گروه فرهنگی مشرق - در این که اغلب مردم ما کتابخوان نیستند و تورق یک کتاب خوب شاید اولویت صد و چهلمشان هم نباشد هیچ شکی نیست. در این که کتاب‌ها اگر رایگان هم عرضه شوند باز امیدی به جابجایی چشمگیر در آمار کتابخوان‌ها نمی‌رود هم شکی نیست. اما تعارف که نداریم! خرید کتاب این روزها حتی برای آن عده اندکی که واقعا از خواندن کتاب لذت می‌برند هم دل شیر می‌خواهد.

با این قیمت‌های نجومی و سرسام آوری که ناشران بر روی کتاب‌های خود می‌گذارند، خریدن چند اثر خوب و با کیفیت که بتواند ما را برای مدتی (مثلا تا نمایشگاه کتاب بعدی) از خرید این محصول فرهنگی بی نیاز کند، پول دو برج حقوق یک کارمند یا کارگر ساده را طلب می کند. حالا چه کسی پیدا می‌شود که از نان زن و بچه و قسط و و وام و کرایه خانه و بنزین پراید و پیکانش بزند تا 6 تا کتاب خوشگل و گالینگور شده با اسم های قشنگ قشنگ در سبد فرهنگی خانواده بگذارد؟ اصلا شکم گرسنه مگر فرهنگ حالی‌اش می شود؟

هر دانشجو و پژوهشگری می‌داند با این بن‌های 60 هزار تومانی کتاب نهایتا چهار تا بروشور تبلیغاتی می دهند و خرید نیازهای دانشگاهی تقریبا یک رویاست. همین می شود که وقتی به بخش های مختلف نمایشگاه سر میزنی دست آخر به این نتیجه می‌رسی که غرفه‌های فروش سیم‌کارت رایتل و ایرانسل، اینترنت مبین نت و فلافل لبنانی 150 برابر غرفه‌های کتاب مشتری دارند.

این مطلب را برای دانشجویان، پژوهشگران و خوره کتاب‌هایی منتشر کردیم که کتاب را به عنوان یک نیاز می بینند نه صرفا یک عامل زیبایی در دکور خانه و در تلاشیم دنبال یک راه حل خوب و منطقی برای کتاب خواندن بگردیم بدون این که ردپایی از کاغذ و صحافی و چاپ در میان باشد. این بود که به نشر دیجیتال رسیدیم! فروش یک کتاب در قالب های مجازی (pdf-word) و قیمت های بسیار پایین.

در گام اول سعی کردیم بدون هیچ پیش‌داوری و اظهار نظری به سراغ ناشران برویم و نظرشان را در مورد نشر الکترونیک یا کتاب های دیجیتال جویا شویم. به غرفه "مجمع ناشران انقلاب اسلامی" سر زدیم و دقایقی میهمان مسئول غرفه این مرکز شدیم.

وی در ابتدا گفت: ما فهرستی از مطالبات ناشران تهیه کردیم که یکی از موارد آن معضل کاغذ است. سعی داریم در آینده به سمت دیجیتالی شدن چاپ برویم. این یک نیاز بسیار مهم است که ظرفیت های آن در وحله اول متوجه ناشران دانشگاهی بوده و آنها می‌توانند شرایط مطلوب‌تری را برای خرید کتاب ارزان در اختیار دانشجویان قرار بدهند. ناشران باید کم کم با این موضوع آشنا بشوند که نشر دیجیتال چیست و چرا باید به آن توجه کرد.

کارشناس مجمع ناشران ادامه داد: نکته دیگر محک بازار برای شناسایی مخاطب یک کتاب است. چاپ دیجیتال این امکان را فراهم می کند تا ناشر مخاطب کتاب و میزان استقبال از آن را شناسایی کرده و در صورت مطلوب بودن شرایط نسخه کاغذی آن را وارد بازار کند. بارها پیش آماده که یک کتاب با تیراژ بالا و بدون درنظر گرفتن شرایط فروش وارد بازار نشر شده و مورد استقبال قرار نگرفته است. ممکن است یک کتاب در حد 100 نفر مخاطب و جامعه هدف داشته باشد بنابراین چاپ این کتاب در تیراژ بالا مثلا 5000 نسخه زیان بزرگی است که هم به ناشر واردمی شود هم در استفاده از کاغذ اصراف صورت گرفته است.

مدیر غرفه مجمع ناشران تصریح کرد: یک نکته مهم در این زمینه کمکی است که با ورود به نشر دیجیتال به اقتصاد مقاومتی و نزدیک شدن به نقطه نظرات رهبر معظم انقلاب در این زمینه می‌کنیم. شرایط امروز به نحوای است که برای واردات کاغذ مشکل داریم از طرفی خودمان هم توانایی تولید کافی از این محصول را نداریم. حالا که بسترهای لازم برای تولید کاغذ در داخل کشور مهیا نیست ما می توانیم شرایطی را بوجود بیاوریم که اصلا مصرف نداشته باشیم. تولید کاغذ فناوری خاصی نیاز ندارد. منابع آن هم کاملا در کشور موجود است تنها مشکل ما در این زمینه کمبود کارخانه های تولید کاغذ است که باید خیلی زود این مشکل را به عنوان کشوری که به فرهنگ اهمیت می دهیم رفع کنیم. بنابراین می‌توانیم با دیجیتالی کردن تولیدات فرهنگی خودمان برای چند وقت مصرف کاغذ را تاحد زیادی تقلیل داده و  نیاز به خارج از کشور را به حداقل برسانیم.

وی در پایان تاکید کرد:  مقام معظم رهبری از دهه 70 بر موضوع دیجیتالی شدن نشر کتاب مطرح بوده اما متاسفانه ما در این زمینه کم کاری کردیم و هنوز بسیاری از ناشران  هنوز هیچ فکری برای ورود به حوزه نشر الکترونیک ندارند.
 
از مسئول محترم غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی تشکر کردیم و با اطلاعات تازه ای که به دستمان رسید آماده شدیم برای جمع آوری   نکات خواندنی دیگر در زمینه نشر الکترونیک.

ادامه دارد...