به گزارش مشرق به نقل از مهر، برنامه اخیر "هفت" اختصاص به بررسی سیر بازیگری در سینمای ایران با حضور پیام دهکردی و مهدی فخیم‌زاده داشت، همچنین میزگرد اخلاق در سینما با حضور منوچهر محمدی و شهریار بحرانی بخش دیگر برنامه شب گذشته بود.
بخش چهره‌های هفته به فعالیت‌های فرامرز قریبیان، امیر عربی، مریلا زارعی، میترا حجار، مصطفی کیایی، پیمان معادی و محمدرضا گلزار پرداخت. در ادامه به مناسبت درگذشت استاد حمید سمندریان دو تن از شاگردان وی درباره سیر بازیگری علمی و روشمند در سینما صحبت کردند.
در ابتدا فخیم‌زاده درباره شیوه تدریس و آموزش بازیگری سمندریان گفت: من کمتر دیده‌ام که استاد سمندریان در آموزش‌هایش به مکتب خاصی استناد کند. مثلا مصطفی اسکویی که بیشتر بر روی روش استانیسلاوسکی تمرکز داشت، اما استاد سمندریان کمتر اصرار به استفاده از روش خاصی داشت. او بازیگرش را بیشتر به درون متن ارجاع می‌داد و بازیگران را با متن روی صحنه می‌فرستاد و با آنها تمرین می‌کرد.
وی افزود: سمندریان بازیگرها را از طریق تحلیل نقش راهنمایی و با این تحلیل قدم به قدم بازیگر را به سمت باورپذیر شدن نقش هدایت می‌کرد.
پیام دهکردی در این زمینه توضیح داد: سمندریان بارها و بارها در سر کلاس‌ها و همچنین در نمایش "ملاقات بانوی سالخورده" که من افتخار همکاری در آن را داشتم، همیشه بازیگر را جزء به جزء هدایت می‌کرد. او به شدت مسلط به پرسونای بازیگرانش بود و هر بازیگر را به روش خودش هدایت می‌کرد. سمندریان در تحلیل و باور نقش اصرار بسیاری داشت و معتقد بود این باور در بازیگر باید از درون شکل بگیرد.
فخیم‌زاده در ادامه عنوان کرد: سمندریان از خصوصیات هر بازیگر به یک شکل استفاده می‌کرد به‌عنوان نمونه در نمایش "نگاهی از خود" ابتدا نقش کاترین را مریم معترف بازی می‌کرد و بعد سوسن تسلیمی جایگزین او شد و سمندریان هر کدام از این دو بازیگر را به روش مختلفی برای رسیدن به نقش کاترین راهنمایی کرد. او هیچگاه به دنبال گرفتن بازی شگفت‌انگیز از بازیگر نبود بلکه به دنبال این بود که همه در نمایش یک هارمونی داشته باشند و نمی‌خواست که مثلا بازیگر خاصی زیاده از حد در نقشی بدرخشد و به چشم بیاید.
دهکردی در ادامه برنامه به تفاوت بازیگری تئاتر و سینما اشاره کرد و گفت: بازیگری در تئاتر مثل ورزش دو میدانی است که مادر همه ورزش‌ها به حساب می‌آید. مثلا آلپاچینو هر سال یک تئاتر بازی می‌کند تا بتواند به فرم دلخواه خود بازگردد. هر کدام از مدیوم‌های سینما و تئاتر با یکدیگر تفاوت دارند اما متاسفانه در این سال‌ها در ایران وقتی بازیگری گل درشت بازی می‌کند می‌گویند تئاتری بازی کرده است. در صورتیکه ما بازی غلط و بازی درست داریم و بازیگری که غلط بازی می‌کند در تئاتر هم اشتباه بازی می‌کند.
وی ادامه داد: در سینما ناخودآگاه ذهنی بازیگر به بازیگر می‌گوید که امکان برداشت دیگری هم وجود دارد اما عظمت تئاتر در میرا بودن آن است پس خطا باید به فکر برسد و بازیگر باید با تمام قوا روی صحنه ظاهر شود. معتقدم که ویژگی‌های یک بازیگر خوب خلاقیت، بدن بازیگر، صدا، گفتار و حفظ درونی او است.
بازیگر هم آدمی است مثل آدم‌های دیگر
فخیم‌زاده در ادامه برنامه درباره الگو قرار گرفتن بازیگران در جامعه گفت: بازیگری یک هنر است اما نباید از بازیگران توقعات خاص و بی‌جا داشت. یک بازیگر هم آدمی است مثل آدم‌های دیگر، اما باید بیشتر مواظب باشد چون ممکن است الگو قرار گیرد. بنابراین بازیگران چون مورد توجه قرار می‌گیرند خودبه‌خود باید بیشتر مراقب رفتار و منش خود باشند، اما نباید آنها را الگو قرار داد.
دهکردی نیز در همین زمینه گفت: بازیگر مصلح اجتماعی نیست. او یک پرسنا و یک شهروند با همه شوریدگی‌های خود هستند. امیدوارم با برنامه‌های منسجمی که چیده می‌شود این توقعات از روی دوش بازیگران برداشته شود. البته بخشی از این توقعات از دل جامعه اخلاقی و سنتی ایران بیرون می‌آید.
گفتگو با رضا داودنژاد که این روزها دوران نقاهت را در خانه سپری می‌کند بخش دیگر برنامه شب گذشته بود. ادامه برنامه "هفت" شب گذشته اختصاص بررسی اخلاق در سینما و حضور منوچهر محمدی و شهریار بحرانی داشت.
سینمای ایران، سینمایی نجیب و اخلاق‌گرا است
محمدی درباره جایگاه اخلاق در سینما گفت: چیزی که ما بعنوان اخلاق می‌شناسیم یک نوع روش زندگی است در جامعه افرادی که مقید به فضائل اخلاقی باشند، افراد اخلاق‌مدار شناخته می‌شوند اگر هنرمند بتواند خودش را با اخلاق درست وفق دهد، آثارش هم اخلاقی از آب در می‌آید.
این تهیه‌کننده سینما در ادامه تصریح کرد: در سینمای قبل از انقلاب فصل مشترک بیشتر فیلم‌ها تمایل به مسائل جنسی و شرب خمر بود و به جز چند استثناء فیلم قابل توجه و اخلاقی وجود نداشت، اما در سینمای بعد از انقلاب اتفاق جدیدی افتاد.
وی ادامه داد: در این سی سال سینمای ایران، سینمایی نجیب و اخلاق‌گرا بوده‌است. البته بین آرمان و واقعیت همیشه چالش وجود داشته است. بین آرمان و پاره‌ای جبرهای واقعی چالش‌های تاثیرپذیری بوجود آمده است. در چند سال اخیر بخشی از سینماگران به دلیل مسائل اقتصادی، تنبلی و همچنین عدم باور به نزدیک شدن به برخی مسائل و واقعیت‌ها، آرمان‌ها را کمی به عقب رانده است. معتقدم کسانی که باور به این واقعیت‌ها در جامعه دارند نباید سنگر را خالی کنند.
محمدی در ادامه عنوان کرد: بخش قابل توجهی از سینمای ایران هم به سوژه‌های اخلاقی توجه دارد و هم نکاتی را در نظر می‌گیرد که خانواده‌ها بتوانند از آن بهره بگیرند در سینمای ایران پدربزرگ و نوه می‌توانند در کنار هم بنشینند و فیلم ببینند، اما متاسفانه در سال‌های اخیر مدیریت سینما، سی‌سال گذشته را زیر سوال برده‌است و خرده‌های غیرمعمولی به آن وارد کرده است.
شهریار بحرانی در همین زمینه توضیح داد: ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که فیلم سازان مسائل اخلاقی جامعه را بازتاب می‌دهند اگر تقصیری هم وجود دارد فیلم‌سازان به تنهایی مقصر نیستند و شرایط فرهنگی هم تاثیرگذار است. درست است که فیلم‌های اخلاقی خیلی خوبی بعد از انقلاب داشته‌ایم، اما معتقدم که اخلاق تنها یک بستر است و ما نیاز به اخلاق داریم تا مقوله فراتری را عرضه کنیم.
وی ادامه داد: در طول این سال‌ها فقط اخلاقیات را به‌عنوان ایده‌‌آل و آرمان در نظر گرفتیم مقولاتی فراتر از مسائل اخلاقی وجود دارد که اگر می‌توانستیم به آنها دست یابیم مسیر دیگری در جهت کسب معرفت طی می‌شد. هدف باید فراتر از اخلاق باشد تا به هنر متعالی‌تری دست یابیم.
هفت روز هفته و از پیش تولید تا پس از تولید که به معرفی فیلم‌های "عملیات مهدکودک"، "استرداد"، "برف و خاکستر" و "بزرگ مرد کوچک" اختصاص داشت از بخش‌های دیگر برنامه شب گذشته بود.
