در این برنامه روح‌الله ایزدخواه استاد دانشگاه، رضا ملک‌زاده وزیر اسبق بهداشت، محمد صادق کوشکی استاد دانشگاه تهران، احمد نادری استاد دانشگاه تهران، رضا روستا آزاد رئیس دانشگاه صنعتی شریف، علیرضا زاکانی نماینده مجلس و محمود ملاباشی معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان با یکدیگر مناظره کردند. روح‌الله ایزدخواه فعال دانشجویی به عنوان اولین نفر پشت تریبون قرار گرفت و طی سخنانی تولید علم و نشاط سیاسی را دو موتور اساسی پیشرفت در دانشگاهها عنوان کرد و گفت: نظام آموزشی نیاز به این دو بال دارد.
وی با بیان اینکه بنده خود را نماینده جنبش دانشجویی می‌دانم و نظرات دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی را در این برنامه منتقل می‌کنم و محافظه‌کاری را نیز جایز نمی‌دانم، اظهار داشت: به اعتقاد بنده نظام آموزشی در 25 سال اخیر دچار تحجر شده که من اسم آن را انحطاط می‌گذارم.
این فعال دانشجویی ادامه داد: به نظرم در نظام آموزشی ما پس‌رفت و درجازدگی داشتیم و رو به عقب رفتیم. در این راستا می‌توان به اتفاقاتی که در سال‌های 72 - 73 رخ داده، اشاره کرد. در آن سال اقتصاد مملکت دچار مشکل بود و مقام معظم رهبری فرمودند، خدا لعنت کند دستی را که نمی‌خواهد دانشگاهها سیاسی باشد. در آن زمان ما شاهد تورم بودیم، رئیس بانک مرکزی گفته بود اساتید اقتصاد درس بدهند ما خودمان اقتصاد را مدیریت می‌کنیم.
ایزدخواه خاطرنشان کرد: در سال 81 نیز فردی حرفی علیه ائمه اطهار علیهم السلام زد و قاضی حکمی را در این باره صادر کرد که تمامی دانشگاهها قلمرو یک عده شد که چرا حکم نسبت به این فرد داده شد؛ این در حالی است که مقام معظم رهبری در پیامی به جنبش دانشجویی اعلام کرده بودند انتظار ما از جنبش دانشجویی عدالت‌خواهی است. آیا برای عدالت‌خواهی فضا فراهم بود؟ چقدر فضا برای این حرکت باز شد؟
وی اضافه کرد: مجوز دوستان ما در دانشگاه صنعتی‌شریف و علم‌و‌صنعت لغو شد، چرا؟ برای اینکه می‌خواستند صحبت از عدالت کنند. می‌خواستند راجع به مفاسد اقتصادی حرف بزنند اما فضا داده نشد. توسعه سیاسی برای یک نفر و یک جریان خاص بود. می‌خواستند دانشگاه را به آشوب بکشند و برای جریان اصیل فضایی فراهم نبود.
رضا روستاآزاد رئیس دانشگاه صنعتی‌شریف نیز پشت تریبون برنامه مناظره قرار گرفت و طی سخنانی گفت: نکته‌ای که مطرح میشود آن است آیا تولید علم و نشاط سیاسی با هم در تضاد هستند یا می‌توان هم به علم توجه کرد و هم در فضای سیاسی فعالیت کرد. جواب این است که انسان یک بعد ندارد تنها بعد ذهن نیست که رشد می‌کند بلکه وجود ابعاد دیگر هم باید مورد توجه قرار گیرد.
دنیا به دنبال این است که حرف حق شنیده نشود
وی تاکید کرد: علم برای علم، مردود است چراکه علم برای علم کاربرد است. علم برای این است که به عمل برسیم. البته این سوال پیش می‌آید که علم در چه راستایی؟ ما باید هدف داشته باشیم. پرچمی که در دنیا بالا رفته عدالت‌خواهی، بشریت و مسائل معنوی است. ضمن آنکه استکبار در مقابل ما قرار گرفته است.
رئیس دانشگاه صنعتی‌شریف، اقتدار ملی را مورد توجه قرار داد و با بیان اینکه دانشجویان باید از فرصت‌ها در راستای اقتدار ملی و بصیرت استفاده کنند، دنیای فعلی را دنیایی پیچیده‌ای خواند و گفت: چند هزار صدا از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای پخش میشود. دنیا تحمل یک صدا از ایران را ندارد. به خاطر همین شبکه‌های برون‌مرزی صداوسیمای ایران منجمله پرس‌تی‌وی را تحمل نکردند.
"دنیا به دنبال این است که حرف حق شنیده نشود. در این فضا باید علم‌آموزی را مورد توجه قرار داد. باید با رصد کردن اخبار به مسائل پی برد. معتقدم علم به تنهایی با سیاست در تضاد نیست بلکه الزام است."
محمدصادق کوشکی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز طی سخنانی در این برنامه با بیان اینکه ما باید موضوع تولید علم و نشاط سیاسی را بررسی کنیم، گفت: نشاط سیاسی فقط مخصوص احزاب تلقی نمی‌شود. دانشجو نیز با احساس، کار سیاسی می‌کند؛ البته در فضایی به فعالیت‌های سیاسی توجه نشد؛ در 8 سال اخیر دانشگاهها از لحاظ سیاسی آرام بود و به آن نیز افتخار می‌کردند.
وی با بیان این مطلب که دانشگاهها وارداتی است و ما در عین حال شکل رایج سیاسی را نیز وارد کرده‌ایم، گفت: معتقدم چیزی به نام تولید علم تعریف نشده است البته در حوزه‌هایی مانند آموزش پزشکی این تعاریف انجام شده اما در حوزه‌هایی همچون صنعت و علوم سیاسی تعریفی صورت نگرفته است. دانشگاههای ما بیشتر ترجمه‌سرا بودند و نگاهشان به سیاست احساسی بود. با احساس وارد مسائل سیاسی می‌شدند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تاکید کرد: اگر می‌خواهیم دانشگاههای ما پاسدار تولید علم باشند، گره‌های سیاسی را باز کنند و سیاست‌مداران از دانشجویان راهنمایی بخواهند، باید دانشگاه، خود را تعریف کند؛ البته سیاست نیز باید همینطور باشد، برای نشاط سیاسی باید تولید علم را به درستی تعریف کنیم. نشاط سیاسی ارتباطی با رفتارهای احساسی ندارد.
محمود ملاباشی معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان به عنوان یکی دیگر از سخنرانان پشت تریبون برنامه زنده تلویزیونی مناظره قرار گرفت و با طرح این پرسش که آیا نشاط سیاسی با تولید علم در دانشگاهها تعارضی دارد یا نه؟ اظهار داشت: دانشگاه سایه‌ای از جامعه است. همانطور که در جامعه نشاط سیاسی می‌خواهیم در دانشگاهها هم نشاط سیاسی امری الزامی است.
وی اضافه کرد: به نظرم نشاط سیاسی به تولید علم نیز کمک خواهد کرد. معتقدم در 10 سال اخیر به پیشرفت‌های خوبی دست یافتیم که این بیانگر نشاط سیاسی است البته به تولید علم و نشاط سیاسی قانع نیستیم و باید به آن تعالی ببخشیم.
معاون وزیر علوم در ادامه در خصوص تولید علم به مقالاتی که در داخل کشور منتشر میشود، اشاره کرد و گفت: در داخل مقالات زیادی داشتیم که به خارج از کشور نمی‌روند و در داخل کشور کار می‌شوند.
ملاباشی با بیان اینکه 1500 پروژه دکترای دانشجویی داریم و 2500 پروژه اجرایی در دانشگاهها اجرا می‌شوند، افزود: 800 نشریه علمی و پژوهشی نیز داریم ضمن آنکه 1311 انجمن علمی با سابقه داریم که سیاست علم را به پیش می‌برند. همچنین 33 پارک علمی و 1300 مرکز رشد با محوریت دانش‌بنیان داریم که کار میکنند.
وی نشاط سیاسی در دانشگاهها را برگرفته از تعامل با جامعه عنوان کرد و گفت: در حماسه سیاسی که در 24 خرداد برگزار شد، 3300 سخنرانی تبلیغاتی (نمایندگان نامزدها و شخص آنها در دانشگاهها) بدون هیچ ناامنی برگزار شد که این برگرفته از نشاط سیاسی است.
رضا ملک‌زاده وزیر اسبق بهداشت و معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی یکی دیگر از میهمانان این هفته برنامه زنده تلویزیونی مناظره بود.
وی طی سخنانی با بیان اینکه عنصر اصلی نشاط سیاسی در دانشگاهها و در بین دانشجویان است، گفت: معتقدم باید به فعالیت دانشجویی به دید بازتری نگاه کنیم. در 7 سال گذشته حتی انجمن‌های اسلامی اجازه نمی‌یافتند فعالیت کنند. بسیج خوب است ولی مجموعه دانشگاهها فقط در بسیج نیست.
ما نتوانستیم نخبگان را در دانشگاهها نگه داریم
معاون علمی فرهنگستان علوم پزشکی همچنین در خصوص تولید علم در دانشگاهها اظهار داشت: مقالات خوبی را در زمینه تولید علم داشته‌ایم به خصوص در حوزه پزشکی؛ البته پیشرفت علم فقط در تولید انبوه مقاله نیست. تولید علم وقتی صورت می‌گیرد که ما نوآوری در کشور داشته باشیم یعنی در حوزه پزشکی بتوانیم داروها را خودمان تولید کنیم. ما این توانایی را داریم که این کار را انجام دهیم.
ملک‌زاده ضمن انتقاد از خروج نخبگان از داخل کشور و حضور آنها در کشورهای دیگر اظهار داشت: ما نتوانستیم نخبگان را در دانشگاهها نگه داریم. آنها ثروت و استعدادهای کشور هستند. معتقدم باید محیط دانشگاه را بازتر و از فضای امنیتی آن را در بیاوریم. باید به تشکل‌های دانشجویی فضا بدهیم. همچنین باید برای نخبگان برجسته در داخل سرمایه‌گذاری و آنها را نگه داریم.
احمد نادری رئیس جهاد دانشگاهی تهران و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ضمن انتقاد از چینش میهمانان در این برنامه خطاب به مرتضی حیدری گفت: بنده نسبت به انتخاب میهمانان انتقاد دارم باید این ترکیب عوض میشد، حداقل سرپرست دانشگاه علامه حضور پیدا می‌کردند تا مباحث چالشی‌تر میشد.
حیدری در پاسخ به احمد نادری گفت: ما از سرپرست دانشگاه علامه دعوت کردیم با توفیقی صحبت کردند و نیامدند.
نادری سپس به اهمیت نشاط سیاسی و تولید علم در دانشگاهها پرداخت و با بیان اینکه برای نشاط سیاسی و تولید علم باید ما به کارکردها نگاه کنیم، اظهار داشت: دانشگاه 4 کارکرد دارد؛ تولید، تربیت نخبگان، دانش‌افزایی و جامعه‌پذیری مهمترین کارکرد دانشگاهها است. جامعه‌پذیری به تربیت انسان بر می‌گردد و رویکرد سیاسی هم دارد.
وی ادامه داد: معتقدم کارکرد سیاسی باید در خدمت کار علمی و کار علمی نیز در خدمت بازتولید در دانشگاهها باشد.
رئیس جهاد دانشگاهی تهران با بیان اینکه ما در کشور چرخه علمی نداریم، تصریح کرد: دانشگاهها محل مسابقه برای تولید مقالات شده‌اند، نه اینکه به مشکلات جامعه بپردازند.
نادری با بیان اینکه دانشگاههای ما باید استانی شوند این پرسش را مطرح کرد که آیا دانشگاهها در استان‌هایی همچون بوشهر و ... مشکلات و مسائل بومی را حل میکنند، گفت: پاسخ خیر است. یا همین دانشگاه صنعتی‌شریف که رئیس آن در اینجا حضور دارد، به ترانزیتی برای دستچین کردن نخبگان به خارج از کشور تبدیل شده است. آیا این دانشگاه غیر از این کارکردی داشته است.
ایزدخواه در برنامه مناظره شبکه یک در خصوص بحث تولید علم و نشاط سیاسی گفت: این که ما در دانشگاهها مهندسین زیادی پرورش دهیم کار درستی نیست. وقتی که این مهندس ما با یک خارجی روبرو شود، آیا می‌تواند با او مذاکره کند؛ حدود 100 سال است که ما صنعت نفت داریم اما توانستیم یک حسابدار نفت داشته باشیم.
وی در ادامه با بیان اینکه پایان‌نامه‌های دانشجویان ما در کتابخانه‌ها خاک می‌خورد، افزود: این پایان‌نامه‌ها حدود 5 سال وقت دانشجو و اساتیدش را می‌گیرد اما در نهایت در گوشه کتابخانه‌ای می‌افتد و خاک می‌خورد.
این فعال دانشجویی در ادامه در خصوص بحث بودجه دانشگاهها گفت: اینکه آقایان می‌گویند بودجه مسئله اصلی دانشگاه است، بنده می‌گویم که در هیچ جای دنیا بودجه تحقیقات را به دانشگاه نمی‌دهند بلکه یک موسسه متولی این کار میشود.
دانشجویی از دانشگاه پیرستون آمریکا برای موضوع پایان‌نامه‌اش که جهاد سازندگی ایران بود
ایزدخواه در ادامه بیان داشت: بحث دانشجوی پولی که مطرح میشود در واقع بحث مدرک‌فروشی است. اگر ما یک درصد از این فشار که بر روی پول می‌گذاریم بر روی تحقیقات گذاشته بودیم، تا به حال پیشرفت‌های زیادی داشتیم.
وی در ادامه بیان داشت: دانشجویی از دانشگاه پیرستون آمریکا برای موضوع پایان‌نامه‌اش که جهاد سازندگی ایران بود، 9 ماه در چند استان ما گشت و با تمام مدیران جهاد سازندگی مصاحبه کرد اما خود بنده موضوع پایان‌نامه‌ام را سیاست صنعتی ایران گذاشتم و وقتی این موضوع را پیشنهاد دادم، به بنده گفتند که این موضوع در خارج از کشور شناخته شده نیست.
ایزدخواه در ادامه با بیان اینکه باید مدرک‌گرایی از دانشگاهها حذف شود، گفت: یک بار به دانشگاه چابهار رفتم و از رئیس دادنشگاه در خصوص اینکه با منطقه آزاد چابهار ارتباط دارند یا نه پرسیدم و ایشان گفتند بنده به عنوان رئیس دانشگاه چابهار تا به حال یک بار هم به این منطقه آزاد دعوت نشده‌ام. نظرسنجی‌های زیادی را انجام دادم و متوجه شدم که فارغ‌التحصیلان بیکاری زیادی داریم، برای همین 14 رشته بومی را در مقطع کاردانی انتخاب کردیم و در حال حاضر نیز 90 درصد فارغ‌التحصیلان ما جذب بازار کار می‌شوند.
ایزدخواه افزود: کوبیدن بر طبق مدرک‌گرایی نمی‌دانم چه مزیتی دارد که همواره بر آن تاکید میشود. در حال حاضر یک سوم دانشجویان ما جذب رشته‌هایی مثل الکترونیک، کامپیوتر و برق می‌شوند اما در دولت الکترونیک ما صدم هم نیستیم.
وی با بیان اینکه متاسفانه مشاهده شده است که مسئولان ما انتقاد را تحمل نمی‌کنند، خاطرنشان کرد: بحث حال حاضر ما دعوای بسیج و انجمن نیست ما فقط می‌خواهیم اساتیدی در دانشگاهها تدریس کنند که به روز باشند.
در ادامه مناظره ملک زاده وزیر سابق بهداشت با بیان اینکه یکی از دلایلی که دانشجویان ما به خارج از کشور می‌روند بحث بودجه است، گفت: وقتی که دانشگاهی در خارج از کشور به دانشجوی ما برای تحقیقاتش پول می‌دهد و او را به کار می‌گیرد، مطمئنا دانشجو جذب آن دانشگاه میشود. پس بودجه نکته بسیار مهمی است البته از بحث اساتید نیز به راحتی نباید گذشت اما اگر بودجه و زیرساخت نداشته باشیم، مطمئنا به مشکل خواهیم خورد.
وی در خصوص بحث مشکلات در دانشگاهها و نبود آزادی بیان تأکید کرد: من هر چیزی را که در خصوص دانشگاهها گفتم، خودم به عنوان یک رئیس دانشگاه دیده‌ام و مشکلات دانشجویان را از نزدیک لمس کردم؛ ما باید همه دانشجویان را در دانشگاه به یک دید ببینیم و فرقی بین آنها قائل نشویم.
ملک‌زاده در خصوص بحث فرار مغزها و رفتن دانشجویان به خارج از کشور نیز تصریح کرد: اینکه فارغ‌التحصیلان دانشگاههای تهران به خارج از کشور می‌روند، مقصر رئیس دانشگاه نیست و علت آن را باید در زیرساخت‌ها و ظرفیتی که در جامعه برای این دانشجو درست میشود جست‌وجو کرد.
وی در ادامه افزود: جو عمومی کشور نیز در پایبند شدن این دانشجو و ماندنش موثر است، هر چه مردم احساس آزادی بیشتری داشته باشند، مطمئنا با نشاط‌تر و بهتر می‌توانند کار کنند.
در ادامه این مناظره ملاباشی با بیان اینکه نگرش جدید آموزش عالی به بحث نیازمحوری است، گفت: سازمان امور دانشجویان از سه ماه پیش بورس دکترای پژوهش‌محور دانشگاههای کاربردی را اعلام کرد که طبق این بورس تمام متخصصینی که در صنعت کشور در حال کار هستند و سابقه 5ساله دارند، می‌توانند مشکلات سازمان خودشان را ببیند و طرح‌های خودشان را برای کاربرد شدن و به اجرا درآمدن از طر یق این بورس انجام دهند و معضل مربوطه را حل کنند.
وی در ادامه افزود: ما از طریق این بورس که اعلام کردیم و بحث آمایش سرزمینی که توسط وزارت علوم و وزارت بهداشت همزمان با هم اعلام کردند، به تدریج سعی کردیم تا از بحث‌های نظری خارج شویم و بیشتر به بحث‌های عملی بپردازیم.
رئیس سازمان امور دانشجویان در خصوص مدرک‌گرایی که مردم در سال‌های اخیر به آن علاقه‌مند شده‌اند نیز اظهار داشت: وقتی مردم می‌خواهند تحصیلات عالیه داشته باشند، وظیفه دانشگاه این است که به آنها برای رسیدن به این مقصود کمک کند و وزارت علوم باید جواب کسانی که می‌خواهند تحصیلات عالیه داشته باشند را بدهد.
کوشکی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ادامه مناظره تلوزیونی خود، در خصوص بحث بودجه و اینکه بودجه دانشگاه را چه کسی تعیین می‌کند، گفت: وقتی دولت مسئول تامین بودجه دانشگاه میشود پس نتیجه پژوهش و تحقیقات هم این میشود که این تحقیقات در گوشه کتابخانه می‌ماند.
وی در ادامه با بیان اینکه دو سوم کشور ما مستعد تولید برق خورشیدی است، بیان داشت: تا به حال هیچ دانشگاهی نیامده است تا از این انرژی خورشیدی استفاده کند و آن را کاربردی کند. آیا دولت باید دستور بدهد که آقای دانشجو تو این کار را انجام بده؟
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ادامه افزود: وقتی که دانشگاه ما جایی میشود که مطلب ترجمه می‌کند و به خورد دانشجو می‌دهد، پس در نتیجه اولین تولید دانشگاههای ما فارغ‌التحصیلان بیکار میشود؛ اگر دانشگاه ما درست تعریف شود، پس دانشجوی "بورس زوری" نمی‌گیرد.
کوشکی در ادامه گفت: اگر دانشگاه جایی تعریف شود که مسائل مردم باید در آن حل شود، پس مطمئنا نتیجه درستی هم از آن خواهد گرفت.
وی در خصوص رشته‌های علوم انسانی تصریح کرد: تا وقتی که نخبگان و سیاست‌مداران ما علوم انسانی را جدی نگیرند و در حوزه علوم انسانی از غرورش پایین نیاید، مشکلات این حوزه حل نخواهد شد.
حاکمیت باید دستش را به سمت دانشگاه دراز کند
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ادامه با بیان اینکه وقتی صحبت از نشاط سیاسی میشود، همه به دنبال این هستند که تعداد تشکل‌ها را در دانشگاه زیاد کنند، ادامه داد: اینکه احزاب بیایند و در دانشگاهها اردو بزنند و تفکر این باشد که تعداد تشکل‌ها زیاد باشد، این غلط است؛ نشاط سیاسی واقعی یعنی اینکه دانشگاه سهم واقعی خود را در اداره جامعه پیدا کند.
کوشکی همچنین بیان داشت: حاکمیت باید دستش را به سمت دانشگاه دراز کند و از او برای اداره جامعه کمک بخواهد.
روستازاد رئیس دانشگاه شریف در ادامه صحبتهای خود در خصوص فرار مغزها از کشور گفت: در دانشگاه شریف برای تحصیلات تکمیلی در دوره کارشناسی ارشد ظرفیت ما 150 هزار نفر و در دوره دکترا 5 هزار نفر است. مطئنا کسانی که در این دانشگاه تحصیل میکنند، وقتی تعداد این ظرفیت را می‌بینند برای ادامه تحصیل به خارج از کشور می‌روند.
وی در خصوص تولید علم و نشاط سیاسی در دانشگاه نیز تأکید کرد: رهبر معظم انقلاب بارها صحبت کردند و علم و فناوری را پایه همه چیز دانستند. حالا هر کاری که ما بخواهیم در دانشگاه انجام دهیم، مطمئنا این صحبت را باید سرلوحه کار خود قرار دهیم.
رئیس دانشگاه شریف در ادامه با بیان اینکه دستگاه‌های اجرایی باید به دانشگاهها مراجعه داشته باشند، ادامه داد: وزارت دفاع با توجه به حوزه کاری‌اش مراجعه جدی به دانشگاه دارد و مطمئنا نتایج خوبی هم گرفته است. اما بعضی حوزه‌ها به هیچ وجه با دانشگاه کاری ندارند.
نادری رئیس جهاد دانشگاهی واحد تهران در ادامه صحبتهای خود با بیان اینکه توضیحات ارائه شده در خصوص بحث فرار مغزها قانع کننده نیست، گفت: ما نباید اجازه بدهیم که دانشجویانمان به خارج از کشور بروند، باید برای آنها برنامه داشته باشیم.
رئیس جهاد دانشگاهی واحد تهران در خصوص بحث تشکل‌هایی دانشجویی اضافه کرد: به خاطر دارم که در سال 83 هیئت نظارت مرکزی بر تشکل‌ها که فکر می‌کنم آقای پزشکیان و توفیقی نیز در این هیئت حضور داشتند، انجمن اسلامی تحکیم شاخه علامه را غیرقانونی اعلام کردند.
وی در ادامه گفت: اینکه آقای ملک‌زاده می‌گویند در دولت نهم و دهم فضای سیاسی خاصی بر دانشگاهها حاکم بود را قبول ندارم بلکه همین انجمن اسلامی دانشگاه تهران دو بار در افطاری مقام معظم رهبری حضور داشت و اجازه صحبت هم به آنها داده شد.
وی در ادامه در خصوص بحث علوم انسانی نیز گفت: این نگاه تقلیل‌گرایانه به علوم انسانی ضربه زده است و من توصیه می‌کنم که دست‌اندرکاران این نگاه‌ها را محدود کنند تا علوم انسانی شکوفا شود. در راستای همین بحث باید بگویم دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ما یک دامپزشک است، در حالی که می‌توانیم از کسانی که در حوزه علوم انسانی فارغ‌التحصیل شدند در این حوزه استفاده کنیم.
در ادامه این مناظره، یکی از حاضران در سوالی از ملاباشی معاون دانشجویی وزارت علوم سوال کرد که با وجود اینکه در سند اسلامی شدن دانشگاهها موارد زیادی برای اسلامی شدن دانشگاهها عنوان شده است، چرا ما تنها به بحث تفکیک جنسیتی در دانشگاهها پرداخته‌ایم؟ ملاپاشی هم در پاسخ به این سوال دانشجو اظهار داشت: در دوران انتخابات سه هزار و 300 سخنرانی تبلیغاتی در دانشگاهها برگزار شده که با توجه به تعداد دانشگاههای کشور تقریبا در هر دانشگاه 530 سخنرانی ثبت شده است و این مسئله در ایام انتخابات رخ داده و نشان می‌دهد برای برگزاری چنین نشست‌هایی زمینه‌ای باید در دانشگاهها فراهم می‌شده تا نامزدهای انتخاباتی بدون دردسر در آن سخنرانی کنند.
وی با بیان اینکه تداوم این حرکت نیز نیازمند زمینه است، گفت: در شرایط حاضر نیز تقریبا هر هفته یک بار چنین برنامه‌هایی در دانشگاهها انجام میشود.
وی در ادامه بحث تفکیک جنسیتی دانشگاهها گفت: روسای دانشگاهها با وزیر علوم وقت مسائلی را در زمینه کار فرهنگی در دانشگاهها مطرح کردند و پیشنهاداتی در این زمینه عنوان شد که بحث تفکیک جنسیتی نیز یکی از پیشنهادات عنوان شده بود و هیچ اجباری در این زمینه برای دانشجویان وجود نداشت و برخی از آنها این مسئله را در دانشگاههای خود ایجاد کردند و نتایج مفیدی را نیز برای آنها به همراه داشت.
ملاباشی در ادامه در پاسخ به سوال یکی دیگر از حاضران درباره اینکه با وجود تاکیدات رهبری در زمینه برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی و نقش آن در نشاط سیاسی دانشگاهها چرا دولت قبل زمینه‌ای برای توسعه کرسی‌های آزاد اندیشی در دانشگاهها فراهم نساخت و رغبتی در این زمینه وجود نداشت؟ گفت: کرسی‌های آزاد اندیشی شاخه‌ای از نهضت آزاداندیشی است و اگر آرامش فکری نباشد، دانشگاهها از مسیر هدف اصلی خود که همان رشد علمی است، خارج می‌شوند البته در دولت قبل اقداماتی در این جهت انجام شده است.
وی با اشاره به روند اعطای مجوز به تشکل‌های دانشجویی در دانشگاهها اظهار داشت: طبق آیین‌نامه شورای عالی انقلاب فرهنگی هر تشکلی برای اینکه بتواند مجوز فعالیت در دانشگاهی را دریافت کند، باید 3 درصد از دانشجویان آن دانشگاه درخواست تشکیل آن تشکل باشند، یعنی در دانشگاه 5هزار نفره 150 نفر باید خواهان ایجاد آن تشکل باشند و اگر چنین روندی را طی کرده باشند، قطعا مجوز فعالیت دریافت کرده‌اند.
جای نشاط واقعی علمی و دانشگاهی در دانشگاهها کجاست؟
در ادامه سوالات حاضران در استودیو برنامه تلویزیونی مناظره، کوشکی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان در رابطه با راهکارهای اجرایی برای عدم فعالیت طیف‌های رادیکال در دانشگاهها گفت: ابتدا من به بحث تفکیک جنسیتی اشاره می‌کنم و لازم است بگوییم ما از برگزاری کلاس‌های مختلط در دانشگاهها تا به حال چه خیری دیده‌ایم که مانع از برگزاری کلاس‌ها به شکل جداگانه شویم. به نظرم لازم است اجازه دهیم این طرح‌ها در دانشگاهها ایجاد شود و بعد در خصوص نتایج آن بحث کنیم.
وی در ادامه با بیان اینکه دانشگاهها مکان تولید علم و علم‌اندوزی هستند، اضافه کرد: اگر نشاط سیاسی به معنای هو کردن و فریاد و جیغ است، به قدری که در زمان آقای خاتمی رئیس‌جمهور وقت بسیاری از همفکران ایشان در نشستی در دانشگاه تهران به قدری هو و کف و سوت زدند که وی نتوانست صحبت کند و حتی قصد اخراج دانشجویانی که از همفکرانش بود را داشت.
وی افزود: اگر این نشاط سیاسی است و دانشگاهها باید به این شکل به نشاط سیاسی تن دهند، پس جای نشاط واقعی علمی و دانشگاهی در دانشگاهها کجاست؟
کوشکی ادامه داد: نشاط در دانشگاهها باید نشاطی متفکرانه، با فرهنگ و عالمانه باشد و این مدل از نشاط که در سال 78 از مسیر انحرافی وارد دانشگاهها شد، جلوگیری شود.
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه برخی از جریان‌های سیاسی رفتارهای گذشته و در سال 78 دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی را پیاده نظام خود می‌دانستند، تأکید کرد: یکی از دوستان جبهه مشارکت در جریان انتخابات مجلس پس از اینکه "خرشان از پل گذشته بود"، گفتند که دانشجویان پس از این باید به پارکینگ بروند و این مدل رفتارها خوشبختانه در حال حاضر در کشور و در بین جریان دانشجویی کاهش یافته است.
کوشکی تاکید کرد: با آزاداندیشی و تحمل یکدیگر و نشاط سیاسی عالمانه در کشور ایجاد میشود.
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد برای اینکه نشاط سیاسی در دانشگاهها ایجاد شود، هر فردی در حوزه تخصصی خود حاکمیت را نقد کند نه اینکه هر سخنی که هر سایت یا رسانه‌ای به شکل جانبدارانه مطرح می‌کند، مطرح کند و این گویای نشاط سیاسی در دانشگاه نیست.
ملاباشی معاون دانشجویی وزارت علوم نیز در ادامه این مناظره در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا تعداد مقالات ISI نشانه پیشرفت علمی کشور است یا خیر؟ گفت: یکی از معیارهای پیشرفت علم در دنیا تعداد مقالاتی است که اساتید و پژوهشگران آن کشور در پایشگاه علمی ISI ارائه میکنند و این مسئله از جمله شاخص‌هایی است که تولید علم در دنیا براساس آن محاسبه میشود.
ملک‌زاده وزیر اسبق بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در ادامه این بحث با بیان اینکه می‌توان هر کار میدانی را که در ایران انجام میشود به شکل یک مقاله ارائه کرد، اظهار داشت: گاهی اوقات از یک وسیله خوب سوء استفاده‌هایی میشود اما نمی‌توان به شکل کلی آن وسیله را نقد کرد و آن را نادرست دانست.
روستاآزاد رئیس دانشگاه صنعتی شریف نیز در پاسخ به سوال یکی از بینندگان برنامه تلویزیونی مناظره مبنی بر اینکه تعداد فارغ‌التحصیلانی که از این دانشگاه به خارج رفته‌اند و دیگر برنگشته‌اند چه میزان است؟ خاطرنشان کرد: هیچ آمار مشخصی در این زمینه وجود ندارد اما حدودا نیمی از دانشجویان این دانشگاه برای ادامه تحصیل به خارج از کشور می‌روند اما آماری نداریم که نشان دهد چند درصد آنها بر می‌گردند و چند درصد آنجا ساکن می‌شوند.
نادری رئیس واحد جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران نیز در پاسخ به سوال یکی از بینندگان این برنامه مبنی بر اقدامات جهاد دانشگاهی برای بومی کردن علوم در کشور چقدر است؟ گفت: جهاد دانشگاهی کارهای متعددی انجام داده که باید با آسیب‌شناسی فعالیت جهاد دانشگاهی آن را بررسی کرد.
وی افزود: اثرات مفید جهاد دانشگاهی در زمینه‌هایی مانند پژوهشگاه رویان و پژوهشگاه ابن سینا پدیدار شد و فعالیت‌های مختلفی نیز در این حوزه انجام گرفت.
در ادامه برنامه مناظره این هفته، ملک‌زاده وزیر اسبق بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و ایزدخواه موسس کانون تفکر دانشگاه امیرکبیر به عنوان دو طرف مناظره دو نفره از سوی حاضران انتخاب شدند.
ملک‌زاده در این مناظره با بیان اینکه ما نباید خودمان را با کشورهای دیگر از نظر فعالیت‌هایی که زمینه‌ساز نشاط سیاسی است، مقایسه کنیم گفت: دانشگاههای علمی و مطرح جهان نیز دانشگاه‌هایی نیستند که خیلی سیاسی باشند اما جریان منضبط سیاسی در آنجا وجود دارد.
وی ادامه داد: ما باید به همه دانشجوهای حاضر در دانشگاه به یک چشم نگاه کنیم و به همه آنها فرصت تفکر و نشاط سیاسی دهیم و اینگونه نباشد که یک تفکر بسته‌ای در دانشگاهها از نظر فعالیت سیاسی حاکم باشد.
وزیر اسبق بهداشت خاطرنشان کرد: فاصله زیادی با پیشرفت داریم و نباید خود را با منطقه مقایسه کنیم.دانشگاههای موفق معمولا خیلی سیاسی نیستند و بلکه بسیار منضبط هستند؛ واردات برای دولت راحت‌تر از تولید است
ایزدخواه نیز در ادامه این مناظره با بیان اینکه ما در زمینه تولید علم نیازمند دانشجویان شجاعی در دانشگاهها هستیم، ادامه داد: دانشجو باید آنقدر شجاع باشد که از استاد و سیستم آموزش عالی طلب کند که این علمی که به من می‌آموزی در کجای زندگی من و جامعه مفید خواهد بود.
وی با بیان اینکه ما نیازمند نشاط سیاسی هستیم اما نه برای جناح‌بندی سیاسی، اظهار داشت: ما معتقدیم نشاط سیاسی باید در دانشگاهها حاکم باشد اما نه اینکه دانشجویان در دانشگاهها به پیروی از جناح‌های سیاسی فعالیت‌هایی را انجام دهند و به جان یکدیگر بیفتند، بلکه معتقدیم دانشجویان باید وقت و انرژی خود را در مسائل کلان کشور صرف کنند و 99 درصد مطالبات آنان متوجه نظام عالی آموزشی کشور باشد.
وی افزود: باید در دانشگاهها وضعیت‌سازی شود که اگر اینگونه بود چرا احمدی روشن‌ها و رضایی‌نژادها پس از شهادتشان شناخته می‌شوند و چرا اساتیدی مانند شهریاری و علی‌محمدی بعد از اینکه ترور شدند برای جامعه دانشگاهی و مردم معرفی می‌شوند؟
ایزدخواه با انتقاد از عملکرد نظام آموزشی کشور در زمینه علوم انسانی گفت: شرایطی که در علوم انسانی ما حاکم است، هم اکنون در غرب هم حاکم نیست و اگر نظام آموزش عالی ما به دنبال تولید علم و نشاط سیاسی است باید در مسیری قرار گیرد که نتیجه آن توسعه علوم بومی کشور باشد.
وی افزود: اگر مشکل تولید علم حل شده است، چرا هنوز بحث فروش نفت از راه دیپلماسی را مساله اصلی کرده‌ایم.
منبع: تسنیم
