براساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال ۹۰، جمعیت کل کشور ۷۵ میلیون و ۱۴۹ هزار و ۶۶۹ و جمعیت استان تهران برابر با ۱۲ میلیون و ۱۸۳ هزار و ۳۹۱ نفر اعلام شد. استان تهران دارای ۱۴ شهرستان است كه بعد از شهرستان تهران با بیش از هشت میلیون نفر جمعیت، پر جمعیت‌ترین شهرستان ورامین با ۵۲۶ هزار و ۲۹۴ نفر است. اسلامشهر با ۴۸۵ هزار و ۶۸۸ نفر در رتبه سوم به لحاظ جمعیتی قرار دارد.
نسبت جنسیتي تقریبا برابر برای زنان و مردان پایتخت
بر مبنای نتایج سرشماری سال گذشته، شاخص نسبت جنسيتي (که نشان مي‌دهد به ازاي هر صد نفر زن چند نفر مرد وجود دارد) نشان می‌دهد اين شاخص در استان تهران از رقم ۱۰۶ در سال ۸۵ به رقم ۱۰۲ در سال ۹۰ كاهش يافته است. از کل جمعیت استان تهران بیش از ۶ ميليون و ۱۳۰ هزار نفر را مردان و بيش از ۶ ميليون نفر را زنان تشكيل ميدهند.
نسبت جنسيتي در سال ۹۰ براي نقاط شهري ۶/۱۰۰ و برای نقاط روستايي استان تهران ۷/۱۱۴ بوده است. معاون برنامه‌ريزي استاندار تهران در گفت‌وگو با «ایسنا»، در این خصوص مطرح کرده که؛ «به نظر مي‌رسد يكي از علل كاهش شاخص نسبت جنسيتي در استان كم شدن ميزان خالص مهاجرت وارده به آن است؛ چراكه در ميان مهاجران همواره نسبت جنسيتي بالاتر از نسبت جنسيتي ساكنان يك منطقه است.»
روند رو به کاهش رشد جمعیت استان تهران
از کل جمعيت استان تهران، ۱۱ ميليون و ۳۰۵ هزار و ۸۳۲ نفر در مناطق شهري و ۸۸۷ هزارو ۴۳۷ نفر نيز در نقاط روستايي زندگي مي‌كنند که براین اساس، رشد جمعیت در مناطق شهری این استان ۶۵/۱ درصد و در مناطق روستایی منهای ۱/۱ است.
در حالی که طبق برآوردهای آماری صورت گرفته، درصد متوسط رشد سالانه جمعیت کل کشور در طول پنج سال (۹۰ـ۱۳۸۵) برابر با ۲۹/۱ درصد بوده، این رقم در استان تهران ۴۴/۱ درصد بوده که نسبت به دوره سرشماری قبلی با کاهش ملموسی همراه بوده؛ چرا که این رقم در خلال سالهای ۸۵ـ۱۳۷۵ در استان تهران برابر با ۳۹/۲ درصد بوده است. بر اساس نتايج سرشماري سال ۹۰ استان‌هاي بوشهر با ۱۱/۳ و البرز ۰۴/۳ درصد بالاترين رشد جمعيت را در بين استان‌هاي كشور داشتند؛ ضمن آنكه رشد جمعيت استان البرز خود متاثر از رشد جمعيت استان تهران بود؛ زيرا شهرستان كرج به علت مجاورت با شهرستان تهران سرريز جمعيت آن را به خود جذب كرده است و رشد جمعيت استان بوشهر معلول مهاجرت نيروي كار از ساير استان‌ها به منظور اشتغال به كار در پروژه‌هاي پارس جنوبي است. كمترين رشد جمعيت در اين دوره نیز مربوط به استان اردبيل با ۳۳/۰ درصد است.
شاخص جمعیت در سه گروه سنی
نعمت‌الله تركي، معاون برنامه‌ريزي استاندار تهران به تشریح شاخص جمعیت در سه گروه عمده سني ۱۴-۰، ۶۴-۱۵ و ۶۵ ساله و بیشتر پرداخت و اظهار کرد: در سال ۹۰ جمعيت ۱۴-۰ ساله ۹/۱۹ درصد، جمعيت ۶۴-۱۵ ساله ۹/۷۳ درصد و جمعيت بيشتر از ۶۵ سال ۲/۶ درصد از كل جمعيت استان تهران را تشكيل ميدهند؛ در حالي كه اين شاخص در سال ۸۵ براي سه گروه سني مذكور به ترتيب ۲/۲۱ و ۷/۷۳ و ۱/۵ درصد بوده است. بنابراين مقايسه اين ارقام نشان مي‌دهد كه جمعيت سالمند استان افزايش، جمعيت كم سال (كمتر از ۱۴) كاهش يافته و جمعيت مياني (۶۴-۱۵) تفاوت چنداني نكرده است.
به گفته تركي، اين ارقام براي سال ۹۰ كشور به ترتيب حدود ۲۳ و ۷۱ و ۶ بوده است كه نشان مي‌دهد سهم جمعيت ۹/۱۹ درصدي زير چهارده سال استان از كل جمعيت آن بسيار كمتر از سهم ۴/۲۳ درصدي كشور و سهم ۶/۱ درصدي سالمندان (بالاي ۶۴ سال) از كل جمعيت استان تهران بيشتر از سهم ۷/۵ درصدي كشور است و جمعيت ۱۵ تا ۶۴ ساله كشور نيز به طور نسبي كمتر از استان تهران است.
کاهش مهاجرپذیری پایتخت
تهران به لحاظ موقعیت اقتصادی یكی از مهاجرپذیرترین استان‌های كشور محسوب می‌شود؛ هر چند که میزان مهاجرت‌پذیری تهران نسبت به سالهای قبل کاهش یافته است.
با توجه به اينكه تغييرات رشد طبيعي جمعيت اندك است، كاهش قابل ملاحظه رشد جمعيت طي دو دوره سرشماري نشان مي‌دهد كه ميزان مهاجرت وارده به استان تهران در دوره ۹۰-۸۵ كاهش قابل‌ملاحظه‌اي نسبت به دوره ۸۵-۷۵ داشته است. بر مبنای این امر با توجه به سهم بالاي جمعيت شهرستان تهران از كل جمعيت استان و رشد كمتر جمعيت شهرستان تهران نسبت به ساير نقاط استان، سهم عمده كاهش رشد جمعيت استان تهران مربوط به كاهش رشد جمعيت اين شهرستان است و با وجود كاهش مهاجرت، استان تهران كماكان مهاجر پذير بوده.
تراکم جمعیت تهران، ۲۰ برابر کشور
تراكم جمعیت در استان تهران نیز ۸۹۰ نفر است كه حدود ۲۰ برابر تراكم جمعیت در كل كشور(۴۶ نفر در هر كیلومتر مربع) است. سهم مساحتی استان تهران برابر با ۸/۰ درصد و سهم جمعیتی آن نیز ۲/۱۶ درصد است.
گزارش‌های استخراج شده از آمار سرشماری سال ۹۰ نشان می‌دهد که از سه میلیون و ۷۳۳ هزار و ۱۹۰ خانوار بیش از سه میلیون و ۴۰۰ هزار خانوار در مناطق شهری این استان زندگی می‌كنند که از این میان خانوارهای یک، دو، سه و چهار نفره استان تهران از کل کشور بیشتر و خانوارهای پنج نفره و بیشتر بیش از شش درصد کمتر از کل کشور است.
ضریب نفوذ اینترنت
یکی دیگر از شاخص‌هایی که در جریان بررسی آمار نفوس و مسکن مورد ارزیابی قرار گرفته است، میزان نفوذ اینترنت در سطح کشور و در میان افراد جامعه است. برای ارزیابی این شاخص، درصد افرادی که در ۱۲ ماه قبل از سرشماری حداقل یک بار از اینترنت استفاده کردند، به مجموع افراد در همان گروه سنی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.
براین اساس از تعداد ۱۱ میلیون و ۲۲۱ هزار و ۸۱۰ نفر کاربر اینترنت در کل کشور، تعداد ۲ میلیون و ۷۸۳ هزار و ۵۹۵ نفر کاربر مربوط به استان تهران بوده‌اند. ضریب نفوذ اینترنت در استان تهران و در میان افراد شش سال و بالاتر برابر با ۹/۲۴ درصد، افراد ۱۰ سال و بالاتر ۲۶ درصد و در میان افراد ۱۵ تا ۲۴ سال برابر با ۹/۴۰ درصد بوده است. این داده‌های آماری بر درصد توزیع واحدهای خالی مسکونی در کشور نیز اشاره دارد. طبق آخرین سرشماری، تعداد یک میلیون و ۶۶۳ هزار و ۴۱۲ واحد خالی مسکونی در کشور وجود دارد که تهران با برخورداری از سهم ۷/۱۹ درصدی، تعداد ۳۲۷ هزار و ۱۶۳ واحد خالی مسکونی را در دل خود جای داده است.
