امسال در بخش اصلی جشنوارۀ کن بیست فیلمساز از کشورهای فرانسه، آمریکا، ژاپن، ایران، ایتالیا، دانمارک، هلند، مکزیک، چین، تونس، و چاد برای دریافت نخل طلا با همدیگر رقابت می کنند؛ که از بین آنها استیون سودربرگ، برادران کوئن، و رومن پولانسکی هر کدام یک بار موفق به دریافت نخل طلای بهترین فیلم شده اند. نیکلاس ویندینگ رفن به خاطر فیلم «درایو» جایزۀ بهترین کارگردانی کن را از آن خود کرده. و پائولو سورنتینو برای «ایل دیوو» و محمد صالح هارون برای «مردی که می خندد» جایزۀ ویژۀ هیأت داوران کن را گرفته اند. جوان ترین فیلمساز این دوره آمات اسکالانته کارگردان ۳۴ سالۀ مکزیکی است که با نخستین فیلم بلندش به بخش رقابتی کن راه یافته. و مسن ترین فیلمساز این دوره پولانسکی ۸۰ ساله است. والریا برونی-تدسکی تنها فیلمساز زن حاضر در این بخش است که با سومین فیلم کارنامۀ خود در کن حضور یافته است. یادداشت زیر گزارشی ست از سابقۀ حضور و جوایز این بیست فیلمساز در دوره های قبلی جشنوارۀ کن. (نام فیلمسازان به ترتیب سن شان آورده شده.)
رومن پولانسکی (متولد ۱۹۳۳)
درام فرانسوی «ونوس در خز» (Venus in Fur) نام جدیدترین ساختۀ رومن پولانسکی فیلمساز بزرگ لهستانی است. او پیش از این دو بار با فیلمهای «مستأجر» (۱۹۷۶) و «پیانیست» (۲۰۰۲) در بخش رقابتی کن حضور یافته بود که برای فیلم دوم نخل طلای بهترین فیلم کن را برد. «ونوس در خز» (بیست و یکمین فیلم بلند پولانسکی) دربارۀ کارگردانی ست که می خواهد رمانی به همین نام نوشتۀ لئوپولد فون زاخر-مازوخ نویسندۀ مشهور اتریشی را روی صحنه ببرد. امانوئل سِنیه (همسر پولانسکی) و متیو آمالریک در این فیلم به ایفای نقش پرداخته اند.
الکس وَن وارمردام (۱۹۵۲)
تریلر «بورگمن» (Borgman) نام جدیدترین ساختۀ الکس ون وارمردام و محصول مشترک هلند و بلژیک و دانمارک است. این فیلمساز هلندی امسال برای اولین بار به بخش مسابقۀ کن راه یافته است.
جیم جارموش (۱۹۵۳)
آخرین فیلم جیم جارموش در آخرین لحظات به بخش مسابقۀ جشنوارۀ کن امسال راه یافت. در فیلم «تنها عشاق زنده ماندند» (Only Lovers Left Alive) که دربارۀ دو موسیقیدان زیرزمینی ست، تام هیدلستون، تیلدا سوینتون و میا واسیکوفسکا ایفای نقش می کنند. جارموش در سال ۱۹۸۴ برای فیلم «عجیب تر از بهشت» جایزۀ دوربین طلایی جشنواره فیلم کن را از آن خود کرد و در سال ۲۰۰۵ جایزۀ ویژۀ این جشنواره را برای «گلهای پژمرده» دریافت کرد. این پنجمین حضور این فیلمساز آمریکایی در بخش فیلمهای رقابتی کن است.
جوئل (۱۹۵۴) و ایتان (۱۹۵۷) کوئن
برادران کوئن امسال با فیلم «درون للِوین دیویس» (Inside Llewyn Davis) برای هشتمین بار در جشنوارۀ کن شرکت کرده اند. این کمدی-درام محصول مشترک آمریکا و فرانسه است و در آن اسکار ایساک، کری مولیگان، جاستین تیمبرلیک و جان گودمن به ایفای نقش پرداخته اند. این فیلم داستان یک خوانندۀ فولک نیویورکی در سالهای دهۀ ۱۹۶۰ را روایت می کند... جوئل و ایتان کوئن یک بار در سال ۱۹۹۱ برای فیلم «بارتون فینک» نخل طلای بهترین فیلم را دریافت کردند؛ و سه بار جایزۀ بهترین کارگردانی جشنوارۀ کن را برای همین فیلم، «فارگو» (۱۹۹۶) و «مردی که آنجا نبود» (۲۰۰۱) به خانه بردند. فیلم «قاتلین پیرزن» هم جایزۀ ویژۀ هیأت داوران کن ۲۰۰۴ را برای این دو برادر به ارمغان آورد.
آرنو دپلشن (۱۹۶۰)
امسال هفتمین حضور آرنو دپلشن فیلمساز فرانسوی در جشنوارۀ کن است. فیلم جدید او «جیمی پ» (Jimmy P) درامی فرانسوی با شرکت بنیسیو دل تورو (در نقش جیمی پیکار) و متیو آمالریک است.
عبداللطیف کِشیش (۱۹۶۰)
«زندگی ادل» (La Vie d'Adèle) نام فیلم تازۀ عبداللطیف کشیش است. این کمدی-درام فرانسوی، پنجمین ساختۀ این فیلمساز تونسی و اولین تجربۀ حضور او در کن است. داستان «زندگی ادل» از رمان «آبی و یک رنگِ گرم» نوشتۀ ژولی مارو الهام گرفته شده و دربارۀ رؤیاها و آرزوهای یک دختر ۱۵ ساله است. لئا سیدو ستارۀ سینمای فرانسه در این فیلم نقش آفرینی کرده است.
زندگی ادل، عبداللطیف کشیش
تاکاشی میکه (۱۹۶۰)
تاکاشی میکه فیلمساز سینمای ژاپن با فیلم تازه اش «سپر حصیری» (Wara No Tate) که یک تریلر جنایی ست، برای سومین بار به بخش مسابقۀ کن راه یافته است.
الکساندر پاین (۱۹۶۱)
الکساندر پاین فیلمساز آمریکایی سازندۀ فیلم «نسل ها»، امسال با «نبراسکا» (Nebraska) برای دومین بار در بخش رقابتی کن حضور می یابد؛ یک فیلم جاده ای دربارۀ پیرمردی الکلی که برای دریافت جایزۀ بخت آزمایی یک میلیون دلاری، عرض آمریکا را طی می کند... در سال ۲۰۰۲ فیلم «آقای اشمیت» ساختۀ پاین در بخش مسابقۀ جشنوارۀ کن حاضر بود. «نبراسکا» به صورت سیاه و سفید فیلمبرداری شده و بازیگرانی چون باب اودنکیرک و ویل فورته و بروس درن در آن به ایفای نقش پرداخته اند. پاین سال گذشته یکی از اعضای هیأت داوران بخش رقابتی کن به ریاست نانی مورتی بود.
آرنو دِ پَلیِر (۱۹۶۱)
آرنو د پلیر فیلمساز و فیلمنامه نویس فرانسوی با فیلم «مایکل کوهلاس» (Michael Kohlhaas) اولین حضور خود در بخش مسابقۀ کن را تجربه می کند. در این درام تاریخیِ محصول مشترک فرانسه و آلمان، مدس میکلسون (بازیگر فیلم «شکار») در نقش مایکل کوهلاس ظاهر شده است. این فیلم بر اساس رمانی به همین نام نوشتۀ هاینریش ون کلیست ساخته شده است.
محمد صالح هارون (۱۹۶۱)
«گریگریس» (Grigris) محصول مشترک فرانسه و چاد، نام فیلم تازۀ محمد صالح هارون فیلمساز اهل چاد است که پیش از این در سال ۲۰۱۰ با فیلم «مردی که می خندد» در بخش رقابتی کن حضور یافته بود و موفق به دریافت جایزۀ ویژۀ هیأت داوران شده بود.
هیروکازو کُره-ادا (۱۹۶۲)
«مثل پدر، مثل پسر» (Like Father, Like Son) عنوان فیلم جدید هیروکازو کره-ادا دیگر فیلمساز ژاپنی این دوره است که در سالهای ۲۰۰۱ و ۲۰۰۴ با فیلمهای «فاصله» و «کسی نمی داند» در بخش مسابقۀ کن حضور یافته بود.
پشت شمعدان، استیون سودربرگ
استیون سودربرگ (۱۹۶۳)
استیون سودربرگ که یک بار در سال ۱۹۸۹ نخل طلای کن را به خاطر فیلم «جنسیت، دروغها و نوار ویدئو» دریافت کرده و تا به حال عنوان جوان ترین برندۀ این جایزه را به خود اختصاص داده، امسال بعد از ۲۴ سال با فیلم «پشت شمعدان» (Behind the Candelabra) به کن بازگشته است. این فیلم، داستان زندگی پیانیست معروف آمریکایی به نام لیبریس را روایت می کند که نقشش را مایکل داگلاس ایفا می کند. مت دیمون و دبی رینولدز دیگر بازیگران فیلم هستند.
والریا برونی-تدسکی (۱۹۶۴)
«قصری در ایتالیا» (Un Château en Italie) نام یک کمدی-درام به کارگردانی بانوی بازیگر و فیلمساز ایتالیایی-فرانسوی والریا برونی-تدسکی است. (او خواهر کارلا برونی -همسر رئیس جمهور سابق فرانسه نیکولا سارکوزی- است.) برونی با سومین فیلمش در مقام کارگردان، اولین حضور خود در کن را تجربه می کند.
فرانسوآ ازون (۱۹۶۷)
فرانسوآ ازون ده سال بعد از فیلم «استخر شنا»، امسال برای دومین بار با درام فرانسوی «جوان و زیبا» (Jeune et Jolie) در بخش رقابتی جشنوارۀ کن حضور یافته است. کارنامۀ این فیلمساز ۴۵ سالۀ فرانسوی پر از جوایز مهمی مثل جایزۀ هیأت داوران جشنوارۀ برلین ۲۰۰۲ (برای فیلم «هشت زن») است. مارین واچ و شارلوت رمپلینگ بازیگران فیلم تازۀ او هستند که روز ۱۵ مه در کن به روی پرده می رود.
مهاجر، جیمز گری
جیمز گری (۱۹۶۹)
«مهاجر» (The Immigrant) نام پنجمین فیلم جیمز گری است؛ فیلمسازی که در واقع جشنوارۀ کن کشف اش کرد. این فیلم چهارمین تجربۀ حضور این فیلمساز آمریکایی در بخش رقابتی جشنوارۀ کن است. او اولین بار ۱۳ سال قبل با فیلم «حیاط ها» (۲۰۰۰) قدم به جشنوارۀ کن گذاشت و بعد از آن فیلمهای «شب مال ماست» (۲۰۰۷) و «دو عاشق» (۲۰۰۸) را در این جشنواره شرکت داد. ماریون کوتیار و خوآکین فینیکس بازیگران اصلی «مهاجر» هستند. داستان فیلم در دهۀ ۱۹۲۰ اتفاق می افتد و دربارۀ یک زن لهستانی است که به نیویورک مهاجرت می کند و پس از آشنایی با یک شعبده باز، وارد دنیای نمایشهای کمدی می شود.
نیکلاس ویندینگ رفن (۱۹۷۰)
نیکلاس ویندینگ رفن دو سال بعد از نمایش فیلم تحسین شدۀ «درایو»، امسال با «تنها خدا می بخشد» (Only God Forgives) به جشنوارۀ کن برگشته است؛ فیلمی پر از خشونت دربارۀ گنگستری که در تایلند زندگی می کند و پس از کشته شدن برادرش به دست یک پلیس، قصد انتقامجویی دارد... «درایو» فیلم قبلی این فیلمساز دانمارکی در کن ۲۰۱۱ موفق شد جایزۀ بهترین کارگردانی جشنواره را از آن خود کند. «تنها خدا می بخشد» محصول مشترک فرانسه و دانمارک، و دهمین فیلم ویندینگ رفن در مقام کارگردان است و در آن رایان گاسلینگ و کریستین اسکات توماس بازی می کنند.
تنها خدا می بخشد، نیکلاس ویندینگ رفن
پائولو سورنتینو (۱۹۷۰)
پائولو سورنتینو امسال کمدی-درام «زیبایی بزرگ» (La Grande Bellezza) را در مسابقۀ اصلی کن دارد. «عشق پیچیده» و «دوست خانوادگی» نام آثاری از سورنتینو هستند که به ترتیب در بخش رقابتی کن ۲۰۰۴ و ۲۰۰۶ حضور یافتند و این سینماگر ایتالیایی را به عنوان یک فیلمساز مطرح به دنیا شناساندند. فیلم «ایل دیوو» هم جایزۀ ویژۀ هیأت داوران جشنوارۀ کن ۲۰۰۸ را برای او به همراه داشت. آخرین فیلم سورنتینو دربارۀ نویسنده ای مسن با بازی تونی سرویلو است که خاطرات جوانی اش در شهر رم را مرور می کند... «زیبایی بزرگ» محصول مشترک ایتالیا و فرانسه است.
ژیا ژانکه (۱۹۷۰)
امسال ژیا ژانکه با فیلم تازه اش به نام «لمس گناه» (Touch of Sin) در جشنوارۀ کن حضور یافته است. این فیلمساز بین المللی سینمای چین پیش از این دو بار در سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۱۰ با فیلمهای «۲۴ شهر» و «کاش می دانستم» در کن شرکت کرده بود.
اصغر فرهادی (۱۹۷۲)
اصغر فرهادی فیلمساز برندۀ اسکار بهترین فیلم خارجی زبان برای «جدایی نادر از سیمین»، امسال با فیلم تازه اش «گذشته» (Le Passé) برای اولین بار در جشنوارۀ جهانی کن حضور یافته است. این فیلم نمایندۀ کشور فرانسه است و تمام سکانسهای آن در پاریس و به زبان فرانسوی فیلمبرداری شده. در «گذشته» برنیس بژو، علی مصفا، طاهر رحیم، پولین بورله و بابک کریمی نقش آفرینی کرده اند.
گذشته، اصغر فرهادی
آمات اسکالانته (۱۹۷۹)
آمات اسکالانته جوان ترین فیلمساز بخش رقابتی شصت و ششمین دورۀ جشنوارۀ کن است. این فیلمساز مکزیکی با اولین فیلم بلندش «هلی» (Heli) در این دوره شرکت کرده است.
امسال در لیست داوران بخش مسابقه، نیکول کیدمن، انگ لی، دنیل اوتوی، کریستین مونجیو، کریستف والتس، لین رمزی، نائومی کاواسه، و ویدیا بالان حضور دارند و ریاست هیأت داوران را استیون اسپیلبرگ برعهده دارد. ۶۶-مین دورۀ جشنوارۀ کن روز یکشنبه ۲۶ ماه مه (۵ خرداد) با نمایش تریلر فرانسوی «زولو» ساختۀ ژروم سال، و اعطای نخل های طلایی در مراسم اختتامیه به کار خود پایان می دهد.
