به گزارش مشرق، «مسعود بارزانی» رئیس منطقه کردستان عراق در گفت‌وگویی با روزنامه الحیات چاپ لندن، به تشریح اتفاقات رخ داده در عراق همزمان با حمله گروه تکفیری داعش پرداخت و آمریکا را از اولین کمک‌کنندگان به کردستان و عراق دانست و با تشکر ویژه از کشورهای اروپایی نامی از ایران نبُرد تا اینکه خبرنگار الحیات مشخصا از ایران سوال کرد و او به پاسخ‌های کوتاه بسنده کرد.

او در این مصاحبه تعریف خود از داعش را ارائه داد که گروهی وحشی است و هرگز آماده تحمل دیگران در خود نیست و در عراق و سوریه 50 هزار نیرو دارد. او همکاری عناصر حزب بعث در ابتدای فعالیت داعش در عراق را تأیید کرد و گفت که ترکیه نیز خواستار داشتن نفوذ در عراق است، اما آنچه اکنون در جریان است، توسعه نفوذ ایران است چرا که به گفته او ایران، با دقت و سرعت بیشتری عمل می‌کند.

او مرزهای توافقنامه «سایس‌پیکو» را تصنعی دانست و گفت که هر مرزی که به زور ترسیم شود باقی نخواهد ماند و مرزها اکنون با خون ترسیم شده است. او مدعی شد که عراق سابق شکست خورد و اکنون باید عراقی جدید ساخت.

مشروح مصاحبه با تلخیص:     

• در 13 ژانویه سفر به خارج را نا تمام گذاشتید و به اربیل بازگشتید. منطقه کردستان را سه روز پس از ورود «داعش» به موصل چگونه دیدید؟

- وضعیت منطقه کردستان، جدید و حساس بود. متأسفانه این منطقه با همسایه جدیدی به نام «داعش» مرزهایی به طول 1050 کیلومتر داشت. زمانی که داعش وارد موصل شد، ارتش «مالکی» (نخست وزیر سابق) فروپاشید. داعش در عرض 24 ساعت به آستانه بغداد رسید و از شرق به نزدیک مرزهای ایران رفت. این وضعیت جدید و خطرناک است.

• تعداد قربانیان نیروهای کُرد (پیشمرگه) چقدر است ؟

- حدود 800 شهید که 300 نفر آنان افسر و نظامیان ستادی هستند. همچنین چهار هزار مجروح.

• تا کنون مهمترین درگیری «پیشمرگه» چه بوده است؟

- جنگ بازپس‌گیری سد موصل و «مخمور» و گذرگاه مرزی «ربیعه»، آزادسازی «زمار» و کوه‌های «سنجار»، جنگ در جنوب سد موصل و آزادسازی «جلولاء» و «السعدیه» و جنگ «تل الورد» بسیار دشوار بود.

• تعداد نیروهای پیشمرگه که در مبارزه با داعش، شرکت دارد، چند نفر است؟

- نیروهایی که از سوی ما در این جنگ شرکت دارند، به 70 هزار نقر می رسد. ولی مرزها طولانی است. از این روی با نبود امکانات سریع و پیشرفته برای انتقال نیرو، گاهی عملیات غافلگیرکننده نیز صورت می گیرد.

• چه کسانی سلاح دادند که عملا تأثیر گذاشتند؟

- بی شک باید از تمامی کشورهایی که کمک کردند، تشکر کنم، حقیقتا حمایت آمریکایی‌ها بسیار زیاد بود. رئیس‌جمهور فرانسه نیز فورا تماس گرفت و از آمادگی فرانسه برای ارسال کمک‌ها خبر داد. صدراعظم آلمان نیز تماس گرفت، نخست‌وزیر انگلیس و وزرای خارجه بسیاری از کشورها با من تماس گرفتند و اعلام آمادگی کردند. لازم است تا به حمایت هوایی فرانسه، انگلیس، کانادا، هلند و بلژیک اشاره کنم؛ فرانسوی‌ها مسلسل‌های خوبی به ما دادند، آلمان موشک های «میلان» و نوعی دیگر ازموشک‌های ضد زره را ارسال کرد. از کشورهای شرق اروپا نیز کمک‌های تسلیحاتی دریافت کردیم. در حقیقت حمایت‌ وجود داشت.

• نقطه قوت داعش چیست؟

- خودروهای بمب‌گذاری شده که افراد انتخاری آن را هدایت  می‌کنند و همچنین بسته‌های انفجاری و تک‌تیراندازهایشان و دقت در استفاده از توپخانه به دلیل افسران حرفه‌ای که با آنان هستند.

• و البته شوق رسیدن به بهشت؟
- بله، [عناصر داعش] اینچنین فکر و عمل می‌کنند، داعشی‌ها گروهی دارند به نام «ارتش خلافت» یا همان مهاجرین و خارجی‌هایی که به شدت می‌جنگند که اعتقاد دارم بیشتر آن‌ها چچنی هستند. همچنین از ملیت‌های دیگر، آفریقایی، اروپایی و آسیایی بین آن‌ها وجود دارد.

50 هزار نفر عضو داعش در عراق و سوریه

• تعداد افراد داعش را چه قدر پیش‌بینی می‌کنید؟

- حدود 50 هزار نفر در عراق و سوریه.

• باید ارتش بزرگی باشد.

- بله البته.

• و همچنین تجهیزات و انبارهای نظامی.

- آن‌ها سلاح های خود را از دو ارتش عراق و سوریه به غنیمت گرفته‌اند. در بیجی (عراق) به ذخایر استراتژیک سلاح دست یافتند که می‌توانست تا دو سال نیاز آن‌ها را برطرف کند؛ همچنین در رقه سوریه نیز، مقادیر بالای سلاح را به دست آوردند. داعش 1700 خودروی آمریکایی «هامر» که ضد گلوله است را به غنیمت گرفته یا خودروی زرهی «بی کی سی»، اما باید بگویم که آن‌ها در حال شکست و عقب‌نشینی هستند.

• آیا اقلیم کردستان از وجود داعش تهدید می‌شود؟

- بالطبع بله و تهدید بزرگی نیز متوجه ماست.

• ایران اولین کشوری بود که سلاح ارسال کرد. چه کسانی از ایرانی‌ها با شما دیدار کردند؟

- وزیرخارجه و یک گروه پارلمانی با من دیدار کردند.

• قاسم سلیمانی، فرمانده «سپاه قدس» اولین کسی بود که با شما دیدار کرد؟

- بی شک ایران ‌آمادگی ارائه کمک داشت و کمک‌ها از طریق دو هواپیما به اربیل رسید.

• آیا این کمک‌ها را ادامه هم دادند؟

- هر از گاهی.

• طرف دیگری که به حمایت از شما مبادرت کرد چه کشوری بود؟‌ آمریکا؟

- بله، «جو بایدن» معاون رئیس‌جمهور و «جان کری» با من تماس گرفتند و پس از آن نیز حمایت‌های هوایی و دیگر کمک‌های آمریکا تأثیر بالایی داشت.

تعریف بارزانی از داعش

• اگر از شما بپرسند، داعش کیست، چه جوابی می‌دهید؟

- داعش یک سازمان تندرو است که تعصب دینی و قومی در آن جمع شده است، در داعش تفکر تکفیری و شوونیسم عربی به یکدیگر می‌رسند. این دو عامل تمام جنایات و خطرات و ظلم‌های این گروه است.

• آیا امکان دارد، کردستان عراق با حضور همیشگی داعش در مرزهای خود به حیات خود ادامه دهد؟

- واقعا سخت است؛ بلکه محال است، هیچ کسی نمی‌تواند با این‌ وحشی‌ها همزیستی کند، اصلا آن‌‌ها به همزیستی با دیگران اعتقادی ندارند.

• نقش بعثی‌ها در عملیات‌های داعش چیست؟

- در ابتدا کسانی که بر ضد روند سیاسی عراق بودند در کنار این گروه بودند؛ در حال حاضر اعتقاد دارم که نقش بعثی‌ها و افراد شبیه آن‌ها در داعش کمرنگ شده است.

• آیا تعداد افسران بعثی درون داعش زیاد است؟

- بله بسیار زیاد هستند، آن‌ها در حال حاضر فرماندهی گروه‌های نظامی داعش را بر عهده دارند.

پس از سایس پیکو

• بسیار می‌شنویم که می‌گویند، مرزهای سایس- پیکو قدیمی شده است. نظر شما چیست؟

- در حقیقت مرزهای سایس – پیکو تماما ساختگی هستند.

• بعثی‌ها هم همین را می‌گویند.

- هر گروهی بر اساس منطق و معدلات خود سخن می‌گوید، اما فعلا این رمزها ساختگی است. هر تقسیم مرزی اجباری تا آخر دوام نمی آورد، رمزهایی که الان در حال به وجود‌ آمدن است با خون ترسیم شده است.

• منظور شما این است که امکان بازگشت به عراق سابق وجود ندارد؟

- به ناچار باید با عراق جدید روبه رو شویم، عراق سابق از بین رفته است. کردستان به پناهگاهی از مسیحی‌ها، ترکمان‌ها و عرب‌هایی که سیاست‌های داعش را نپذیرفته‌اند، تبدیل شده است. اگر یک همه‌پرسی برگزار کنیم، برخی از ساکنیم خارج کردستان عراق، خواهان این هستند که جزئی از اقلیم باشند. کردستان عراق امروزه یک الی یک و نیم میلیون پناهنده را در خود جای داده است، این تعداد پناهنده علاوه بر 250 هزار پناهنده سوری است که پیش از آن به کردستان آمده بودند.

• روابط شیعه و سنی را در عهراق چگونه توصیف می‌کنید؟

- با تأسف شدید، آرزو می‌کنم که خوب شود و اگر بتوانیم کاری کنیم که بهتر شود، تردیدی نخواهیم کرد، اگر حقیقت را بخواهید، می‌گویم که رواتبط بین شیعه و سنی بسیار بد است.

• آمریکا در حال حاضر از عراق چه می‌خواهد؟

- دوست داشتم که جواب این سؤال را می‌دانستم و کاش که کسی را می‌یافتم که جواب را می‌دانست.

• ایران چه می‌خواهد؟

- ایران می‌خواهد که به نفوذ بالایی در عراق برسد و به اعتقاد من، در حال حاضر این چیزی است که در حال رخ دادن است.

• ترکیه در عراق چه می‌خواهد؟

- ترکیه نیز می‌خواهد که در عراق نفوذ داشته باشد، اما ایران با دقت و سرعت بیشتری در عراق نفوذ و فعالیت دارد.

• آیا کشورهای عربی نیز در مقابله با داعش به شما کمک کردند؟

- بله، کشورهای عربی نیز بودند، از این کشورها تشکر می‌کنم. عذرخواهی می‌کنم زیرا ممکن است تمایل نداشته باشند نامشان را ذکر کنم.

• آیا آن‌چه در موصل اتفاق افتاد، غافلگیری بود؟

- قبل از ورود داعش به موصل، اطلاعاتی از اینکه آن‌ها در نزدیکی مرز سوریه در جنوب غربی موصل، پایگاه‌هایی را برپا کرده‌اند در اختیار داشتیم، از طریق سید عمار حکیم، دکتر «روج شاویش» (معاون نخست‌وزیر فعلی) و از طریق «استیو بیکراوت» سفیر آمریکا در عراق، به نوری‌المالکی پیغام داده و به آن‌ها گفتم که به مالکی بگویند، که مشغول الانبار شده و از موصل غافل است و پیشنهاد کردم که یک عملیات مشترک برای مقابله با تندروها در موصل و اطراف آن انجام دهیم.

• این اتفاق چه زمانی بود؟

- در دسامبر 2012، هفت ماه قبل از سقوط موصل به دست داعش، اما مالکی توجهی نکرد، در ابتدای سال 2014 تلفنی با وی صحبت کردم و به او گفتم که اوضاع موصل خطرناک است؛ باید عملیات مشترکی در آن جا انجام دهیم. من مجاز نیستم که نیروهای پیشمرگه را به تنهایی به موصل بفرستم، چرا که موجب ایجاد حساسیت‌هایی بین اعراب و کردها می‌شود. علاوه بر این نیروهای دولتی از ارتش و پلیس در منطقه حضور دارند. ما آماده هستیم تا بار سنگین‌تر را بر دوش بکشیم، اما باید عملیات به طور مشترک باشد. اما نوری المالکی به من جواب داد: برادر ابو مسرور، توجه‌ات را به اقلیم متمرکز کن و نسبت به خارج از آن نگران نباش، اوضاع تحت تسلط است. شنیده ام که مالکی این پیام‌ها و گفت‌وگوها را تکذیب کرده است؛ البته افراد هستند و می‌توانید از آن‌ها سؤال کنید.

• آیا «عزت الدوری» (معاون صدام) در این جنگ، نقشی داشت؟

- در ابتدا بعثی‌ها با داعش همکاری می‌کردند و رهبری سازمان‌های سنی مخالف با روند سیاسی فعلی را بر عهده داشتند، اما الان، داعش به طور کامل بر مناطقی که اشغال کرده، مسلط شده است و اعتقادی ندارم که دیگران در داعش نقشی را بازی کنند، چراکه داعش به هم‌پیمان و شریک اعتقادی ندارد، آن ها کسانی را می‌خواهند که بیعت کند.

• آیا کارشناسان ایرانی درکردستان حضور دارند؟

- نه. کارشناسان غربی و افسران هماهنگ کننده با نیروهای هوایی در کردستان هستند.

• مهم‌ترین جنگی که پیشمرگه در آن وارد شده است، چیست؟

- از نظر افزایش روحیه، آزادسازی «سنجار» و از لحاظ نظامی « الکسک».

• چگونه می‌توان از این جنگ خارج شد؟

- باید پشت داعش را در جنگ نظامی، امنیتی، سیاسی، اقتصادی و فکری بشکنیم. به افغانستان نگاه کنید، 14 سال است که ارتشی قوی و پیشرفته در آن‌جا می جنگند. همچنین تجربه الجزایر وجود دارد. اعتقاد ندارم که به سرعت این جنگ تمام شود. اما می توانم بگویم که تسلط داعش بر برخی جبهه ها دوامی ندارد. اما سخن درباره نهایت داعش است که من با عرض معذرت نمی‌توانم در این موضوع وارد شوم.