به گزارش سرویس اجتماعی مشرق، برای هر یک از ما پیش آمده که در فضای مجازی با تبلیغات فراوانی در زمینه‌های مختلفی روبه‌رو شده‌ایم. چندی است که در برخی از شبکه‌های مجازی کانال‌ و یا اکانت هایی راه‌اندازی شده‌اند که با درخواست تصویری از عنبیه چشم افراد وضعیت سلامت یا بیماری آنها توسط فردی که معلوم نیست متخصص است یا متخصص‌نما مورد تشخیص و تفسیر قرار می‌گیرد و در نهایت افراد با تشخیص بیماری را به مطب‌ها یا کلینیک‌های شخصی راهنمایی می‌کنند.

آیا عنبیه شناسی روشی موفق برای تشخیص بیماری ها است؟

دکتر سید محمد میرخانی، عضو هیأت‌مدیره نظام‌پزشکی، در یادداشتی در این‌باره نوشت: عنبیه شناسی یا IRIDOLOGY علم به حساب نمی آید و شبه علم است.

شبه علم به زبان ساده می شود چیزی که بدون مدارک معتبر علمی و قابل راستی آزمایی و تنها با استفاده از کلماتی که علمی بودن را به مخاطب القا می کند ادعا و مطرح می شود.

ساختار چشم انسان سالم در دوران جنینی شکل می گیرد و جز چند تغییر جزئی مثل تغییرات جزیی رنگ چشم ها که در نتیجه ی افزایش رنگدانه ها در ابتدای زندگی است تغییرات دیگری نمی کند.البته گاهی بیماری ها می توانند در سایر اعضای بدن فرد بیمار تغییراتی ایجاد کنند و چشم هم استثنا نیست، اما این تغییرات محدود به چند بیماری هستند و تعداد آن ها به اندازه ای نیست که بتوان عنبیه ی چشم را آینه ی تمام نمای کل بدن دانست.

خیلی از کسانی که خود را "عنبیه شناس" می نامند ادعاهای دیگری را نیز مطرح می کنند و می گویند می توانند حتی بیماری های آینده را با دقت بالایی پیش بینی کنند.

تاکنون برای صحت سنجی این ادعا ها چندین مطالعه انجام شده است که چند نمونه از این مطالعات را به شکل خلاصه در اینجا می نویسیم:

۱- در سال ۱۹۷۹ میلادی سه عنبیه شناس معروف ادعای تشخیص بیماری از روی مشاهده ی عنبیه را مطرح می کنند و برای بررسی صحت این ادعاها، تصاویری از چشمان ۱۴۳ نفر که ۴۸ نفر آن ها بیماری کلیوی داشتند و ۹۵ نفر آن ها سالم بودند را در برابر این ۳ نفر قرار می دهند.هیچ کدام از این سه نفر نمی توانند تشخیصی درست و حتی بهتر از محاسبات شانسی ارائه کنند.

۲- در بیشتر تبلیغات عنبیه شناسی که تا الان دیده ام ادعای تشخیص مشکلات کبد و کیسه ی صفرا وجود داشته است(شیادی طبی همیشه عاشق تشخیص کبد چرب است).

مطالعه ای در خصوص همین کیسه ی صفرا توسط یکی از مجلات معتبر پزشکی بریتانیا و در سال ۱۹۸۸ منتشر شد که در آن تصاویر عنبیه های تعداد ۳۹ نفر که مشکلات جدی کیسه ی صفرا داشتند و به همین تعداد هم افراد بدون مشکل در اختیار یک گروه متشکل از ۵ "عنبیه شناس" قرار داده شد.نتیجه جالب بود.گفتند تقریبا نیمی از افراد مشکلات کیسه ی صفرا دارند و این نیمی از افراد با توجه به آمار واقعی نیمی از افرادی که در مطالعه شرکت کرده بودند درست بود فقط مشکل اینجا بود که تقریبا نیمی از آنهایی که تشخیص مشکلات کیسه ی صفرا برای آن ها مطرح شده بود سالم بودند و باز هم تشخیص با عنبیه شناسی تفاوت معناداری با تشخیص های شانسی نداشت!

۳- حتی در سال ۲۰۰۵ مطالعه ای با هدف صحت سنجی ادعای عنبیه شناسی برای تشخیص سرطان صورت گرفت به این شکل که تصاویر چشم های ۱۱۰ نفر که ۶۸ نفر از آنها سرطان پستان،پروستات،تخمدان،روده داشتند را به علاوه ی تصاویر چشمان ۴۲ از افراد سالم را در اختیار یک عنبیه شناس معروف قرار دادند.نتیجه این شد که تنها ۳ مورد تشخیص درست داده شد! در نظر بگیرید که ۳ تشخیص در ۱۱۰ مورد حتی از تشخیص های شانسی هم می تواند بدتر باشد!

۴- در سال ۲۰۱۵ دپارتمان سلامت دولت استرالیا نتایج تحقیقی که توسط یکی از سازمان های بیمه ای انجام شده بود را منتشر کرد که در آن هم تشخیص بر مبنای عنبیه شناسی را غیر معتبر دانسته بود.

تقریبا اکثر محققین و مجلات علمی معتبر، تشخیص با روش عنبیه شناسی را فاقد اعتبار می دانند اما شیادان هیچگاه به تحقیقات علمی علاقه ای ندارند.

متاسفانه از آنجا که نظارت قانونی بر ادعاهای طبی که گاهی رنگ و بوی شیادی به خود می گیرد به طور شایسته و کافی انجام نمی پذیرد، شاهد رشد انفجاری مدعیان درمانگری کاذب هستیم.

شاید عده ای بگویند که کسانی که به این افراد مراجعه می کنند به دنبال ویزیت ارزان هستند اما در همین نمونه ی فوق ویزیتی که غیرحضوری و تنها با رویت یک عکس آن هم با تلفن همراه صورت می گیرد ۱۹۸ هزار تومان است در صورتی که هزینه ی ویزیت یک پزشک آن هم در بخش خصوصی برای پزشکان عمومی ۹۰ هزار تومان، ویزیت پزشک متخصص ۱۳۵ هزار تومان، ویزیت پزشک فوق تخصص ۱۷۴ هزار تومان است.

 در نظر بگیرید که معاینه ی چشم های شما با دستگاه هایی که گاهی قیمت آن ها به میلیارد ها تومان می رسد و توسط یک متخصص چشم پزشکی حتی اگر دفترچه ی بیمه نداشته باشید ۱۳۵ هزار تومان و نزدیک به ۶۰ هزار تومان ارزان تر از یک جوانی است که به شکل غیرقانونی و مجرمانه عکس چشم شما را فقط می بیند!

ویزیت تحت عنوان عنبیه شناسی و تجویز عین دخالت در امور پزشکی است و چنانچه فردی بدون داشتن مجوز اشتغال به امور پزشکی و دارویی و بدون داشتن مدرک دانشگاهی در این رشته اقدام به انجام امور پزشکی و درمانی نماید، در این صورت این فرد مرتکب عمل مجرمانه دخالت کردن در امور پزشکی شده است.

هر فردی با عدم داشتن پروانه رسمی به امور پزشکی،اشتغال ورزد به حبس تعزیری از ۶ ماه تا ۳ سال و پرداخت جریمه نقدی از ۵ میلیون تا ۵۰ میلیون ریال محکوم خواهد شد و در صورت تکرار به حبس از ۲ تا ۱۰ سال و پرداخت جریمه از ۵ میلیون تا ۱۰۰ میلیون ریال محکوم خواهد شد.