آنچه در ادامه از نظرتان می گذرد بخش هفتادم این کتاب است.



***جمع آوري اطلاعات

شايد نامه آقاي خامنه اي كه پس از خروج از گرگان و رسيدن به تهران به پدرش فرستاد و در سانسور پستي به دست ساواك خراسان افتاد، و شايد پي گيري پرونده سيدجعفر طباطبايي قمي كه برخي از دستگيرشدگان آن پرونده، اسمي مبهم از او (سعيد خامنه اي/سيد خامنه اي) برده بودند، موجب شد كه اداره كل سوم ساواك از مهرماه در تكاپوي يافتن او باشد. بخش نامه اي به ساواك هاي كرج، قم، قزوين، اراك، دماوند ، ورامين، شهرري، شميرانات و شعب جنوب غرب، جنوب شرق، شمال غرب و شمال شرق تهران فرستاده، خواسته شد سابقه، نشاني و هر اطلاعي از او دارند، خبر دهند. غير از ساواك قم كه نوشت: "نامبرده... پس از استخلاص از زندان [قزل قلعه] تاكنون فعاليت مضره اي نداشته و فعلاً در قم نيست."

بقيه اظهار بي اطلاعي كردند و نوشتند كه سابقه اي از فرد يادشده در اين ساواك وجود ندارد. اين كه چرا اداره كل سوم ساواك، پي گردهاي خود را محدود به تهران و شهرهاي اطراف آن نمود، چه بسا مربوط به خبرهايي باشد كه نشان از حضور آقاي خامنه اي در تهران مي كرد. او در نامه اي كه پس از خروج از گرگان به پدرش فرستاد خبر داد كه در تهران است و سري هم به قم خواهد زد.

پرونده سيدجعفر طباطبايي قمي اما، كه يكي از پنج نفر متهم به طبع و نشر اعلاميه  و تحريك مردم به جنگ و قتال و توهين به رئيس مملكت بود، بسيار قطور شده بود.

اين پرونده تا اواسط تيرماه 43 به 103 برگ رسيده بود. چنان كه در مقاطع پيشين اشاره شد، از ماجراي تصويب نامه لايحه انجمن هاي ايالتي و ولايتي تا آستانه ماه محرم، عمده فعاليت سياسي آقاي خامنه اي و هم قطاران فكري او چاپ و توزيع اعلاميه بود. اين اعلاميه ها از نامه ها و اطلاعيه هاي امام خميني تا تشويق افسران ارتش به قيام و شورش را شامل مي شد. اعلاميه ها در قم توليد و در تهران توزيع مي شد. چندي بعد سيدجعفر قمي اقدام به نشر جريده فرياد كرد كه مواضع بسيار تندي عليه شاه داشت. در اين اوان، انگار كه كارشان بالا گرفته باشد، سيدجعفر پيشنهاد خريد دستگاه تكثير را داد و گفت كه يكي را در تهران سراغ دارد.


"مال يك شيخي ... بود... نمي دانم چه سري بود به آقاجعفر نمي فروخت و بايستي كس ديگري ضمانت مي كرد يا دخالت مي كرد يا براي پوشش بود. به هر حال من و آقاجعفر رفتيم پيش او و من معرفي شدم به عنوان خريدار و آن را خريديم ... پلي كپي مال خود آن شيخ هم نبود؛ مال كس ديگري بود ... آن شخص خودش جزو كساني بود كه از ايران خارج شده بود و متواري بود ... [سيدجعفر ] با آن نشريه فرياد را [منتشر مي كرد] ... خودش مي نوشت، خودش تايپ مي كرد؛ روي اين كاغذي هاي استنسيل . خودش هم آن را مي گذاشت توي ماشين [تكثير]. بعدها كمك پيدا كرده بود ... پيراهن فروشي بود نزديك مدرسه مروي ، آقاي مهدي صداقت [= محمدمهدي نعمتي]، و يكي هم آقاي مشكيني كه عرب بود . نمي دانم [شايد] از معاودين بود؛ و آقاي رضا اصفهاني ... بعد روزنامه گير افتاد." و تعدادي از دست اندركاران را كه نتوانستند فرار كنند، دستگير كردند . شيخ دستگير شده، اطلاعات درخواستي را در اختيار مقامات ذي ربط قرار داد و از آن به بعد سيدعلي در مظان اتهام خريد دستگاه و تحت تعقيب قرار گرفت. فروشنده دستگاه تكثير، نام درست او را نمي دانست و با ترديد از سيدخامنه اي يا سعيد خامنه اي ياد كرده بود؛ از اين رو رنگ اتهام آقاي خامنه اي به غلظت سيدجعفر قمي نبود؛ هر چند نامش در كنار ديگر متهمان رديف شده بود.

در نامه سپهبد مرتضي خسرواني، رئيس اداره دادرسي ارتش، نام متهمان چنين ذكر شده است:

-1 شيخ محمد علي فرزند علي اصغر شهرت صادق تهراني (معروف به صادقي يا اميرصادقي).
-2 سيدجعفر فرزند سيدحسين شهرت طباطبايي قمي (متواري است)
-3 سيدخامنه اي (متواري است)
-4 طلبه قمي (متواري است)
-5 محمدمهدي فرزند رضا شهرت نعمتي (پيراهن فروش)

وي در اين نامه، از ساواك خواست در تعقيب ساير متهمين كه پرونده به نامشان مفتوح مانده است اقدامات قانوني معمول دارند.

در اين زمان دستگاه امنيتي پيش از آن كه خواستار دستگيري آقاي خامنه اي باشد، درصدد جمع آوري اطلاعات درباره او بود، چرا كه احتمالاً در تطبيق هويت او با "سيدخامنه اي" ترديد داشت. حتي استعلام از ساواك بلوچستان و سيستان نيز غير از ارسال اطلاعات شناسنامه اي و اشاره به هشت برگ پرونده اي كه در دوازدهم بهمن 1343 همراه آقاي خامنه اي به تهران فرستاده شده بود، به آگاهي ها نيفزود.  وي پس از دستگيري در زاهدان، روز يادشده با هواپيما به تهران منتقل و در قزل قلعه زنداني شده بود.

سيدجعفر قمي كه با چهره و لباس مبدل فراري بود، با اسم مستعار علي حائري، گاه در تهران و گاه در مشهد، از چشم مأموران ساواك، پنهان بسر مي برد.


***تدريس

بيش از يك سال از بازگشتش به مشهد مي گذشت. ادامه در س آموزي و ممارست با منابع فقه و اصول، تدريس و مباحثات علمي با پدر، پس از استقرار در مشهد آغاز شد. آقاي خامنه اي در درس خارج آيت الله ميلاني حاضر مي شد و در شمار آن دسته از فضلايي بود كه در ماه يك صد تومان شهريه مي گرفت. شهريه ها بر مبناي درجه علمي و اهتمام در تدريس كم و زياد مي شد. آقاي ميلاني "ماهي 50 تومان به طلاب فاضل درس خودش مي داد و بعدها اين براي طلاب فاضلي كه تدريس هم مي كردند شد 100 تومان."

آقاي خامنه اي از نظر استادش، مدرسي فاضل بود كه بايست بالاترين شهريه را بگيرد. او تا سال 1349 ش همچنان به درس آموزي خارج فقه ادامه داد. عمده تدريس او در مدرسه ميرزاجعفر بود. يكي از متون درس دهي او كتاب اصول الاستنباط في اصول الفقه اثر سيدعلي نقي حيدري از شاگردان آيت الله سيدابوالقاسم خويي بود. اين كتاب در مشهد به جاي معالم الاصول درس داده مي شد. همچنين مكاسب، رسائل و بعدها كفايةالاصول را به طلاب علوم ديني درس مي داد.

 برخي عادات تدريس را از پدر به ياد داشت و آن را نيك مي پنداشت. هر روز از طلبه ها درس روز قبل را مي پرسيد؛ نه از همه. گاه تا هشتاد نفر پاي درس او مي نشستند و مي نوشتند. هر روز از زبان دو يا سه طلبه درس گفته شده را مرور مي كرد. تدريس او در مشهد از اواخر 1344 ش تا سال 1356 كه به ايرانشهر تبعيد شد هرگز قطع نگرديد؛ مگر تيغ زندانها كه رشته تدريس را هر از گاه مي بريد.

درس مكاسب او، گاه تا 120 شاگرد را گرد خود مي آورد؛ از حلقه هاي علمي رسائل هم همين طور. معروف و بزرگ مشهد بود. "من تا وقتي كه رسائل مي گفتم از 15-16نفر و 20 نفر شروع شده بود كه بعد [افزايش يافت ]... كفايه مثلاً درس مي گفتم براي30 - 40 نفر."