما سه محور براي همكاري و گفتوگو مطرح بود كه از جمله همكاريهاي اقتصادي بهخصوص در زمينهي تامين و امنيت انرژي بود.
جليلي با اشاره به ظرفيت اقتصادي جمهوري اسلامي ايران بهخصوص در زمينهي انرژي و غير قابل انكار بودن اين ظرفيتها، تصريح كرد: اين يكي از موضوعاتي است كه در اجلاس آينده ميتواند مورد توجه قرار بگيرد و در مورد آن گفتوگو شود. البته تمام اين بحثها همانطور كه اشاره كردم بايد در راهبرد گفتوگو و همكاري باشد و راهبرد فشار به پايان خود رسيده است.
1+5 نيز در گفتوگوها بيان كردند كه فتواي مقام معظم رهبري در مورد حرمت سلاحهاي كشتارجمعي يك ظرفيت بزرگ را براي خلع سلاح ايجاد ميكند
او در ادامه با بيان اينكه در اين گفتوگوها چند بحث اساسي داشتيم، خاطرنشان كرد: مباحثي كه ما مطرح كرديم فقط مربوط به فعاليتهاي هستهيي ايران نيست. ما در ارتباط با بحث خلع سلاح و محكوم كردن سلاحهاي كشتار جمعي تاكيد كرديم؛ چرا كه جمهوري اسلامي ايران در اين زمينه يكي از مدعيان خلع سلاح است و دو سال پيش نيز در همين راستا اجلاس خلع سلاح را در تهران برگزار كرديم و خود آنها نيز در اين گفتوگوها بيان كردند كه فتواي مقام معظم رهبري در مورد حرمت سلاحهاي كشتارجمعي يك ظرفيت بزرگ را براي خلع سلاح ايجاد ميكند كه فقط محدود به ايران نيست بلكه يك نظريهي ديني است و ميتوان از آن به عنوان يك فرصت در بحث خلع سلاح استفاده شود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران گفت: ما همچنين در مورد حقوق اعضاي عضو انپيتي نيز تاكيد داشتيم كه غنيسازي اورانيوم براي مصارف صلحآميز حق كشورهاي عضو انپيتي است و اين حق بايد مورد احترام باشد. در انپيتي براي كشورهاي عضو يك حقوق و تكاليفي تعريف شده است و نبايد به گونهاي عمل كرد كه براي هيچيك از اعضا اينگونه باشد كه مثلا تكليفش بيشتر و از حق خود كمتر بتواند استفاده كند.
وي با بيان اينكه در عرصهي همكاريهاي هستهيي عرصههاي مختلفي وجود دارد كه ناظر بر مصارف انساني،دارويي و صلحآميز است و اين همكاريها ميتواند بستري را براي همكاري بين كشورها شكل دهد.
جليلي همچنين در بخش ديگري از اين نشست خبري با بيان اينكه بعد از گفتوگوهاي استانبول آنها براي حركت در مسير گفتوگو براي همكاري در عرصههاي مختلف علاقه نشان دادند و ما نيز استقبال كرديم، اظهار كرد: ما تاكيد داريم كه راهبرد فشار و گفتوگو به پايان رسيده و در اين دو روز نيز بحثهاي مختلفي انجام شد و بايد كمك كنيم كه راهبرد گفتوگو و همكاري روز به روز تقويت شود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران با بيان اينكه در بستهي پيشنهادي ما كه سه سال پيش ارايه داديم سه محور براي گفتوگو پيشنهاد شد از جمله مسائل امنيتي بينالمللي، سياسي منطقهيي و اقتصادي، خاطرنشان كرد: قبل از گفتوگوهاي استانبول، در مكاتباتي كه بين ما و خانم اشتون صورت گرفت، خانم اشتون در نامهاي اعلام كرد كه حاضريم در كنار موضوع هستهيي ايران، در مورد موضوعات ديگر نيز گفتوگو كنيم و اين اعلام آمادگي مبنا قرار گرفت و در نشست استانبول نيز اين مسير دنبال شد و ما در دو موضوع و آنها نيز در دو موضوع پيشنهاداتي را مطرح كردند كه يكي مبارزه با دزدان دريايي و امنيت درياها و ديگري مبارزه با مواد مخدر بود.
او همچنين در ادامه در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه ايران در چه شرايطي غنيسازي 20 درصد را متوقف ميكند؟ توضيح داد: همانطور كه گفتم ما در اين ارتباط تاكيد داريم كه در انپيتي و مصوبه بازنگري آن حق غنيسازي اورانيوم براي اعضا وجود دارد و در واقع حق آنهاست و در واقع بر اين موضوع تاكيد شده كه غنيسازي براي مصارف صلحآميز هستهيي حق همهي اعضاست و اين چيزي است كه ما در اين گفتوگوها بر روي آن تاكيد داريم و در اين مورد اگر موضوع همكاري و يا موضوعاتي براي همكاري پيدا شود ما از آن استقبال ميكنيم.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در ادامهي اين گفتوگوي خبري با بيان اينكه طرف مقابل بستهي پيشنهادي ارائه نداد و وقتي كه اين موضوع نيز مطرح شد مورد تعجب قرار گرفت كه چرا اعلام شده بستهي پيشنهادي و در حقيقت آنها يك پيشنهاد داشتند در مورد همين غنيسازي اورانيوم و ما نيز ديدگاه خود را مطرح كرديم و موضوع اساسي اين است كه هرگونه همكاري در اين زمينهها مبتني بر اين است كه ما قائل باشيم بر حق غنيسازي اورانيوم در مورد اعضاي انپيتي.
جليلي در ادامه با اشاره به ظرفيتهاي دفاعي جمهوري اسلامي ايران اظهار كرد: همه با ظرفيت جمهوري اسلامي ايران در حفظ امنيت و حقوق خود و دفاع از حقوق خود آگاهند و كساني كه در مقام دشمني جمهوري اسلامي ايران هستند در مسير زوال و سقوط قرار دارند.
جليلي در پايان سخنان خود بار ديگر از دولت و ملت عراق براي برگزاري اين اجلاس تشكر و قدرداني كرد.
اشتون: گفتوگوها گام به گام خواهد بود/ درباره غنيسازي 20 درصد گفتوگو كرديم
رییس هیات مذاکره کنندگان 1+5 گفت: «طرف 1+5 محكم، روشن و متحد است در پيگيري يك راه حل اساسي سريع دربارهي نگرانيهاي جامعهي بينالمللي كه برنامهي هستهيي ايران كاملا صلحآميز باشد و براساس انپيتي و قطعنامه شوراي امنيت و قطعنامه شوراي حكام مورد بررسي قرار گيرد».
كاترين اشتون در بيانيهي خود در پايان دو روز مذاكره با ايران در بغداد افزود: «انتظار داريم ايران اقدامات عملي و قطعي براي اينكه نگرانيهاي جامعهي بينالملل را لحاظ كند، به شكل فوري انجام دهد تا اعتمادسازي ايجاد شود و ايران به تعهدات بينالمللياش عمل كند».
اشتون با اشاره به مذاكرات دو روزهاش با ايران تصريح كرد: «ما (3+3) با همتايان ايراني خود گفتوگو كرديم و گفتوگوهاي فشرده و با جزييات زياد بود و در راستاي توافقها در استانبول پيشنهادهاي روشني را در مورد موضوع هستهيي ايران و بهويژه تمام جوانب غنيسازي 20 درصد مطرح كرديم. ما همچنان ايدههايي را روي ميز گذاشتيم و دربارهي اقدامات دوطرفه به اقدامات متقابل كه آمادگي داريم انجام دهيم گفتوگو كرديم».
نماينده 1+5 در مذاكرات با ايران ادامه داد: «ايران آمادگي خودش را براي اينكه موضوع غنيسازي 20 درصد را بررسي كند اعلام كرد و در يك طرح پنج مادهاي كه شامل به رسميت شناختن حق غنيسازي براي ايران از سوي ماست، تاكيد كرد».
او ادامه داد: «پس از برگزاري مذاكرات عميق با طرف ايراني در دو روز گذشته كه به طور گروهي و دوجانبه برگزار شد، خيلي روشن مشخص است كه هر دو طرف خواستار پيشرفت در مذاكرات هستند و زمينههاي مشترك براي همكاري وجود دارد. در عين حال اختلافات گسترده پابرجاست».
اشتون اظهار كرد: «ما موافقيم كه نياز براي گفتوگوهاي بيشتر براي اينكه زمينههاي مشترك در بينمان بيشتر ايجاد شود وجود دارد. ما به پايتختهاي خود بازميگرديم كه مشورت كنيم و ارتباطات گسترده را با همتايان ايراني خود براي آماده كردن يك ديدار بيشتر در مسكو كه 17 ژوئن به آنجا وارد ميشويم و مذاكرات به طور رسمي 18 و 19 ژوئن برگزار خواهد شد، حفظ ميكنيم».
رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا افزود: «گفتوگوها بر اساس ديدگاه گام به گام و نگاه دوجانبه خواهد بود. ما مصمم هستيم كه اين مشكل را حل كنيم. اين مشكل را در آيندهي نزديك از طريق مذاكرات حل كنيم و به گفتوگوهاي خود ادامه ميدهيم».
او در پاسخ به سوال خبرنگاري اظهار كرد: «گفتوگوهاي ما در يك پروسهي گام به گام مهم است و اميدواريم در اين پروسه، اعتماد و اميد به وجود آيد كه مسائل را به شكل درست و واضح حل كنيم. فكر ميكنيم دلايل مشترك زيادي وجود دارد كه به مذاكرات ادامه دهيم».
اشتون گفت: «البته ما ديدگاههاي متفاوت داريم. با اين حال تاريخ مذاكرات بعدي را مشخص كرديم و با آمادگي كامل در اين مذاكرات حاضر ميشويم».
رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا در پاسخ به سوال ديگري مبني بر اينكه واكنش ايران به پيشنهادات شما چه بود؟ بيان كرد: «ما پيشنهادات واضحي را مطرح كرديم و در رابطه با غنيسازي 20 درصد صحبت كرديم اما از من انتظار نداشته باشيد كه اينجا وارد جزييات شوم. همچنين در اين مذاكرات مسائل ديگري مطرح شد و من فكر ميكنم براي ادامهي كار وجوه مشترك خوبي داريم».
باقري: درباره جزييات تامين نيازهاي هستهيي ايران در مسكو بحث ميشود
يك عضو مذاكره كنندهي هيات ايراني تاكيد كرد: نبايد اقداماتي به طور موازي از سوي 1+5 خلاف رويكرد همكاري انجام شود.
علي باقري، معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي كه در مذاكرات دو روز گذشتهي ايران با 1+5 در بغداد حضور داشته است، با اشاره به پيشنهادات دو طرف اظهار كرد: دو طرف چند پيشنهاد در اين مذاكرات مطرح كردند و بحثها در اين دو روز صورت گرفت اما پيشنهادات نهايي نشدند و قرار شد در جلسهي معاونان كه با حضور كارشناشان برگزار ميشود، موضوعات بررسي شود و چارچوبي براي بحث در مسكو آماده شود.
او گفت: موضوعات مورد نظر دو طرف در مذاكرات بغداد به بحثهاي حساس و جدي نزديك شده است.
وي دربارهي موضوع غنيسازي اورانيوم 20 درصد كه 1+5 در مذاكرات به آن پرداخته است، خاطرنشان كرد: غنيسازي يك حق مسلم طبق انپيتي است و در استانبول، طرف مقابل تاكيد كرد كه حقوق هستهيي ايران را در چارچوب انپيتي به رسميت ميشناسد. اين موضوع از نظر ما در چارچوب همكاريهاي هستهيي ميتواند مورد بحث قرار گيرد.
معاون جليلي ادامه داد: نيازهاي هستهيي ايران و تامين واقعي آنها مورد بحث است و قرار است دربارهي جزييات اين موضوع در نشست مسكو بحث شود.
اين عضو هيات مذاكره كنندهي ايران با 1+5 تاكيد كرد: اين مساله از موضوعاتي است كه بايد در نشست كارشناسي مورد بررسي قرار گيرد.
باقري با اشاره به نشست كارشناسان و معاونان جليلي و اشتون گفت: مهمترين كاري كه در اين نشستها انجام ميشود، نزديك كردن ديدگاههاي دو طرف به يكديگر است.
او در پاسخ به این سوال مبني بر اينكه پيشنهاد مسكو براي ميزباني مذاكرات از طرف كداميك از دو طرف مطرح شد، اظهار كرد: براي ميزباني مذاكرات چند پيشنهاد مطرح شد ولي در اين ميان مسكو مورد پذيرش دو طرف قرار گرفت.
باقري در پاسخ به سوال ديگر ايسنا مبني بر اينكه موضوع به رسميت شناخته شدن حق ايران در مذاكرات استانبول و بغداد از سوي 1+5 به طور شفاف و رسمي اعلام نشده است و همچنان اين موضوع در ابهام است، توضيح داد: اين مساله در چارچوب پيشنهاداتي كه دو طرف بهويژه طرف ايراني مطرح كرد آمده است و بنا شد اين موضوع و ديگر موضوعات در نشست كارشناسي پخته و نهايي شود.
معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در عين حال تاكيد كرد: حق ايران طبق انپيتي امري مسلم و شناخته شده است.
وي در پاسخ به سوال ديگر ايسنا مبني بر اينكه چرا دو طرف در مذاكرات دو روزهي بغداد نتوانستند در مراحل اوليه به چارچوبي مشخص و توافق براي ادامهي مذاكرات برسند و اين موضوع به دور سوم مذاكرات در پايان روز پنجشنبه موكول شد؟ گفت: دو طرف در اين مذاكرات به اين توافق رسيدند كه به يكديگر فرصت دهند تا ديدگاهها مبتني بر پيشنهادات مطرح شده به يكديگر نزديك شود.
باقري با رو به جلو خواندن مذاكرات، تصريح كرد: ديدگاهها در اين مذاكرات دربارهي موضوعات مختلف متفاوت بود. با وجود آنكه در استانبول به توافقات كلي دست پيدا كرده بودند و با توجه به اختلاف نظرها قرار شد تا بحثهاي كارشناسي انجام شود.
معاون جليلي در پاسخ به سوال ديگری مبني بر اينكه ايران ادامهي مذاكرات در آينده را منوط به دريافت پاسخ 1+5 دربارهي پيشنهادش كرده است، گفت: اصراري در كار نبود. ما معتقديم مذاكره بايد دوطرفه باشد. اگر قرار باشد يك نفر نظرش اعمال شود ديگر مذاكره نيست.
او در پاسخ به سوالي ديگر مبني بر اينكه نشستهاي كارشناسي پيش از نشست بغداد برگزار شد اما در اين مذاكرات نتيجهي ملموسي به دست نيامد، يادآور شد: در استانبول ما دربارهي مسائل كلي صحبت كرديم اما بحث اصلي در بغداد مطرح شد. اما وقتي دو طرف ديدند دربارهي پيشنهادات اختلاف نظر دارند و نميتوانند در طي دو روز به نتيجه برسند، توافق كردند اين مذاكرات ادامه يابد.
باقري يكبار ديگر دربارهي موضوع غنيسازي 20 درصد كه از سوي ايران اعلام شده است ميتواند موضوعي براي همكاري باشد، خاطرنشان كرد: آنها ايدههايي در اينباره دارند و قرار شد در نشست كارشناسي دربارهي آنها بحث شود. ما در اين زمينه ايدهاي نداشتيم.
معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در پاسخ به سوالي ديگر كه اگر تحريمهاي نفتي و بانكي عليه ايران اعمال شود واكنش ايران چه خواهد بود؟ گفت: دكتر جليلي در كنفرانس خبري و ديدارهايش با كاترين اشتون بر اين مساله تاكيد كردند كه مسائل بايد به گونهاي كه دو طرف در استانبول توافق كردند جلو رود و با رويكرد همكاري وارد شوند و اين مساله در عمل بايد نشان داده شود.
اين عضو مذاكره كنندهي هيات ايراني تاكيد كرد: نبايد اقداماتي به طور موازي از سوي 1+5 خلاف رويكرد همكاري انجام شود.
وي همچنين گفت: ما صرفا براي گفتوگو مذاكره نميكنيم و اين رويكرد را قبول داريم. مذاكرات بايد نتايج ملموس داشته باشد و طرف مقابل هم بر اين نكته تاكيد كرده است كه دنبال نتايج جدي است.
پس از پايان مذاكرات دو روزه ايران و 1+5، سعيد جليلي در راس هيات همراه راهي كربلا شد و بامداد روز جمعه به زيارت حرمين حضرت ابوالفضلالعباس (ع) و امام حسين (ع) رفت.
وي در ادامه به مذاكرات صورت گرفته بين ايران و گروه 1+5 از روز گذشته تا به امروز اشاره و تصريح كرد: اين گفتوگوها فشرده و طولاني بود و از ظهر ديروز شروع شد و تا اكنون ادامه داشته و در اكثر ساعات اين گفتوگوها برگزار شده است. همانطور كه گفتم اين گفتوگوها بسيار مفصل بود ولي ناتمام ماند. هر دو طرف در اين گفتوگوها داراي ديدگاهها و پيشنهادات بودند.
جليلي با بيان اينكه در اين گفتوگوها شاهد فضاي خوبي بوديم و دو طرف گفتوگو مسائل خود را به صورت شفاف و صريح بيان كردند، افزود: نتيجهي اين گفتوگوها اين بود كه دو طرف با ديدگاههاي هم بهتر و بيشتر آشنا شدند.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران با اشاره به ارايهي بستهي پيشنهادي از سوي ايران در سه سال پيش گفت: در آن بستهي پيشنهادي موضوعاتي براي گفتوگو بيان شده بود و ما معتقديم كه ظرفيت گفتوگوها فرصتي است براي اينكه در مورد عرصههاي مختلف كه ميتواند منجر به صلح و امنيت بيشتر شود با هم گفتوگو كنيم.
او ادامه داد: در گفتوگوهاي استانبول دو طرف بر دو محور موضوعات براي گفتوگو توافق كردند؛ يكي مباحث هستهيي و ديگري در مورد مباحث غيرهستهيي كه مورد علاقهي دو طرف است و ميتواند موضوع گفتوگو قرار گيرد.
جليلي در ادامه تصريح كرد: ما در بستهي پيشنهادي خود در سه سال پيش بيان كرده بوديم كه با استفاده از مفهوم مردمسالاري و احترام به حقوق ملتها و آراي آنها ميتوان براي بسياري از موضوعات منطقهيي گفتوگو و پيشنهادي ارايه داد و يكي از اين پيشنهادات در مورد بحرين و احترام به حقوق مردم آنها و اهميت دموكراسي در اين ارتباط و برخورداري همهي مردم از حق راي بود. آنها نيز در زمينهي غيرهستهيي دو پيشنهاد را داشتند از جمله مقابله با دزدان دريايي و امنيت آبهاي دريايي و دوم مبارزه با مواد مخدر بود كه جمهوري اسلامي ايران در ارتباط با هر دو موضوع پيشنهادات خود را ارايه داد.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران اظهار كرد: در مورد محور هستهيي نيز همانطور كه گفتم بحثهاي طولاني و جدي و اساسي بين دو طرف انجام شد و ما در موضوع همكاري براي برنامهي هستهيي ايران پيشنهادات جدي داشتيم و آنچه كه اهميت دارد در اين گفتوگوها بهخصوص در مورد مسائل هستهيي و همكاريهاي هستهيي با جمهوري اسلامي ايران و بايد مورد اهميت و توجه قرار بگيرد توجه به حقوق ملتها از جمله حقوق ملت ايران است. ما معتقديم كه دستيابي به انرژي صلحآميز هستهيي حق تمام اعضاي انپيتي است و شعار ما "انرژي صلحآميز هستهيي براي همه، سلاح هستهيي براي هيچكس" است.
او با تاكيد بر اينكه جمهوري اسلامي ايران طبق انپيتي به وظايف خود عمل ميكند و يك عضو فعال انپيتي و مدعي براي خلع سلاح است، افزود: ما ميگوييم كه دستيابي به انرژي صلحآميز براي تمام اعضاي انپيتي و استفاده از آن يك حق است و بايد به آن احترام گذاشت.
يكي از مباحث مهم در استفاده از انرژي صلحآميز هستهيي و دستيابي به اين انرژي، داشتن چرخهي سوخت و غنيسازي است و تاكيد داريم كه اين حق مسلم ماست و ما طبق انپيتي حق داشتن انرژي صلحآميز و حق غنيسازي اورانيوم را دارا هستيم و بر همين مبنا هرگونه همكاري و بحث در زمينهي همكاريهاي هستهيي را قابل قبول ميدانيم.
جليلي گفت: يكي از مباحث مهم در استفاده از انرژي صلحآميز هستهيي و دستيابي به اين انرژي، داشتن چرخهي سوخت و غنيسازي است و تاكيد داريم كه اين حق مسلم ماست و ما طبق انپيتي حق داشتن انرژي صلحآميز و حق غنيسازي اورانيوم را دارا هستيم و بر همين مبنا هرگونه همكاري و بحث در زمينهي همكاريهاي هستهيي را قابل قبول ميدانيم.
مسير گفتوگو براي همكاريها وقتي ميتواند موفق و رو به جلو باشد كه مسيرهاي تخريبي به موازات آن نباشد و اين يك مقولهي جدي براي ماست.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران، يكي ديگر از موضوعات مهم در اين زمينه را بحث جلب اعتماد مردم ايران عنوان و تصريح كرد: مسير گفتوگو براي همكاريها وقتي ميتواند موفق و رو به جلو باشد كه مسيرهاي تخريبي به موازات آن نباشد و اين يك مقولهي جدي براي ماست.
در ادامهي اين كنفرانس خبري، سعيد جليلي با اشاره به گفتوگوهاي ميان ايران و 1+5 اظهار كرد: در اين گفتوگوها دو طرف ديدگاههاي خود را مطرح كردند اما اين گفتوگوها هنوز تمام نشده است و كمتر از يك ماه ديگر در مسكو اجلاس ديگري را خواهيم داشت.
او افزود: قرار است كارشناسان در مورد مسائل مورد نظر گفتوگو كنند و زمينه را براي گفتوگوهاي مسكو آماده كنند. اميدواريم با مسير گفتوگو براي همكاري كه تنها مسير براي حركتهاي اينچنيني است گفتوگوهاي موفق و روبه جلوي بيشتر از قبل را شاهد باشيم.
جليلي در ادامه در پاسخ به خبرنگار شبكه خبر مبني بر اينكه هياتهاي مذاكرهكننده از سوي 1+5 در سطح معاونان شركت كردهاند و قدرت تصميمگيري ندارند، آيا اين تاثيري در روند مذاكرات داشته است يا نه؟ گفت: اينكه گفتوگوها طولاني شد به دليل وجود ايدهها و موضوعات مختلف بود كه دو طرف به صراحت آنها را مطرح كردند و اين نشانگر جدي بودن گفتوگوهاست.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران تصريح كرد: نگاه 1+5 به اين گفتوگوها به اين صورت است كه اين مذاكرات رو به جلو باشد و ما همواره اين موضوع را اعلام كردهايم و حاضريم هماكنون نيز مذاكرات را ادامه دهيم و آمادگي خود را براي ادامهي مذاكرات در فردا نيز اعلام ميكنيم. حال اين مذاكرات ميتواند در زمينهي هستهيي و غيرهستهيي باشد كه ما براي آن آمادهايم.
در ادامهي كنفرانس، جليلي در پاسخ به خبرنگار العراقيه نيز گفت: اينكه طرف مذاكره چه مسائلي را در مذاكرات مطرح كردند بايد از خودشان بپرسيد. تمام طرفهاي مذاكره با يكديگر همكاري داشتند و دربارهي مسائل مطرح شده صحبت كرديم.
وي در پاسخ به سوال خبرنگار ديگري دربارهي نقش عراق اظهار كرد: نقش عراق بسيار مثبت و ايجابي بود و امروز دولت عراق يك دولت ممتاز در صحنهي بينالمللي است كه اجلاس هفت كشور در آن يكي از اين نمونههاست. دولت عراق امروز مورد احترام و اعتماد همهي هفت كشور بود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران ادامه داد: اينكه در مورد حقوق هستهيي ايران چه تضميني وجود دارد بايد بگويم كه ما معتقديم خود انپيتي و آژانس بايد به عنوان نهادهاي قانوني و بينالمللي تقويت شوند و تقويت اينها به اين صورت ممكن است كه بين تكاليف و حقوق اعضا توازن برقرار باشد و اعضا به همان ميزان كه به وظايف خود عمل ميكنند از حقوق برخوردار باشند و اين ميتواند يك مبناي قوي براي استفادهي اعضا از حقوق هستهيي خودشان باشد.
جليلي در پاسخ به سوال خبرنگاري دربارهي گفتوگوهاي استانبول يادآور شد: در گفتوگوي استانبول دو طرف توافقهايي روي چند موضوع داشتند؛ يكي اينكه گفتوگو براي همكاري باشد و به صورت يك فرآيند داراي يك مسير باشد و بر اساس عمل متقابل و گام متقابل صورت گيرد. در مذاكرات بغداد نيز ما بر روي اين موضوعات تاكيد كرديم.
او در پاسخ به سوال ديگري نيز گفت: يكي از بحثهاي اساسي در اين گفتوگوها پيشنهادهاي مختلفي بود كه حتي در زمينههاي هستهيي مطرح شد و همچنين بحثها و گفتوگوهايي پيرامون مباحث غيرهستهيي مورد بحث قرار گرفت و قرار شد در هر دو زمينه كارشناسان به بحث و بررسي بپردازند.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران با اشاره به مسالهي غنيسازي اورانيوم خاطرنشان كرد: ما بارها بيان كردهايم و در اين گفتوگوها نيز اين مساله را مطرح كرديم كه غنيسازي اورانيوم جزو حقوق مسلم اعضاي انپيتي است و اين موضوعي است كه هم در انپيتي و هم در بازنگري آن در نيويورك وبا اجماع اعضا مورد تاييد قرار گرفت.
جليلي خاطرنشان كرد: جمهوري اسلامي ايران بر حق خود براي استفادهي صلحآميز و بهخصوص غنيسازي اورانيوم تاكيد دارد.
وي تصريح كرد: آنچه جمهوري اسلامي به دنبال آن است بحث استفادهي صلحآميز از انرژي هستهيي است. بيش از دو سال پيش ما براي استفادهي صلحآميز به غنيسازي اورانيوم با غناي 20 درصد نياز داشتيم. رآكتور تهران كه يك رآكتور تحقيقاتي بود و توليدات آن مصارف دارويي و درماني داشت و بيش از يك ميليون بيمار از اين داروها استفاده ميكردند، ما براي سوخت رآكتور به غنيسازي 20 درصد نياز داشتيم. لذا نامهاي به مديركل وقت آژانس يعني آقاي البرادعي نوشتيم و خواستيم كه اين سوخت را در اختيار ايران قرار دهد.
طبق اساسنامه، آژانس وظيفه دارد دسترسي به انرژي صلحآميز هستهيي را براي اعضا تسهيل كند اما اين مساله كه صرفا مصارف درماني داشت با كارشكنيهايي مواجه شد و اورانيوم غني شده 20 درصد را به ما ندادند و اين در حالي بود كه ما خود دو سال پيش اين پيشنهاد را مطرح كرديم كه اين سوخت را به ما بفروشيد ولي آنها امتناع كردند.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران ادامه داد: طبق اساسنامه، آژانس وظيفه دارد دسترسي به انرژي صلحآميز هستهيي را براي اعضا تسهيل كند اما اين مساله كه صرفا مصارف درماني داشت با كارشكنيهايي مواجه شد و اورانيوم غني شده 20 درصد را به ما ندادند و اين در حالي بود كه ما خود دو سال پيش اين پيشنهاد را مطرح كرديم كه اين سوخت را به ما بفروشيد ولي آنها امتناع كردند.
جليلي افزود: بر اين مبنا سعي كرديم كه با ظرفيت بومي خودمان سوخت توليد كنيم و اين سوخت را به بركت تلاش دانشمندان ايراني كه متوسط سن آنها برابر با سن انقلاب از زمان پيروزي آن است توانستيم تا 20 درصد غنيسازي كرده و به تبديل آن به مجتمع سوخت دسترسي پيدا كنيم و امروز نيز از اين موضوع بيش از يك ميليون بيمار استفاده ميكنند و كاملا صلحآميز و تحت نظارت آژانس است.
او تاكيد كرد: در همهي گفتوگوها دو طرف مذاكره نيز تاكيد داشتند كه استفادهي صلحآميز از انرژي هستهيي حق ايران است و قابل انكار نيست و ما گفتهايم كه در اين چارچوب ميتوانيم گفتوگوها را ادامه دهيم.
سعيد جليلي در ادامهي گفتوگوي خود با خبرنگاران در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه خانم اشتون اعلام كرده ايران راجع به گفتوگو در مورد غنيسازي 20 درصد و مسائل مرتبط با آن اعلام آمادگي كرده است، گفت: همانطور كه گفتم ما معتقديم غنيسازي براي مصارف صلحآميز هستهيي جزو حقوق مسلم ايران است.
وي همچنين در پاسخ به اين سوال كه با توجه به اينكه دور بعدي مذاكرات ايران و 1+5 در مسكو و در تاريخ 18 و 19 ژوئن خواهد بود و آيا احتمال ميدهيد و اين انتظار وجود ندارد كه تحريمهاي يكجانبهي برخي از كشورهاي عضو اين گروه برداشته شود با توجه به اينكه شما تاكيد كردهايد گفتوگوها در صورتي ميتواند رو به جلو باشد كه مسير تخريب به موازات آن نباشد؟ اظهار كرد: من قبل از آغاز گفتوگوها در تهران به صراحت بيان كردم كه آنچه كه امروز به پايان رسيده مسير فشار عليه ملت ايران است و اين مسير، مسيري بنبست و بينتيجه است و آنچه كه ميتواند موفقيت را تضمين كند بحث گفتوگو و همكاري است و ما توصيه ميكنيم براي اينكه گفتوگوها موفق رو به جلو باشد در راهبرد گفتوگو و همكاري عمل شود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگار ديگري مبني بر اينكه آيا در مورد مسائل اقتصادي نيز بحث و گفتوگويي صورت گرفت؟ يادآور شد: همانطور كه اشاره كردم در سه سال پيش در بستهي پيشنهادي ما سه محور براي همكاري و گفتوگو مطرح بود كه از جمله همكاريهاي اقتصادي بهخصوص در زمينهي تامين و امنيت انرژي بود.
جليلي با اشاره به ظرفيت اقتصادي جمهوري اسلامي ايران بهخصوص در زمينهي انرژي و غير قابل انكار بودن اين ظرفيتها، تصريح كرد: اين يكي از موضوعاتي است كه در اجلاس آينده ميتواند مورد توجه قرار بگيرد و در مورد آن گفتوگو شود. البته تمام اين بحثها همانطور كه اشاره كردم بايد در راهبرد گفتوگو و همكاري باشد و راهبرد فشار به پايان خود رسيده است.
1+5 نيز در گفتوگوها بيان كردند كه فتواي مقام معظم رهبري در مورد حرمت سلاحهاي كشتارجمعي يك ظرفيت بزرگ را براي خلع سلاح ايجاد ميكند
او در ادامه با بيان اينكه در اين گفتوگوها چند بحث اساسي داشتيم، خاطرنشان كرد: مباحثي كه ما مطرح كرديم فقط مربوط به فعاليتهاي هستهيي ايران نيست. ما در ارتباط با بحث خلع سلاح و محكوم كردن سلاحهاي كشتار جمعي تاكيد كرديم؛ چرا كه جمهوري اسلامي ايران در اين زمينه يكي از مدعيان خلع سلاح است و دو سال پيش نيز در همين راستا اجلاس خلع سلاح را در تهران برگزار كرديم و خود آنها نيز در اين گفتوگوها بيان كردند كه فتواي مقام معظم رهبري در مورد حرمت سلاحهاي كشتارجمعي يك ظرفيت بزرگ را براي خلع سلاح ايجاد ميكند كه فقط محدود به ايران نيست بلكه يك نظريهي ديني است و ميتوان از آن به عنوان يك فرصت در بحث خلع سلاح استفاده شود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران گفت: ما همچنين در مورد حقوق اعضاي عضو انپيتي نيز تاكيد داشتيم كه غنيسازي اورانيوم براي مصارف صلحآميز حق كشورهاي عضو انپيتي است و اين حق بايد مورد احترام باشد. در انپيتي براي كشورهاي عضو يك حقوق و تكاليفي تعريف شده است و نبايد به گونهاي عمل كرد كه براي هيچيك از اعضا اينگونه باشد كه مثلا تكليفش بيشتر و از حق خود كمتر بتواند استفاده كند.
وي با بيان اينكه در عرصهي همكاريهاي هستهيي عرصههاي مختلفي وجود دارد كه ناظر بر مصارف انساني،دارويي و صلحآميز است و اين همكاريها ميتواند بستري را براي همكاري بين كشورها شكل دهد.
جليلي همچنين در بخش ديگري از اين نشست خبري با بيان اينكه بعد از گفتوگوهاي استانبول آنها براي حركت در مسير گفتوگو براي همكاري در عرصههاي مختلف علاقه نشان دادند و ما نيز استقبال كرديم، اظهار كرد: ما تاكيد داريم كه راهبرد فشار و گفتوگو به پايان رسيده و در اين دو روز نيز بحثهاي مختلفي انجام شد و بايد كمك كنيم كه راهبرد گفتوگو و همكاري روز به روز تقويت شود.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران با بيان اينكه در بستهي پيشنهادي ما كه سه سال پيش ارايه داديم سه محور براي گفتوگو پيشنهاد شد از جمله مسائل امنيتي بينالمللي، سياسي منطقهيي و اقتصادي، خاطرنشان كرد: قبل از گفتوگوهاي استانبول، در مكاتباتي كه بين ما و خانم اشتون صورت گرفت، خانم اشتون در نامهاي اعلام كرد كه حاضريم در كنار موضوع هستهيي ايران، در مورد موضوعات ديگر نيز گفتوگو كنيم و اين اعلام آمادگي مبنا قرار گرفت و در نشست استانبول نيز اين مسير دنبال شد و ما در دو موضوع و آنها نيز در دو موضوع پيشنهاداتي را مطرح كردند كه يكي مبارزه با دزدان دريايي و امنيت درياها و ديگري مبارزه با مواد مخدر بود.
او همچنين در ادامه در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه ايران در چه شرايطي غنيسازي 20 درصد را متوقف ميكند؟ توضيح داد: همانطور كه گفتم ما در اين ارتباط تاكيد داريم كه در انپيتي و مصوبه بازنگري آن حق غنيسازي اورانيوم براي اعضا وجود دارد و در واقع حق آنهاست و در واقع بر اين موضوع تاكيد شده كه غنيسازي براي مصارف صلحآميز هستهيي حق همهي اعضاست و اين چيزي است كه ما در اين گفتوگوها بر روي آن تاكيد داريم و در اين مورد اگر موضوع همكاري و يا موضوعاتي براي همكاري پيدا شود ما از آن استقبال ميكنيم.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در ادامهي اين گفتوگوي خبري با بيان اينكه طرف مقابل بستهي پيشنهادي ارائه نداد و وقتي كه اين موضوع نيز مطرح شد مورد تعجب قرار گرفت كه چرا اعلام شده بستهي پيشنهادي و در حقيقت آنها يك پيشنهاد داشتند در مورد همين غنيسازي اورانيوم و ما نيز ديدگاه خود را مطرح كرديم و موضوع اساسي اين است كه هرگونه همكاري در اين زمينهها مبتني بر اين است كه ما قائل باشيم بر حق غنيسازي اورانيوم در مورد اعضاي انپيتي.
جليلي در ادامه با اشاره به ظرفيتهاي دفاعي جمهوري اسلامي ايران اظهار كرد: همه با ظرفيت جمهوري اسلامي ايران در حفظ امنيت و حقوق خود و دفاع از حقوق خود آگاهند و كساني كه در مقام دشمني جمهوري اسلامي ايران هستند در مسير زوال و سقوط قرار دارند.
جليلي در پايان سخنان خود بار ديگر از دولت و ملت عراق براي برگزاري اين اجلاس تشكر و قدرداني كرد.
اشتون: گفتوگوها گام به گام خواهد بود/ درباره غنيسازي 20 درصد گفتوگو كرديم
رییس هیات مذاکره کنندگان 1+5 گفت: «طرف 1+5 محكم، روشن و متحد است در پيگيري يك راه حل اساسي سريع دربارهي نگرانيهاي جامعهي بينالمللي كه برنامهي هستهيي ايران كاملا صلحآميز باشد و براساس انپيتي و قطعنامه شوراي امنيت و قطعنامه شوراي حكام مورد بررسي قرار گيرد».
كاترين اشتون در بيانيهي خود در پايان دو روز مذاكره با ايران در بغداد افزود: «انتظار داريم ايران اقدامات عملي و قطعي براي اينكه نگرانيهاي جامعهي بينالملل را لحاظ كند، به شكل فوري انجام دهد تا اعتمادسازي ايجاد شود و ايران به تعهدات بينالمللياش عمل كند».
اشتون با اشاره به مذاكرات دو روزهاش با ايران تصريح كرد: «ما (3+3) با همتايان ايراني خود گفتوگو كرديم و گفتوگوهاي فشرده و با جزييات زياد بود و در راستاي توافقها در استانبول پيشنهادهاي روشني را در مورد موضوع هستهيي ايران و بهويژه تمام جوانب غنيسازي 20 درصد مطرح كرديم. ما همچنان ايدههايي را روي ميز گذاشتيم و دربارهي اقدامات دوطرفه به اقدامات متقابل كه آمادگي داريم انجام دهيم گفتوگو كرديم».
نماينده 1+5 در مذاكرات با ايران ادامه داد: «ايران آمادگي خودش را براي اينكه موضوع غنيسازي 20 درصد را بررسي كند اعلام كرد و در يك طرح پنج مادهاي كه شامل به رسميت شناختن حق غنيسازي براي ايران از سوي ماست، تاكيد كرد».
او ادامه داد: «پس از برگزاري مذاكرات عميق با طرف ايراني در دو روز گذشته كه به طور گروهي و دوجانبه برگزار شد، خيلي روشن مشخص است كه هر دو طرف خواستار پيشرفت در مذاكرات هستند و زمينههاي مشترك براي همكاري وجود دارد. در عين حال اختلافات گسترده پابرجاست».
اشتون اظهار كرد: «ما موافقيم كه نياز براي گفتوگوهاي بيشتر براي اينكه زمينههاي مشترك در بينمان بيشتر ايجاد شود وجود دارد. ما به پايتختهاي خود بازميگرديم كه مشورت كنيم و ارتباطات گسترده را با همتايان ايراني خود براي آماده كردن يك ديدار بيشتر در مسكو كه 17 ژوئن به آنجا وارد ميشويم و مذاكرات به طور رسمي 18 و 19 ژوئن برگزار خواهد شد، حفظ ميكنيم».
رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا افزود: «گفتوگوها بر اساس ديدگاه گام به گام و نگاه دوجانبه خواهد بود. ما مصمم هستيم كه اين مشكل را حل كنيم. اين مشكل را در آيندهي نزديك از طريق مذاكرات حل كنيم و به گفتوگوهاي خود ادامه ميدهيم».
او در پاسخ به سوال خبرنگاري اظهار كرد: «گفتوگوهاي ما در يك پروسهي گام به گام مهم است و اميدواريم در اين پروسه، اعتماد و اميد به وجود آيد كه مسائل را به شكل درست و واضح حل كنيم. فكر ميكنيم دلايل مشترك زيادي وجود دارد كه به مذاكرات ادامه دهيم».
اشتون گفت: «البته ما ديدگاههاي متفاوت داريم. با اين حال تاريخ مذاكرات بعدي را مشخص كرديم و با آمادگي كامل در اين مذاكرات حاضر ميشويم».
رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا در پاسخ به سوال ديگري مبني بر اينكه واكنش ايران به پيشنهادات شما چه بود؟ بيان كرد: «ما پيشنهادات واضحي را مطرح كرديم و در رابطه با غنيسازي 20 درصد صحبت كرديم اما از من انتظار نداشته باشيد كه اينجا وارد جزييات شوم. همچنين در اين مذاكرات مسائل ديگري مطرح شد و من فكر ميكنم براي ادامهي كار وجوه مشترك خوبي داريم».
باقري: درباره جزييات تامين نيازهاي هستهيي ايران در مسكو بحث ميشود
يك عضو مذاكره كنندهي هيات ايراني تاكيد كرد: نبايد اقداماتي به طور موازي از سوي 1+5 خلاف رويكرد همكاري انجام شود.
علي باقري، معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي كه در مذاكرات دو روز گذشتهي ايران با 1+5 در بغداد حضور داشته است، با اشاره به پيشنهادات دو طرف اظهار كرد: دو طرف چند پيشنهاد در اين مذاكرات مطرح كردند و بحثها در اين دو روز صورت گرفت اما پيشنهادات نهايي نشدند و قرار شد در جلسهي معاونان كه با حضور كارشناشان برگزار ميشود، موضوعات بررسي شود و چارچوبي براي بحث در مسكو آماده شود.
او گفت: موضوعات مورد نظر دو طرف در مذاكرات بغداد به بحثهاي حساس و جدي نزديك شده است.
وي دربارهي موضوع غنيسازي اورانيوم 20 درصد كه 1+5 در مذاكرات به آن پرداخته است، خاطرنشان كرد: غنيسازي يك حق مسلم طبق انپيتي است و در استانبول، طرف مقابل تاكيد كرد كه حقوق هستهيي ايران را در چارچوب انپيتي به رسميت ميشناسد. اين موضوع از نظر ما در چارچوب همكاريهاي هستهيي ميتواند مورد بحث قرار گيرد.
معاون جليلي ادامه داد: نيازهاي هستهيي ايران و تامين واقعي آنها مورد بحث است و قرار است دربارهي جزييات اين موضوع در نشست مسكو بحث شود.
اين عضو هيات مذاكره كنندهي ايران با 1+5 تاكيد كرد: اين مساله از موضوعاتي است كه بايد در نشست كارشناسي مورد بررسي قرار گيرد.
باقري با اشاره به نشست كارشناسان و معاونان جليلي و اشتون گفت: مهمترين كاري كه در اين نشستها انجام ميشود، نزديك كردن ديدگاههاي دو طرف به يكديگر است.
او در پاسخ به این سوال مبني بر اينكه پيشنهاد مسكو براي ميزباني مذاكرات از طرف كداميك از دو طرف مطرح شد، اظهار كرد: براي ميزباني مذاكرات چند پيشنهاد مطرح شد ولي در اين ميان مسكو مورد پذيرش دو طرف قرار گرفت.
باقري در پاسخ به سوال ديگر ايسنا مبني بر اينكه موضوع به رسميت شناخته شدن حق ايران در مذاكرات استانبول و بغداد از سوي 1+5 به طور شفاف و رسمي اعلام نشده است و همچنان اين موضوع در ابهام است، توضيح داد: اين مساله در چارچوب پيشنهاداتي كه دو طرف بهويژه طرف ايراني مطرح كرد آمده است و بنا شد اين موضوع و ديگر موضوعات در نشست كارشناسي پخته و نهايي شود.
معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در عين حال تاكيد كرد: حق ايران طبق انپيتي امري مسلم و شناخته شده است.
وي در پاسخ به سوال ديگر ايسنا مبني بر اينكه چرا دو طرف در مذاكرات دو روزهي بغداد نتوانستند در مراحل اوليه به چارچوبي مشخص و توافق براي ادامهي مذاكرات برسند و اين موضوع به دور سوم مذاكرات در پايان روز پنجشنبه موكول شد؟ گفت: دو طرف در اين مذاكرات به اين توافق رسيدند كه به يكديگر فرصت دهند تا ديدگاهها مبتني بر پيشنهادات مطرح شده به يكديگر نزديك شود.
باقري با رو به جلو خواندن مذاكرات، تصريح كرد: ديدگاهها در اين مذاكرات دربارهي موضوعات مختلف متفاوت بود. با وجود آنكه در استانبول به توافقات كلي دست پيدا كرده بودند و با توجه به اختلاف نظرها قرار شد تا بحثهاي كارشناسي انجام شود.
معاون جليلي در پاسخ به سوال ديگری مبني بر اينكه ايران ادامهي مذاكرات در آينده را منوط به دريافت پاسخ 1+5 دربارهي پيشنهادش كرده است، گفت: اصراري در كار نبود. ما معتقديم مذاكره بايد دوطرفه باشد. اگر قرار باشد يك نفر نظرش اعمال شود ديگر مذاكره نيست.
او در پاسخ به سوالي ديگر مبني بر اينكه نشستهاي كارشناسي پيش از نشست بغداد برگزار شد اما در اين مذاكرات نتيجهي ملموسي به دست نيامد، يادآور شد: در استانبول ما دربارهي مسائل كلي صحبت كرديم اما بحث اصلي در بغداد مطرح شد. اما وقتي دو طرف ديدند دربارهي پيشنهادات اختلاف نظر دارند و نميتوانند در طي دو روز به نتيجه برسند، توافق كردند اين مذاكرات ادامه يابد.
باقري يكبار ديگر دربارهي موضوع غنيسازي 20 درصد كه از سوي ايران اعلام شده است ميتواند موضوعي براي همكاري باشد، خاطرنشان كرد: آنها ايدههايي در اينباره دارند و قرار شد در نشست كارشناسي دربارهي آنها بحث شود. ما در اين زمينه ايدهاي نداشتيم.
معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران در پاسخ به سوالي ديگر كه اگر تحريمهاي نفتي و بانكي عليه ايران اعمال شود واكنش ايران چه خواهد بود؟ گفت: دكتر جليلي در كنفرانس خبري و ديدارهايش با كاترين اشتون بر اين مساله تاكيد كردند كه مسائل بايد به گونهاي كه دو طرف در استانبول توافق كردند جلو رود و با رويكرد همكاري وارد شوند و اين مساله در عمل بايد نشان داده شود.
اين عضو مذاكره كنندهي هيات ايراني تاكيد كرد: نبايد اقداماتي به طور موازي از سوي 1+5 خلاف رويكرد همكاري انجام شود.
وي همچنين گفت: ما صرفا براي گفتوگو مذاكره نميكنيم و اين رويكرد را قبول داريم. مذاكرات بايد نتايج ملموس داشته باشد و طرف مقابل هم بر اين نكته تاكيد كرده است كه دنبال نتايج جدي است.
پس از پايان مذاكرات دو روزه ايران و 1+5، سعيد جليلي در راس هيات همراه راهي كربلا شد و بامداد روز جمعه به زيارت حرمين حضرت ابوالفضلالعباس (ع) و امام حسين (ع) رفت.